Του Μάριου Δημητρίου
Sigma Live
Πήρα ένα σύντομο σημείωμα από τη φιλόλογο και συγγραφέα Κίκα Ολυμπίου, που δίνει συνέχεια στην επιστολή της -δημοσιευμένη χθες στη στήλη- για το θέμα της εξιδανίκευσης του παρελθόντος με αφορμή άρθρο του συναδέλφου της Νίκου Ορφανίδη και τη δική μου συναισθηματική ταύτιση μαζί του: «Αγαπητέ Μάριε, ευχαριστώ πολύ για τη σημασία που έδωσες στην επιστολή μου. Ήταν μια αυθόρμητη έκφραση αγανάκτησης γιατί δεν αντέχω όλους αυτούς που κλαίνε για ένα ωραίο παρελθόν, ξεχνώντας τα κακά του. Εγώ ομολογώ ότι με τίποτα δεν θα ήθελα να ξαναζούσα στις δεκαετίες του ΄40 και του ΄50 κι ας ξαναγινόμουν νέα. Σε χαιρετώ, Κίκα Ολυμπίου».
Να ξαναθυμίσω το κυριότερο απόσπασμα της επιστολής της Κίκας Ολυμπίου που περιγράφει αυτές τις δύο σκληρές δεκαετίες της αποικιοκρατούμενης και σκλάβας Κύπρου:
«Ποιο γιασεμί και ποια γειτονιά και ποιος κινηματογράφος μπορεί να αντισταθμίσει το ψυχικό τραύμα ενός παιδιού, που το έβγαλαν από την τάξη γιατί δεν είχε πληρώσει το εισιτήριο του σχολείου; (ναι, πληρώναμε τότε στη Μέση Εκπαίδευση). Ή ποιο παιδί σήμερα διανύει πεζοπορώντας 3 χμ. μέσα στη ζέστη ή το κρύο, για να πάει από το χωριό του στο σχολείο; Και μήπως μπορώ να ξεχάσω τη λαχτάρα και τον καημό μας για ένα βιβλίο που οι περισσότεροι από μας μπορούσαν να χαρούν μόνο στις προθήκες των βιβλιοπωλείων; Θα προτιμούσε, μήπως, ο αγαπητός Νίκος να διαβάζει στο φως της λάμπας ή ν’ ακούει για το θάνατο μιας λεχώνας ή ενός βρέφους από έλλειψη ιατρικής φροντίδας, τόσο συχνό φαινόμενο στην Κύπρο της δεκαετίας του ’50; Και πόσα βάσανα περνούσε ο γεωργικός κόσμος του τόπου μας, όταν έρχονταν κακοχρονιές, με σπίτια και χωράφια υποθήκη να τους τα τρων οι τοκογλύφοι. Και πόσοι μετανάστες χάνονταν στα λαντζέρικα της Αμερικής και της Αυστραλίας και της Αγγλίας που, όταν αναχωρούσαν οι δικοί τους, τους έκλαιγαν σαν να τους κήδευαν, μη ξέροντας αν και πότε θα τους ξαναδούν».
Αυτά έγραψε, μεταξύ άλλων, η Κίκα Ολυμπίου και σκέφτομαι και ξανασκέφτομαι τη δήλωσή της: «Εγώ ομολογώ ότι με τίποτα δεν θα ήθελα να ξαναζούσα στις δεκαετίες του ΄40 και του ΄50, κι ας ξαναγινόμουν νέα». Υπάρχει σε αυτή την τοποθέτηση μια βεβαιότητα συντριπτική, μια οριστική άρνηση, μια συγκλονιστική επιλογή που λίγοι κάνουν. Υποθέτω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι της γενιάς της θα αποδέχονταν την υποβαθμισμένη ζωή των πνευματικών και υλικών στερήσεων, των κακουχιών και της απόλυτης φτώχιας της παιδικής και νεανικής τους ηλικίας, με αντάλλαγμα την παιδικότητα και τη νιότη τους - με την παιδικότητα και τη νιότη να βιώνονται συνήθως ως η πιο ευτυχισμένη περίοδος στη ζωή, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.«Ας ήμουν νέος κι ας έτρωγα ψωμί κι ελιά». Το ακούμε συχνά, έτσι δεν είναι; Η Κίκα δεν δέχεται τη γενίκευση και απορρίπτει την ωραιοποίηση του παλιού, που είναι στην πραγματικότητα το πένθος της χαμένης νιότης. Όμως η θέση της δηλώνει κάτι πιο απρόβλεπτο και βαθύ, που πάει πέρα από την απογύμνωση μιας αλήθειας: Τη συμφιλίωση με την ωριμότητα. Με την πραγματικότητα της φθοράς και του αναπόφευκτου τέλους. Με τον αρχαίο φόβο του χρόνου που περνά. Η θέση της δηλώνει και μια πίστη σε ό,τι οι περισσότεροι δεν βλέπουν: Σε ό,τι ωραίο έχει ο χρόνος που περνά.
