Monday, September 17, 2018

Το Εθνικό Κίνημα των Ελληνοκυπρίων, Σοφίας Αργυρίου

Παρουσίαση του βιβλίου 
της Σοφίας Αργυρίου, 
στο Πανεπιστήμιο Κύπρου (19 Σεπτ. 2018)
από τον Πέτρο Παπαπολυβίου
Την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2018, στις 19:30, θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στα κεντρικά κτίρια της Καλλιπόλεως 75, στην Αίθουσα Α112, η παρουσίαση του βιβλίου της Σοφίας Αργυρίου, «Το Εθνικό Κίνημα των Ελληνοκυπρίων κατά την τελευταία περίοδο της Αγγλοκρατίας (1950-1960)», που κυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις Ασίνη.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν: Πέτρος Παπαπολυβίου,
και η συγγραφέας, Σοφία Αργυρίου, διδάκτορας του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.

Το εξώφυλλο του βιβλίου:
Η Σοφία Αργυρίου (Facebook) ζει στην Αθήνα όπου διδάσκει στη δημόσια εκπαίδευση. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ιστορία της Κύπρου και σε θέματα εθνικισμού, αποικιοκρατίας και ιμπεριαλισμού.

Όπως γράφει στο οπισθόφυλλο του βιβλίου της, “Το εθνικό κίνημα των Ελληνοκυπρίων, ως κίνημα αυτοδιάθεσης και ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, πήρε μεταπολεμικά τη μορφή ενός μαζικού, αντιαποικιακού και εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. 

Στο βιβλίο αυτό καταβάλλεται προσπάθεια να ακουστεί η φωνή των Ελληνοκύπριων και να παρουσιαστεί η δική τους πλευρά μέσα από τον Τύπο και τις αρχειακές πηγές. Επιπλέον εξετάζεται η πολιτική της αποικιοκρατικής κυβέρνησης και ο τρόπος με τον οποίο επηρέασε τα τεκταινόμενα στο εσωτερικό του νησιού και όχι τόσο η “βρετανική πλευρά των γεγονότων” ή η διεθνής διάσταση του κυπριακού ζητήματος ή η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης, θέματα που τόσο έχουν αναλυθεί σε άλλες μελέτες.

Αυτό ακόμη που επιχειρείται εδώ είναι μια ανάλυση του πώς η ανάληψη της ηγεσίας του αγώνα από τη δεξιά και την Εκκλησία και η δυναμική παρουσία του ΑΚΕΛ οδήγησαν στην έξαρση των εθνικών αισθημάτων και στην ανάπτυξη ενός αντιστασιακού πνεύματος στον πληθυσμό. Και βέβαια, πώς κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ δημιουργήθηκε μια συλλογική δυναμική που εκδηλώθηκε και με βίαιες συγκρούσεις με την αποικιακή δύναμη. 

Στο συγκρουσιακό πεδίο εντάχθηκαν και οι Τουρκοκύπριοι. Το γεγονός της βίας των δυο εθνοτικών ομάδων, Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων, ερμηνεύεται όχι μόνο ως απόρροια της ανάπτυξης δυο αντίπαλων εθνικισμών, αλλά και ως αποτέλεσμα του ρόλου της βρετανικής κυβέρνησης, η οποία υποδαύλισε τη διαίρεση του πληθυσμού.”
Πηγή: www.papapolyviou.com

Εκβάτανα, του Στέφανου Κωνσταντινίδη

Παρουσίαση βιβλίου
Στέφανος Κωνσταντινίδης (Facebook)

Monday, September 10, 2018

Μικρό αφιέρωμα στο μεγάλο φίλο Θωμά Τασιούλα

Λίγα λόγια για τον φίλο Θωμά Τασιούλα
Ο Αριστοτέλης για τη φιλία πίστευε χαρακτηριστικά τα εξής: «Ο αληθινά ηθικός άνθρωπος χρειάζεται τη φιλία, γιατί αποτελεί απαραίτητο στοιχείο στη ζωή του. Η αληθινή φιλία είναι δυνατή μόνο ανάμεσα σε καλούς ανθρώπους. Ανάμεσα, δηλαδή, σε ανθρώπους που τους ενώνουν τα ίδια ιδανικά. Μόνο αυτή η φιλία έχει διάρκεια».

