Saturday, February 1, 2025

Διεθνής Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, 9η Φεβρουαρίου

Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Η επιγραφή, χαραγμένη στοιχηδόν σε αττικό αλφάβητο, καταγράφει τον απολογισμό των ταμιών της Αθηνάς και των άλλων θεών, οι οποίοι υπηρέτησαν το 398/7 π.Χ. όταν Επώνυμος Άρχοντας ήταν ο Ευθυκλής. (Μουσείο Ακρόπολης).

Η 9η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως η Διεθνής Ημέρα ελληνικής γλώσσας. Είναι η ημέρα που απεβίωσε ο Εθνικός μας ποιητής, ο Διονύσιος Σολωμός.

Ο Διονύσιος Σολωμός είναι ο άνθρωπος που ανανέωσε τη διαχρονική ελληνική γλώσσα, παριστάνοντας με ζωντάνια διά του Ύμνου Εις την Ελευθερία, διά των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου, και με άλλα γνωστά ποιήματά του, την πορεία της Εθνεγερσίας, συνδέοντας άρρηκτα τη φιλοπατρία, τη γλώσσα με την Ορθοδοξία, την παλληκαριά και τη λεβεντιά των Ελλήνων με την αυτοθυσία.

Γλώσσα, Πατρίδα, Θρησκεία, Ελευθερία, υμνεί ο Διονύσιος Σολωμός, ως ένα και τω αυτώ. Μήπως υπάρχει άλλη γλώσσα τόσο πλούσια, τόσο περιγραφική, τόσο παραστατική, τόσο επιδραστική, στις άλλες γλώσσες, στις επιστήμες, στους πολιτισμούς; Τιμή μας που γεννηθήκαμε Έλληνες, που μιλάμε τη Μητέρα των Ευρωπαϊκών Γλωσσών!

Όλοι οι Νεοέλληνες ποιητές και συγγραφείς, όπως και πάρα πολλοί αξιόλογοι ποιητές, συγγραφείς, ιστορικοί, αρθρογράφοι, εμπνεύστηκαν από τους Αρχαίους Έλληνες, αντλώντας πολλά στοιχεία από τον ελληνικό θαλάσσιο φλοίσβο, τον αιώνιο και τον άφθορο.

Αυτοί οι οποίοι είναι επηρεασμένοι από την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία που μιλούν και γράφουν ελληνικά, που κατανοούν την ελληνική γλώσσα,  γνωρίζουν να σέβονται τον άνθρωπο, τη ζωή, τη φύση, τη δημιουργία.

Η παγκόσμια Φιλοσοφία, μέχρι σήμερα επηρεάζεται, ως προς τις αναλύσεις και ως προς την εξέλιξή της, από την αρχαιοελληνική γραμματεία. Όλοι σχεδόν οι όροι των επιστημών, έχουν είτε ελληνικές ονομασίες, είτε ελληνικές ρίζες.

Ο πλούτος της ελληνικής γλώσσας συνδέεται με την νοητική ικανότητα των Αρχαίων Ελλήνων. Οι πρόγονοί μας, πολυταξιδευτές και φιλόξενοι, έμποροι και ναυτικοί, απέκτησαν εμπειρίες και γνώσεις από τα βάθη των αιώνων, που έπρεπε να εκφραστούν. Ταυτοχρόνως η ανάμειξή τους με άλλους λαούς εμπλούτισε το λεξιλόγιό τους.

Σύμφωνα με μελέτες, η σκέψη κατευθύνει τη γλώσσα, ως μηχανισμό επικοινωνίας. Η νόηση συλλαμβάνει τις αφηρημένες έννοιες και τις μετατρέπει σε σάρκα και οστά επικοινωνίας.

 Γλώσσα και Γνώσεις είναι δίδυμες αδελφές. Όποιος δε μπορεί να διαβάζει με ύφος, αδυνατεί να εφαρμόζει τους αλληλοδιαδοχικούς μηχανισμούς, δηλαδή κατανόηση , εφαρμογή, αξιολόγηση, ανάλυση, σύνθεση. Γι΄αυτό οφείλουμε να μελετούμε την ελληνική μας γλώσσα, εάν θέλουμε να είμαστε ως προσωπικότητες, αντάξιοι των Ελλήνων προγόνων μας. 