Μάριος Δημητρίου
Sigma Live
Ηλ. διεύθυνση: mardaf@hotmail.co.uk
Sigma Live
Πήρα ένα σύντομο σημείωμα από τη φιλόλογο και συγγραφέα Κίκα Ολυμπίου, που δίνει συνέχεια στην επιστολή της -δημοσιευμένη χθες στη στήλη- για το θέμα της εξιδανίκευσης του παρελθόντος με αφορμή άρθρο του συναδέλφου της Νίκου Ορφανίδη και τη δική μου συναισθηματική ταύτιση μαζί του: «Αγαπητέ Μάριε, ευχαριστώ πολύ για τη σημασία που έδωσες στην επιστολή μου. Ήταν μια αυθόρμητη έκφραση αγανάκτησης γιατί δεν αντέχω όλους αυτούς που κλαίνε για ένα ωραίο παρελθόν, ξεχνώντας τα κακά του. Εγώ ομολογώ ότι με τίποτα δεν θα ήθελα να ξαναζούσα στις δεκαετίες του ΄40 και του ΄50 κι ας ξαναγινόμουν νέα. Σε χαιρετώ, Κίκα Ολυμπίου».
Να ξαναθυμίσω το κυριότερο απόσπασμα της επιστολής της Κίκας Ολυμπίου που περιγράφει αυτές τις δύο σκληρές δεκαετίες της αποικιοκρατούμενης και σκλάβας Κύπρου:
«Ποιο γιασεμί και ποια γειτονιά και ποιος κινηματογράφος μπορεί να αντισταθμίσει το ψυχικό τραύμα ενός παιδιού, που το έβγαλαν από την τάξη γιατί δεν είχε πληρώσει το εισιτήριο του σχολείου; (ναι, πληρώναμε τότε στη Μέση Εκπαίδευση). Ή ποιο παιδί σήμερα διανύει πεζοπορώντας 3 χμ. μέσα στη ζέστη ή το κρύο, για να πάει από το χωριό του στο σχολείο; Και μήπως μπορώ να ξεχάσω τη λαχτάρα και τον καημό μας για ένα βιβλίο που οι περισσότεροι από μας μπορούσαν να χαρούν μόνο στις προθήκες των βιβλιοπωλείων; Θα προτιμούσε, μήπως, ο αγαπητός Νίκος να διαβάζει στο φως της λάμπας ή ν’ ακούει για το θάνατο μιας λεχώνας ή ενός βρέφους από έλλειψη ιατρικής φροντίδας, τόσο συχνό φαινόμενο στην Κύπρο της δεκαετίας του ’50; Και πόσα βάσανα περνούσε ο γεωργικός κόσμος του τόπου μας, όταν έρχονταν κακοχρονιές, με σπίτια και χωράφια υποθήκη να τους τα τρων οι τοκογλύφοι. Και πόσοι μετανάστες χάνονταν στα λαντζέρικα της Αμερικής και της Αυστραλίας και της Αγγλίας που, όταν αναχωρούσαν οι δικοί τους, τους έκλαιγαν σαν να τους κήδευαν, μη ξέροντας αν και πότε θα τους ξαναδούν».