Όπως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι «Όμοιος ομοίω αεί πελάζει». Ο άνθρωπος δηλαδή από τη φύση του, τείνει να συναναστρέφεται άτομα που του μοιάζουν, που έχουν κοινά στοιχεία και ενδιαφέροντα. Τίποτα, πιο αληθινό από τα πιο πάνω.

Ήμουν ακόμη φοιτητής, όταν γνωριστήκαμε με τον Θωμά Τασιούλα στη Λευκωσία, όταν ήταν οικογενειακός μας φίλος. Υπηρετούσε τότε ως Επιλοχίας στην Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ), τις δύσκολες και ταραχώδεις εποχές του 1973-74. Ήταν τότε, που ο εθνικός διχασμός είχε εισαχθεί από ξένα κέντρα αποφάσεων του εξωτερικού με το εγκληματικό Ελληνικό Πραξικόπημα της Χούντας και τη βάρβαρη Τουρκική εισβολή που ακολούθησε. Τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν τον ελληνισμό της Κύπρου και καθόρισαν τις μετέπειτα εξελίξεις.

Άνθρωπος πραγματικά χαμηλών τόνων, ταπεινός και σεμνός, φώλιασε από τότε μέσα στις καρδιές όλης της οικογένειας. Το σπίτι μας έγινε δεύτερο σπίτι του στην κατεχόμενη τώρα Λευκωσία και ο Θωμάς μας ήταν σαν μέλος της οικογένειας μας.

Οι γονείς μου τον αγκάλιασαν σαν παιδί τους, γιατί ο Θωμάς ήταν τόσο μειλίχιος και γλυκός άνθρωπος, που σε κέρδιζε με την πρώτη ματιά. Αλλά, φίλοι και συγγενείς τον αποδέχονταν εξ’ ίσου, γιατί ήταν ένας άνθρωπος πλασμένος με τα πιο ευγενή υλικά, όπως έλεγε ο γαμπρός μου Οδυσσέας Δελλής, που μας τον σύστησε για πρώτη φορά.

Με τη γλύκα της πραότητάς του και την ταπεινοφροσύνη του, αν και ανήκε στην “ισχυρή” τότε κάστα των στρατιωτικών, ο ίδιος ήταν πολύ σεμνός, διατηρώντας αλώβητο το προσωπικό, ανθρώπινο του στίγμα.

Τον Ιούνιο του 1975, ο Θωμάς έφυγε από την Κύπρο τραυματισμένος ψυχικά και λαβωμένος συναισθηματικά. Ως πραγματικός πατριώτης και αληθινός ελληνολάτρης, πόνεσε πολύ για τη δεύτερη «Μικρασιατική καταστροφή» στην Κύπρο. Τα όσα πικρά είδε και τα όσα τραγικά έζησε από πρώτο χέρι, χαράχτηκαν μέσα του βαθιά και πόνεσαν τα ενδόμυχα της ψυχής του.

Η οικογενειακή φιλία με τον Θωμά Τασιούλα συνεχίστηκε και μετά που γίναμε πρόσφυγες. Ο Θωμάς τότε με την αξιαγάπητη γυναίκα του, Ευαγγελία, φιλοξένησαν στην Ελλάδα τους γονείς μου δυο φορές για ένα διάστημα. Ο Θωμάς και η Βαγγελιώ ήσαν και οι δυο, η απόλυτη ενσάρκωση του «σεμνά και ταπεινά» στην πράξη όμως.

