Λευκωσία και Αθήνα να διεθνοποιήσουν το ζήτημα για να αντιμετωπίσουν
αυθαίρετες αμφισβητήσεις από τουρκικής πλευράς
Η δρ Μπαλαφούτα προέβη σε αξιολόγηση των εκατέρωθεν επιχειρημάτων Ελλάδας - Kύπρου και Τουρκίας σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας και όπως είπε, για κάθε υφιστάμενο ή τυχόν μελλοντικά ανακύπτον ζήτημα με την Αγκυρα, η Λευκωσία και η Αθήνα θα πρέπει να επιδιώκουν τη διεθνοποίηση του ζητήματος με προσφυγή σε διεθνή ή περιφερειακά δικαιοδοτικά όργανα και σε διεθνείς ή περιφερειακούς οργανισμούς. «Η υποχρέωση του κράτους παραβάτη ή οποιουδήποτε «δύστροπου» διεθνούς δρώντος (εν προκειμένω της Τουρκίας) να χρησιμοποιήσει νομικά επιχειρήματα αποτελεί ένα πρώτο επίτευγμα υπέρ της δικαιοσύνης και της νομιμότητας, διότι καλείται να ακολουθήσει συγκεκριμένες νομικές νόρμες, των οποίων η πρέπουσα και καλόπιστη επίκληση και εφαρμογή είναι ελέγξιμη» ανέφερε χαρακτηριστικά η δρ Μπαλαφούτα.
Ειδικότερα για την Κύπρο η δρ Μπαλαφούτα είπε ότι οι αποφάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετικά με τη διαχείριση και την αξιοποίηση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών συνιστούν ζήτημα που εντάσσεται στο «domaine réservé» του κράτους, δηλαδή είναι εσωτερικό του θέμα, λαμβάνονται με γνώμονα τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια του συνόλου των πολιτών του και δεν νοούνται παρεμβάσεις τρίτου κράτους επί αυτών. Αναφορικά με την έρευνα και την αξιοποίηση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας και με το πάγιο επιχείρημα της Τουρκίας ότι ανήκουν και στους Τουρκοκυπρίους» η δρ Μπαλαφούτα είπε ότι «το γεγονός αυτό είναι αδιαμφισβήτητο σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο». Οπως ανέφερε, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, ως πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχουν το δικαίωμα να απολαύσουν τους φυσικούς πόρους της πατρίδας τους.
Ωστόσο, εξήγησε ότι το προβαλλόμενο από την Τουρκία επιχείρημα τελεί σε πλήρη αντίθεση με την αρχή της καλής πίστης και συνιστά παραβίαση της αρχής του estoppel, (απαγορεύεται σε κράτος να αρνηθεί ένα πραγματικό γεγονός ή μια πραγματική κατάσταση βασιζόμενο σε δική του προηγούμενη συμπεριφορά). «Στην υπό εξέταση περίπτωση, η Τουρκία αμφισβητεί μια πραγματική κατάσταση, ήτοι το απολύτως κατοχυρωμένο δικαίωμα του κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας για έρευνα και αξιοποίηση των φυσικών πόρων της, λόγω προηγούμενης δικής της συμπεριφοράς (της Τουρκίας), ήτοι των διεθνών εγκλημάτων εισβολής, κατοχής, βίαιης εκδίωξης και μετακίνησης πληθυσμών που τέλεσε η Τουρκία, που είχαν ως σκοπό και ως αποτέλεσμα –μεταξύ άλλων– και την απομόνωση των Τουρκοκυπρίων», ανέφερε.
Δίκαιο της θάλασσας (Law of the sea)
Το Δίκαιο της Θάλασσας εντάσσεται στο Διεθνές Δίκαιο, ρυθμίζει και κατοχυρώνει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κρατών στη θάλασσα, ήτοι στις θαλάσσιες ζώνες, στον βυθό των θαλασσών και εν μέρει στον υπερκείμενο εναέριο χώρο.Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)
Υιοθετήθηκε στο Montego Bay της Τζαμάικα το 1982, στα πλαίσια της Τρίτης Συνδιάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τέθηκε σε ισχύ το 1994, 1 χρόνο μετά τη συμπλήρωση 60 επικυρώσεων. Σήμερα συγκεντρώνει 157 υπογραφές και 168 επικυρώσεις. Πολλές διατάξεις της έχουν εθιμικό χαρακτήρα και δεν επιδέχεται επιφυλάξεων. («Package deal»). Η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελλάδα υπέγραψαν τη Σύμβαση και την κύρωσαν σε νόμο σε αντίθεση με την Τουρκία που δεν την υπέγραψε ούτε την έχει κυρώσει.
