Έχουμε διαχρονικά μέσω της διαδικασίας υπονομεύσει τα δίκαιά μας
Επίσης, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του στο Ανώτατο Δικαστήριο εξελέγη και υπηρέτησε ως πρόεδρος του Κύκλου Προέδρων των συνταγματικών δικαστηρίων της Ευρώπης. Στη συνέντευξη στον «Φ» και υπεραμυνόμενος της ανάγκης διεκδίκησης του διεθνούς δικαίου και απαντώντας σε όσους υποβαθμίζουν και εν πολλοίς παρακάμπτουν αυτό, ο κ. Πικής σημειώνει πως, διαχρονικά, δεν χρησιμοποιήσαμε τα δικαιικά ερείσματα που μας παρείχε η κρατική μας υπόσταση και η συμμετοχή μας στην Ε.Ε. για διεκδίκηση των βάναυσα τρωθέντων δικαιωμάτων των Ελλήνων της Κύπρου.
Παράλληλα για την εν εξελίξει διαδικασία ανέφερε πως το κοινό ανακοινωθέν, στη βάση του οποίου διεξάγονται οι συνομιλίες, προδιαγράφει λύση όμοια προς το σχέδιο Ανάν.
Στις 19 Μαΐου, 1979, στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Προέδρου Κυπριανού και του ηγέτη των Τούρκων της Κύπρου, Ραούφ Ντενκτάς, υιοθετήθηκαν τα ακόλουθα:
«Προτεραιότητα θα δοθεί στην επίτευξη συμφωνίας για την επανεγκατάσταση στα Βαρώσια υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών ταυτόχρονα με την έναρξη εξέτασης από τους συνομιλητές των συνταγματικών και των εδαφικών πτυχών μιας συνολικής διευθέτησης. Μόλις επιτευχθεί συμφωνία για τα Βαρώσια θα εφαρμοστεί χωρίς να αναμένεται η έκβαση των συζητήσεων για τις άλλες πτυχές του κυπριακού προβλήματος».
Ακολούθησαν πολλοί γύροι συνομιλιών χωρίς να θέσουμε ως προϋπόθεση για τη συνέχισή τους την επιστροφή των Βαρωσίων προς εγκατάσταση των κατοίκων του στις πατρογονικές τους εστίες.
Πολλά είναι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών για την απόδοση της πόλης των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους της, όχι ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης αλλά ως προϋπόθεση για τη συνέχιση των συνομιλιών. Άλλα τόσα ψηφίσματα υπάρχουν για την απομάκρυνση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο, χωρίς να επιμένουμε με συνεχείς προσφυγές στα Ηνωμένα Έθνη για την υλοποίηση των προαναφερθέντων ψηφισμάτων, καθώς και την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για μη συμμόρφωση προς αυτά. Στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών θα αναφερθούμε σε έκταση μεταγενέστερα.
Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στη Ρωσία, παραθέτοντας ως λόγο τη θέση ότι επενέβη στην Ουκρανία.
Τόσο για τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας με τα ψηφίσματα για αποχώρηση των στρατευμάτων της από την Κύπρο όσο και τη μη απόδοση των Βαρωσίων στους κατοίκους της, όχι μόνο των κατοίκων της περίκλειστης περιοχής, έπρεπε να ζητήσουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία πριν εξεταστεί θέμα επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία για επέμβαση στην Ουκρανία. Σημειωτέον ότι δεν υπήρξε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σε σχέση με την Ουκρανία.
- Με όσα μας λέτε, θεωρείτε πως δεν υπήρξε διεκδίκηση των δικαίων μας;
Διαχρονικά, δεν χρησιμοποιήσαμε τα δικαιικά ερείσματα που μας παρείχε η κρατική μας υπόσταση και η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για διεκδίκηση των βάναυσα τρωθέντων δικαιωμάτων των Ελλήνων της Κύπρου.
Έπρεπε να είχαμε ζητήσει ως προϋπόθεση για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία για μη συμμόρφωση με τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Επί του προκειμένου, μπορεί να σημειωθεί ότι δεν ασκήσαμε VΕΤΟ για το αίτημα της Τουρκίας να καταστεί υποψήφιο μέλος προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν την απόσυρση των στρατευμάτων της από την Κύπρο·
- Είναι πολλοί που θεωρούν, όταν πρόκειται για διεκδίκηση στο Κυπριακό, ότι το διεθνές δίκαιο είναι…. κουραφέξαλα.
- Η ερώτηση έχει δύο σκέλη: Το εφήμερο και το διαχρονικό.
Πρόσκαιρα συμφέροντα των ισχυρών συχνά παρακάμπτουν και καταπατούν το διεθνές δίκαιο. Επιμονή όμως του φορέα των τρωθέντων δικαιωμάτων στα δίκαιά του και προσφυγή στα παρεχόμενα διεθνή μέσα για αποκατάσταση των τρωθέντων δικαιωμάτων συχνά επιφέρουν την αποκατάστασή τους. Αναφορά μπορεί να γίνει επί του προκειμένου στην αποχώρηση των Τούρκων της Κύπρου από τις κυβερνητικές, αστυνομικές και διοικητικές Αρχές από το κυπριακό κράτος στο τέλος του 1963 και αρχάς του 1964, με πρόδηλο σκοπό την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το εγχείρημά τους απέτυχε.
Τα κεντρικά χαρακτηριστικά της ομοσπονδίας είναι ότι οι ομοσπονδιακές περιοχές έχουν βαθμό αυτοδιοίκησης, ενώ η κεντρική κυβέρνηση εκπηγάζει από το σύνολο του λαού και είναι επιφορτισμένη με τις εξουσίες διακυβέρνησης της χώρας. Από το κοινό ανακοινωθέν συνάγεται ότι τα κατάλοιπα της εξουσίας θα ασκούνται από τα συνιστώντα κράτη.
Στο ερώτημά σας εάν το κοινό ανακοινωθέν διασφαλίζει τις βασικές αρχές για λύση του Κυπριακού, η απάντησή μου είναι, χωρίς επιφύλαξη, αρνητική.
Στην Κύπρο συνετελέσθη εθνοκάθαρση τεραστίων διαστάσεων μετά την κατοχή του 38% του εδάφους της Κύπρου από την Τουρκία στην οποία περιοχή πέραν του 80% των κατοίκων ήσαν Έλληνες. Ακολούθησε ο εποικισμός της περιοχής από Τούρκους εποίκους. Αυτό αποτελεί, βάσει της Συνθήκης της Ρώμης, για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, τόσο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας (Άρθρο 7) όσο και έγκλημα πολέμου (Άρθρο 8).
Το κοινό ανακοινωθέν και γενικότερα το πλαίσιο των συνομιλιών προδιαγράφουν λύση όμοια προς το σχέδιο Ανάν, τη φύση και χαρακτήρα του οποίου διέγραψα σε συνέντευξή μου στον ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ την 23η Φεβρουαρίου 2014. Το σχέδιο Ανάν ήταν η χειρότερη μορφή συνομοσπονδίας. Παράλληλα απέβλεπε στη νομιμοποίηση των κατεχομένων και του εποικισμού από Τούρκους.
Θέλω να υπενθυμίσω τι είπε τον Μάιο/Ιούνιο του 2009 η κ. Κλίντον, τότε υπουργός των Εξωτερικών στην Κυβέρνηση Ομπάμα, όταν ερωτήθηκε από Αμερικανό βουλευτή ως προς τη γνώμη της για το σχέδιο Ανάν.
Είπε τα εξής: «Το σχέδιο Ανάν ήταν εξαιρετικά άδικο για τους Έλληνες Κυπρίους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες (ΗΠΑ) άσκησαν άπρεπη πίεση για την αποδοχή του. Αυτό δεν θα επαναληφθεί».
Ως προς τη φύση των απρεπών μέσων τα οποία χρησιμοποιήθηκαν, το αφήνω στην κρίση του καθενός.
Αξίζει μνείας ότι η τότε αντιπολίτευση της Ελλάδος υπό τον κ. Γεώργιο Παπανδρέου τάχθηκε αναφανδόν υπέρ του σχεδίου Ανάν και η ελληνική Κυβέρνηση υπό τον κ. Καραμανλή τάχθηκε υπέρ του σχεδίου Ανάν, πλην διευκρίνισε ότι θα σεβαστεί την όποια απόφαση των Ελλήνων της Κύπρου στο δημοψήφισμα.
Ακούγεται, συχνά, ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Ερντογάν να λέει ότι οι Έλληνες της Κύπρου απέρριψαν το σχέδιο Ανάν. Δεν άκουσα την πολιτική εξουσία της Κύπρου να κάμνει αναφορά στις δηλώσεις της κυρίας Κλίντον σε απάντηση του κ. Ερντογάν. Διατυπώνω, βεβαίως, την επιφύλαξη ότι ίσως να έγινε αναφορά και να μην περιήλθε σε γνώση μου.
Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Αυτό αναφέρει στη συνέντευξή του στον «Φ» ο πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (δικαστής του Εφετείου, ο πρώτος πρόεδρος του Εφετείου) και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γεώργιος Πικής. Περαιτέρω σημειώνει πως η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας, έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Ο Γεώργιος Πικής, επικαλούμενος το διεθνές δίκαιο, τις διεθνείς συμβάσεις αλλά και την ιστορική αλήθεια, σημειώνει πως στην Κύπρο έγινε – τηρουμένων των πληθυσμιακών και γεωγραφικών αναλογιών – η μεγαλύτερη εθνοκάθαρση της σύγχρονης εποχής. Το έγκλημα της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού συγγενεύει προς εκείνο της γενοκτονίας, λέει.
- Με βάση και τα ΜΟΕ που έχουν συμφωνηθεί, υπάρχει η εντύπωση πως εάν δεν λυθεί το Κυπριακό και εφαρμοστούν τα μέτρα, τότε στο νησί θα λειτουργούν δύο συνιστώντα κρατίδια.
- Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) δεν μετριάζουν τις επιπτώσεις της εισβολής, κατοχής και εθνοκάθαρσης. Ό,τι επιφέρουν είναι η επέκταση των δικαιωμάτων των κατοίκων της τουρκικής περιοχής σε ευεργετήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την κατάλυση της υπόστασης της οποίας επιδιώκουν ποικιλοτρόπως. Έγινε λόγος στα μέσα μαζικής επικοινωνίας για απόδοση της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων για επανεγκατάσταση των κατοίκων τους. Βέβαια, μέχρι τώρα, οι Τούρκοι αντιδρούν και σε τούτο.
Πηγή: Εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» 8 Ιουλίου 2015
Παράλληλα για την εν εξελίξει διαδικασία ανέφερε πως το κοινό ανακοινωθέν, στη βάση του οποίου διεξάγονται οι συνομιλίες, προδιαγράφει λύση όμοια προς το σχέδιο Ανάν.
Γράφει: Κώστας Βενιζέλος
-Το θέμα του διεθνούς δικαίου είναι μόνο για τους ισχυρούς και για τους μικρούς εφαρμόζεται αλά καρτ;
- Το διεθνές δίκαιο είναι ό,τι ρυθμίζει την τάξη στην κοινότητα των εθνών. Μετά από δύο αιματηρούς πολέμους τον εικοστό αιώνα, καθιδρύθηκαν τα Ηνωμένα Έθνη, ως φύλακας της δικαιικής τάξης στον παγκόσμιο χώρο. Σημειωτέον ότι ο πρώτος διεθνής οργανισμός που καθιδρύθηκε μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κοινωνία των Εθνών, κατέρρευσε μετά την ασυδοσία ισχυρών κρατών ως προς τις ρήσεις και επιταγές του διεθνούς δικαίου. Η ισχύς και όχι το δίκαιο κατέστη ο οδηγός τους.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα τραυματικά πλήγματα που κατέφερε κατά της ανθρωπότητας, συνεστήθη ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), με την προσδοκία ότι το διεθνές δίκαιο θα καθίστατο η υπέρτατη αρχή στις πράξεις και ενέργειες των εθνών στον διεθνή χώρο. Στις 12.12.1948 υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ η Καθολική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, των όπου γης ανθρώπων, ανεξάρτητα εθνικής προέλευσης και υπεράνω κάθε μορφής κρατικών επιδιώξεων. Ακολούθησαν περιφερειακές συνθήκες για τη διαφύλαξη και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Χάρτα Δικαιωμάτων των λαών της Αμερικής καθώς και των λαών της Αφρικής.
