Η απαξίωση της πολιτικής

Του Παναγιώτη Δημητρίου

Η κρίση του πολιτικού συστήματος, όπως λειτουργεί σήμερα, είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Στην Κύπρο αυτή η κρίση απεικονίζεται με την καλπάζουσα απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών. Ο αντικομματισμός εντείνεται και το πολιτικό σύστημα οδεύει προς πτώχευση. Η κατάχρηση του αγαθού της Δημοκρατίας από τους λαϊκιστές και δημαγωγούς, έχει επιφέρει σαρωτική καταφρόνηση των πολιτικών παραγόντων. Η απογοήτευση των πολιτών από τους πολιτικούς και τα πολιτικά κόμματα έχει μεταποιηθεί σε οργή. Οι πολίτες απεχθάνονται πλέον την ρητορική των πολιτικών και των κομμάτων. Δεν πιστεύουν πλέον ότι πράγματι οι πολιτικοί και τα κόμματα υπηρετούν την κοινωνία και τους πολίτες. Οι πολίτες αμφισβητούν τις προθέσεις των πολιτικών παραγόντων και αρνούνται ότι αυτοί υπηρετούν το κοινό καλό, όπως διατείνονται.
Οι πολίτες βλέπουν παντού υποκρυπτόμενα προσωπικά και κομματικά συμφέροντα και ιδιοτέλεια. Ακόμη και στις πιο διαφανείς πολιτικές ενέργειες και πράξεις οι πολίτες διαισθάνονται ότι υπάρχουν ατομικά και κομματικά ωφελιμιστικά κίνητρα. Οι πολίτες διαπιστώνουν συνεχώς ότι δεν υπάρχει γνησιότητα στο λόγο και στις διακηρύξεις των πολιτικών. Επικρατεί η άποψη ότι η ιδιοτελής σκοπιμότητα ενυπάρχει, ως ρυθμιστικός κανόνας, στις θέσεις που ο κάθε πολιτικός παράγοντας διατυπώνει. Οι καθημερινές παρελάσεις των πολιτικών από τις τηλεοράσεις και η σοφιστική ρητορική τους, έχουν επιφέρει την κόπωση και την απέχθεια των πολιτών.
Επικρατεί σήμερα ευρύτατα στην κοινωνία η αντίληψη ότι οι εκκλησίες (τα κόμματα) δεν υπάρχουν για να δοξάζεται ο Θεός και να υπηρετείται ο Λόγος του (αρχές και αξίες), αλλά για να εξυπηρετούνται οι λειτουργοί τους (πολιτικοί). Η επικοινωνιακή μανία, το πάθος της αυτοπροβολής, ο τακτικισμός, η επιτηδιότητα και η αχρησία συνειδησιακής πυξίδας στη συμπεριφορά και δράση των πολιτικών αποτελούν τα γενεσιουργά αίτια της θλιβερής εικόνας, που έχει σχηματιστεί στην κοινωνία για το πολιτικό σύστημα, τα κόμματα και τους πολιτικούς. Αυτή η εικόνα συνδέεται άμεσα, βεβαίως, με την μεγάλη κρίση αρχών και αξιών, που, δυστυχώς, παρατηρείται γενικότερα στην κοινωνία σήμερα και με την επικράτηση του ατομισμού έναντι του προσωπισμού και του ιδεαλισμού. Άλλωστε και οι πολιτικοί και τα κόμματα αντανακλούν το επίπεδο της κοινωνίας, ως λειτουργικά της κύτταρα.
Η απλή παραδοχή αυτής της κατάστασης από τον κάθε πολιτικό ξεχωριστά - εξαιρώντας μάλιστα καθένας εαυτόν από τον κύκλο των συντελεστών της - δεν αρκεί για να βελτιωθεί το πολιτικό κλίμα. Δεν αρκεί η έκφραση λύπης για το χαμηλό επίπεδο του πολιτικού διαλόγου. Επιβάλλεται η συλλογική υιοθέτηση κανόνων πολιτικής ηθικής και συμπεριφοράς του κάθε πολιτικού. Η ευθύνη για αναβάθμιση του πολιτικού συστήματος βαραίνει τις κομματικές ηγεσίες κεχωρισμένα, αλλά και ομού. Το πρόβλημα της απαξίωσης των πολιτικών και των κομμάτων μπορεί και πρέπει να περιληφθεί στο θεματολόγιο των κομματικών ηγεσιών και σε διμερείς, αλλά και σε κοινές συσκέψεις. Απλή, εύκολη και αποτελεσματική συνταγή άμεσης και ριζικής θεραπείας αυτής της πολιτικής παρακμής δεν υπάρχει. Υπάρχουν, όμως, ενέργειες που μπορούν και επιβάλλεται να γίνουν από όλους τους συστημικούς πολιτικούς συντελεστές, για βελτίωση της κατάστασης.
Πρώτιστα, οι πολιτικοί παράγοντες θα πρέπει να σταματήσουν τις αποκρουστικές κοκορομαχίες και να εφαρμόσουν στις επικοινωνιακές τους συνευρέσεις τον κανόνα του αυτοσεβασμού και του αλληλοσεβασμού και προπαντός τον κανόνα του ορθού λόγου και όχι κατ’ ανάγκη της συγκρουσιακής ρητορείας. 

Η ανατροπή θα επέλθει όταν σταλεί πειστικά το μήνυμα στην κοινωνία ότι στρατευόμαστε στην πολιτική για να την υπηρετήσουμε, προάγοντας συνειδησιακά το κοινό καλό και όχι τις ατομικές και κομματικές ωφελιμιστικές στοχεύσεις και φιλοδοξίες. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στην προσπάθεια αναβάθμισης του πολιτικού συστήματος, της προαγωγής της πολιτικής αξιοκρατίας και στον εξορθολογισμό του πολιτικού διαλόγου.
Παναγιώτης Δημητρίου
Λευκωσία 27/02/2015