Πότε ένα κράτος αποκτά ΑΟΖ
Το παράκτιο κράτος αποκτά ΑΟΖ μόνο αν την κηρύξει τυπικά και προβεί στη σχετική ανακοίνωση στον θεματοφύλακα της Σύμβασης Δικαίου της Θάλασσας, τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Η εκμετάλλευση των πόρων της ΑΟΖ αφορά στο σύνολο του χώρου που καταλαμβάνει, από την επιφάνεια μέχρι τον βυθό και το υπέδαφος του βυθού. Η Κυπριακή Δημοκρατία κήρυξε ΑΟΖ με Νόμο τον οποίο κατέθεσε στον Γ.Γ. του ΟΗΕ. Το εξωτερικό όριο της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας ορίζεται σε απόσταση 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης της.
Σε περίπτωση, όμως, που οποιοδήποτε τμήμα της ΑΟΖ της υπερκαλύπτει τμήμα της ΑΟΖ άλλου κράτους, του οποίου οι ακτές βρίσκονται απέναντι από αυτές της Κύπρου (όπως συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο), τα όρια της ΑΟΖ της και της ΑΟΖ του άλλου κράτους, ορίζονται κατόπιν συμφωνίας μεταξύ τους. Ελλείψει δε συμφωνίας, ακολουθείται η αρχή της μέσης γραμμής όπως συνέβη με την Αίγυπτο (2003), τον Λίβανο (2007) και το Ισραήλ (2010). Η κυριότητα των υδρογονανθράκων οπουδήποτε βρίσκονται στην Κύπρο, περιλαμβανομένων της αιγιαλίτιδας ζώνης, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανήκει και θεωρείται ότι πάντοτε ανήκε στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ τα δικαιώματα στην κυριότητα των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στην ΑΟΖ, ασκούνται σε συνάρτηση με τα δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα όπως καθορίζονται στη Σύμβαση Δικαίου της Θάλασας. Η εκμετάλλευση των πόρων της υφαλοκρηπίδας αφορά μόνο στον βυθό της θάλασσας και το υπέδαφός του.
Τι ορίζεται ως νησί
Με βάση τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας Νήσος είναι μια φυσικά διαμορφωμένη περιοχή ξηράς που περιβρέχεται από ύδατα και βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια των υδάτων κατά τη μέγιστη πλημμυρίδα. Η χωρική θάλασσα, η συνορεύουσα ζώνη, η αποκλειστική οικονομική ζώνη και η υφαλοκρηπίδα μιας νήσου καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης που εφαρμόζονται στις άλλες ηπειρωτικές περιοχές. Οι βράχοι οι οποίοι δεν μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη διαβίωση ή δική τους οικονομική ζωή, δεν θα έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη ή υφαλοκρηπίδα. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες που είναι: Η αιγιαλίτιδα ζώνη, η συνορεύουσα ζώνη, η υφαλοκρηπίδα και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Εσωτερικά ύδατα: Είναι τα ύδατα μεταξύ της ακτής και των σημείων από τα οποία αρχίζει η μέτρηση της αιγιαλίτιδας ζώνης. Περιλαμβάνουν λιμάνια, όρμους, ιστορικούς κόλπους. Η συγκεκριμένη περιοχή εξομοιούται πλήρως με τη χερσαία περιοχή, το παράκτιο κράτος έχει πλήρη κυριαρχία. Περιλαμβάνουν τον αιγιαλό (φυσική χερσαία ζώνη που περιστοιχίζει τη θάλασσα και ορίζεται μεταξύ ακτογραμμής και μέγιστης πλύμμης), την παραλία (φυσική συνέχεια του αιγιαλού προς την πλευρά της ενδοχώρας) και τους λιμένες.
Αιγιαλίτιδα ζώνη: Είναι η θαλάσσια ζώνη παρακείμενη των εσωτερικών υδάτων. Κάθε κράτος έχει δικαίωμα να καθορίσει το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης του. Το εύρος αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 12 ναυτικά μίλια που μετριούνται από τις γραμμές βάσης. Ενα ναυτικό μίλι είναι 1852 μέτρα.
Υφαλοκρηπίδα: Από γεωλογική άποψη, αποτελεί τη συνέχεια της ξηράς κάτω από τη θάλασσα. Αρχίζει από την ακτή και τελειώνει εκεί όπου το επικλινές του βυθού γίνεται απότομα έντονο.
Γιάννης Αντωνίου
Εφημερίδα "Ο Φιλελεύθερος" 4 Μαρτίου 2018
No comments:
Post a Comment