Τα χρόνια πέρασαν και ο Θωμάς με τις νέες γνώσεις, αλλά και τις πλούσιες εμπειρίες του, -έστω τραυματικές- υπηρέτησε ξανά στην Κύπρο το 1998 – 2000, στη Λεμεσό αυτή τη φορά. Η κυπριακή «οικογένεια» του, τον καλωσόρισε και πάλι με μια μεγάλη αγκαλιά. Η φιλία έγινε ακόμη πιο δυνατή και διαχρονική.

Αφού απέκτησε και άλλους φίλους στην Κύπρο, ο Θωμάς Τασιούλας επέστρεψε στη βάση του στην Ελλάδα. Αφού ολοκλήρωσε τη στρατιωτική του καριέρα, αφυπηρέτησε, έχοντας πλήρη συναίσθηση της παρουσίας του στην Κύπρο και της γενικότερη προσφοράς του προς τον Ελληνισμό, που υπηρέτησε πιστά με πλήρη επίγνωση της αποστολής του.

Όσα χρόνια κι αν πέρασαν, η φιλία του Θωμά και της Βαγγελιώς ήταν όπως τον κρυμμένο θησαυρό, που όταν βρεθεί, χρειάζεται να διαφυλαχτεί ώστε δύσκολα να χαθεί!


Ο Θωμάς είναι ένας άνθρωπος γεμάτος ενεργητικότητα, καλλιεργημένος και κατασταλαγμένος με τις ιδέες, τις αρχές και τα πιστεύω του. Υπήρξε και είναι πάντα πρωταγωνιστής της ζωής, με την έμφυτη ευγένεια, τη λεπτότητα και τη σοβαρότητά του, χαρίσματα με τα οποία μπόλιασε εξάλλου τις δυο λατρευτές του κόρες.

Θα μπορούσα, να γράψω ολόκληρους ύμνους για τον Θωμά. Γνωρίζω όμως πολύ καλά ότι δεν είναι του χαρακτήρα του και νιώθει άβολα, να μιλούν γι’ αυτόν. Εντούτοις, μια εσωτερική ανάγκη με προτρέπει, να γράψω αυτό το μικρό αφιέρωμα με μεγάλη εκτίμηση και αγάπη προς το πρόσωπο του, αλλά και ολόκληρης της οικογένειας του.

Αν και όλα τα χρόνια διατηρήσαμε επαφή, εντούτοις πέρασαν σχεδόν δυο δεκαετίες μέχρι να ξαναβρεθούμε τον περασμένο Αύγουστο στο Επισκοπικό, ένα μικρό χωριό στη βορειοδυτική Ελλάδα κοντά στην πόλη των Ιωαννίνων, όπου μένει μόνιμα πια ο Θωμάς και η Βαγγελιώ Τασιούλα.
Απόστρατος αξιωματικός πια, συνεχίζει τη συμμετοχή του στα κοινά ως πρόεδρος της τοπικής κοινότητας, του Επισκοπικού, συμμετέχοντας έτσι ενεργά στο δημόσιο βίο με μεγάλη επιτυχία.

Φοίβος Νικολαΐδης
Λευκωσία - Κύπρος
Σεπτέμβριος 2018 

Μετάλλιο υπηρεσίας στην Εθνική Φρουρά Κύπρου, σε περίοπτη θέση στα άλλα τόσα που κοσμούν τον τοίχο του Θωμά Τασιούλα.
Η γωνιά του Θωμά Τασιούλα πλαισιωμένη με τις τιμητικές διακρίσεις, διπλώματα και αναμνηστικά που δικαιολογημένα τον κάνουν, να νιώθει περήφανος και ικανοποιημένος για το τι πρόσφερε και το τι πήρε από την επαγγελματική του καριέρα στο στρατό.
Απονομή Μετάλλιου Στρατιωτικής Αξίας Γ' τάξεως στον Λγό (ΤΧ) Τασιούλα Θωμά.
Απονομή Χρυσού Σταυτού του Τάγματος του Φοίνικα στον Λγό (ΤΧ) Τασιούλα Θωμά