Σειρά αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγνώρισε τη μαζική παραβίαση των δικαιωμάτων των Ελλήνων της Κύπρου από τον Τούρκο εισβολέα, παρέχοντας θεραπεία στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του στους παθόντες. Ανάλογη υπήρξε και η αντιμετώπιση του δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των αγγλικών δικαστηρίων. Αποτελεί θλιβερό γεγονός, αντικείμενο κατά την κρίση μου, προς τον λόγο και το πνεύμα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η απεμπόληση πρωτόδικης δικαιοδοσίας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από την Τουρκία, παραπέμποντας προς τούτο σε επιτροπή της Τουρκίας συσταθείσα για να επιλαμβάνεται σε πρώτο βαθμό αιτήσεων σχετιζομένων με την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των παθόντων.
-Το θέμα του διεθνούς δικαίου είναι μόνο για τους ισχυρούς και για τους μικρούς εφαρμόζεται αλά καρτ;
- Το διεθνές δίκαιο είναι ό,τι ρυθμίζει την τάξη στην κοινότητα των εθνών. Μετά από δύο αιματηρούς πολέμους τον εικοστό αιώνα, καθιδρύθηκαν τα Ηνωμένα Έθνη, ως φύλακας της δικαιικής τάξης στον παγκόσμιο χώρο. Σημειωτέον ότι ο πρώτος διεθνής οργανισμός που καθιδρύθηκε μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κοινωνία των Εθνών, κατέρρευσε μετά την ασυδοσία ισχυρών κρατών ως προς τις ρήσεις και επιταγές του διεθνούς δικαίου. Η ισχύς και όχι το δίκαιο κατέστη ο οδηγός τους.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα τραυματικά πλήγματα που κατέφερε κατά της ανθρωπότητας, συνεστήθη ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), με την προσδοκία ότι το διεθνές δίκαιο θα καθίστατο η υπέρτατη αρχή στις πράξεις και ενέργειες των εθνών στον διεθνή χώρο. Στις 12.12.1948 υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ η Καθολική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, των όπου γης ανθρώπων, ανεξάρτητα εθνικής προέλευσης και υπεράνω κάθε μορφής κρατικών επιδιώξεων. Ακολούθησαν περιφερειακές συνθήκες για τη διαφύλαξη και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Χάρτα Δικαιωμάτων των λαών της Αμερικής καθώς και των λαών της Αφρικής.
Σειρά αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγνώρισε τη μαζική παραβίαση των δικαιωμάτων των Ελλήνων της Κύπρου από τον Τούρκο εισβολέα, παρέχοντας θεραπεία στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του στους παθόντες. Ανάλογη υπήρξε και η αντιμετώπιση του δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των αγγλικών δικαστηρίων. Αποτελεί θλιβερό γεγονός, αντικείμενο κατά την κρίση μου, προς τον λόγο και το πνεύμα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η απεμπόληση πρωτόδικης δικαιοδοσίας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από την Τουρκία, παραπέμποντας προς τούτο σε επιτροπή της Τουρκίας συσταθείσα για να επιλαμβάνεται σε πρώτο βαθμό αιτήσεων σχετιζομένων με την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των παθόντων.
Με την απόφαση αυτή, κατέστησαν τον θύτη κριτή των πληγέντων δικαιωμάτων των Ελλήνων της Κύπρου και αποκατάστασης του θύματος. Ως αποκαλύπτει η λειτουργία της συσταθείσας τουρκικής επιτροπής, πρώτο της μέλημα υπήρξε η προσπάθεια εξαγοράς της πατρώας γης των Ελλήνων που προσέφυγαν σ΄ αυτήν. Εξέταση της ιστορίας των ανθρωπιστικών θεσμών μετά την καθίδρυση του ΟΗΕ και την καθολική διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου αποκαλύπτει ότι το διεθνές δίκαιο δεν έτυχε εφαρμογής στην έκταση που επιβαλλόταν και αναμενόταν.
Τα κρατικά συμφέροντα των κατά καιρούς ισχυρών συχνά οδήγησαν στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου ή και την παράκαμψή του˙ παράδειγμα η επέμβαση της Αμερικής και της Αγγλίας στο Ιράκ, με την ψευδή πρόφαση ότι το Ιράκ βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής πυρηνικών όπλων. Αυτό αποτέλεσε πρόφαση για την εισβολή στη χώρα προς προστασία των πετρελαϊκών τους συμφερόντων.
Το διεθνές δίκαιο και συν αυτώ τα ανθρώπινα δικαιώματα παρέχουν έρεισμα στον αδικημένο να διεκδικήσει το δίκαιο χωρίς να χάνεται η ελπίδα για επανόρθωση. Εξίσου χαρακτηριστικές είναι και οι επεμβάσεις της Σοβιετικής Ένωσης στις χώρες της επιρροής της πριν την κατάλυσή της. Αξιοσημείωτο είναι πως μετά την κατάλυση της Σοβιετικής Ένωσης οι χώρες αυτές αποταυτίστηκαν από τη Ρωσία και συνενώθηκαν με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
-Έχει, όμως, αποτέλεσμα η διεκδίκηση;
- Διαχρονική θεώρηση της ιστορίας της ανθρωπότητας αποκαλύπτει ότι προσήλωση στο δίκαιο και η άκαμπτη διεκδίκησή του έχει ευμενή αποτελέσματα. Αυτό αποκαλύπτει και η ιστορία της Κύπρου που υπέστη τα πλήγματα πολλών κατακτητών. Μεταξύ άλλων, η Φραγκοκρατία και η Ενετοκρατία -που διήρκεσε περίπου 279 χρόνια- κατέβαλαν κάθε προσπάθεια να αποταυτίσουν τους Έλληνες της Κύπρου, τόσο πολιτιστικά όσο και θρησκευτικά, χωρίς επιτυχία. Η ανοχή της ελληνικής χούντας από τον δυτικό συνασπισμό στον οποίο ανήκε είναι ένα άλλο παράδειγμα εξυπηρέτησης κρατικών συμφερόντων των μεγάλων. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι μετά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, Αμερικανός ανώτατος αξιωματούχος δήλωσε ότι η Χούντα θα πέσει. Και έπεσε. Η Χούντα έκαμε τη δουλειά της και δεν χρειαζόταν πια.
- Εσείς επιμένετε στο δίκαιο ως το βασικό μας όπλο…
Θέλω να υπογραμμίσω ότι το δίκαιο είναι το μόνο έρεισμα, το δόρυ, της Κύπρου για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του λαού της.
Τη βάση προς τούτο παρέχει στην Κύπρο -
(α) Η διεθνής κρατική της υπόσταση που πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού και
(β) η συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως ισότιμο μέλος.
Διαχρονικά, στις συνομιλίες με την τουρκική πλευρά, έχουμε υποβαθμίσει, αν όχι υπονομεύσει, τα δίκαια των Ελλήνων της Κύπρου.
-Έχει, όμως, αποτέλεσμα η διεκδίκηση;
- Διαχρονική θεώρηση της ιστορίας της ανθρωπότητας αποκαλύπτει ότι προσήλωση στο δίκαιο και η άκαμπτη διεκδίκησή του έχει ευμενή αποτελέσματα. Αυτό αποκαλύπτει και η ιστορία της Κύπρου που υπέστη τα πλήγματα πολλών κατακτητών. Μεταξύ άλλων, η Φραγκοκρατία και η Ενετοκρατία -που διήρκεσε περίπου 279 χρόνια- κατέβαλαν κάθε προσπάθεια να αποταυτίσουν τους Έλληνες της Κύπρου, τόσο πολιτιστικά όσο και θρησκευτικά, χωρίς επιτυχία. Η ανοχή της ελληνικής χούντας από τον δυτικό συνασπισμό στον οποίο ανήκε είναι ένα άλλο παράδειγμα εξυπηρέτησης κρατικών συμφερόντων των μεγάλων. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι μετά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, Αμερικανός ανώτατος αξιωματούχος δήλωσε ότι η Χούντα θα πέσει. Και έπεσε. Η Χούντα έκαμε τη δουλειά της και δεν χρειαζόταν πια.
Μόνο δόρυ της Κύπρου είναι το δίκαιο
- Εσείς επιμένετε στο δίκαιο ως το βασικό μας όπλο…
Θέλω να υπογραμμίσω ότι το δίκαιο είναι το μόνο έρεισμα, το δόρυ, της Κύπρου για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του λαού της.
Τη βάση προς τούτο παρέχει στην Κύπρο -
(α) Η διεθνής κρατική της υπόσταση που πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού και
(β) η συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως ισότιμο μέλος.
Διαχρονικά, στις συνομιλίες με την τουρκική πλευρά, έχουμε υποβαθμίσει, αν όχι υπονομεύσει, τα δίκαια των Ελλήνων της Κύπρου.
Στις 19 Μαΐου, 1979, στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Προέδρου Κυπριανού και του ηγέτη των Τούρκων της Κύπρου, Ραούφ Ντενκτάς, υιοθετήθηκαν τα ακόλουθα:
«Προτεραιότητα θα δοθεί στην επίτευξη συμφωνίας για την επανεγκατάσταση στα Βαρώσια υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών ταυτόχρονα με την έναρξη εξέτασης από τους συνομιλητές των συνταγματικών και των εδαφικών πτυχών μιας συνολικής διευθέτησης. Μόλις επιτευχθεί συμφωνία για τα Βαρώσια θα εφαρμοστεί χωρίς να αναμένεται η έκβαση των συζητήσεων για τις άλλες πτυχές του κυπριακού προβλήματος».
Ακολούθησαν πολλοί γύροι συνομιλιών χωρίς να θέσουμε ως προϋπόθεση για τη συνέχισή τους την επιστροφή των Βαρωσίων προς εγκατάσταση των κατοίκων του στις πατρογονικές τους εστίες.
Πολλά είναι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών για την απόδοση της πόλης των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους της, όχι ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης αλλά ως προϋπόθεση για τη συνέχιση των συνομιλιών. Άλλα τόσα ψηφίσματα υπάρχουν για την απομάκρυνση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο, χωρίς να επιμένουμε με συνεχείς προσφυγές στα Ηνωμένα Έθνη για την υλοποίηση των προαναφερθέντων ψηφισμάτων, καθώς και την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για μη συμμόρφωση προς αυτά. Στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών θα αναφερθούμε σε έκταση μεταγενέστερα.
Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στη Ρωσία, παραθέτοντας ως λόγο τη θέση ότι επενέβη στην Ουκρανία.
Τόσο για τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας με τα ψηφίσματα για αποχώρηση των στρατευμάτων της από την Κύπρο όσο και τη μη απόδοση των Βαρωσίων στους κατοίκους της, όχι μόνο των κατοίκων της περίκλειστης περιοχής, έπρεπε να ζητήσουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία πριν εξεταστεί θέμα επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία για επέμβαση στην Ουκρανία. Σημειωτέον ότι δεν υπήρξε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σε σχέση με την Ουκρανία.
- Με όσα μας λέτε, θεωρείτε πως δεν υπήρξε διεκδίκηση των δικαίων μας;
Διαχρονικά, δεν χρησιμοποιήσαμε τα δικαιικά ερείσματα που μας παρείχε η κρατική μας υπόσταση και η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για διεκδίκηση των βάναυσα τρωθέντων δικαιωμάτων των Ελλήνων της Κύπρου.
Έπρεπε να είχαμε ζητήσει ως προϋπόθεση για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία για μη συμμόρφωση με τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Επί του προκειμένου, μπορεί να σημειωθεί ότι δεν ασκήσαμε VΕΤΟ για το αίτημα της Τουρκίας να καταστεί υποψήφιο μέλος προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν την απόσυρση των στρατευμάτων της από την Κύπρο·
Oύτε τον επόμενο χρόνο υιοθετήσαμε την εισήγηση του τότε Προέδρου της Γαλλίας, Σαρκοζί, προς διακοπή της πορείας της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τον λόγο ότι δεν συμμορφώθηκε με τα συμφωνηθέντα με το Πρωτόκολλο της Άγκυρας. Ακόμα και σήμερα η Τουρκία είναι η μόνη χώρα που δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Πώς είναι δυνατό μια χώρα που δεν αναγνωρίζει όλα τα συνθετικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι υποψήφια για ένταξη στους κόλπους της;
Η επιμονή επιφέρει αποκατάσταση δικαιωμάτων
- Είναι πολλοί που θεωρούν, όταν πρόκειται για διεκδίκηση στο Κυπριακό, ότι το διεθνές δίκαιο είναι…. κουραφέξαλα.
- Η ερώτηση έχει δύο σκέλη: Το εφήμερο και το διαχρονικό.
Πρόσκαιρα συμφέροντα των ισχυρών συχνά παρακάμπτουν και καταπατούν το διεθνές δίκαιο. Επιμονή όμως του φορέα των τρωθέντων δικαιωμάτων στα δίκαιά του και προσφυγή στα παρεχόμενα διεθνή μέσα για αποκατάσταση των τρωθέντων δικαιωμάτων συχνά επιφέρουν την αποκατάστασή τους. Αναφορά μπορεί να γίνει επί του προκειμένου στην αποχώρηση των Τούρκων της Κύπρου από τις κυβερνητικές, αστυνομικές και διοικητικές Αρχές από το κυπριακό κράτος στο τέλος του 1963 και αρχάς του 1964, με πρόδηλο σκοπό την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το εγχείρημά τους απέτυχε.
Οι προσπάθειες των εγγυητριών δυνάμεων (Αγγλία, Ελλάδα, Τουρκία), μαζί και της ηγεσίας των Τούρκων της Κύπρου, υπέρ της εγκατάστασης νατοϊκής δύναμης στο νησί για διαφύλαξη της ειρήνης απέτυχαν. Η εισήγηση απορρίφθηκε από τον Πρόεδρο Μακάριο. Προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας απέληξε στην υιοθέτηση του Ψηφίσματος 186 της 4/3/1964. Η Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίστηκε ως αναλλοίωτη παρά την απομάκρυνση των Τούρκων από τις κρατικές Αρχές. Στάληκε, δε, διεθνής ειρηνευτική δύναμη για τη διαφύλαξη της τάξης.
Μετά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974, την άνευ προηγουμένου εθνοκάθαρση των Ελλήνων της κατακτηθείσας περιοχής που αποτελούσαν τουλάχιστον το 80% του πληθυσμού, παρά τις προσδοκίες όσων επιβουλεύονταν την Κυπριακή Δημοκρατία ότι θα κατέρρεε, αυτό δεν συνέβη. Αντίθετα, η Κυπριακή Δημοκρατία επιβίωσε πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά, κάτι το οποίο χαρακτηρίστηκε ως το θαύμα του γηγενούς ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου.
Αξίζει μνείας ότι στις 16/3/1964 η τουρκική Βουλή εξέδωσε απόφαση εξουσιοδοτούσα την τουρκική κυβέρνηση να εισβάλει στην Κύπρο. Όντως, το δεύτερο μέρος του Ιουνίου του 1964, η τουρκική κυβέρνηση γνωστοποίησε την πρόθεσή της να εισβάλει στο νησί. Το εγχείρημα απετράπη με επιστολή του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Johnson, γνωστοποιώντας στην Τουρκία ότι σε περίπτωση επέμβασης της Σοβιετικής Ένωσης προς αποτροπή της εισβολής η Αμερική δεν θα μπορούσε να τη βοηθήσει.
Μετά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974, την άνευ προηγουμένου εθνοκάθαρση των Ελλήνων της κατακτηθείσας περιοχής που αποτελούσαν τουλάχιστον το 80% του πληθυσμού, παρά τις προσδοκίες όσων επιβουλεύονταν την Κυπριακή Δημοκρατία ότι θα κατέρρεε, αυτό δεν συνέβη. Αντίθετα, η Κυπριακή Δημοκρατία επιβίωσε πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά, κάτι το οποίο χαρακτηρίστηκε ως το θαύμα του γηγενούς ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου.
Αξίζει μνείας ότι στις 16/3/1964 η τουρκική Βουλή εξέδωσε απόφαση εξουσιοδοτούσα την τουρκική κυβέρνηση να εισβάλει στην Κύπρο. Όντως, το δεύτερο μέρος του Ιουνίου του 1964, η τουρκική κυβέρνηση γνωστοποίησε την πρόθεσή της να εισβάλει στο νησί. Το εγχείρημα απετράπη με επιστολή του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Johnson, γνωστοποιώντας στην Τουρκία ότι σε περίπτωση επέμβασης της Σοβιετικής Ένωσης προς αποτροπή της εισβολής η Αμερική δεν θα μπορούσε να τη βοηθήσει.
Πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ο κύριος Johnson δεν τους είπε ότι η Αμερική θα τους σταματήσει από του να εισβάλουν στην Κύπρο. Σημειώνουμε ότι η Κύπρος ανήκε στον κόσμο των Αδεσμεύτων στον οποίον την ενέταξε ο Πρόεδρος Μακάριος, και ότι υπήρχε συμφωνία μεταξύ των δύο στρατιωτικών συνασπισμών ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ότι δεν θα επενέβαιναν σε αδέσμευτες χώρες. Η Τουρκία ανήκε στο ΝΑΤΟ.
Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επίσης χαρακτηριστικό της υπόστασης που διατήρησε η Κύπρος ως κράτος και της προσήλωσής της στις αρχές του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας. Θυμούμαι ότι το πρώτο κεφάλαιο που εξετάστηκε το 2002 (ήμουν τότε πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου) σε σχέση με τη λειτουργία του κυπριακού κράτους ήταν η Δικαιοσύνη. Η έρευνα υπήρξε ενδελεχής κατά πάντα. Η διαπίστωση της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τη Δικαιοσύνη ήταν η ακόλουθη: «Η Δικαιοσύνη της Κύπρου είναι ανεξάρτητη. Η αρχή της διάκρισης των εξουσιών είναι κατά πάντα σεβαστή. Το επίπεδο της δικαιοσύνης είναι υψηλό».
-Η νέα προσπάθεια στο Κυπριακό στηρίζεται στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου. Τούτο διασφαλίζει τις βασικές αρχές λύσης για μια χώρα που λειτουργεί εντός της ΕΕ;
- Όταν μιλούμε για λύση του Κυπριακού, εννοούμε δίκαιη λύση, τουτέστιν λύση που να αποκαθιστά τα τρωθέντα δικαιώματα του ανθρώπου και την ενότητα της Κύπρου. Στην συνέντευξή μου στον ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ στις 23/2/2014, προέβην σε αξιολόγηση του κοινού ανακοινωθέντος, υπογραμμίζοντας ότι διαγράφει τη σύσταση συνομοσπονδίας και όχι ομοσπονδίας. Το κείμενο του ανακοινωθέντος είναι στα Αγγλικά. Αναγράφεται ότι η συμφωνία συνομολογείται μεταξύ των «constituent states», δηλαδή των «συνιστώντων κρατών». Αυτή είναι η σημασία του όρου «State». Την ίδια σημασία ενέχει και η λέξη «polity», απορρέουσα από την ελληνική λέξη «Πολιτεία», που έχει ως προέλευση την πρόσδοση στις πόλεις της αρχαίας Ελλάδας της υπόστασης κράτους.
Συνακόλουθα της συμφωνίας πρέπει να έχει παρατηρηθεί ότι εκπρόσωποι του χαρακτηριζόμενου ψευδοκράτους των Τούρκων της Κύπρου έχουν γίνει δεκτοί από υψηλούς αξιωματούχους πολλών χωρών.
Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επίσης χαρακτηριστικό της υπόστασης που διατήρησε η Κύπρος ως κράτος και της προσήλωσής της στις αρχές του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας. Θυμούμαι ότι το πρώτο κεφάλαιο που εξετάστηκε το 2002 (ήμουν τότε πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου) σε σχέση με τη λειτουργία του κυπριακού κράτους ήταν η Δικαιοσύνη. Η έρευνα υπήρξε ενδελεχής κατά πάντα. Η διαπίστωση της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τη Δικαιοσύνη ήταν η ακόλουθη: «Η Δικαιοσύνη της Κύπρου είναι ανεξάρτητη. Η αρχή της διάκρισης των εξουσιών είναι κατά πάντα σεβαστή. Το επίπεδο της δικαιοσύνης είναι υψηλό».
Το κοινό ανακοινωθέν δεν διασφαλίζει τις βασικές αρχές λύσης
-Η νέα προσπάθεια στο Κυπριακό στηρίζεται στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου. Τούτο διασφαλίζει τις βασικές αρχές λύσης για μια χώρα που λειτουργεί εντός της ΕΕ;
- Όταν μιλούμε για λύση του Κυπριακού, εννοούμε δίκαιη λύση, τουτέστιν λύση που να αποκαθιστά τα τρωθέντα δικαιώματα του ανθρώπου και την ενότητα της Κύπρου. Στην συνέντευξή μου στον ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ στις 23/2/2014, προέβην σε αξιολόγηση του κοινού ανακοινωθέντος, υπογραμμίζοντας ότι διαγράφει τη σύσταση συνομοσπονδίας και όχι ομοσπονδίας. Το κείμενο του ανακοινωθέντος είναι στα Αγγλικά. Αναγράφεται ότι η συμφωνία συνομολογείται μεταξύ των «constituent states», δηλαδή των «συνιστώντων κρατών». Αυτή είναι η σημασία του όρου «State». Την ίδια σημασία ενέχει και η λέξη «polity», απορρέουσα από την ελληνική λέξη «Πολιτεία», που έχει ως προέλευση την πρόσδοση στις πόλεις της αρχαίας Ελλάδας της υπόστασης κράτους.
Συνακόλουθα της συμφωνίας πρέπει να έχει παρατηρηθεί ότι εκπρόσωποι του χαρακτηριζόμενου ψευδοκράτους των Τούρκων της Κύπρου έχουν γίνει δεκτοί από υψηλούς αξιωματούχους πολλών χωρών.
Η συμφωνία προβλέπει κοινή ιθαγένεια όλων των κατοίκων της Κύπρου αλλά γίνεται πρόνοια για διακριτή ταυτότητα στο εσωτερικό -ελληνική και τουρκική. Στη συνέντευξή μου υπέδειξα ότι όλες οι σύγχρονες συνομοσπονδίες διαλύθηκαν: Η Σοβιετική Ένωση σε 15 κράτη, η Γιουγκοσλαβία σε 6 κράτη και ενδεχομένως θα προκύψει και έβδομο κράτος στο Κοσσυφοπέδιο, η Τσεχοσλοβακία διαιρέθηκε σε 2 κράτη. Υπενθυμίζω ότι η Συνομοσπονδία Αιγύπτου - Συρίας, χαρακτηρισθείσα ως Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία, κατέρρευσε 6 χρόνια μετά τη συγκρότησή της.
