Πραγματοποιήθηκε στο ΡΙΚ η παρουσίαση του έργου «Ψηφιακός ΗΡΟΔΟΤΟΣ»

Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2012 στις εγκαταστάσεις του Αρχείου του ΡΙΚ η εκδήλωση παρουσίασης του έργου “Ψηφιακός Ηρόδοτος” που είναι ένα πρωτοποριακό έργο διάσωσης και ανάδειξης ιστορικού αρχείου από την Κύπρο και το βόρειο Αιγαίο.

Ο «Ψηφιακός Ηρόδοτος» εντάσσεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Διασυνοριακής Συνεργασίας “Ελλάδα –Κύπρος 2007-2013” που καλύπτει όλη την επικράτεια της Κύπρου, την Κρήτη και νησιά του βορείου και νοτίου Αιγαίου. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 1.700.000 ευρώ.

Το εταιρικό σχήμα διασυνοριακής συνεργασίας του έργου «Ψηφιακός Ηρόδοτος» απαρτίζουν το ΡΙΚ ως επικεφαλής εταίρος, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης, η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Μηθύμνης «Αργύρης Εφταλιώτης» και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, που προσφέρει επιστημονική υποστήριξη σε όλους τους εταίρους.

Στο πλαίσιο του έργου, το ΡΙΚ θα υλοποιήσει τη ψηφιοποίηση σημαντικού μέρους του μοναδικού οπτικοακουστικού αρχείου του που καταγράφει την πορεία της Κύπρου και του λαού της για περισσότερο από μισό αιώνα.

Το έργο ψηφιοποίησης αναμένεται να πολλαπλασιάσει τις δυνατότητες των τριών οργανισμών σε παραγωγές, προβολές και μελέτες. Θα γίνει, επίσης, εφικτή η μελέτη και συγκριτική ιστορική έρευνα της περιόδου της Μικρασιατικής καταστροφής και της κυπριακής τραγωδίας.

                       

Με την ψηφιοποίηση, οι δημόσιοι φορείς του έργου ευελπιστούν να προσφέρουν στους πολίτες πρόσβαση στις πληροφορίες και το αρχειακό υλικό, μέσω ειδικής διαδικτυακής πύλης.

Το έργο περιλαμβάνει μελέτες, εργασίες και ενέργειες για διάσωση αρχείων από τον κίνδυνο φθοράς, συντήρηση, ταξινόμηση και ασφαλή αποθήκευση των αρχείων, ψηφιοποίηση οπτικοακουστικού και έντυπου υλικού, ιστορική τεκμηρίωση με επιστημονική καθοδήγηση, ανάδειξη αρχειακού υλικού μέσω διαδικτυακής πύλης, ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών μεταξύ των εταίρων και εκδηλώσεις και συναντήσεις διασυνοριακής συνεργασίας.

Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης στεγάζεται σε παλαιό αρχοντικό της Μυτιλήνης. Πρώτη προσπάθεια ίδρυσής της έγινε το 1929 από λόγιους και επιφανείς Μυτιληνιούς και προσφυγικές οργανώσεις. Το 1945 οργανώνεται ως Δημοτική Βιβλιοθήκη και το 1952 χαρακτηρίζεται Δημόσια. Διαθέτει περισσότερους από 100.000 τίτλους έντυπου και οπτικοακουστικού υλικού. Σημαντική είναι η συλλογή που καλύπτει την τοπική ιστορία και τα απέναντι παράλια.

Η Βιβλιοθήκη διαθέτει δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο και υπολογιστές για άτομα με ειδικές ανάγκες.

Η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Μηθύμνης «Αργύρης Εφταλιώτης» ιδρύθηκε το 1859 στη Μήθυμνα (Μόλυβο) ως φιλολογικός σύλλογος «Αδελφότης των Μουσών» με «πρώτο και κύριο σκοπό την σύστασιν Δημοσίας Βιβλιοθήκης». Οι ιδρυτές της οραματίζονται την πνευματική και εθνική απελευθέρωση της Μήθυμνας και την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα. Η Βιβλιοθήκη θα αποτελέσει το φιλολογικό λίκνο του Αργύρη Εφταλιώτη (1849-1923) για να αγωνισθεί αργότερα υπέρ της δημοτικής γλώσσας.

Είναι η δέκατη Ιστορική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας και διαθέτει πάνω από 12.000 βιβλία. Αποτελεί σημαντική πηγή έρευνας του ελληνικού και ευρωπαϊκού πολιτισμού.    

 

Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι ένα από τα νεότερα Πανεπιστήμια στην Ελλάδα. Διαθέτει 17 Τμήματα και 28 Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Διοικητική έδρα είναι η Μυτιλήνη. Σχολές και Τμήματά του λειτουργούν στις νησιωτικές πόλεις της Μυτιλήνης, της Χίου, του Καρλοβάσου, της Ρόδου, της Ερμούπολης και της Μύρινας.

Κύριο χαρακτηριστικό του Πανεπιστημίου Αιγαίου είναι η ανάπτυξη νέων γνωστικών αντικειμένων, τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Μεταξύ αυτών είναι και το Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας. Στόχο έχει τη σύνδεση των Πολιτισμικών Σπουδών με την Πληροφορική για την κατανόηση της φύσης της πολιτισμικής πληροφορίας, την αποδοτική οργάνωσή της καθώς και την προβολή της με νέες τεχνολογίες.

