Η νύχτα της Πηνελόπης. Το ημερολόγιο ενός αλκοολικού, Πηνελόπης Σταυροπούλου

Το βιβλίο της Πηνελόπης Σταυροπούλου

Facebook

 Από τον πρόλογο του βιβλίου, από την επιμελήτρια-συγγραφέα Χριστίνα Ταράτσα

Η ηθοποιός Πηνελόπη Σταυροπούλου, μητέρα δύο παιδιών, που φέτος κατάφερε μετά από 20 χρόνια απουσίας να ξανανέβει στη σκηνή. «Το ποτό είναι ένας τοκογλύφος απίστευτος και στυγνός που δεν σου χαρίζεται» εξομολογείται η ίδια. «Είναι ένα τέρας που το χω βάλει σε καταστολή. Ζω μαζί του, κοιμάμαι μαζί του και προσέχω. Απλά προσέχω»

Το βιβλίο «Η νύχτα της Πηνελόπης» οδηγεί τον αναγνώστη στην επικίνδυνη ζώνη που βαδίζει ένας άνθρωπος «εθισμένος» στο αλκοόλ, σε μια ζώνη γκρίζα, εκεί όπου η ψυχή αναζητά την αξία της, όπου το φως ρέει μες στο σκοτάδι και η ψευδαίσθηση μες στην πραγματικότητα.

Ο αλκοολικός πλάθει μια δική του εικόνα της πραγματικότητας, την οποία προσπαθεί να ταυτίσει με την πραγματική του εικόνα. Ανάμεσα σ’ αυτές τις δυο πραγματικότητες, ανάμεσα δηλαδή σε μια θεατή πλευρά του κόσμου και σε μιαν αθέατη, πλασματική και ιδεατή, διαδραματίζεται η οδυνηρή ιστορία κάθε ανθρώπου που εγκαταλείπεται στους εθισμούς και τα πάθη του. Και εκεί φυσικά βρίσκεται η ποιότητα της «αλήθειας» του έργου της Πηνελόπης…

Πηνελόπης Σταυροπούλου, «Η νύχτα της Πηνελόπης. 

Το ημερολόγιο ενός αλκοολικού»

Διαβάζοντας το καλογραμμένο και με τόση αμεσότητα βιβλίο της Πηνελόπης Σταυροπούλου, «Η νύχτα της Πηνελόπης. Το ημερολόγιο ενός αλκοολικού» έχεις την αίσθηση μιας πικρόγλυκης γεύσης ενός προκλητικού σε εμφάνιση και συστατικά κόκτεϊλ, να ρέει το στόμα σου. Γεμάτο ταραχώδεις αγώνες, άνισες μάχες, γλυκές ελπίδες, όμορφες προσδοκίες μέχρι την τελευταία γουλιά, όπου στο τέλος, το δοκιμάζεις δυο-τρεις φορές, για να σιγουρευτείς ότι το ποτήρι άδειασε!

Όπως δεν μπορείς να περιγράψεις με λόγια το άρωμα ενός λουλουδιού, σε κάποιον που δεν γνωρίζει τη  μυρωδιά του, άλλο τόσο δύσκολο είναι να περιγραφεί και η κατάσταση της μέθης, σε κάποιον που δεν έχει βάλει στο στόμα του ποτό. Και όμως, η Πηνελόπη Σταυροπούλου καταφέρνει με μεγάλη λογοτεχνική μαεστρία να περιγράψει έντονα και παραστατικά τα πικρά βιώματα της από τον ακατανίκητο πειρασμό του ποτού.

Η πάλη του καλού και του κακού είναι παλιά όσο και ο άνθρωπος επί της Γης…  Ολόκληρο το αφήγημα της είναι οι δυο όψεις, της ζωής  με τον αέναο φαύλο κύκλο, της δυαδικότητας, του καλού και του κακού. Από τη μια η χαρά και από την άλλη η λύπη. Από τη μια ο πόνος και από την άλλη η αγαλλίαση. Από τη μια η ζωή και από την άλλη ο θάνατος, που παραμονεύει σε κάθε γωνιά…

Στο βιβλίο της με το ενδιαφέρον περιεχόμενο εξιστορεί με καθαρό λόγο και γλαφυρό τρόπο την τραγική, αληθινή ιστορία της, όπως τη βίωσε και όπως τη μάτωσε, με πρωταγωνίστρια την ίδια, βγαλμένη μέσα από την δική της κακοτράχαλη πορεία και τη δική της οπτική γωνία.

Με βαθιά ευαισθησία και υπέροχη αφηγηματική προσέγγιση, χάρισμα ίσως, που εφοδιάστηκε από τη θεατρική της παιδεία αλλά και με αφοπλιστική ειλικρίνεια, καταγράφει ουσιαστικά το μαρτύριο που έζησε για χρόνια ως εξαρτημένη του ποτού, να σχοινοβατεί στο χείλος του γκρεμού.

Το πολυτάραχο οδοιπορικό της, περιγράφει πως αυτός ο εθισμός επηρεάζει τη ζωή και τις επιλογές των ανθρώπων. Ανιχνεύει και σκιαγραφεί με συγγραφικό νυστέρι το έρεβος, του καταταλαιπωρημένου βίου της, μέχρι να αναδειχτούν οι φωτεινές πλευρές του. Μια αυτοβιογραφική θεώρησης, μιας οδυνηρής πορείας γεμάτης ανυπέρβλητα προβλήματα. Μέσα από τις σελίδες, του βιβλίου καταγράφεται το σκληρό ταρακούνημα, της ίδιας της ηρωίδας, που αντιστάθηκε ως μοναχική καβαλάρης και δεν παραδόθηκε στη μοίρα της.

Η ιστορία της Πηνελόπης, μιας γυναίκας με ομορφιά, προσωπικότητα και φινέτσα, που θα μπορούσε, να ήταν στις κορυφές της επιτυχίας, μένει μόνη. Ουσιαστικά, αβοήθητη στα όρια, της απόγνωσης, παλεύει τον ίδιο της τον εαυτό, που ως Ιανός έχει δυο πρόσωπα. Η εξέλιξη έχει αίσιο τέλος, λυτρωτικό. Αλλά, μέχρι, να φτάσει από τα τάρταρα στον Όλυμπο, ο δρόμος είναι ένας γολγοθάς.

Όμηρος της έξης του ποτού, παγιδευμένη και απελπισμένη, προσπαθεί απεγνωσμένα να σπάσει το κέλυφος του σκοτεινού ‘ζωντανού θανάτου’ που την περιβάλλει και την απειλεί άμεσα! Θέλει διακαώς, να βγει στο φως της ημέρας. Να αναπνεύσει τον καθαρό αέρα που στερείται. Να γευτεί τις όμορφες γεύσεις, που προκαλούν την αίσθηση, της μαγείας.

Σκιαγραφώντας απλόχερα τις εμπειρίες της ζωή της, γεμάτη κακές μοίρες και μάγισσες, σε κάθε σελίδα, ξεδιπλώνονται σαν θεατρικό έργο, οι διακυμάνσεις και οι εντάσεις της γραφίδας της, που κάνουν την ανάγνωση παραστατική και ελκυστική. Σε τέτοιο βαθμό αμεσότητας περιγράφει τα γεγονότα, που ορισμένες φορές, ταυτίζεσαι μαζί της.  