Τα κεντρικά χαρακτηριστικά της ομοσπονδίας είναι ότι οι ομοσπονδιακές περιοχές έχουν βαθμό αυτοδιοίκησης, ενώ η κεντρική κυβέρνηση εκπηγάζει από το σύνολο του λαού και είναι επιφορτισμένη με τις εξουσίες διακυβέρνησης της χώρας. Από το κοινό ανακοινωθέν συνάγεται ότι τα κατάλοιπα της εξουσίας θα ασκούνται από τα συνιστώντα κράτη.
Στο ερώτημά σας εάν το κοινό ανακοινωθέν διασφαλίζει τις βασικές αρχές για λύση του Κυπριακού, η απάντησή μου είναι, χωρίς επιφύλαξη, αρνητική.
Στην Κύπρο συνετελέσθη εθνοκάθαρση τεραστίων διαστάσεων μετά την κατοχή του 38% του εδάφους της Κύπρου από την Τουρκία στην οποία περιοχή πέραν του 80% των κατοίκων ήσαν Έλληνες. Ακολούθησε ο εποικισμός της περιοχής από Τούρκους εποίκους. Αυτό αποτελεί, βάσει της Συνθήκης της Ρώμης, για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, τόσο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας (Άρθρο 7) όσο και έγκλημα πολέμου (Άρθρο 8).
Το κοινό ανακοινωθέν και γενικότερα το πλαίσιο των συνομιλιών προδιαγράφουν λύση όμοια προς το σχέδιο Ανάν, τη φύση και χαρακτήρα του οποίου διέγραψα σε συνέντευξή μου στον ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ την 23η Φεβρουαρίου 2014. Το σχέδιο Ανάν ήταν η χειρότερη μορφή συνομοσπονδίας. Παράλληλα απέβλεπε στη νομιμοποίηση των κατεχομένων και του εποικισμού από Τούρκους.
Θέλω να υπενθυμίσω τι είπε τον Μάιο/Ιούνιο του 2009 η κ. Κλίντον, τότε υπουργός των Εξωτερικών στην Κυβέρνηση Ομπάμα, όταν ερωτήθηκε από Αμερικανό βουλευτή ως προς τη γνώμη της για το σχέδιο Ανάν. Είπε τα εξής: «Το σχέδιο Ανάν ήταν εξαιρετικά άδικο για τους Έλληνες Κυπρίους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες (ΗΠΑ) άσκησαν άπρεπη πίεση για την αποδοχή του. Αυτό δεν θα επαναληφθεί».
Ως προς τη φύση των απρεπών μέσων τα οποία χρησιμοποιήθηκαν, το αφήνω στην κρίση του καθενός.
Αξίζει μνείας ότι η τότε αντιπολίτευση της Ελλάδος υπό τον κ. Γεώργιο Παπανδρέου τάχθηκε αναφανδόν υπέρ του σχεδίου Ανάν και η ελληνική Κυβέρνηση υπό τον κ. Καραμανλή τάχθηκε υπέρ του σχεδίου Ανάν, πλην διευκρίνισε ότι θα σεβαστεί την όποια απόφαση των Ελλήνων της Κύπρου στο δημοψήφισμα.
Ακούγεται, συχνά, ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Ερντογάν να λέει ότι οι Έλληνες της Κύπρου απέρριψαν το σχέδιο Ανάν. Δεν άκουσα την πολιτική εξουσία της Κύπρου να κάμνει αναφορά στις δηλώσεις της κυρίας Κλίντον σε απάντηση του κ. Ερντογάν. Διατυπώνω, βεβαίως, την επιφύλαξη ότι ίσως να έγινε αναφορά και να μην περιήλθε σε γνώση μου.
Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Αυτό αναφέρει στη συνέντευξή του στον «Φ» ο πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (δικαστής του Εφετείου, ο πρώτος πρόεδρος του Εφετείου) και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γεώργιος Πικής. Περαιτέρω σημειώνει πως η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας, έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Ο Γεώργιος Πικής, επικαλούμενος το διεθνές δίκαιο, τις διεθνείς συμβάσεις αλλά και την ιστορική αλήθεια, σημειώνει πως στην Κύπρο έγινε – τηρουμένων των πληθυσμιακών και γεωγραφικών αναλογιών – η μεγαλύτερη εθνοκάθαρση της σύγχρονης εποχής. Το έγκλημα της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού συγγενεύει προς εκείνο της γενοκτονίας, λέει.
- Με βάση και τα ΜΟΕ που έχουν συμφωνηθεί, υπάρχει η εντύπωση πως εάν δεν λυθεί το Κυπριακό και εφαρμοστούν τα μέτρα, τότε στο νησί θα λειτουργούν δύο συνιστώντα κρατίδια.
- Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) δεν μετριάζουν τις επιπτώσεις της εισβολής, κατοχής και εθνοκάθαρσης. Ό,τι επιφέρουν είναι η επέκταση των δικαιωμάτων των κατοίκων της τουρκικής περιοχής σε ευεργετήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την κατάλυση της υπόστασης της οποίας επιδιώκουν ποικιλοτρόπως. Έγινε λόγος στα μέσα μαζικής επικοινωνίας για απόδοση της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων για επανεγκατάσταση των κατοίκων τους. Βέβαια, μέχρι τώρα, οι Τούρκοι αντιδρούν και σε τούτο.
Ό,τι πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι η περίκλειστη περιοχή καλύπτει λιγότερο του 20% των Βαρωσίων. Το υπόλοιπο μέρος των Βαρωσίων εποικίστηκε, μαζί και η κατοικία όπου διέμενα με την οικογένειά μου υπηρετώντας ως δικαστής στην πόλη και επαρχία Αμμοχώστου. Στο σημείο αυτό πρέπει να κάμω αναφορά στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 11ης Μαΐου 1984, στην οποία αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, το εξής:
«Θεωρεί προσπάθειες για εποικισμό οποιουδήποτε μέρους των Βαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους του ως απαράδεκτον και καλεί όπως τα Βαρώσια τεθούν υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών».
Τα ίδια επαναλαμβάνονται και στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 25ης Νοεμβρίου 1992. Στην παράγραφο 8(c) επαναλαμβάνεται:
«Προς τον σκοπό εφαρμογής της απόφασης 550 (1984) η περιοχή η οποία τελεί υπό την κατοχή της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών θα επεκταθεί ώστε να περιλάβει τα Βαρώσια».
Η σύσταση κράτους τουρκικού στην κατεχόμενη περιοχή καταδικάστηκε με τον πλέον έντονο τρόπο με το ψήφισμα της 15ης Ιουνίου 1983 – Απόφαση 534 (1983). Στην απόφαση αναφέρονται μεταξύ άλλων:
«1. Καταδικάζει τη διακήρυξη των τουρκοκυπριακών αρχών για την επιχειρούμενη απόσχιση μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
2. Θεωρεί την προαναφερθείσα διακήρυξη ως άκυρη και καλεί όπως αποσυρθεί.
3. Καλεί επειγόντως την αποτελεσματική εκπλήρωση των αποφάσεων 365 (1974) και 367 του 1975.
Το κοινό ανακοινωθέν αντιμάχεται, με την αναγνώριση του παράνομου πολιτειακού μορφώματος της τουρκικής πλευράς ως συνιστώντος κράτους, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και κάθε μορφή δικαίας λύσης του Κυπριακού.
4. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με την απόφαση 3212 (XXIX) επιψηφισθείσα με 117 ψήφους υπέρ, καμία ψήφο εναντίον και χωρίς αποχές, τουτέστιν ομόφωνα, αποφάσισε:
Να παροτρύνει την ταχείαν απομάκρυνση όλων των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και την ξένη στρατιωτική παρουσία και προσωπικό από τη Δημοκρατία της Κύπρου και την παύση κάθε ξένης επέμβασης στις υποθέσεις της».
Ακόμα σημαντικότερη είναι η άλλη προσταγή, πως «Θεωρεί ότι όλοι οι πρόσφυγες πρέπει να επιστρέψουν στις κατοικίες τους εν ασφαλεία και καλεί όλα τα επηρεαζόμενα μέρη να λάβουν επείγοντα μέτρα προς τούτο».
Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 13/12/1974 με την απόφαση 365 (1974). Αναφέρει: «Επικροτεί την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών 3212 (XXIX) και καλεί τα μέρη να την εφαρμόσουν το ταχύτερο δυνατό».
Εντύπωσή μου είναι ότι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, που αποτελούν το δόρυ των αδικηθέντων Ελλήνων της Κύπρου, όπως και οι προεκτάσεις τους, έχουν υποτιμηθεί ή ακόμα και αγνοηθεί.
- Έχετε αναφέρει σε παλαιότερη συζήτησή μας πως η αλλαγή της σειράς στη ΔΔΟ από «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» σε «δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία» παρέπεμπε στα συνιστώντα κρατίδια. Θεωρείτε πως αυτό ισχύει και σήμερα, που η διαδικασία έχει προχωρήσει;
- Η αλλαγή δεν υπήρξε τυχαία. Συναρτάται με τη συνταύτιση της τουρκικής κοινότητας ως ενός από τα συνιστώντα κράτη. Κάτω από οποιονδήποτε φακό και αν εξεταστεί, ο καθορισμός της έκτασης της τουρκικής ζώνης είναι το σημαντικότερο θέμα προς εξέταση. Οι Τούρκοι της Κύπρου αποτελούσαν το 18% του πληθυσμού. Ούτε η ιδιοκτησία γης που κατείχαν οι Τούρκοι υπερέβαινε αυτό το ποσοστό.
«Θεωρεί προσπάθειες για εποικισμό οποιουδήποτε μέρους των Βαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους του ως απαράδεκτον και καλεί όπως τα Βαρώσια τεθούν υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών».
Τα ίδια επαναλαμβάνονται και στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 25ης Νοεμβρίου 1992. Στην παράγραφο 8(c) επαναλαμβάνεται:
«Προς τον σκοπό εφαρμογής της απόφασης 550 (1984) η περιοχή η οποία τελεί υπό την κατοχή της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών θα επεκταθεί ώστε να περιλάβει τα Βαρώσια».
Η σύσταση κράτους τουρκικού στην κατεχόμενη περιοχή καταδικάστηκε με τον πλέον έντονο τρόπο με το ψήφισμα της 15ης Ιουνίου 1983 – Απόφαση 534 (1983). Στην απόφαση αναφέρονται μεταξύ άλλων:
«1. Καταδικάζει τη διακήρυξη των τουρκοκυπριακών αρχών για την επιχειρούμενη απόσχιση μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
2. Θεωρεί την προαναφερθείσα διακήρυξη ως άκυρη και καλεί όπως αποσυρθεί.
3. Καλεί επειγόντως την αποτελεσματική εκπλήρωση των αποφάσεων 365 (1974) και 367 του 1975.
Το κοινό ανακοινωθέν αντιμάχεται, με την αναγνώριση του παράνομου πολιτειακού μορφώματος της τουρκικής πλευράς ως συνιστώντος κράτους, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και κάθε μορφή δικαίας λύσης του Κυπριακού.
4. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με την απόφαση 3212 (XXIX) επιψηφισθείσα με 117 ψήφους υπέρ, καμία ψήφο εναντίον και χωρίς αποχές, τουτέστιν ομόφωνα, αποφάσισε:
Να παροτρύνει την ταχείαν απομάκρυνση όλων των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και την ξένη στρατιωτική παρουσία και προσωπικό από τη Δημοκρατία της Κύπρου και την παύση κάθε ξένης επέμβασης στις υποθέσεις της».
Ακόμα σημαντικότερη είναι η άλλη προσταγή, πως «Θεωρεί ότι όλοι οι πρόσφυγες πρέπει να επιστρέψουν στις κατοικίες τους εν ασφαλεία και καλεί όλα τα επηρεαζόμενα μέρη να λάβουν επείγοντα μέτρα προς τούτο».
Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 13/12/1974 με την απόφαση 365 (1974). Αναφέρει: «Επικροτεί την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών 3212 (XXIX) και καλεί τα μέρη να την εφαρμόσουν το ταχύτερο δυνατό».
Εντύπωσή μου είναι ότι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, που αποτελούν το δόρυ των αδικηθέντων Ελλήνων της Κύπρου, όπως και οι προεκτάσεις τους, έχουν υποτιμηθεί ή ακόμα και αγνοηθεί.
- Έχετε αναφέρει σε παλαιότερη συζήτησή μας πως η αλλαγή της σειράς στη ΔΔΟ από «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» σε «δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία» παρέπεμπε στα συνιστώντα κρατίδια. Θεωρείτε πως αυτό ισχύει και σήμερα, που η διαδικασία έχει προχωρήσει;
- Η αλλαγή δεν υπήρξε τυχαία. Συναρτάται με τη συνταύτιση της τουρκικής κοινότητας ως ενός από τα συνιστώντα κράτη. Κάτω από οποιονδήποτε φακό και αν εξεταστεί, ο καθορισμός της έκτασης της τουρκικής ζώνης είναι το σημαντικότερο θέμα προς εξέταση. Οι Τούρκοι της Κύπρου αποτελούσαν το 18% του πληθυσμού. Ούτε η ιδιοκτησία γης που κατείχαν οι Τούρκοι υπερέβαινε αυτό το ποσοστό.
Συμφωνία για την παραχώρηση ζώνης μεγαλύτερης του ποσοστού αυτού, ή έστω του 20%, είναι βήμα προς τον επιδιωκόμενο εκτουρκισμό της Κύπρου. Μην ξεχνούμε τι είπε ο κ. Ερντογάν στους Τούρκους της Κύπρου όταν επισκέφθηκε το νησί: «Καμιά οικογένεια δεν πρέπει να παραλείπει να φέρνει στη ζωή τουλάχιστον 4 παιδιά». Ο καθορισμός των ζωνών ανάλογα με τα πληθυσμιακά και περιουσιακά δεδομένα Ελλήνων και Τούρκων δεν είναι μόνο εκείνο που επιβάλλει το Δίκαιο, αλλά και η βάση για την απομάκρυνση των εποίκων.
- Σε σχέση με το εδαφικό, οι Τούρκοι έχουν αναφέρει πως θα συζητηθεί στο τέλος, όπως και αυτό των εγγυήσεων. Τούτο δεν σημαίνει πως θα πάρουν οι Τούρκοι ό,τι επιδιώκουν και εμείς θα περιμένουμε στο τέλος;
- Ο κ. Ακιντζί είπε μετά τη συνάντησή του με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη ότι το εδαφικό και το θέμα των εγγυητριών δυνάμεων θα συζητηθεί τελευταίο. Εάν αυτό αληθεύει, τούτο αποτελεί μέγιστο σφάλμα της δικής μας πλευράς στις συνομιλίες. Εάν δεν λυθεί κατά δίκαιο τρόπο το εδαφικό – και συν αυτό τα ανθρώπινα δικαιώματα – οι συνομιλίες πρέπει να διακοπούν.
Μελέτη της τουρκικής ιστορίας αποκαλύπτει ότι η Τουρκία ουδέποτε εγκατέλειψε γη την οποία κατέκτησε. Το ίδιο ισχύει και στην Κύπρο. Δεν άφησαν σπιθαμή γης ελεύθερη μετά από 40 χρόνια κατοχής. Αντίθετα, επεξέτειναν την κατοχή τους στα Στροβίλια, περιοχή που δεν εγκατέλειψαν παρά το σχετικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών για εγκατάλειψη της περιοχής.
Σκεφθείτε ότι οι Τούρκοι έκαναν τις γενοκτονίες των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και άλλα κακουργήματα χωρίς ποτέ να αναγνωρίσουν τη διάπραξή τους. Για την αρμενική γενοκτονία μεταξύ άλλων σας παραπέμπω στο σύγγραμμα του Taner Acham “A Shameful Act” και στο σύγγραμμα του Dadrian.
- Σε σχέση με το εδαφικό, οι Τούρκοι έχουν αναφέρει πως θα συζητηθεί στο τέλος, όπως και αυτό των εγγυήσεων. Τούτο δεν σημαίνει πως θα πάρουν οι Τούρκοι ό,τι επιδιώκουν και εμείς θα περιμένουμε στο τέλος;
- Ο κ. Ακιντζί είπε μετά τη συνάντησή του με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη ότι το εδαφικό και το θέμα των εγγυητριών δυνάμεων θα συζητηθεί τελευταίο. Εάν αυτό αληθεύει, τούτο αποτελεί μέγιστο σφάλμα της δικής μας πλευράς στις συνομιλίες. Εάν δεν λυθεί κατά δίκαιο τρόπο το εδαφικό – και συν αυτό τα ανθρώπινα δικαιώματα – οι συνομιλίες πρέπει να διακοπούν.
Μελέτη της τουρκικής ιστορίας αποκαλύπτει ότι η Τουρκία ουδέποτε εγκατέλειψε γη την οποία κατέκτησε. Το ίδιο ισχύει και στην Κύπρο. Δεν άφησαν σπιθαμή γης ελεύθερη μετά από 40 χρόνια κατοχής. Αντίθετα, επεξέτειναν την κατοχή τους στα Στροβίλια, περιοχή που δεν εγκατέλειψαν παρά το σχετικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών για εγκατάλειψη της περιοχής.
Σκεφθείτε ότι οι Τούρκοι έκαναν τις γενοκτονίες των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και άλλα κακουργήματα χωρίς ποτέ να αναγνωρίσουν τη διάπραξή τους. Για την αρμενική γενοκτονία μεταξύ άλλων σας παραπέμπω στο σύγγραμμα του Taner Acham “A Shameful Act” και στο σύγγραμμα του Dadrian.
Ως προς τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, μεταξύ άλλων, σας παραπέμπω το σύγγραμμα της Thea Halo “Not Even my Name”. Στην Κύπρο έγινε – τηρουμένων των πληθυσμιακών και γεωγραφικών αναλογιών – η μεγαλύτερη εθνοκάθαρση της σύγχρονης εποχής. Το έγκλημα της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού συγγενεύει προς εκείνο της γενοκτονίας.
Και στις δύο περιπτώσεις, αντικείμενο υπήρξε η εκκαθάριση της περιοχής από μη Τούρκους, στην περίπτωση της γενοκτονίας με τον φυσικό αφανισμό τους και στην περίπτωση της εθνοκάθαρσης με την εκδίωξη του πληθυσμού και τον εποικισμό της περιοχής με Τούρκους. Και η γενοκτονία καθίσταται σοβαρό έγκλημα βάσει της Συνθήκης της Ρώμης για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, άρθρο 6.
Αξίζει ένας να φέρει στον νου την εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Ίμβρου και της Τενέδου, που εκατοικούντο αποκλειστικά από Έλληνες, στους οποίους αναγνωρίστηκε, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης, αυτοκυβέρνηση. Ένα από τα πρώτα μέτρα που πήραν οι Τούρκοι ήταν να καταστήσουν την Ίμβρο ανοικτή φυλακή Τούρκων βαρυποινητών με όλα τα συνακόλουθα. Ακολούθησαν και πολλά άλλα.
Ένα από αυτά είναι η καταστροφή των περιουσιών των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου του 1955, καλά οργανωθείσα από την τότε τουρκική κυβέρνηση. Τούρκος φρουρός του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη έβαλε βόμβα στο κτήριο. Αυτό έγινε στις 5 Σεπτεμβρίου 1955. Με αυτό ως αφορμή έγιναν οι καταστροφές των επόμενων δύο ημερών, απολήγουσες μεταξύ άλλων στην καταστροφή 6,200 επιχειρήσεων των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. Σημειωτέον, όταν έπεσε η κυβέρνηση Μεντερές, μετά από πραξικόπημα, τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε την ανώτερη εξουσία της κυβέρνησης και γι' αυτό το έγκλημα. Τελικά δε, ο πρωθυπουργός Μεντερές και ο υπουργός Εξωτερικών Ζορλού κρεμάστηκαν.
Οι κυβερνώντες στην Κύπρο, και γενικά ο πολιτικός κόσμος, πρέπει να έχει αυτά υπόψη και να προγραμματίζει τις κινήσεις του για λύση του Κυπριακού με βάση τα διδάγματα της Ιστορίας.
- Θεωρείτε ότι σήμερα συζητείται συνομοσπονδία;
- Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Η «ομοσπονδία» η οποία αποτελεί ένα από τα τρία στοιχεία των συμφωνηθέντων για τη λύση του Κυπριακού δεν αφήνει περιθώριο για τον προκαθορισμό της ταυτότητας του προέδρου της Δημοκρατίας.
Αξίζει ένας να φέρει στον νου την εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Ίμβρου και της Τενέδου, που εκατοικούντο αποκλειστικά από Έλληνες, στους οποίους αναγνωρίστηκε, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης, αυτοκυβέρνηση. Ένα από τα πρώτα μέτρα που πήραν οι Τούρκοι ήταν να καταστήσουν την Ίμβρο ανοικτή φυλακή Τούρκων βαρυποινητών με όλα τα συνακόλουθα. Ακολούθησαν και πολλά άλλα.
Ένα από αυτά είναι η καταστροφή των περιουσιών των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου του 1955, καλά οργανωθείσα από την τότε τουρκική κυβέρνηση. Τούρκος φρουρός του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη έβαλε βόμβα στο κτήριο. Αυτό έγινε στις 5 Σεπτεμβρίου 1955. Με αυτό ως αφορμή έγιναν οι καταστροφές των επόμενων δύο ημερών, απολήγουσες μεταξύ άλλων στην καταστροφή 6,200 επιχειρήσεων των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. Σημειωτέον, όταν έπεσε η κυβέρνηση Μεντερές, μετά από πραξικόπημα, τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε την ανώτερη εξουσία της κυβέρνησης και γι' αυτό το έγκλημα. Τελικά δε, ο πρωθυπουργός Μεντερές και ο υπουργός Εξωτερικών Ζορλού κρεμάστηκαν.
Οι κυβερνώντες στην Κύπρο, και γενικά ο πολιτικός κόσμος, πρέπει να έχει αυτά υπόψη και να προγραμματίζει τις κινήσεις του για λύση του Κυπριακού με βάση τα διδάγματα της Ιστορίας.
- Θεωρείτε ότι σήμερα συζητείται συνομοσπονδία;
- Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Η «ομοσπονδία» η οποία αποτελεί ένα από τα τρία στοιχεία των συμφωνηθέντων για τη λύση του Κυπριακού δεν αφήνει περιθώριο για τον προκαθορισμό της ταυτότητας του προέδρου της Δημοκρατίας.
Στις ΗΠΑ εξελέγησαν πρόεδροι φυλετικά προερχόμενοι από πολλές χώρες – μεταξύ άλλων από την Αγγλία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία και ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Χουσεΐνι Ομπάμα είναι αφρικανολλανδικής προέλευσης. Κανένα ομοσπονδιακό σύστημα δεν συνάδει με τον προκαθορισμό της φυλετικής ή θρησκευτικής προέλευσης ή άλλου ιδιαίτερου χαρακτηριστικού προέλευσης του προέδρου της Δημοκρατίας. Με συνομιλίες που δεν αποβλέπουν στην αποκατάσταση των δικαιωμάτων του λαού της Κύπρου, με έρεισμα το δίκαιο, εξαντλούμε τις δυνάμεις μας για την επιδίωξη της εφαρμογής του.