Λίγα πράγματα σημαίνουν τόσο πολύ στους στρατιώτες όσο τα μετάλλια τους... ένα μετάλλιο είναι η σπίθα που ξεκλειδώνει τις μνήμες, που ένας παλιός στρατιώτης δεν έχει μοιραστεί ποτέ.
Ελληνική Δύναμις Κύπρου (ΕΛΔΥΚ)
Τόδε Δίπλωμα 
Απονέμεται στον Επιλοχία (ΤΧ) Τασιούλα Θωμά 
Δια την συμμετοχή τους εις την "Μάχην της Κύπρου" κατά των Τούρκων 
Από 20.7.74 έως 16.8.74
Απονομή Μεταλλίου Εξαιρέτων Πράξεων

Αναμνηστικό Μετάλλιο
Υπηρέτησεν ευδοκίμως κατά τη διάρκειαν των αγώνων της ΕΛΔΥΚ εν Κύπρω και εν τη ζώνη των επιχειρήσεων εξετέλεσε μετά θάρρους και ευψυχίας τα ανατεθέντα εις αυτόν καθήκοντα.
... Διότι καίτοι τεχνικός της ΕΛΔΥΚ κατά την αμυντική μάχη του Στρατοπέδου την 16.8.1974 ετάχθη επί τούτου μαχόμενος εις την πρώτη γραμμή αψηφών το πυπνόν εχθρικό πύρ, ότε δε διετάχθη σύμπτυξις των τμημάτων συνεπτύχθη μετά του του τελευταίου ανδρός, επιδειξάμενος θάρρος, τόλμην και ευψυχίαν.
Ο απόστρατος αξιωματικός Θωμάς Τασιούλας με τα μετάλλια και τις αναμνήσεις του. «Οι αναμνήσεις είναι ακόμα ζωντανές...», λέει ο Θωμάς.
Σημειώσεις, διακρίσεις, αναμνήσεις όλα μαζεμένα σ' ένα πολύτιμο ενθύμημα βαριάς κληρονομιάς.
... Γνωρίζουμε ότι τους τελευταίους μήνες στη Λήμνο, σας έλειψαν πολύ οι κόρες σας, όμως τώρα, που θα γυρίσετε κοντά τους, ελπίζουμε, να μην ξεχάσετε τους γιούς, που αφήνετε πίσω σας, οι οποίοι σας προσφέρουν αυτό το μικρό δώρο ως ελάχιστη ένδειξη ευγνωμοσύνης για το ενδιαφέρον, την κατανόηση και την αγάπη που μας δείξατε όλους αυτούς τους μήνες...  
Οπλίτες, ΛΤΧ 1.2.2001
Έμπρακτη και πλούσια συμμετοχή στα κοινά με αγάπη, ήθος, εντιμότητα και συναίσθηση ευθύνης για τον τόπο.
Ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Επισκοπικού, Θωμάς Τασιούλας, δεν μιλά μόνο για τις στρατιωτικές του αναμνήσεις, αλλά με περισσή αγάπη και για το όμορφο χωριό του, το Επισκοπικό. (Επισκοπικό)
Ο Θωμάς Τασιούλας φαίνεται χαρούμενος από τη συγκομιδή φρούτων από την αυλή του.
Στο Επισκοπικό με φίλους από την Κύπρο, μοιράζονται κοινούς προβληματισμούς για Κύπρο και Ελλάδα...
Βαγγελιώ Τασιούλα (Facebook), Φοίβος Νικολαΐδης και Θωμάς Τασιούλας (Facebook) στο φιλόξενο τραπέζι στο Επισκοπικό.
Ο Θωμάς Τασιούλας έξω από το πανέμορφο σπίτι του στο Επισκοπικό, στο οποίο αφιερώνει πολλές ώρες εργασίας και φροντίδας, του ωραίου του κήπου.
Και η ζωή συνεχίζεται γεμάτη εμπειρίες, αναμνήσεις και αισιοδοξία για ότι καλύτερο στο μέλλον...