Σπαρακτικά γράφει η ίδια: «Ξέρεις, το αλκοόλ έχει συγκεκριμένες διαδρομές, στήνοντας παγίδες, ξέχωρες και ανάλογες για τον καθέναν από μας. Αν δεν γνωρίζεις καλά απ’ αυτές, βγαίνουν μπροστά σου τα εμπόδια και οι δράκοι και εσύ άλλο που δεν θέλεις. Βρίσκεις και βολεύεσαι μια χαρά και θες να κρατηθείς και να χαθείς μέσα σ’ αυτό για τη μια μέρα μόνο που σου χάρισε, μια που όμως ποτέ δεν έρχεται αυτή ξανά και ενώ πίνεις για να ξεχάσεις, θυμάσαι συνήθως όσα δεν χρειάζονται και ξεχνάς όσα θα έπρεπε να θυμάσαι…».

Η επιθυμία της να απαλλαγεί από τη μάστιγα που τρώει τα σωθικά της, είναι έντονη και συνεχής. Δεν θέλει ούτε για μια στιγμή, να αποστρέψει το πρόσωπο από την τόσο οδυνηρή πραγματικότητα. Ρίχνεται στην τιτάνια πάλη ενάντια στον πανίσχυρο και απαίσιο δράκοντα, του ποτού.

Πολλές οι προσπάθειες απεξάρτησης σε ειδικούς χώρους και άλλες τόσες οι προσωπικές ενέργειες. Η οδυνηρή διαδικασία απεγκλωβισμού της, αλλά και η επανένταξης της στην κανονική ζωή, είναι το μεγαλύτερο βάσανο της ζωής της.

Φοβερά αδιέξοδα και πόνος μεγάλος η σύγκρουση της μοιραίας συνήθειας με την κοινή λογική. Της δημιουργεί ανελέητο πόνο ψυχής και σώματος, που την οδηγεί ακόμη και σε απόπειρες αυτοκτονίας. Ο θάνατος που παραμονεύει, συχνά μέσα της, φαντάζει ως ανακούφιση.

Όταν δεν βρίσκεται υπό την επήρεια του ποτού, κατανοεί το πρόβλημα της, αλλά είναι ακόμη αιχμάλωτη, του πάθους της. Γνωρίζει, ότι η κατάσταση αυτή είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στους στόχους και στους οραματισμούς της. Σταδιακά, αντιλαμβάνεται ότι ο πόνος και το πρόβλημα της, δεν αφορά μόνον αυτήν, αλλά επηρεάζει και άλλους.

Όλα τα αρνητικά που συμβαίνουν στο περιβάλλον της, με τους πιο στενούς συγγενείς της, συνέχεια την ξεστρατίζουν από τους στόχους της. Κλέβοντας έτσι, το ποτό κατά κράτος τη ζωτικότητά, την ενέργεια, την ίδια της ζωής της.

Δεν είναι όμως απλός αφηγητής, αλλά συμμετέχει από τις πρώτες σελίδες, του βιβλίου της ως η κυρίαρχη ηρωίδα μία και μοναδική. Γράφει με σαρκασμό για το πάθος, του ποτού και τις παρενέργειες του. Παρ’ όλα αυτά δεν της λείπει το χιούμορ.

Εκτός από το πρόβλημα του αλκοολισμού, δεν διστάζει να θίξει και άλλα ζητήματα όπως οι σχέσεις γονιών και παιδιών. Κάπου γράφει για τη θυσία των γονιών: «Θέλω πολύ να μιλήσω για η θυσία, ήταν νομίζω και η καραμέλα στην κυριολεξία της γενιάς των γονιών μου, το ακούω και από άλλους όμως μαθητές, συμφοιτητές μου, φίλους μου, ίδιας ηλικίας πάνω κάτω, πέντε ή δέκα χρόνια διαφορά». Και συνεχίζει: «Εγώ ποτέ δεν θυσιάζομαι γι’ αυτά. Το ό,τι άφησα τη δουλειά μου και είμαι στο σπίτι για να σας μεγαλώνω είναι ανάγκη δική μου όχι θυσία!».