- Το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας δεν ήταν προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Την επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Ποια η δική σας άποψη επί του θέματος τούτου;
- Ως έχω ήδη αναφέρει, το κοινό ανακοινωθέν διαγράφει συνομοσπονδία και όχι ομοσπονδιακό καθεστώς. Λέτε στο ερώτημά σας ότι αυτή δεν ήταν η προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Ως ανακαλώ, όντως δεν διακηρύχθηκε ή αφέθηκε να νοηθεί ότι επιδίωξη του Προέδρου ήταν η συνομολόγηση συνομοσπονδίας. Το πλαίσιο συμφωνίας για λύση του Κυπριακού ήταν η στοιχειοθέτηση ομοσπονδίας. Το πλαίσιο των σημερινών συνομιλιών είναι συνομοσπονδία.
Β' ΜΕΡΟΣ
Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Αυτό αναφέρει στη συνέντευξή του στον «Φ» ο πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (δικαστής του Εφετείου, ο πρώτος πρόεδρος του Εφετείου) και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γεώργιος Πικής. Περαιτέρω σημειώνει πως η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας, έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Ο Γεώργιος Πικής, επικαλούμενος το διεθνές δίκαιο, τις διεθνείς συμβάσεις αλλά και την ιστορική αλήθεια, σημειώνει πως στην Κύπρο έγινε – τηρουμένων των πληθυσμιακών και γεωγραφικών αναλογιών – η μεγαλύτερη εθνοκάθαρση της σύγχρονης εποχής. Το έγκλημα της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού συγγενεύει προς εκείνο της γενοκτονίας, λέει.
- Με βάση και τα ΜΟΕ που έχουν συμφωνηθεί, υπάρχει η εντύπωση πως εάν δεν λυθεί το Κυπριακό και εφαρμοστούν τα μέτρα, τότε στο νησί θα λειτουργούν δύο συνιστώντα κρατίδια.
- Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) δεν μετριάζουν τις επιπτώσεις της εισβολής, κατοχής και εθνοκάθαρσης. Ό,τι επιφέρουν είναι η επέκταση των δικαιωμάτων των κατοίκων της τουρκικής περιοχής σε ευεργετήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την κατάλυση της υπόστασης της οποίας επιδιώκουν ποικιλοτρόπως. Έγινε λόγος στα μέσα μαζικής επικοινωνίας για απόδοση της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων για επανεγκατάσταση των κατοίκων τους. Βέβαια, μέχρι τώρα, οι Τούρκοι αντιδρούν και σε τούτο.
- Το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας δεν ήταν προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Την επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Ποια η δική σας άποψη επί του θέματος τούτου;
- Ως έχω ήδη αναφέρει, το κοινό ανακοινωθέν διαγράφει συνομοσπονδία και όχι ομοσπονδιακό καθεστώς. Λέτε στο ερώτημά σας ότι αυτή δεν ήταν η προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Ως ανακαλώ, όντως δεν διακηρύχθηκε ή αφέθηκε να νοηθεί ότι επιδίωξη του Προέδρου ήταν η συνομολόγηση συνομοσπονδίας. Το πλαίσιο συμφωνίας για λύση του Κυπριακού ήταν η στοιχειοθέτηση ομοσπονδίας. Το πλαίσιο των σημερινών συνομιλιών είναι συνομοσπονδία.
Β' ΜΕΡΟΣ
Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Αυτό αναφέρει στη συνέντευξή του στον «Φ» ο πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (δικαστής του Εφετείου, ο πρώτος πρόεδρος του Εφετείου) και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γεώργιος Πικής. Περαιτέρω σημειώνει πως η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας, έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Ο Γεώργιος Πικής, επικαλούμενος το διεθνές δίκαιο, τις διεθνείς συμβάσεις αλλά και την ιστορική αλήθεια, σημειώνει πως στην Κύπρο έγινε – τηρουμένων των πληθυσμιακών και γεωγραφικών αναλογιών – η μεγαλύτερη εθνοκάθαρση της σύγχρονης εποχής. Το έγκλημα της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού συγγενεύει προς εκείνο της γενοκτονίας, λέει.
- Με βάση και τα ΜΟΕ που έχουν συμφωνηθεί, υπάρχει η εντύπωση πως εάν δεν λυθεί το Κυπριακό και εφαρμοστούν τα μέτρα, τότε στο νησί θα λειτουργούν δύο συνιστώντα κρατίδια.
- Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) δεν μετριάζουν τις επιπτώσεις της εισβολής, κατοχής και εθνοκάθαρσης. Ό,τι επιφέρουν είναι η επέκταση των δικαιωμάτων των κατοίκων της τουρκικής περιοχής σε ευεργετήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την κατάλυση της υπόστασης της οποίας επιδιώκουν ποικιλοτρόπως. Έγινε λόγος στα μέσα μαζικής επικοινωνίας για απόδοση της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων για επανεγκατάσταση των κατοίκων τους. Βέβαια, μέχρι τώρα, οι Τούρκοι αντιδρούν και σε τούτο.
Ό,τι πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι η περίκλειστη περιοχή καλύπτει λιγότερο του 20% των Βαρωσίων. Το υπόλοιπο μέρος των Βαρωσίων εποικίστηκε, μαζί και η κατοικία όπου διέμενα με την οικογένειά μου υπηρετώντας ως δικαστής στην πόλη και επαρχία Αμμοχώστου. Στο σημείο αυτό πρέπει να κάμω αναφορά στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 11ης Μαΐου 1984, στην οποία αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, το εξής:
«Θεωρεί προσπάθειες για εποικισμό οποιουδήποτε μέρους των Βαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους του ως απαράδεκτον και καλεί όπως τα Βαρώσια τεθούν υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών».
Τα ίδια επαναλαμβάνονται και στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 25ης Νοεμβρίου 1992. Στην παράγραφο 8(c) επαναλαμβάνεται:
«Προς τον σκοπό εφαρμογής της απόφασης 550 (1984) η περιοχή η οποία τελεί υπό την κατοχή της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών θα επεκταθεί ώστε να περιλάβει τα Βαρώσια».
Η σύσταση κράτους τουρκικού στην κατεχόμενη περιοχή καταδικάστηκε με τον πλέον έντονο τρόπο με το ψήφισμα της 15ης Ιουνίου 1983 – Απόφαση 534 (1983). Στην απόφαση αναφέρονται μεταξύ άλλων:
«1. Καταδικάζει τη διακήρυξη των τουρκοκυπριακών αρχών για την επιχειρούμενη απόσχιση μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
2. Θεωρεί την προαναφερθείσα διακήρυξη ως άκυρη και καλεί όπως αποσυρθεί.
3. Καλεί επειγόντως την αποτελεσματική εκπλήρωση των αποφάσεων 365 (1974) και 367 του 1975.
Το κοινό ανακοινωθέν αντιμάχεται, με την αναγνώριση του παράνομου πολιτειακού μορφώματος της τουρκικής πλευράς ως συνιστώντος κράτους, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και κάθε μορφή δικαίας λύσης του Κυπριακού.
4. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με την απόφαση 3212 (XXIX) επιψηφισθείσα με 117 ψήφους υπέρ, καμία ψήφο εναντίον και χωρίς αποχές, τουτέστιν ομόφωνα, αποφάσισε:
Να παροτρύνει την ταχείαν απομάκρυνση όλων των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και την ξένη στρατιωτική παρουσία και προσωπικό από τη Δημοκρατία της Κύπρου και την παύση κάθε ξένης επέμβασης στις υποθέσεις της».
Ακόμα σημαντικότερη είναι η άλλη προσταγή, πως «Θεωρεί ότι όλοι οι πρόσφυγες πρέπει να επιστρέψουν στις κατοικίες τους εν ασφαλεία και καλεί όλα τα επηρεαζόμενα μέρη να λάβουν επείγοντα μέτρα προς τούτο».
Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 13/12/1974 με την απόφαση 365 (1974). Αναφέρει: «Επικροτεί την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών 3212 (XXIX) και καλεί τα μέρη να την εφαρμόσουν το ταχύτερο δυνατό».
Εντύπωσή μου είναι ότι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, που αποτελούν το δόρυ των αδικηθέντων Ελλήνων της Κύπρου, όπως και οι προεκτάσεις τους, έχουν υποτιμηθεί ή ακόμα και αγνοηθεί.
- Έχετε αναφέρει σε παλαιότερη συζήτησή μας πως η αλλαγή της σειράς στη ΔΔΟ από «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» σε «δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία» παρέπεμπε στα συνιστώντα κρατίδια. Θεωρείτε πως αυτό ισχύει και σήμερα, που η διαδικασία έχει προχωρήσει;
- Η αλλαγή δεν υπήρξε τυχαία. Συναρτάται με τη συνταύτιση της τουρκικής κοινότητας ως ενός από τα συνιστώντα κράτη. Κάτω από οποιονδήποτε φακό και αν εξεταστεί, ο καθορισμός της έκτασης της τουρκικής ζώνης είναι το σημαντικότερο θέμα προς εξέταση. Οι Τούρκοι της Κύπρου αποτελούσαν το 18% του πληθυσμού. Ούτε η ιδιοκτησία γης που κατείχαν οι Τούρκοι υπερέβαινε αυτό το ποσοστό.
«Θεωρεί προσπάθειες για εποικισμό οποιουδήποτε μέρους των Βαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους του ως απαράδεκτον και καλεί όπως τα Βαρώσια τεθούν υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών».
Τα ίδια επαναλαμβάνονται και στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 25ης Νοεμβρίου 1992. Στην παράγραφο 8(c) επαναλαμβάνεται:
«Προς τον σκοπό εφαρμογής της απόφασης 550 (1984) η περιοχή η οποία τελεί υπό την κατοχή της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών θα επεκταθεί ώστε να περιλάβει τα Βαρώσια».
Η σύσταση κράτους τουρκικού στην κατεχόμενη περιοχή καταδικάστηκε με τον πλέον έντονο τρόπο με το ψήφισμα της 15ης Ιουνίου 1983 – Απόφαση 534 (1983). Στην απόφαση αναφέρονται μεταξύ άλλων:
«1. Καταδικάζει τη διακήρυξη των τουρκοκυπριακών αρχών για την επιχειρούμενη απόσχιση μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
2. Θεωρεί την προαναφερθείσα διακήρυξη ως άκυρη και καλεί όπως αποσυρθεί.
3. Καλεί επειγόντως την αποτελεσματική εκπλήρωση των αποφάσεων 365 (1974) και 367 του 1975.
Το κοινό ανακοινωθέν αντιμάχεται, με την αναγνώριση του παράνομου πολιτειακού μορφώματος της τουρκικής πλευράς ως συνιστώντος κράτους, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και κάθε μορφή δικαίας λύσης του Κυπριακού.
4. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με την απόφαση 3212 (XXIX) επιψηφισθείσα με 117 ψήφους υπέρ, καμία ψήφο εναντίον και χωρίς αποχές, τουτέστιν ομόφωνα, αποφάσισε:
Να παροτρύνει την ταχείαν απομάκρυνση όλων των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και την ξένη στρατιωτική παρουσία και προσωπικό από τη Δημοκρατία της Κύπρου και την παύση κάθε ξένης επέμβασης στις υποθέσεις της».
Ακόμα σημαντικότερη είναι η άλλη προσταγή, πως «Θεωρεί ότι όλοι οι πρόσφυγες πρέπει να επιστρέψουν στις κατοικίες τους εν ασφαλεία και καλεί όλα τα επηρεαζόμενα μέρη να λάβουν επείγοντα μέτρα προς τούτο».
Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 13/12/1974 με την απόφαση 365 (1974). Αναφέρει: «Επικροτεί την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών 3212 (XXIX) και καλεί τα μέρη να την εφαρμόσουν το ταχύτερο δυνατό».
Εντύπωσή μου είναι ότι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, που αποτελούν το δόρυ των αδικηθέντων Ελλήνων της Κύπρου, όπως και οι προεκτάσεις τους, έχουν υποτιμηθεί ή ακόμα και αγνοηθεί.