Αυτά έγραψε, μεταξύ άλλων, η Κίκα Ολυμπίου και σκέφτομαι και ξανασκέφτομαι τη δήλωσή της: «Εγώ ομολογώ ότι με τίποτα δεν θα ήθελα να ξαναζούσα στις δεκαετίες του ΄40 και του ΄50, κι ας ξαναγινόμουν νέα». Υπάρχει σε αυτή την τοποθέτηση μια βεβαιότητα συντριπτική, μια οριστική άρνηση, μια συγκλονιστική επιλογή που λίγοι κάνουν. Υποθέτω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι της γενιάς της θα αποδέχονταν την υποβαθμισμένη ζωή των πνευματικών και υλικών στερήσεων, των κακουχιών και της απόλυτης φτώχιας της παιδικής και νεανικής τους ηλικίας, με αντάλλαγμα την παιδικότητα και τη νιότη τους - με την παιδικότητα και τη νιότη να βιώνονται συνήθως ως η πιο ευτυχισμένη περίοδος στη ζωή, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.«Ας ήμουν νέος κι ας έτρωγα ψωμί κι ελιά». Το ακούμε συχνά, έτσι δεν είναι; Η Κίκα δεν δέχεται τη γενίκευση και απορρίπτει την ωραιοποίηση του παλιού, που είναι στην πραγματικότητα το πένθος της χαμένης νιότης. Όμως η θέση της δηλώνει κάτι πιο απρόβλεπτο και βαθύ, που πάει πέρα από την απογύμνωση μιας αλήθειας: Τη συμφιλίωση με την ωριμότητα. Με την πραγματικότητα της φθοράς και του αναπόφευκτου τέλους. Με τον αρχαίο φόβο του χρόνου που περνά. Η θέση της δηλώνει και μια πίστη σε ό,τι οι περισσότεροι δεν βλέπουν: Σε ό,τι ωραίο έχει ο χρόνος που περνά.
Μάριος Δημητρίου
Sigma Live
Ηλ. διεύθυνση: mardaf@hotmail.co.uk
4 comments:
Πάρα πολύ όμορφο κείμενο.
Δεν γνωρίζω φυσικά πως ήταν τότε οι εποχές...φαντάζομαι πολύ δύσκολες..
"Σε ό,τι ωραίο έχει ο χρόνος που περνά.".. Αυτή πρέπει να προσπαθούμε να είναι η οπτική μας..
Roadartist. Μάριος Δημητρίου και Κίκα Ολυμπίου είναι πολύ δυνατές πέννες! Το θέμα Μαίρη μου, είναι να μην ωραιοποιούμε γενικώς και αορίστως το παρελθόν, που μερικές 'στιγμές' του, μάλλον πρέπει να ξεχνούμε (κατά μια έννοια) παρά να επικαλούμαστε π.χ. ο Μεσαίωνας!!!
Πολύ ουσιαστικές οι σκέψεις της κας Ολυμπίου!
Προσφιλής στον άνθρωπο η έκφραση, ‘παλιά ήταν καλύτερα’· ίσως γιατί το τώρα και πολύ περισσότερο το αύριο, τον φοβίζει… Θυμήθηκα κι ένα άλλο post σου για το ρόλο της νοσταλγίας ως μέσο θεραπευτικό… Τελικά, μπορεί η νοσταλγία να είναι φάρμακο αλλά αν το παρακάνουμε μπορεί να καταλήξει σε φαρμάκι. Ξεχνούμε τις δυσκολίες του παρελθόντος ωραιοποιώντας το χωρίς διακρίσεις, τόσο που τελικά νοσταλγούμε κάτι που δεν το θυμόμαστε.
JamanFou. Ιωάννα μου, η Κίκα διαθέτει φοβερή κριτική σκέψη. Όσο για το πολύ γνωστό και τετριμμένο 'παλιά ήταν καλύτερα', θα πρόσθετα, 'και τώρα πολύ καλύτερα'...
Post a Comment