Το κατακερματισμένο κομμάτι της δικής της αλήθειας παλεύει, να το βάλει στο βάθρο που αυτή επιθυμεί. Βαθιά μέσα στην ψυχή της, ενώ ξέρει καλά, πως υπάρχου αναρίθμητες αποχρώσεις, πιο συνταρακτικές και από τα πιο όμορφα χρώματα ενός ανοιξιάτικου κήπου, εντούτοις, δεν έχει τη δύναμη, να τις βάλει σαν πινελιές στον καμβά, της ζωής της.

Είναι φυλακισμένη στο ίδιο της το σώμα, ανάμεσα σε μύρια κακά. Πεισματικά, δεν εγκαταλείπει όμως την πίστη για απελευθέρωση από το άγριο τέρας, του αλκοολισμού. Μέσα στη μαυρίλα της ζωής της, πιστεύει ακόμη, πως τα όμορφα χρώματα μπορούν να γεμίσουν το είναι της. Αυτό την κρατάει όρθια, έστω και λαβωμένη, από την ασθένεια που την πετροβολά ασταμάτητα.

Μόνο η συνειδητοποίηση της αποστολής της, την ξυπνά από το λήθαργο, της αδράνειας και ανυπαρξίας. Η έννοια, της αποστολής της ως μητέρα, να ζήσει και να προσφέρει στα παιδιά της, με αξιοπρέπεια είναι η κινητήριος δύναμη, ο αισθητήριος συναγερμός που την οπλίζει με την απαραίτητη γενναιότητα. Βάζει τότε νέους στόχους, αρχίζει ξανά από την αρχή, αγωνίζεται και παλεύει νυχθημερόν για μια νέα κοσμογονία.

Ευάλωτη χωρίς αναστολές μπροστά στην αδυσώπητη βουλιμία, του ποτού, η βούληση της βρίσκεται σε ευθεία σύγκρουση με το ένστικτο αυτοσυντήρησής της. Οι επίμονοι ‘μνηστήρες’, της Πηνελόπης, ο πόνος, η λύπη, η μοναξιά, τα βάσανα, η θλίψη, η οργή, η απόγνωση, στριφογυρίζουν στο είναι της. Μαχητής, της ζωής αποκρούει τους επίδοξους ‘μνηστήρες’. Αντέχει τις μεγάλες φουρτούνες, τα θεόρατα κύματα και τη μανία των ανέμων, του ποτού, που ασταμάτητα σπέρνουν θύελλες.

Μέσα από το χάος και το φοβερό αδιέξοδο που υπάρχει, η Πηνελόπη συνειδητοποιεί ότι το κλειδί της λύτρωσης, βρίσκεται βαθιά μέσα της. Αυτό είναι και το μεγάλο της πλεονέκτημα. Ο δρόμος για την ανεύρεση αυτού του κλειδιού, που οδηγεί στο φως της ημέρας, είναι η πραγματική ιστορία της.

Η Πηνελόπη  αναζητεί επίπονα και στο τέλος, βρίσκει το χαμένο θησαυρό… Τη χρυσή κλείδα που βρίσκεται στην έννοια του καθήκοντος και της αξιοπρέπειας. Καταφέρνει να ξεκλειδώσει το κελί της και να ξαναγεννηθεί.

Γράφει χαρακτηριστικά: «Άκουσα το θόρυβο ενός μεγάλου κλειδιού μέσα μου… Μέσα από τα λόγια κάποιων με αγάπη, με ουσία και ανιδιοτελώς. Με έκαναν λοιπόν να συνειδητοποιήσω την τραυματική αυτή κατάσταση στην οποία είχα περιέλθει από το αλκοόλ και όλα αυτά που μου άφησε ο αλκοολισμός… Δυο τρεις άνθρωποι, με κόπο προφανώς, το κάνανε κι εκείνοι, ξεκλείδωσαν «αυτό» μέσα μου. Χαρακτηριστικά άκουσα… Θεωρώ ότι άκουσα τον ήχο του κλειδιού που άνοιγε το παράθυρο της ελευθερίας για την καινούργια μου ζωή χωρίς ποτό. Το άκουσα αυτό στα σίγουρα». 

Για να ολοκληρώσει τους προβληματισμούς της, προς το τέλος του βιβλίου γράφει: «Ήθελα να γράψω για την αξιοπρέπεια. Όταν πας στα «δωμάτια» απεξάρτησης, όπου είναι όμοιοί σου και όχι γιατροί, κάποιοι μιλάνε για το λόγο που ήθελαν και θέλουν να ξεμεθύσουν. Κάποιος μια φορά, όταν είπα «για τα παιδιά μου το κάνω», μου απάντησε, «για, για σένα το κάνεις, μετά μαθαίνεις πως αυτό έχει συνέπεια στον άλλον και έχει τη θέση του, μες στη δική σου ανάρρωση, αλλά για σένα το κάνεις. Εγώ και σήμερα ακόμη λέω, σαν την πρώτη μέρα που το είπα και σ’ αυτόν, πως ένας ήταν ο λόγος των παιδιών μου και ό άλλος το ίδιο ισχυρός. Για την αξιοπρέπειά μου, με ντράπηκα όσο κανέναν άλλο στη ζωή μου. Τις περισσότερες φορές, για τους άλλους, αφαιρώντας πάντα τα παιδιά μου, ήταν σαν να τους δίνω ό,τι είχα λάβει, ξέρεις, ο καθρέφτης τους».

Ο Καντ πίστευε ότι η αξία, του χαρακτήρα ενός ατόμου φαίνεται μόνο, όταν κάποιος πράττει, όχι από προδιάθεση αλλά από καθήκον. Μόνον όταν  μας κοστίσει κάτι, μόνον τότε μπορούμε, να είμαστε σίγουροι ότι πράττουμε με κίνητρο το καθήκον. Στο βιβλίο φαίνεται η αξία, της Πηνελόπης, γιατί η αντίσταση στον πειρασμό δείχνει το μέτρο του χαρακτήρα.

Γιατί όμως ο τίτλος αυτός του βιβλίου, «Η νύχτα της Πηνελόπης»; Ήταν το βράδυ που περιγράφει: «Αισθάνθηκα πως είδα κάτι θεϊκό. Έκτοτε, ποτέ δεν μίλησα γι’ αυτό. Έγινε προσωπική υπόθεση η πίστη, στο κέντρο της γης, πήρε τη θέση που της ανήκει, κι εγώ αποφασίζω μόνο για μένα, όσο μπορώ, ό,τι δεν μπορώ, ξέρω πως μια δύναμη εντός μου πατά, θα είναι εκεί όσο εγώ την αναζητώ και θα με βοηθάει, αρκεί να της το ζητήσω».

Ουσιαστικά, πρόκειται για έναν ύμνο στη δύναμη, της θέλησης, που κρύβεται μέσα στους ανθρώπους. Δικαιολογημένα η Πηνελόπη νιώθει ικανοποίηση, που κατάφερε να γράψει το πρώτο της συγγραφικό έργο. Μια προσπάθεια αποτυπωμένη με πόνο, λεπτότητα και έκδηλη την επιθυμία, να στείλει το δικό της μήνυμα της.

Πίσω από τις γραμμές ακόμη κι εκεί που το καλαμπουρίζει, κρύβεται ένας αβάσταχτος πόνος, που θυμίζει τις τραγικές της εμπειρίες, οι οποίες κυριαρχούν στην αφήγηση της. Μέσα από τα χαλάσματα μιας παρ’ ολίγον χαμένης ζωής, ξεπροβάλει ένας νέος κόσμος, η Πηνελόπη, μας κλείνει το μάτι και φωνάζει: «Τα κατάφερα»…
Φοίβος Νικολαΐδης

Σχετικά με μένα

Γεννήθηκα στην Αθήνα Μάρτιο μήνα.

2015 αποφάσισα να ολοκληρώσω το πρώτο μου βιβλίο  αυτοβιογραφίας με το θέμα, του αλκοολισμού μου, μαζί με την ευγενική υποστήριξη των Εκδόσεων iWrite και των
Πρότυπων Εκδόσεων Πηγή. «Η νύχτα της Πηνελόπης».

Η πρόσκληση μου στο TedX Θεσσαλονίκης με κάνει πολύ περήφανη, θέλοντας να μεταφέρω το μήνυμα για τον αλκοολισμό σε όσο περισσότερο κόσμο μπορώ, μαζί  και απεξάρτηση από αυτόν. 

Speaker Penelope Stavropoulou

http://www.tedxthessaloniki.com/tedx_speaker/penelope-stavropoulou/

2015 για δεύτερη χρονιά συνεχίζω τις παραστάσεις του «Βασιλιά Ληρ» με μικρές διορθώσεις και 14 ηθοποιούς στο ίδιο θέατρο.

Μαζί με μια  προσπάθεια ενεργής  πολιτικοποίησης όπου και κατέβηκα στον νομό Κορινθίας Υποψήφια Βουλευτής με το Ποτάμι.

Ιανουάριος 2014 και έτοιμοι πλέον παρουσιάζομαι στο θέατρο Βαφείο- Λάκης Κραλής  και 19 ακόμη άλλοι ηθοποιοί.

Τον Βασιλιά Ληρ Γουίλιαμ Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία -μετάφραση από τα αρχαία αγγλικά και στον ρόλο του Ληρ Γιώργος Βούρος. Ερμηνεύοντας τον ρόλο της Ρήγκαν.

2013 με βρίσκει με πρόβες πάλι στο Βαφείο για την παράσταση  Βασιλιάς  Ληρ.

2012 Στο Θέατρο της Ημέρας για 8 παραστάσεις. Στη θεατρική σύλληψη και σκηνοθεσία της Γιώτας Κουνδουράκη ΘΗΛΥ - ΑΝΙΜΑ - DEVI στους ρόλους Φαίδρας - Μήδειας και Κασσάνδρας.

Τον Σεπτέμβριο 2010 ξεκίνησα πρόβες με τον σκηνοθέτη Γιώργο Βούρο στο θέατρο Βαφείο -Λάκη Καραλή με το έργο του Tennessee Williams, “Creve –coeur” για την θεατρική περίοδο 2010 -2011.

Απ-είχα από τον χώρο, για προσωπικούς λόγους, πολλά χρόνια . Η πρώτη επαφή μου, ύστερα από αυτά τα χρόνια, είναι με το γραφείο παραγωγής “CINEGRAM” τον Ιούνιο του 2009 για την “Εργαζόμενη γυναίκα ” για τον ANTENA με την Ελένη Ράντου στο επεισόδιο “Αεροσυνοδός” στο ρόλο της προϊσταμένης του αεροσκάφους . Σε σκηνοθεσία, Κατερίνας Φιλιώτου .

Σπουδές 
Το 1984 αποφοίτησα από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού θεάτρου. Επίσης σπούδασα στο κέντρο σπουδών Δημοσιογραφίας δημοσιότητας «ΟΜΗΡΟΣ», στην Αγγλία  Business Administration (δεν ολοκλήρωσα της σπουδές μου). Χορό στη σχολή Ηρώ Σισμάνη, Λύκειο Ελληνίδων και body control στην Άντα Καρνάρου .
Αρκετά μαθήματα φωνητικής . Γνωρίζω αρκετά καλά αγγλικά.