- Έχετε αναφέρει σε παλαιότερη συζήτησή μας πως η αλλαγή της σειράς στη ΔΔΟ από «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» σε «δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία» παρέπεμπε στα συνιστώντα κρατίδια. Θεωρείτε πως αυτό ισχύει και σήμερα, που η διαδικασία έχει προχωρήσει;
- Η αλλαγή δεν υπήρξε τυχαία. Συναρτάται με τη συνταύτιση της τουρκικής κοινότητας ως ενός από τα συνιστώντα κράτη. Κάτω από οποιονδήποτε φακό και αν εξεταστεί, ο καθορισμός της έκτασης της τουρκικής ζώνης είναι το σημαντικότερο θέμα προς εξέταση. Οι Τούρκοι της Κύπρου αποτελούσαν το 18% του πληθυσμού. Ούτε η ιδιοκτησία γης που κατείχαν οι Τούρκοι υπερέβαινε αυτό το ποσοστό.
Συμφωνία για την παραχώρηση ζώνης μεγαλύτερης του ποσοστού αυτού, ή έστω του 20%, είναι βήμα προς τον επιδιωκόμενο εκτουρκισμό της Κύπρου. Μην ξεχνούμε τι είπε ο κ. Ερντογάν στους Τούρκους της Κύπρου όταν επισκέφθηκε το νησί: «Καμιά οικογένεια δεν πρέπει να παραλείπει να φέρνει στη ζωή τουλάχιστον 4 παιδιά». Ο καθορισμός των ζωνών ανάλογα με τα πληθυσμιακά και περιουσιακά δεδομένα Ελλήνων και Τούρκων δεν είναι μόνο εκείνο που επιβάλλει το Δίκαιο, αλλά και η βάση για την απομάκρυνση των εποίκων.
- Σε σχέση με το εδαφικό, οι Τούρκοι έχουν αναφέρει πως θα συζητηθεί στο τέλος, όπως και αυτό των εγγυήσεων. Τούτο δεν σημαίνει πως θα πάρουν οι Τούρκοι ό,τι επιδιώκουν και εμείς θα περιμένουμε στο τέλος;
- Ο κ. Ακιντζί είπε μετά τη συνάντησή του με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη ότι το εδαφικό και το θέμα των εγγυητριών δυνάμεων θα συζητηθεί τελευταίο. Εάν αυτό αληθεύει, τούτο αποτελεί μέγιστο σφάλμα της δικής μας πλευράς στις συνομιλίες. Εάν δεν λυθεί κατά δίκαιο τρόπο το εδαφικό – και συν αυτό τα ανθρώπινα δικαιώματα – οι συνομιλίες πρέπει να διακοπούν.
Μελέτη της τουρκικής ιστορίας αποκαλύπτει ότι η Τουρκία ουδέποτε εγκατέλειψε γη την οποία κατέκτησε. Το ίδιο ισχύει και στην Κύπρο. Δεν άφησαν σπιθαμή γης ελεύθερη μετά από 40 χρόνια κατοχής. Αντίθετα, επεξέτειναν την κατοχή τους στα Στροβίλια, περιοχή που δεν εγκατέλειψαν παρά το σχετικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών για εγκατάλειψη της περιοχής.
Σκεφθείτε ότι οι Τούρκοι έκαναν τις γενοκτονίες των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και άλλα κακουργήματα χωρίς ποτέ να αναγνωρίσουν τη διάπραξή τους. Για την αρμενική γενοκτονία μεταξύ άλλων σας παραπέμπω στο σύγγραμμα του Taner Acham “A Shameful Act” και στο σύγγραμμα του Dadrian.
- Σε σχέση με το εδαφικό, οι Τούρκοι έχουν αναφέρει πως θα συζητηθεί στο τέλος, όπως και αυτό των εγγυήσεων. Τούτο δεν σημαίνει πως θα πάρουν οι Τούρκοι ό,τι επιδιώκουν και εμείς θα περιμένουμε στο τέλος;
- Ο κ. Ακιντζί είπε μετά τη συνάντησή του με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη ότι το εδαφικό και το θέμα των εγγυητριών δυνάμεων θα συζητηθεί τελευταίο. Εάν αυτό αληθεύει, τούτο αποτελεί μέγιστο σφάλμα της δικής μας πλευράς στις συνομιλίες. Εάν δεν λυθεί κατά δίκαιο τρόπο το εδαφικό – και συν αυτό τα ανθρώπινα δικαιώματα – οι συνομιλίες πρέπει να διακοπούν.
Μελέτη της τουρκικής ιστορίας αποκαλύπτει ότι η Τουρκία ουδέποτε εγκατέλειψε γη την οποία κατέκτησε. Το ίδιο ισχύει και στην Κύπρο. Δεν άφησαν σπιθαμή γης ελεύθερη μετά από 40 χρόνια κατοχής. Αντίθετα, επεξέτειναν την κατοχή τους στα Στροβίλια, περιοχή που δεν εγκατέλειψαν παρά το σχετικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών για εγκατάλειψη της περιοχής.
Σκεφθείτε ότι οι Τούρκοι έκαναν τις γενοκτονίες των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και άλλα κακουργήματα χωρίς ποτέ να αναγνωρίσουν τη διάπραξή τους. Για την αρμενική γενοκτονία μεταξύ άλλων σας παραπέμπω στο σύγγραμμα του Taner Acham “A Shameful Act” και στο σύγγραμμα του Dadrian.
Ως προς τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, μεταξύ άλλων, σας παραπέμπω το σύγγραμμα της Thea Halo “Not Even my Name”. Στην Κύπρο έγινε – τηρουμένων των πληθυσμιακών και γεωγραφικών αναλογιών – η μεγαλύτερη εθνοκάθαρση της σύγχρονης εποχής.
Το έγκλημα της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού συγγενεύει προς εκείνο της γενοκτονίας. Και στις δύο περιπτώσεις, αντικείμενο υπήρξε η εκκαθάριση της περιοχής από μη Τούρκους, στην περίπτωση της γενοκτονίας με τον φυσικό αφανισμό τους και στην περίπτωση της εθνοκάθαρσης με την εκδίωξη του πληθυσμού και τον εποικισμό της περιοχής με Τούρκους. Και η γενοκτονία καθίσταται σοβαρό έγκλημα βάσει της Συνθήκης της Ρώμης για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, άρθρο 6.
Αξίζει ένας να φέρει στον νου την εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Ίμβρου και της Τενέδου, που εκατοικούντο αποκλειστικά από Έλληνες, στους οποίους αναγνωρίστηκε, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης, αυτοκυβέρνηση. Ένα από τα πρώτα μέτρα που πήραν οι Τούρκοι ήταν να καταστήσουν την Ίμβρο ανοικτή φυλακή Τούρκων βαρυποινητών με όλα τα συνακόλουθα. Ακολούθησαν και πολλά άλλα.
Ένα από αυτά είναι η καταστροφή των περιουσιών των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου του 1955, καλά οργανωθείσα από την τότε τουρκική κυβέρνηση. Τούρκος φρουρός του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη έβαλε βόμβα στο κτήριο. Αυτό έγινε στις 5 Σεπτεμβρίου 1955.
Αξίζει ένας να φέρει στον νου την εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Ίμβρου και της Τενέδου, που εκατοικούντο αποκλειστικά από Έλληνες, στους οποίους αναγνωρίστηκε, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης, αυτοκυβέρνηση. Ένα από τα πρώτα μέτρα που πήραν οι Τούρκοι ήταν να καταστήσουν την Ίμβρο ανοικτή φυλακή Τούρκων βαρυποινητών με όλα τα συνακόλουθα. Ακολούθησαν και πολλά άλλα.
Ένα από αυτά είναι η καταστροφή των περιουσιών των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου του 1955, καλά οργανωθείσα από την τότε τουρκική κυβέρνηση. Τούρκος φρουρός του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη έβαλε βόμβα στο κτήριο. Αυτό έγινε στις 5 Σεπτεμβρίου 1955.
Με αυτό ως αφορμή έγιναν οι καταστροφές των επόμενων δύο ημερών, απολήγουσες μεταξύ άλλων στην καταστροφή 6,200 επιχειρήσεων των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. Σημειωτέον, όταν έπεσε η κυβέρνηση Μεντερές, μετά από πραξικόπημα, τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε την ανώτερη εξουσία της κυβέρνησης και γι' αυτό το έγκλημα. Τελικά δε, ο πρωθυπουργός Μεντερές και ο υπουργός Εξωτερικών Ζορλού κρεμάστηκαν.
Οι κυβερνώντες στην Κύπρο, και γενικά ο πολιτικός κόσμος, πρέπει να έχει αυτά υπόψη και να προγραμματίζει τις κινήσεις του για λύση του Κυπριακού με βάση τα διδάγματα της Ιστορίας.
- Θεωρείτε ότι σήμερα συζητείται συνομοσπονδία;
- Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Η «ομοσπονδία» η οποία αποτελεί ένα από τα τρία στοιχεία των συμφωνηθέντων για τη λύση του Κυπριακού δεν αφήνει περιθώριο για τον προκαθορισμό της ταυτότητας του προέδρου της Δημοκρατίας.
Οι κυβερνώντες στην Κύπρο, και γενικά ο πολιτικός κόσμος, πρέπει να έχει αυτά υπόψη και να προγραμματίζει τις κινήσεις του για λύση του Κυπριακού με βάση τα διδάγματα της Ιστορίας.
- Θεωρείτε ότι σήμερα συζητείται συνομοσπονδία;
- Συμφωνία μεταξύ συνιστώντων κρατών διαγράφει συνομοσπονδιακό σύστημα. Η εκ περιτροπής προεδρία είναι και πάλι στοιχείο συνομοσπονδίας έχον ως αντικείμενο τον διαμοιρασμό της κυβερνητικής εξουσίας μεταξύ των συνιστώντων κρατών. Η «ομοσπονδία» η οποία αποτελεί ένα από τα τρία στοιχεία των συμφωνηθέντων για τη λύση του Κυπριακού δεν αφήνει περιθώριο για τον προκαθορισμό της ταυτότητας του προέδρου της Δημοκρατίας.
Στις ΗΠΑ εξελέγησαν πρόεδροι φυλετικά προερχόμενοι από πολλές χώρες – μεταξύ άλλων από την Αγγλία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία και ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Χουσεΐνι Ομπάμα είναι αφρικανολλανδικής προέλευσης. Κανένα ομοσπονδιακό σύστημα δεν συνάδει με τον προκαθορισμό της φυλετικής ή θρησκευτικής προέλευσης ή άλλου ιδιαίτερου χαρακτηριστικού προέλευσης του προέδρου της Δημοκρατίας. Με συνομιλίες που δεν αποβλέπουν στην αποκατάσταση των δικαιωμάτων του λαού της Κύπρου, με έρεισμα το δίκαιο, εξαντλούμε τις δυνάμεις μας για την επιδίωξη της εφαρμογής του.
- Το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας δεν ήταν προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Την επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Ποια η δική σας άποψη επί του θέματος τούτου;
- Ως έχω ήδη αναφέρει, το κοινό ανακοινωθέν διαγράφει συνομοσπονδία και όχι ομοσπονδιακό καθεστώς. Λέτε στο ερώτημά σας ότι αυτή δεν ήταν η προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Ως ανακαλώ, όντως δεν διακηρύχθηκε ή αφέθηκε να νοηθεί ότι επιδίωξη του Προέδρου ήταν η συνομολόγηση συνομοσπονδίας. Το πλαίσιο συμφωνίας για λύση του Κυπριακού ήταν η στοιχειοθέτηση ομοσπονδίας. Το πλαίσιο των σημερινών συνομιλιών είναι συνομοσπονδία.
Πέντε εισηγήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι στο Κυπριακό
- Τι εισηγείστε προς αντιμετώπιση του Κυπριακού;
- (α) Το πρώτο και σημαντικότερο είναι η διαφύλαξη της υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών ας είναι ο οδηγός μας. Προσφυγή στα Ηνωμένα Έθνη για καταγγελία μη συμμόρφωσης της Τουρκίας με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να είναι το πρωταρχικό μας μέλημα, καθώς και η επιδίωξη κυρώσεων κατά της Τουρκίας λόγω της εισβολής, κατάκτησης, εθνοκάθαρσης και εποικισμού των καταληφθέντων περιοχών.
(β) Επιστροφή των Βαρωσίων, ολόκληρης της περιοχής, πριν προχωρήσουν οι συνομιλίες σε άλλα θέματα.
(γ) Το πρώτο και σημαντικότερο συνακόλουθο θέμα που πρέπει να αντιμετωπισθεί είναι το εδαφικό και συν αυτό τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εάν δεν επέλθει δικαία συμφωνία επί τούτου, οι συνομιλίες πρέπει να διακοπούν.
(δ) Πάγωμα κάθε κεφαλαίου της Τουρκίας προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό πρέπει να υποστηρίξουμε και να επιδιώξουμε, μέχρις ότου η Τουρκία συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
(ε) Επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εισβολή, εθνοκάθαρση και εποικισμό της κατακτηθείσας περιοχής και παραβίαση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
Επιδίωξη της Τουρκίας είναι ο εκτουρκισμός της Κύπρου. Ως αναφέραμε, αυτό πρέπει να το έχουμε πάντοτε κατά νου. Τελειώνω επαναλαμβάνοντας ότι το δίκαιο χάνεται μόνο όταν ο φορέας του το απεμπολήσει. Δεν μπορούν να γίνουν εκπτώσεις.
- Ως κράτος-μέλος της Ε.Ε. μπορούμε να κάνουμε εκπτώσεις σε θέματα βασικών ελευθεριών;
- Ούτε βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ούτε βάσει της Χάρτας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρεί απεμπολισμός ή χαλάρωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αντίθετα, η διασφάλιση των δικαιωμάτων των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μέρος της πεμπτουσίας του συνθετικού ιστού της.
Οι εγγυήτριες δυνάμεις αντί να προασπίσουν την Κ.Δ. προσπάθησαν με κάθε τρόπο να την καταλύσουν
- Στο θέμα των εγγυήσεων, με βάση το διεθνές δίκαιο πώς μπορούν να ρυθμιστούν; Πλήρης κατάργηση ή διαμόρφωση μιας φόρμουλας;
- Οι συνταγματικές διευθετήσεις για τη λύση του Κυπριακού προέβλεπαν ότι η Ελλάδα, η Τουρκία και η Αγγλία θα ήσαν εγγυήτριες δυνάμεις της συνταγματικής τάξης. Με το πραξικόπημα της ελληνικής Χούντας παραβιάστηκαν οι συνθήκες εγγυήσεως.
- Το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας δεν ήταν προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Την επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Ποια η δική σας άποψη επί του θέματος τούτου;
- Ως έχω ήδη αναφέρει, το κοινό ανακοινωθέν διαγράφει συνομοσπονδία και όχι ομοσπονδιακό καθεστώς. Λέτε στο ερώτημά σας ότι αυτή δεν ήταν η προεκλογική θέση του νυν Προέδρου. Ως ανακαλώ, όντως δεν διακηρύχθηκε ή αφέθηκε να νοηθεί ότι επιδίωξη του Προέδρου ήταν η συνομολόγηση συνομοσπονδίας. Το πλαίσιο συμφωνίας για λύση του Κυπριακού ήταν η στοιχειοθέτηση ομοσπονδίας. Το πλαίσιο των σημερινών συνομιλιών είναι συνομοσπονδία.
Πέντε εισηγήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι στο Κυπριακό
- Τι εισηγείστε προς αντιμετώπιση του Κυπριακού;
- (α) Το πρώτο και σημαντικότερο είναι η διαφύλαξη της υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών ας είναι ο οδηγός μας. Προσφυγή στα Ηνωμένα Έθνη για καταγγελία μη συμμόρφωσης της Τουρκίας με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να είναι το πρωταρχικό μας μέλημα, καθώς και η επιδίωξη κυρώσεων κατά της Τουρκίας λόγω της εισβολής, κατάκτησης, εθνοκάθαρσης και εποικισμού των καταληφθέντων περιοχών.
(β) Επιστροφή των Βαρωσίων, ολόκληρης της περιοχής, πριν προχωρήσουν οι συνομιλίες σε άλλα θέματα.
(γ) Το πρώτο και σημαντικότερο συνακόλουθο θέμα που πρέπει να αντιμετωπισθεί είναι το εδαφικό και συν αυτό τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εάν δεν επέλθει δικαία συμφωνία επί τούτου, οι συνομιλίες πρέπει να διακοπούν.
(δ) Πάγωμα κάθε κεφαλαίου της Τουρκίας προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό πρέπει να υποστηρίξουμε και να επιδιώξουμε, μέχρις ότου η Τουρκία συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
(ε) Επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εισβολή, εθνοκάθαρση και εποικισμό της κατακτηθείσας περιοχής και παραβίαση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
Επιδίωξη της Τουρκίας είναι ο εκτουρκισμός της Κύπρου. Ως αναφέραμε, αυτό πρέπει να το έχουμε πάντοτε κατά νου. Τελειώνω επαναλαμβάνοντας ότι το δίκαιο χάνεται μόνο όταν ο φορέας του το απεμπολήσει. Δεν μπορούν να γίνουν εκπτώσεις.
- Ως κράτος-μέλος της Ε.Ε. μπορούμε να κάνουμε εκπτώσεις σε θέματα βασικών ελευθεριών;
- Ούτε βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ούτε βάσει της Χάρτας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρεί απεμπολισμός ή χαλάρωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αντίθετα, η διασφάλιση των δικαιωμάτων των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μέρος της πεμπτουσίας του συνθετικού ιστού της.
Οι εγγυήτριες δυνάμεις αντί να προασπίσουν την Κ.Δ. προσπάθησαν με κάθε τρόπο να την καταλύσουν
- Στο θέμα των εγγυήσεων, με βάση το διεθνές δίκαιο πώς μπορούν να ρυθμιστούν; Πλήρης κατάργηση ή διαμόρφωση μιας φόρμουλας;
- Οι συνταγματικές διευθετήσεις για τη λύση του Κυπριακού προέβλεπαν ότι η Ελλάδα, η Τουρκία και η Αγγλία θα ήσαν εγγυήτριες δυνάμεις της συνταγματικής τάξης. Με το πραξικόπημα της ελληνικής Χούντας παραβιάστηκαν οι συνθήκες εγγυήσεως.
Το πραξικόπημα απέβλεπε στην κατάλυση της συνταγματικής τάξης με την αποπομπή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η πρώτη είδηση που μετέδωσε το ΡΙΚ στις 15 Ιουλίου 1974, μετά την κατάληψη του ραδιοσταθμού από τους πραξικοπηματίες, ήταν: «Ο Μακάριος είναι νεκρός».
Την παραμονή της τουρκικής εισβολής, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετζεβίτ και ο πρεσβευτής της Σοβιετικής Ένωσης στην Άγκυρα είχαν συνάντηση τεσσάρων ωρών, μετά το πέρας της οποίας ο Ετζεβίτ προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Διαβεβαιώσαμε τον κύριο πρεσβευτή ότι θα εισβάλουμε στην Κύπρο προς τον σκοπό αποκατάστασης της συνταγματικής τάξης». Όντως, αυτά υπεσχέθη στη Σοβιετική Ένωση για να μην αντιδράσει στην εισβολή, τοιουτοτρόπως εξασφαλίζοντας τη συγκατάθεσή της. Αντί την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης, κατέλαβαν διά των όπλων το 38% του κυπριακού εδάφους και εκδίωξαν το 80% και πλέον των κατοίκων της περιοχής, την οποία και εποίκησαν με Τούρκους εισαχθέντες από την Τουρκία. Δυστυχώς, μετά ταύτα η Σοβιετική Ένωση δεν προέβη σε κανένα διάβημα για το ότι η Τουρκία την παραπλάνησε.
Η άλλη εγγυήτρια δύναμη, το Ηνωμένο Βασίλειο, παρέμεινε με τα χέρια σταυρωμένα χωρίς να πράξει οτιδήποτε για την προάσπιση της συνταγματικής τάξης στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι οι εγγυήτριες δυνάμεις, αντί να προασπίσουν την Κυπριακή Δημοκρατία, προσπάθησαν με κάθε τρόπο να την καταλύσουν. Πώς μπορεί να γίνεται λόγος για τις εγγυήτριες δυνάμεις ως φύλακες της συνταγματικής τάξης στην Κυπριακή Δημοκρατία;
Την παραμονή της τουρκικής εισβολής, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετζεβίτ και ο πρεσβευτής της Σοβιετικής Ένωσης στην Άγκυρα είχαν συνάντηση τεσσάρων ωρών, μετά το πέρας της οποίας ο Ετζεβίτ προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Διαβεβαιώσαμε τον κύριο πρεσβευτή ότι θα εισβάλουμε στην Κύπρο προς τον σκοπό αποκατάστασης της συνταγματικής τάξης». Όντως, αυτά υπεσχέθη στη Σοβιετική Ένωση για να μην αντιδράσει στην εισβολή, τοιουτοτρόπως εξασφαλίζοντας τη συγκατάθεσή της. Αντί την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης, κατέλαβαν διά των όπλων το 38% του κυπριακού εδάφους και εκδίωξαν το 80% και πλέον των κατοίκων της περιοχής, την οποία και εποίκησαν με Τούρκους εισαχθέντες από την Τουρκία. Δυστυχώς, μετά ταύτα η Σοβιετική Ένωση δεν προέβη σε κανένα διάβημα για το ότι η Τουρκία την παραπλάνησε.
Η άλλη εγγυήτρια δύναμη, το Ηνωμένο Βασίλειο, παρέμεινε με τα χέρια σταυρωμένα χωρίς να πράξει οτιδήποτε για την προάσπιση της συνταγματικής τάξης στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι οι εγγυήτριες δυνάμεις, αντί να προασπίσουν την Κυπριακή Δημοκρατία, προσπάθησαν με κάθε τρόπο να την καταλύσουν. Πώς μπορεί να γίνεται λόγος για τις εγγυήτριες δυνάμεις ως φύλακες της συνταγματικής τάξης στην Κυπριακή Δημοκρατία;
Αντί να ενεργήσουν προστατευτικά ως εγγυήτριες δυνάμεις, υπονόμευσαν την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας με σκοπό την κατάλυσή της. Όπως είπαμε, η διαφύλαξη της ύπαρξης και του κύρους της Κυπριακής Δημοκρατίας μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, αποτελεί το θαύμα των Ελλήνων της Κύπρου. Δεν πρέπει, σε οποιεσδήποτε συνομιλίες, να τίθεται θέμα εγγυητριών δυνάμεων, εκτός εάν εθελοτυφλούμε μπροστά από τα αναντίλεκτα προαναφερθέντα ιστορικά γεγονότα.
Σημαντική πορεία στο πεδίο της Δικαιοσύνης
Ο Γεώργιος Πικής είναι πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (δικαστής του Εφετείου, ο πρώτος πρόεδρος του Εφετείου) και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του εξελέγη από τα Ηνωμένα Έθνη και υπηρέτησε ως μέλος της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων, απάνθρωπης και απαξιωτικής μεταχείρισης του ανθρώπου. Επίσης, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του στο Ανώτατο Δικαστήριο εξελέγη και υπηρέτησε ως πρόεδρος του Κύκλου Προέδρων των Συνταγματικών Δικαστηρίων της Ευρώπης. Πηγή: Εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» 8 Ιουλίου 2015
No comments:
Post a Comment