Tuesday, September 4, 2018

Ιωάννα Κουτρολού: Το… ταγκό της παρακμής κρατών και πολιτισμού

Της Ιωάννας Κουτρολού
Συγγραφέας, δημοσιογράφος

“Αν το διαστημόπλοιο δεν ξαναβρεί τους πνευματικούς και ηθικούς προσανατολισμούς του, θα συντρίβει στους βράχους της παραφροσύνης” Βέρνερ Φον Μπράουν.

Αξιολογώντας κανείς το πολιτισμικό παρόν μπορεί να μιλήσει για αξιόλογη παρουσία πολλών νεοελλήνων δημιουργών, επιστημόνων, καλλιτεχνών, για πολυάριθμες διακρίσεις, υψηλές ποιοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά συνάμα μπορεί να διακρίνει και μια σοβαρή πολιτισμική αντίφαση. Από τη μια, φοράμε τα καλά μας και παρουσιάζουμε σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο νέα λογοτεχνικά βιβλία, ταινίες, πίνακες ζωγραφικής, μουσικές παραστάσεις και από την άλλη καταφέρνουμε να φιλοξενούμαστε στις φυλλάδες της New York Times με τίτλους όπως: “Ελληνικός αγώνας διεκόπη μετά την ένοπλη διαμαρτυρία του ιδιοκτήτη για την απόφαση του διαιτητή”.

Παράγουμε σήμερα πολιτισμό ικανό να διατηρήσει ζωντανή τη μνήμη του παρελθόντος και να αναπτύξει το αίσθημα της δημιουργίας σε μια κοινωνία που αποσυντίθεται αξιακά;

Όμως, τι σημαίνει πολιτισμός;

Ασφαλώς ο πολιτισμός δεν είναι κάτι το μουσειακό, το αποθησαυρισμένο, το μνημειωμένο, όπως κομφορμιστικά κάποιοι το ορίζουν. Πολιτισμός είναι το τώρα και φανερώνεται μέσα από τον τρόπο που το βιώνουμε, από το πόσο αναδεικνύουμε σήμερα το παρελθόν, από την προστασία της γλώσσας μας, από τη δημιουργία ποιοτικών έργων, από τη σωστή διαχείριση της εθνικής οικονομίας, από την αλλαγή της πολιτικής νοοτροπίας, από την ανάπτυξη θεσμών εθνικής ευθύνης, συμμετοχής, αλλά και μέσα από την ποιότητα των κοινωνικών μας σχέσεων, την αποδοχή του “άλλου”, του “ξένου”, του “μειονοτικού”.

Αντιμετώπιση της κρίσης του πολιτισμού

Το σύνολο του πολιτισμού είναι ικανό να συνεχιστεί και να διατηρήσει ζωντανή τη μνήμη του παρελθόντος όταν το κράτος έχει διασφαλίσει και διατηρήσει τις αξίες του κοινωνικού και πολιτικού συστήματος. Όταν το κράτος παρακμάζει, παρακμάζει και ο πολιτισμός. Και τα σημερινά γεγονότα αναδεικνύουν ότι η χώρα μας κανει συνεχώς υποχωρήσεις και παραχωρήσεις, για να κερδίσει χρόνο πριν αναμετρηθεί με την ιστορική αλήθεια που θα καταγράψει έναν αργό στραγγαλισμό της πολιτισμικής μας συνείδησης.

Γι ΄αυτό κρίνεται επιτακτική ανάγκη να συνδεθεί η προοδευτική διανόηση με τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις για την αντιμετώπιση της κρίσης του σημερινού πολιτισμού. Να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες της χώρας μας τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να λειτουργήσουν ανόθευτα οι δημοκρατικοί θεσμοί. Ο πολιτισμός επέρχεται όταν επικρατήσει μια ατομική αφύπνιση και συλλογική αντίδραση, όταν υπάρξει κοινωνική και ηθική δικαιοσύνη. Γιατί όπως αναφέρει και ο πατέρας των πυραύλων Βέρνερ Φον Μπράουν “Αν το διαστημόπλοιο δεν ξαναβρεί τους πνευματικούς και ηθικούς προσανατολισμούς του, θα συντρίβει στους βράχους της παραφροσύνης”.

Τέχνη και συναίσθημα

Η ικανότητα του ανθρώπου να αποκρυσταλλώνει τα συναισθήματά του σε καλλιτεχνικές μορφές.

Η τέχνη εξευγενίζει και λυτρώνει τον άνθρωπο

Είναι ικανή να γιατρέψει τον σύγχρονο άνθρωπο από το έντονο άγχος και την απέραντη μοναξιά που βιώνει καθημερινά. Γιατί δεν του αρκεί η ατομικότητα του, αλλά επιδιώκει την κοινωνικοποίηση, την κοινοτική ύπαρξη για να μπορέσει να αισθανθεί την πληρότητα μέσα από τα βιώματα των άλλων. Και η τέχνη είναι αυτό το αναγκαίο μέσο που ενώνει το εγώ με το εμείς, την ατομικότητα του ανθρώπου με το σύνολο και τις βαθύτατες σκέψεις, ανησυχίες ολόκληρου του ανθρώπινου γένους,

Πώς γεννήθηκε όμως η Τέχνη;

Η Τέχνη σύμφωνα με τη φροϊδική αντίληψη οφείλεται στη μεταμόρφωση της ερωτικής ενέργειας και στη διοχέτευση της, σε περιοχές που είναι κοινωνικά καταξιωμένες και αποδεκτές. Επομένως αποτελεί την έκφραση του ασυνείδητου μηχανισμού άμυνας του Εγώ, δηλαδή της εξιδανίκευσης. Ο Σπένσερ αναφέρει ότι τα αιτία γέννεσης της τέχνης είναι το περίσσευμα της υπαρξιακής, ανθρώπινης ενέργειας. Ο άνθρωπος εκφράζει, μέσα από τη δημιουργία αισθητικών μορφών, την ανάγκη υπέρβασης της πραγματικότητας και την επιθυμία αναμόρφωσης του κόσμου, αποκαλύπτει ο Νίτσε. Και καταλήγουμε ότι η τέχνη εκδηλώνεται μέσα από τη θεώρηση ότι η καλλιτεχνική έκφραση υπακούει στην εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου να εκδηλώσει τον ψυχικό του κόσμου πέρα από φραγμούς και δεσμεύσεις. Άρα, γεννιέται σε υπάρξεις που διαθέτουν αισθητική αυταξία, δηλαδή διαθέτουν έμφυτη τη δυνατότητα της συγκίνησης και τα αισθητηριακά δεδομένα.

Έτσι, αυτή η έντονη ανάγκη για εξωτερίκευση των συναισθημάτων οδηγούν τον άνθρωπο στην αναζήτηση του ωραίου και της δημιουργίας της τέχνης. Φυσικά, το ωραίο στη τέχνη δεν έχει μόνο την έννοια του αισθητικά όμορφου και αρμονικού, αλλά και του υψηλού, του δίκαιου, του αληθινού. Μπορεί να προβάλλει την πιο άσχημη και χυδαία εικόνα της με ένα εξαγνιστικό τρόπο ώστε στο τέλος ο θεατής να οδηγηθεί στην αποκάλυψη της αλήθειας, τόσο της αλήθειας του παρόντος όσο και του παρελθόντος.

Τέχνη και πολιτισμός

Άρα, η τέχνη αποτελεί αποκάλυψη του ανθρώπου, αλλά και φανέρωση του πολιτισμού του. Μέσα από τις μορφές της (τη λογοτεχνία, τη μουσική, τον χορό, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την αρχιτεκτονική, τον κινηματόγραφο, το θέατρο) μπορεί να μας μιλήσει για τα πιο κρυφά συναισθήματα του ανθρώπου, για τον πολιτισμό της εκάστοτε κοινωνίας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο, την καθημερινότητά του, τις βαθύτατες ψυχικές ανησυχίες του, την αντίληψη του για το ωραίο, τις αξίες του, τους νόμους, τους θεσμούς του… εφόσον είναι συνδεδεμένη με την εσωτερική αλήθεια του ανθρώπου.

Αναγκαιότητα της τέχνης

Σήμερα, η τέχνη αποτελεί αναγκαιότητα της εποχής μας. Οφείλουμε σε χαλεπούς καιρούς να καθοδηγούμαστε στους δρόμους της τέχνης. Και μέσα από τη δημιουργική μέθεξη με τις ιδέες, τις αξίες, και τα έργα των δημιουργών να σμιλεύουμε την ψυχή και να προικίζουμε το πνεύμα μας. Να διατηρήσουμε την πνευματική μας ελευθερία, καθιστώντας την ύπαρξή μας αυτάξια.

Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Στρ. Μυριβήλης: “κάθε φορά που τα φοβερά γεγονότα που κρίνουν τους λαούς και τα άτομα έρχονται να μας κάνουν να χάσουμε την πίστη προς την ανθρώπινη καλοσύνη, ας πηγαίνει ο νους μας στην Τέχνη και ας στηρίζει την τρομαγμένη μας καρδιά η παρηγοριά της”.

Πηγή: ysterografa.gr

Οι πραγματικοί φίλοι συνεχώς λιγοστεύουν

Ο καθένας εμπιστεύεται 10-20 ανθρώπους, 
αλλά θα πει τα μυστικά του το πολύ σε δύο.
Είναι κοινότοπο να πούμε πόσο σημαντικοί είναι οι φίλοι στη ζωή ενός ανθρώπου, άλλωστε και η άνοδος των social media όπως π.χ. του Facebook στήριξαν την επιτυχία τους κυρίως σε αυτό. Από τα πανάρχαια χρόνια και σε όλη τη Γη η αξία των φίλων έχει εξυμνηθεί. Αλλά τι έχουν μάθει για τη φιλία οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια; 

Μια βασική διαπίστωση είναι ότι μπορεί ο αριθμός των γνωστών να αυξάνεται, αλλά οι πραγματικοί φίλοι λιγοστεύουν (σ.σ. συνεπώς αν το νιώθατε ήδη, δεν είστε μοναδική περίπτωση στον κόσμο...). Και μια δεύτερη διαπίστωση ότι οι φιλίες δεν πέφτουν από τον ουρανό, αλλά απαιτούν κάποιο χρόνο, όχι πάντως τεράστιο, για να «χτιστούν». Ψυχολόγοι, ανθρωπολόγοι και άλλοι επιστήμονες μελετούν τη φιλία με νέες μεθόδους και κάτω από διαφορετικά πρίσματα, φωτίζοντάς την με ποικίλους τρόπους. 

Το περιοδικό «Atlantic» παρουσίασε συνοπτικά τι καινούριο έχουμε μάθει μέχρι σήμερα. Κατ' αρχήν, η επιστημονική φιλολογία είναι ξεκάθαρη: Η επιθυμία για στενότερη επαφή και για δημιουργία ψυχικών δεσμών είναι διάχυτη στους ανθρώπους. Οι πάντες τριγυρνούν στον κόσμο ελπίζοντας ότι θα βρουν μια κατάλληλη φιλική συντροφιά. Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα στον αριθμό των γνωστών (κάτι πολύ ευρύτερο από τους φίλους) που έχει κανείς: το μέγεθος του δικτύου των κοινωνικών επαφών ενός ανθρώπου μπορεί να κυμαίνεται από 250 έως 5.500 ανθρώπους (ο πρόεδρος των ΗΠΑ Φ.Ντ. Ρούζβελτ περηφανευόταν ότι είχε 22.500 γνωστούς, αλλά ήταν ασφαλώς εξαίρεση!). Όσον αφορά όχι απλώς τις γνωριμίες, αλλά τις φιλίες με την ευρύτερη έννοια (κάτι ανάμεσα σε μια γνωριμία και μια κανονική φιλία), μια μελέτη -που χρησιμοποίησε τις αποστολές χριστουγεννιάτικων καρτών ως ένδειξη- εκτιμά ότι ο μέσος άνθρωπος έχει γύρω στους 120 ανθρώπους που θεωρεί ευρύτερα «φίλους» του. Όμως ο εσωτερικός κύκλος των φίλων (χωρίς εισαγωγικά) είναι πολύ μικρότερος. 

Ο μέσος άνθρωπος εμπιστεύεται δέκα έως 20 ανθρώπους. Και -το ακόμη σημαντικότερο- ο αριθμός των πραγματικά έμπιστων φίλων, στους οποίους κάποιος θα εκμυστηρευόταν τα μυστικά ή τα βάσανά του, είναι σήμερα το πολύ δύο άνθρωποι. Έχει μάλιστα μειωθεί από το 1985, όταν ο μέσος άνθρωπος θεωρούσε ότι είχε τρεις πραγματικούς φίλους. Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με άλλες μελέτες, όσο πιο ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς και φίλους έχει κάποιος, τόσο αυξάνουν οι πιθανότητές του να ζήσει περισσότερα χρόνια, το γεγονός ότι οι πραγματικοί φίλοι σπανίζουν ολοένα περισσότερο, είναι μια αρνητική εξέλιξη (και) για την υγεία και μακροζωία των ανθρώπων. 

Οι επιστήμονες συμβουλεύουν τους ανθρώπους να μην παραμελούν και να μην περιφρονούν ακόμη και την πιο «ταπεινή» γνωριμία τους, η οποία μπορεί, άλλωστε, να εξελιχθεί σε πιο σοβαρή φιλία, αν δώσει κανείς τις κατάλληλες ευκαιρίες. Αλλά ακόμη κι αν κανείς περιορισθεί σε απλές φιλικές επαφές, χωρίς μεγαλύτερο βάθος, και αυτό έχει το όφελός του, λένε οι ψυχολόγοι. Ρόλο-κλειδί για μια φιλία παίζει ο χρόνος που επενδύει κανείς. Κεραυνοβόλα φιλία -κατά τον κεραυνοβόλο έρωτα- δεν υπάρχει. 

Μια πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Κάνσας δείχνει ότι κατά μέσο όρο χρειάζονται περίπου 50 ώρες συναναστροφής για να εξελιχθεί μια γνωριμία σε τυπική φιλία και άλλες 40 ώρες για να μετατραπεί σε αληθινή φιλία. Με γύρω στις 200 ώρες επαφών μεταξύ δύο ανθρώπων, μπορεί να αναπτυχθεί μια πραγματικά στενή φιλία. Υπάρχει κάποιο μυστικό για την πραγματική φιλία; Δεν νοείται, απαντούν οι επιστήμονες, αν οι φίλοι δεν ανοίγουν και δεν αποκαλύπτουν αμοιβαία τον εαυτό τους. Μετά το άνοιγμα του εαυτού, η έλξη μεγαλώνει, καθώς οι άνθρωποι έλκονται συνήθως προς αυτόν ή αυτήν στον οποίο ή στην οποία έχουν «ξεγυμνωθεί» (ψυχολογικά). 

 Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ Πηγή: www.lifo.gr