Οι συνθήκες που συνήψε το ψευδοκράτος - που είναι συνθήκες που συνήψε μόνο με την Τουρκία - θα δεσμεύουν κι αυτές την ομοσπονδιακή Κύπρο. Αυτή είναι η έννοια της «παρθενογένεσης», όπως την αντιλαμβάνεται η εμπνευστής της David Hannay και την περιγράφει στο πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο για τους μελετητές του Κυπριακού βιβλίο του «Cyprus, The Search for a Solution, 2005». Με βάση την ιδέα αυτήν, η νέα Κύπρος θα είναι πολιτικά νέο κράτος, αλλά νομικά δεν θα είναι νέο κράτος και ως στοιχεία συνέχειας θα ήταν η διατήρηση σε ισχύ ό,τι είχε θεσπιστεί και από τις δυο πλευρές από το 1963 μέχρι την έγκριση με δημοψηφίσματα της συνολικής λύσης. Όμως, φαίνεται ότι ούτε και αυτό είναι αποδεκτό από την Τουρκία. Πρόσφατα, η Άγκυρα διεμήνυσε σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι η Κυπριακή Δημοκρατία «είναι εκλιπούσα» (defunct) και «ως εκ τούτου δεν είναι δυνατό να εκπροσωπήσει τις δύο ισότιμες συνιστώσες πολιτείες, οι οποίες θα εγκαθιδρύσουν από κοινού το νέο συνεταιριστικό κράτος».
Στο Διεθνές Δίκαιο υπάρχει διάκριση μεταξύ «συνέχισης του κράτους» (state continuity), όπου ένα κράτος συνεχίζει να υφίσταται παρά την αλλαγή στην εσωτερική συνταγματική του δομή ή στο έδαφος ή στον πληθυσμό του και «διαδοχής του κράτους» (state succession), όπου ένα κυρίαρχο κράτος αντικαθίσταται από άλλο σε μια συγκεκριμένη εδαφική επικράτεια. Στην περίπτωση «διαδοχής του κράτους», τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του παλαιού κράτους δεν μεταφέρονται αυτόματα στο νέο κράτος. Η σημασία της πιο πάνω διάκρισης στην περίπτωση της Κύπρου είναι προφανής.
Στο Διεθνές Δίκαιο υπάρχει διάκριση μεταξύ «συνέχισης του κράτους» (state continuity), όπου ένα κράτος συνεχίζει να υφίσταται παρά την αλλαγή στην εσωτερική συνταγματική του δομή ή στο έδαφος ή στον πληθυσμό του και «διαδοχής του κράτους» (state succession), όπου ένα κυρίαρχο κράτος αντικαθίσταται από άλλο σε μια συγκεκριμένη εδαφική επικράτεια. Στην περίπτωση «διαδοχής του κράτους», τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του παλαιού κράτους δεν μεταφέρονται αυτόματα στο νέο κράτος. Η σημασία της πιο πάνω διάκρισης στην περίπτωση της Κύπρου είναι προφανής.
Αν η λύση που θα προκύψει προβλέπει τη διαδοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας από το νέο κράτος, όπως είναι η θέση της Τουρκίας, και όχι τη μετεξέλιξή της στο νέο κράτος, η Κυπριακή Δημοκρατία θα παύσει αυτόματα να υπάρχει μετά τα δημοψηφίσματα και, οπωσδήποτε, στη μεταβατική περίοδο, με όσα αυτό συνεπάγεται. Κατά τη μεταβατική περίοδο ή από τη δημιουργία του νέου κράτους και έπειτα, όποια κρίση θα προκύψει, θα αντιμετωπιστεί διεθνώς σε εντελώς άλλη βάση. Oι πιθανότητες για δημιουργία τέτοιων κρίσεων θα είναι πάμπολλες. Τις ευκαιρίες θα τις παράσχει η μη λειτουργικότητα της λύσης. Μετά από μια τέτοια κρίση δεν θα υπάρχει καμιά τουρκική εισβολή, καμιά παράνομη κατοχή, καμιά Κυπριακή Δημοκρατία, της οποίας θα πρέπει να αποκατασταθεί η εδαφική ακεραιότητα. Θα υπάρχουν, στην καλύτερη για μας περίπτωση, δύο κρατίδια, που πιθανό να καταστούν και τα δυο υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου.
Επίσης, η Τουρκία υπέδειξε σε υψηλούς, μάλιστα, τόνους προς την Ε.Ε. ότι η λύση που ενδέχεται να εγκριθεί το 2016 από τους «δύο λαούς, σε χωριστά δημοψηφίσματα», «θα πρέπει να καταστεί πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ». Πρόκειται για ένα από τους συγκαλυμμένους σχεδιασμούς της Τουρκίας που αποβλέπουν όπως το νέο κράτος παύσει να είναι μέλος της ΕΕ, παρά τα όσα αναφέρονται στην «Κοινή Διακήρυξη» της 11ης Φεβρουαρίου 2014. Το πρωτογενές δίκαιο περιλαμβάνει τους κανόνες που θεσπίστηκαν από τα κράτη-μέλη. Πρόκειται για τις Συνθήκες που πρόβλεπαν την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, με τα Παραρτήματα και τα Πρωτόκολλά τους, όπως συμπληρώθηκαν ή τροποποιήθηκαν μεταγενέστερα. Ενδεικτικά, αναφέρονται η Συνθήκη της Ρώμης της 25.3.1957 με την οποία συστάθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και η ισχύουσα σήμερα Συνθήκη της Λισαβόνας η οποία υπογράφτηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2007.
Επίσης, η Τουρκία υπέδειξε σε υψηλούς, μάλιστα, τόνους προς την Ε.Ε. ότι η λύση που ενδέχεται να εγκριθεί το 2016 από τους «δύο λαούς, σε χωριστά δημοψηφίσματα», «θα πρέπει να καταστεί πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ». Πρόκειται για ένα από τους συγκαλυμμένους σχεδιασμούς της Τουρκίας που αποβλέπουν όπως το νέο κράτος παύσει να είναι μέλος της ΕΕ, παρά τα όσα αναφέρονται στην «Κοινή Διακήρυξη» της 11ης Φεβρουαρίου 2014. Το πρωτογενές δίκαιο περιλαμβάνει τους κανόνες που θεσπίστηκαν από τα κράτη-μέλη. Πρόκειται για τις Συνθήκες που πρόβλεπαν την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, με τα Παραρτήματα και τα Πρωτόκολλά τους, όπως συμπληρώθηκαν ή τροποποιήθηκαν μεταγενέστερα. Ενδεικτικά, αναφέρονται η Συνθήκη της Ρώμης της 25.3.1957 με την οποία συστάθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και η ισχύουσα σήμερα Συνθήκη της Λισαβόνας η οποία υπογράφτηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2007.
Μέρος της Συνθήκης της Λισαβόνας είναι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Έτσι, τα δικαιώματα του ανθρώπου κατέστησαν πρωτογενές ευρωπαϊκό δίκαιο. Επίσης, αποτελούν πρωτογενές δίκαιο οι συνθήκες προσχώρησης των διαφόρων κρατών-μελών. Η Συνθήκη προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφτηκε στις 16 Απριλίου 2003 στην Αθήνα. Σύμφωνα με ειδικό Πρωτόκολλο που προσαρτήθηκε στη Συνθήκη Προσχώρησης, η εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου αναστέλλεται σε εκείνες τις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας στις οποίες η κυπριακή κυβέρνηση δεν ασκεί πλήρη έλεγχο, δηλαδή στα κατεχόμενα από τα τουρκικά στρατεύματα εδάφη της Κύπρου.
Η Κύπρος εντάχτηκε επίσημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου 2004. Είναι προφανές ότι, για να καταστεί μια ενδεχόμενη συμφωνία, που θα συνιστά μόνιμη παρέκκλιση από το ευρωπαϊκό κεκτημένο, πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ, θα πρέπει να υπάρξει μια νέα Συνθήκη Προσχώρησης που πρέπει να τύχει της κύρωσης όλων των μελών της ΕΕ, πράγμα πολύ αμφίβολο.Νίκος Χρ. Χαραλάμπους
(Φιλελεύθερος, 21.2.2016)
(Φιλελεύθερος, 21.2.2016)
No comments:
Post a Comment