Διακρίσεις
Συμμετείχα σε δυο oλυμπιάδες ως ιέρεια, μια στη Σεούλ και μια για στη χειμερινή ολυμπιάδα του Κάλγκαρι με χορογραφίες της καθηγήτριας μου Μαρίας Χόρς . Επίσης συμμετείχα σε βραδιές ποιήσεις, όπως για την  Έλλη Λαμπέτη, Λατινοαμερικάνικη βραδιά με ποιήματα του Λόρκα και για τον Κ. Παλαμά για τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του κ.ά.

Το 2012 -13 διάβασα αποσπάσματα   από την πρώτη ποιητική συλλογή «Αρρήτων όψις»  του εφηβικού φίλου Χρήστου Λαζαρόπουλου, που με τίμησε  με αυτήν την πράξη. Ακολουθεί η επίσης φίλη, Μαρικαίτη Καμβασινού  με το υπέροχο μυθιστόρημα της, αλλά και  με στοιχεία σύγχρονης ιστορίας στο «Αντανακλάσεις μνήμης και ονείρου».

Στα τέλη του 2013 παρουσίασα το μυθιστόρημα της Ελένης Γαληνού «Όταν στέρεψε η αντοχή».

Επαγγελματική εμπειρία
ΘΕΑΤΡΟ : Ξεκινώντας από τα μαθητικά χρόνια της σχόλης του Εθνικού Θεάτρου παίζοντας στην Κεντρική Σκηνή στο Γαλάζιο Πουλί του Μέτερλινκ και το ίδιο καλοκαίρι την Τρισεύγενη του Κ. Παλαμά στον ομώνυμο ρόλο σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Κ. Μασσαλά .

Ακολούθησαν : Περιοδείες στη Ελλάδα και Αμερική με τον θίασο Καλογήρου – Σαμιωτάκη
Βάκχες στην Κύπρο στον ρόλο της Αγαύης και κορυφαία χορού σε σκηνοθεσία Α . Χριστοδουλάκη.
Με το Μίνω Βολανάκη, Μήδεια με την Τζένη Καρέζη και Μήδεια στα αγγλικά, επίσης  «Κύκλο με την κιμωλία» του  Μπρεχτ.
Ασπασία Παπαθανασίου ,Τρωάδες. Ανοιχτό Θέατρο Γ. Μιχαηλίδη στο «Κρίμα που είναι πόρνη» του Τζων Φορντ, στο ρόλο της Ιππολύτης. Στο Εθνικό Θέατρο για τρία χρόνια με σκηνοθέτες Γ. Θεοδοσιάδη, Γ. Μιχαηλίδη, Μινωτή συμμετέχοντας στην τελευταία παράσταση του .
Στο θέατρο Καλουτά στην επιθεώρηση «Ταπί και ψύχραιμοι» σε σκηνοθεσία Ν. Ζερβού.

Ταινίες
Δύο μικρού μήκους ταινίες για το αντί φεστιβάλ Θεσσαλονίκης μαζί με τον Κ. Τζούμα.
Στη μεγάλου μήκους ταινία του Γ. Σταμπουλόπουλου «Δυο ήλιοι στον ουρανό» και δύο τηλεταινίες του ίδιου σκηνοθέτη.

Τηλεόραση και Ραδιόφωνο
Συμμετείχα σε αρκετές ραδιοφωνικές παραγωγές ,όπως στο θέατρο της Δευτέρας.

Σε τηλεοπτική διαφήμιση με σκηνοθέτη τον Α . Τσιληφώνη.
Σε ψυχαγωγικές εκπομπές στην έναρξη της ιδιωτικής ραδιοφωνίας. Σε εορταστικές τηλεοπτικές εκπομπές σε guest εμφανίσεις. Στη ζωή του Κ. Παλαμά κάνοντας το ρόλο της Μαντάμ Κιουρί με σκηνοθέτη τον Κ. Τσώνο, συμμετείχα σε δύο επεισόδια του «Αχ Ελένη» και σε πολλές άλλες με τελευταία συμμετοχή στα «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά» του Κ. Κουτσομύτη.