Βαριά είναι η Ιερά παρακαταθήκη, αυτήν πρέπει να σηκώσουμε στους ώμους μας, ώστε να συνεχίσουμε την ιστορική μας πορεία. Λαοί που δεν γνωρίζουν την ιστορία και τη γλώσσα τους είναι καταδικασμένοι σε αφανισμό.

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος    

Monday, January 20, 2025

Παρουσίαση βιβλίου ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ του Γιάννη Νικολάου

 


Πόσα κοστίζει αυτή η εγκυκλοπαίδεια;

 Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Πόσα κοστίζει αυτή η εγκυκλοπαίδεια; Ρώτησα πριν από λίγες ημέρες ένα φίλο μου πωλητή βιβλίων. Η απάντησή του, ελάχιστα με εξέπληξε: -"Φίλε μου, ειλικρινά, τίποτα, δυστυχώς σήμερα οι άνθρωποι δε διαβάζουν"Τον ευχαρίστησα για την από οικονομικής απόψεως ειλικρινή του απάντηση.

Αποτελεί γεγονός ότι τα βιβλία δεν αγοράζονται και δε διαβάζονται, ελάχιστοι μελετούν. Συνεπώς, οικονομικώς, τίποτα δεν αξίζουν. Αξίζει, όμως, να εξετάσουμε σε βάθος πόσο εμείς αξίζουμε ποιοτικώς.

Η γνώση είναι αποτέλεσμα της μαθήσεως, η μάθηση είναι η φυσική συνέχεια της μελέτης βιβλίων. Γνώση είναι η φρόνηση, είναι το σύνολο των μαθήσεων. Τη γνώση την έχει καθορίσει και ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης: «Γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.»

Η γνώσις ετυμολογικώς πηγάζει από το ρήμα γι-γνώ-σκω, που σημαίνει ειδημοσύνη, δαημοσύνη, σύνεση, σοφία, συγκρότηση. Είναι ο προπομπός του γνώστη, δηλαδή αυτού που μελετά, που είναι σε θέση να γνωρίζει το παρόν και το μέλλον, τα συμβαίνοντα με τα αποτελέσματα, με τις συνέπειές τους.

Ο όρος γνώση, οδηγεί στο ρήμα γνωστεύω που δηλώνει την απόκτηση σύνεσης, φρονιμάδας. Οδηγεί, επίσης, στο ρήμα γνωστικεύω που σημαίνει σωφρονίζομαι. Όλα τα πάρα πάνω, δηλώνουν, με θλίψη, το γεγονός ότι σήμερα ο άνθρωπος τυρβάζει περί πολλών και άχρηστων.

Τα πλαστικά και νόθα, φθείρουν το φυσικό περιβάλλον αλλά προτού προκαλέσουν αυτή τη φθορά, έχουν φθείρει την ουσία του ανθρώπινου όντως, εκουσίως φυσικά, που είναι η γνώση.

Η γνώση ενισχύει τη νόηση, δυναμώνει την προσωπικότητα. Ο νοήμων άνθρωπος φροντίζει να μελετά, να αποκτά γνώσεις, με μελέτες από βιβλία, με μελέτες ως περιηγητής, ως ερευνητής. Δε σερφάρει, δεν αδρανοποιεί τη δύναμη της σκέψεώς του, με τις ώρες στο διαδίκτυο, δε σκοτώνει το μυαλό του με φαινομενολογίες.

Τα βιβλία είναι σχεδόν δωρεάν και δωρεάν. Οι βιβλιοθήκες, τα μουσεία, οι ιστορικοί και φυσικοί χώροι, είναι εδώ, μας περιμένουν υπομονετικά, έστω κι αν λάμπουμε διά της απουσίας μας.

Ο άνθρωπος που μελετά βιβλία, που μεταβάλλει τον εαυτό του σε «Παυσανία Περιηγητή», σε επιστήμονα ερευνητή, είναι σε θέση να συλλέγει γνώσεις και πληροφορίες, ως η μέλισσα τη γύρη!

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος