Στέφανος Στεφάνου, Κυβερνητικός Εκπρόσωπος

Δεν θα ανοίξουμε πόρτα στην επιδιαιτησία

«Είναι αντιφατικό κατά την άποψή μου, από τη μια να συμμετέχεις στην κυβέρνηση και από την άλλη να σταυρώνεις κονδύλια απροειδοποίητα και ατεκμηρίωτα. Κονδύλια, μάλιστα, που αφορούν πολιτικές, όπως είναι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που φιλοδοξούν να κάνουν τομές στην κοινωνία μας. Εμείς δεν απαγορεύσαμε σε κανένα να λέει την άποψη του και να πολιτεύεται όπως θέλει. Έχουμε δημοκρατία και ο καθένας μπορεί ελεύθερα να πολιτεύεται. Όμως δημοκρατία σημαίνει και υποχρεώσεις και υπευθυνότητα. Και η συμμετοχή στην κυβέρνηση γεννά και ευθύνες, όχι μόνο δικαιώματα».

Του Ανδρέα Πιμπίση

Όταν βάζεις χρονοδιαγράμματα στη διαδικασία του Κυπριακού τότε ανοίγεις και την πόρτα για την επιδιαιτησία, προειδοποιεί ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Στέφανος Στεφάνου, ο οποίος με τη θέση του αυτή απαντά προς εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις οι οποίες ζητούν από τον Πρόεδρο Χριστόφια να θέσει ένα χρονικό πλαίσιο μέχρι πότε μπορεί να συνεχίζεται αυτή η διαδικασία των διαπραγματεύσεων.

Διατηρώντας σαφώς τις γέφυρες με το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ ο κ. Στεφάνου κάνει διαχωρισμό κάποιων κριτικών απόψεων από στελέχη των δύο κομμάτων και τις ηγεσίες τους υποστηρίζοντας πως αυτές «εκφράζουν υποστήριξη προς τις προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Κυπριακό».

- Ο Πρόεδρος Χριστόφιας είχε ήδη 13 συναντήσεις με τον κ. Ταλάτ. Τα μηνύματα που βγαίνουν από τις έως τώρα συνομιλίες δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικά. Ίσως οι προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί το περασμένο καλοκαίρι ήταν πολύ μεγαλύτερες απ' ότι έπρεπε;

- Ότι δημιουργήθηκαν προσδοκίες, αυτό είναι αλήθεια. Με την εκλογή του Δημήτρη Χριστόφια στην Προεδρία, με την αλλαγή του κλίματος, τις πρωτοβουλίες που είχαν αναληφθεί, την κινητικότητα, τη σύσταση και την έναρξη εργασίας των Ομάδων Εργασίας και των Τεχνικών Επιτροπών, τις συναντήσεις των δύο ηγετών, το γεγονός ότι ολόκληρος ο διεθνής παράγοντας άρχισε να ασχολείται και πάλι με το Κυπριακό, αναγέννησαν την ελπίδα και δημιούργησαν προσδοκίες, εντός και εκτός Κύπρου.

Ευθύς εξαρχής όμως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δηλώσει ότι η λύση του Κυπριακού δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Ήταν δύσκολη ευθύς εξ αρχής η λύση του προβλήματος και έγινε ακόμα πιο δύσκολη με το πέρασμα των χρόνων και των τετελεσμένων που δημιουργούνται επί του εδάφους. Γι' αυτό και ο Πρόεδρος συνέστηνε και συστήνει υπομονή και ψυχραιμία στις προσπάθειες για λύση αλλά και στις αντιδράσεις μας, ακριβώς για να μπορέσουμε να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Σ' ότι αφορά τις 13 συναντήσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, η εκτίμησή μας είναι πως θα μπορούσε η πρόοδος να ήταν μεγαλύτερη και η δουλειά που μέχρι τώρα έχει επιτελεστεί να ήταν περισσότερη. Απ' αυτή την άποψη δεν είμαστε αρκούντως ικανοποιημένοι. Θα θέλαμε να είχαν επιτευχθεί περισσότερα. Έτερον εκάτερον όμως. Μπήκαμε στις συνομιλίες γιατί μόνο με συνομιλίες μπορούμε να φτάσουμε σε λύση.

Ο Πρόεδρος θα συνεχίσει να εργάζεται και μέσα στο 2009 με την ίδια αποφασιστικότητα, την ίδια ζέση, με την ίδια συνέπεια στις αρχές λύσης του Κυπριακού για να μπορέσουμε να ανοίξουμε το δρόμο προς τη λύση.

- Στα αρχικά στάδια της διαδικασίας βλέπαμε τον Πρόεδρο Χριστόφια να παρουσιάζεται πιο συγκρατημένος στα σχόλιά του και στις αναφορές του έναντι του κ. Ταλάτ. Στην συνέχεια όμως τον είδαμε να παρουσιάζεται και έντονα επικριτικός. Αυτό σημαίνει ότι τον απογοήτευσε η στάση του κ. Ταλάτ και δεν έδειξε να ανταποκρίνεται σ' αυτό που ο ίδιος ανάμενε;

- Δεν είναι τόσο θέμα αν ο κ. Ταλάτ με τη μέχρι τώρα στάση του έχει απογοητεύσει τον κ. Χριστόφια. Αυτό που έχει πρώτιστη σημασία είναι ο κ. Ταλάτ να δικαιώσει θέσεις δικές του και του Κόμματός του από το παρελθόν, όταν έβγαιναν τα κοινά ανακοινωθέντα μαζί με το ΑΚΕΛ. Καλείται να δικαιώσει τα όσα έχει συμφωνήσει με τον κ. Χριστόφια αναφορικά με τη βάση λύσης του Κυπριακού.

Ο κ. Ταλάτ καλείται να αποδείξει στην πράξη, με τα όσα καταθέτει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ότι η θέση του για λύση διζωνικής δικοινοτική ομοσπονδία, για ένα κράτος με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα, είναι ειλικρινής. Εδώ είναι γεγονός ότι έχουμε μια δυσκολία. Κατατίθενται από μέρους του θέσεις που δεν θα λέγαμε ότι εξυπηρετούν στο βαθμό που θα θέλαμε να εξυπηρετούν αυτό το στόχο.

Ενδεχομένως αυτό να είναι μια τακτική που ακολουθεί η τ/κ πλευρά. Δηλαδή, να εμφανίζεται στις διαπραγματεύσεις με μάξιμουμ θέσεις ώστε μετά να μπορέσει να κερδίσει περισσότερα σε μια διαδικασία πάρε δώσε. Αυτό θα φανεί εν καιρώ. Εμείς συνεχίζουμε να καταθέτουμε πολύ λογικές θέσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Θέσεις οι οποίες υπηρετούν το στόχο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας και τη δημιουργία ενός ομοσπονδιακού κράτους που θα αποτελεί βεβαίως τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο καθένας κρίνεται από το τι καταθέτει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Εκεί που χρειάζεται να είμαστε επικριτικοί είμαστε επικριτικοί και εκεί που χρειάζεται να ενθαρρύνουμε τον κ. Ταλάτ - έχοντας υπόψη τις δυσκολίες που ο ίδιος έχει με την Τουρκία και τα κατοχικά στρατεύματα - αυτό κάνουμε.

- Πιθανόν η τουρκική πλευρά να προβάλλει τώρα μαξιμαλιστικές θέσεις για να επιδιώξει μετά μια συμφωνία που να είναι περίπου εντός των προνοιών του σχεδίου Ανάν;

- Η στάση της τουρκικής πλευράς μπορεί να επιδέχεται διάφορες ερμηνείες γι' αυτό και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στις αντιδράσεις μας και προπάντων να παραμένουμε ψύχραιμοι και να μην βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπεράσματα για το τι πρέπει να κάνουμε.

Κι αυτό το λέω γιατί ορισμένοι στη δική μας την κοινότητα υποδεικνύουν ότι η συμπεριφορά της τουρκικής πλευράς δεν αφήνει περιθώρια για να φτάσουμε σε λύση και διερωτώνται γιατί δεν φεύγουμε από τις διαπραγματεύσεις. Ίσως αυτό να είναι και στόχος της πολιτικής της τουρκικής πλευράς. Να φύγουμε από τις συνομιλίες θα είναι καταστροφικό, γιατί θα οδηγηθούμε ξανά σε συνθήκες στασιμότητας και κάτι τέτοιο δεν είναι εμάς που εξυπηρετεί, αλλά αυτούς που θέλουν παγίωση της διχοτόμησης.

Εάν φύγουμε από τις διαπραγματεύσεις θα πάμε σε συνθήκες αδιεξόδου και στασιμότητας και θα βγάλουμε και την Τουρκία από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτή την ώρα. Δυσκολίες τις οποίες δεν αντιμετώπιζε ενόσω ενόσω κύκλοι του διεθνούς παράγοντα χρέωναν άδικα την ευθύνη του αδιεξόδου στην ε/κ πλευρά. Ενώ τώρα έχουμε βγει από τη γωνιά και ο διεθνής παράγοντας μας πιστώνει με καλή πρόθεση για λύση του Κυπριακού. Χρειάζεται να είμαστε ψύχραιμοι και υπομονετικοί. Γιατί και οι προκλήσεις μπορεί να είναι μέρος των προσπαθειών να μας οδηγήσουν σε έξοδο από τις διαπραγματεύσεις.

- Στο εσωτερικό κάποια κόμματα ζητούν από τον Πρόεδρο να θέσει κάποια χρονοδιαγράμματα για το έως πότε θα συνεχίζεται αυτή η διαδικασία, να υπάρξει μια αξιολόγηση της πορείας των συνομιλιών και να ληφθούν αποφάσεις για το εάν θα πρέπει να συνεχίζεται ο διάλογος ή όχι;

- Ακούγονται απόψεις και έντονες φωνές από στελέχη κομμάτων...

- Να υπενθυμίσουμε ότι το θέμα ενός χρονοδιαγράμματος για καθορισμό των επόμενων κινήσεων ήταν από τον Πρόεδρο του ΔΗΚΟ που είχε τεθεί.

- Οι ηγεσίες των κομμάτων παρά τις όποιες επιφυλάξεις ή απόψεις που είχαν, θέλω να υπογραμμίσω ότι στηρίζουν τις προσπάθειες που αναλαμβάνει ο Πρόεδρος για λύση στο Κυπριακό.

Σ' ότι αφορά τα χρονοδιαγράμματα εμείς μπροστά μας δεν μπορούμε να θέσουμε αυστηρά χρονοδιαγράμματα. Γιατί όταν βάζεις αυστηρά χρονοδιαγράμματα η λογική στη συνέχεια λέει πως όταν εξαντληθούν αυτά τα χρονικά πλαίσια τότε ανοίγεις την πόρτα για να έρθει κάποιος να σου πει πως «αφού εσείς δεν μπορείτε να βρείτε λύση, θα έρθω εγώ να σας βρω λύση». Δηλαδή να έχουμε επιδιαιτησία, όπως έγινε την προηγούμενη φορά. Δεν θα πρέπει να ξεχνά κανένας ότι είμαστε ακόμα στην αρχή της διαπραγμάτευσης.

Είμαστε ακόμα στο πρώτο κεφάλαιο, αυτού της διακυβέρνησης. Δεν μπορούμε να αρχίσουμε από τώρα να συζητούμε μέχρι πότε θα μπορούμε να συνεχίσουμε να συζητούμε και αν δεν τα καταφέρουμε στο μεσοδιάστημα τότε να αποφασίσουμε να κάνουμε αυτό ή εκείνο. Στην πολιτική έχει μεγάλη σημασία πότε κάνεις τις ενέργειές σου, πότε παίρνεις τις αποφάσεις σου και πότε κάνεις κινήσεις για να είσαι και έγκυρος και σωστός.

Δεν θα στέλναμε σωστά μηνύματα εάν αρχίσουμε από τώρα να λέμε μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε. Είναι λανθασμένη αυτή η προσέγγιση και ενδεχομένως να μας οδηγήσει σε βεβιασμένες και λανθασμένες πολιτικές επιλογές. Άρα ο καθένας έχει δικαίωμα να λέει, στα πλαίσια ενός δεοντολογικού αλληλοσεβασμού, την άποψή του, αλλά απ' εκεί και πέρα θα μας κρίνει ο λαός.

- Βλέπουμε ότι και ο Πρόεδρος αυτή τη φορά να μην κρύβει τη δυσφορία και το παράπονό του για την κριτική που ακούγεται από τις δυνάμεις που τον στηρίζουν.

- Δεν είναι για την κριτική γενικά και αόριστα, αλλά για κάποιες κριτικές απόψεις που εκφεύγουν από τα πλαίσια της πολιτικής δεοντολογίας. Τέτοιες είναι οι κατηγορίες που εκτοξεύονται από ορισμένους ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας λίγο ή πολύ είναι έτοιμος να ξεπουλήσει την Κύπρο. Τονίζω όμως ότι αυτό που μετρά είναι το τι λένε οι ηγεσίες των κομμάτων. Και οι ηγεσίες των κομμάτων εκφράζουν τη στήριξή τους προς τις προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας για λύση του Κυπριακού.

- Ναι αλλά ακούσαμε και ηγεσίες κομμάτων που στηρίζουν τον Πρόεδρο να τοποθετούνται κατά ανάλογο τρόπο;

- Δεν εκτοξεύουν κατηγορίες ότι ο Πρόεδρος έχει υπερβεί τα όρια. Εν πάση περιπτώσει απορίες και πικρίες δημιουργεί και η πρακτική της συνεχούς κριτικής. Είναι γι' αυτό που εξέφρασε πικρία ο Πρόεδρος. Στηρίζεις μια κυβέρνηση και τελικά αντικείμενο των καθημερινών τοποθετήσεών σου είναι η επίκριση και τα αρνητικά; Έχουν εξαφανιστεί τα όποια θετικά είτε στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού είτε στην εσωτερική διακυβέρνηση;

Είναι κάτι που δεν εναρμονίζεται με τους κανόνες της πολιτικής λογικής ή της απλής λογικής διαχείρισης των πραγμάτων.

- Είδαμε και στην περίπτωση της έγκρισης του προϋπολογισμού να εκφράζεται μια διαφωνία προς την κυβέρνηση από ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ με τη σταύρωση κάποιων κονδυλίων.

- Να μην ξεχνούμε ότι οι προϋπολογισμοί υπερψηφίστηκαν από αυτά τα κόμματα και γι' αυτό εγκρίθηκαν. Από την άλλη βεβαίως, είναι αντιφατικό κατά την άποψή μου, από τη μια να συμμετέχεις στην κυβέρνηση και από την άλλη να σταυρώνεις κονδύλια απροειδοποίητα και ατεκμηρίωτα.

Κονδύλια, μάλιστα, που αφορούν πολιτικές, όπως είναι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που φιλοδοξούν να κάνουν τομές στην κοινωνία μας. Είναι γι' αυτό που κατά την άποψη μου, πρέπει στα πλαίσια της συνεργασίας να υπάρχει αλληλοκατανόηση και να μην εγείρονται ζητήματα που δυσκολεύουν την προσπάθεια της κυβέρνησης να υλοποιήσει το πρόγραμμά της. Εμείς δεν απαγορεύσαμε σε κανένα να λέει την άποψη του και να πολιτεύεται όπως θέλει. Έχουμε δημοκρατία και ο καθένας μπορεί ελεύθερα να πολιτεύεται.

Όμως δημοκρατία σημαίνει και υποχρεώσεις και υπευθυνότητα. Και η συμμετοχή στην κυβέρνηση γεννά και ευθύνες, όχι μόνο δικαιώματα. Απ' εκεί και πέρα τελικός κριτής όλων είναι ο λαός.

Δεν έραψε το κοστούμι κανενός

- Η νέα χρονιά φέρνει και την έναρξη των διαδικασιών εκλογής του νέου γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ. Οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει και οι τοποθετήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως.

- Οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει στα μέσα ενημέρωσης. Στο ΑΚΕΛ δεν έχει ξεκινήσει καμιά συζήτηση. Στο ΑΚΕΛ οι διαδικασίες είναι απλές και έχουν εξηγηθεί. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ήδη δημοσιοποιήσει την απόφασή του ότι αποχωρεί από τη θέση του γενικού γραμματέα. Άνοιξε ο δρόμος για τη διαδοχή και τώρα περιμένουμε τις διαδικασίες εντός της κεντρικής επιτροπής. Απ' εκεί και πέρα θα πρέπει να πω ότι εγώ δεν μέμφομαι τα μέσα ενημέρωσης γιατί κάνουν ερμηνείες, σεναριολογούν και προσπαθούν να ανακαλύψουν ποιου το κοστούμι ράβεται.

Η διαδοχή στο ΑΚΕΛ είναι ένα θέμα «πιασάρικο», γιατί πρόκειται για τον ηγέτη του μεγαλύτερου κόμματος στην Κύπρο, που είναι και κυβερνών κόμμα.

- Το ράψιμο του κουστουμιού είχε γίνει από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με δύο τοποθετήσεις του όπου περιέγραψε τα στοιχεία εκείνα που πρέπει να διέπουν το γγ του ΑΚΕΛ.

- Ο Πρόεδρος δεν έραψε το κοστούμι κανενός. Έδωσε εκείνα τα στοιχεία και χαρακτηριστικά που κατά την άποψή του πρέπει να διέπουν τον ηγέτη του ΑΚΕΛ. Απ' εκεί και πέρα είναι τα μέλη της ΚΕ που μυστικά θα αποφασίσουν το Γ.Γ. του ΑΚΕΛ. Απ' εκεί και πέρα επαναλαμβάνω τα σενάρια και τα ραψίματα είναι ζητήματα που παίζουν στα ΜΜΕ. Μιλάμε για τον ηγέτη του μεγαλύτερου κόμματος.

Ο νέος Γ.Γ. του ΑΚΕΛ θα διαδεχθεί έναν ηγέτη ο οποίος παρέλαβε το κόμμα σε μια κρίσιμη στιγμή για την παγκόσμια αριστερά και σε μια εποχή που είχε το ίδιο σοβαρούς τριγμούς. Μέσα από τη συλλογική δουλειά και καθοδήγηση ο Χριστόφιας, μαζί με τους συντρόφους του, έκανε το ΑΚΕΛ κόμμα εξουσίας.

- Σήμερα είστε σίγουροι ότι θα αποφευχθούν οι όποιες προστριβές και συγκρούσεις; - Εδώ μπορεί να είμαι πολύ σίγουρος και πολύ κάθετος. Εμείς στο ΑΚΕΛ την δημοκρατία την μαθαίνουμε μέσα από την ίδια τη λειτουργία του κόμματος. Και όποιος και αν εκλεγεί και όποιο και αν είναι το σκηνικό μέσα στο οποίο θα εκλεγεί ο νέος γγ, το ΑΚΕΛ θα είναι εκεί ενωμένο και δυνατό και θα συνεχίσει απρόσκοπτα τη δουλειά του πάντοτε μέσα από συλλογικότητα.

- Ο νέος γγ του ΑΚΕΛ θα είναι κάτοικος Γερίου; - Το σίγουρο είναι πως θα είναι κάτοικος Κύπρου.

«ΕΚΛΟΓΕΣ» Δεν επηρεάζεται ο Ταλάτ

- Το γεγονός ότι στα κατεχόμενα θα γίνουν «εκλογές» τον Απρίλη πόσο επηρεάζει τη διαδικασία;

- Θα έχουμε λεγόμενες «βουλευτικές εκλογές», δεν επηρεάζεται άμεσα ο κ. Ταλάτ ο οποίος ως ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι διαπραγματευτής.

Ανεξάρτητα όμως από αυτό, μια «εκλογική διαδικασία» έστω και σε ένα ψευδοκράτος, έχει παρενέργειες και επιπτώσεις μέσα στην ίδια την κοινότητα, τις οποίες δεν μπορεί κανείς να αγνοεί. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στα κατεχόμενα, όπως τα παρακολουθούμε μέχρι τώρα, αφού αυτές οι εξελίξεις με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τις θέσεις των όποιων πολιτικών και των όποιων κομμάτων. Ελπίζουμε αυτές οι εξελίξεις να μην επηρεάσουν αρνητικά τις εξελίξεις στο Κυπριακό και να μην οδηγήσουν στη σκλήρυνση των όποιων θέσεων.

- Η διαδικασία αυτή πιστεύετε ότι θα δημιουργήσει κάποια χρονοδιαγράμματα προκειμένου να επιχειρηθεί επίτευξη συμφωνίας πριν από τις «εκλογές»;

- Εμείς μπροστά μας δεν θέτουμε οποιαδήποτε χρονοδιαγράμματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι αφήνουμε τη λύση του Κυπριακού να πάει σε βάθος χρόνου. Θέλουμε, αγωνιζόμαστε και προσπαθούμε για λύση το συντομότερο δυνατό. Αυτό όμως που τελικά θα καθορίσει το πότε θα μπορέσουμε να φτάσουμε σε λύση του Κυπριακού είναι ποιες θέσεις κατατίθενται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Εάν οι θέσεις είναι λογικές και εξυπηρετούν τη λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Αν οι θέσεις εναρμονίζονται με αυτή τη βάση κι αυτό το πλαίσιο, τότε σίγουρα μπορούμε σύντομα να φτάσουμε σε λύση. Εάν οι θέσεις βρίσκονται μακριά από αυτή τη λύση τότε μακραίνει και η απόσταση. Ιδού η Ρόδος λοιπόν, για να φτάσουμε σε λύση στο Κυπριακό.

Εφημερίδα ΄Φιλελελεύθερος' 4.1.2009