Σε χαιρετισμό της στην εκδήλωση η υπουργός Εσωτερικών Ελένη Μαύρου, ανέφερε ότι σημαντικό στοιχείο του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 1,7 εκατομμυρίων ευρώ, είναι ότι συγχρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης( ΕΤΠΑ).

 

Η κυρία Μαύρου χαρακτήρισε το "Ψηφιακό Ηρόδοτο",  μια αξιόλογη δράση που στοχεύει στην ψηφιοποίηση για τη διάσωση, ανάδειξη και προβολή οπτικοακουστικού και έντυπου υλικού από τη νεώτερη και σύγχρονη ιστορία της Κύπρου και των νησιών του Βορείου Αιγαίου.

Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ Μάκης Συμεού ανέφερε ότι με την υλοποίηση του προγράμματος «Ψηφιακός Ηρόδοτος», η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα χώρο που θα δώσει νέα ώθηση στην ιστορική έρευνα και τη ραδιοτηλεοπτική παραγωγή.

Στόχος μας, πρόσθεσε, είναι το αρχείο του ΡΙΚ να είναι ανοικτό για τα εκπαιδευτήρια για σκοπούς επιμόρφωσης και φιλοδοξία μας είναι τα παιδιά της Κύπρου να επισκέπτονται το αρχείο ως σημείο ιστορικής έρευνας και γνώσης».

Με τη βοήθεια, συμπλήρωσε ο κύριος Συμεού, «νέων τεχνολογιών θα φτάσουμε σε όλα τα σπίτια της Κύπρου, στον κάθε πολίτη χωρίς αποκλεισμούς, περιλαμβανομένων και των ατόμων με αναπηρίες, καθώς και σε όλα τα σπίτια  που ζουν Κύπριοι της διασποράς».

                                   

Ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ, Θέμης Θεμιστοκλέους είπε ότι ο «Ψηφιακός Ηρόδοτος», σε ό,τι αφορά το ΡΙΚ, «διαλαμβάνει τη συντήρηση και ψηφιοποίηση του πολύτιμου αρχειακού υλικού του που αναφέρεται στην περίοδο 1974 – 1978, μια περίοδο ιδιαίτερα τραγική για την Κύπρο, η οποία καταγράφηκε από το φακό του ΡΙΚ και παραμένει ως ιστορικός πλούτος και ως εργαλείο συντήρησης της μνήμης».

Ανέφερε, επίσης, ότι «για την καταγραφή και εξιστόρηση των γεγονότων, αλλά και για την ταξινόμηση και διαφύλαξη του υλικού, συνέβαλαν μια πλειάδα εκλεκτών λειτουργών  της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, τους οποίους ευχαρίστησε και συνεχάρη θερμά γιατί εργάστηκαν κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες για να παραδώσουν στο ΡΙΚ αυτό το υλικό».

 

Ο κ. Θεμιστοκλέους είπε ότι σύντομα θα προκηρυχθούν διεθνείς προσφορές για τη συντήρηση και ψηφιοποίηση του υλικού αυτού καθώς και για την αγορά της τεχνολογικής υποδομής για τη λειτουργία και αξιοποίηση του ραδιοτηλεοπτικού αρχείου του ΡΙΚ μέσα σε αυτό το νέο ειδικά σχεδιασμένο κτίριο που εγκαινιάστηκε πρόσφατα.

Ο Υπεύθυνος Εργου Κυριάκος Πιερίδης τόνισε ότι η ψηφιοποίηση του αρχείου του ΡΙΚ είναι περισσότερο από όλα μια διαδικασία επεξεργασίας της ζώσας ιστορίας μας, προσθέτοντας ότι η ψηφιοποίηση των αρχείων του ΡΙΚ και των δύο δημόσιων βιβλιοθηκών της Λέσβου θα αναδείξει τα ιστορικά βιώματα που σηματοδότησαν τον κοινωνικό και πολιτικό μετασχηματισμό των δύο περιοχών.

Θα προσφέρει επίσης, πρόσθεσε, μια εξαιρετική ευκαιρία στους ιστορικούς και εκπαιδευτικούς να μελετήσουν τα γεγονότα από πρωτογενείς πηγές σε δύο διαφορετικούς ιστορικούς κύκλους τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και την κυπριακή τραγωδία του 1974.

Εκ μέρους της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Μήθυμνας, η Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου Παναγιώτα Θηβαίου ανέφερε ότι στο πλαίσιο του έργου “Ψηφιακός Ηρόδοτος” θα τεκμηριωθεί και ψηφιοποιηθεί αρχειακό υλικό της βιβλιοθήκης το οποίο περιλαμβάνει τόμους χειρογράφων του Αργύρη Εφταλιώτη, δυσεύρετα άρθρα, χειρόγραφα και σπάνιες εκδόσεις από τα πρώτα χρόνια της τυπογραφίας για τον ελληνισμό των νησιών του Αιγαίου και της Μικράς Ασίας.

                                   

Εκ μέρους της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Μυτιλήνης, η Μαρία Γρηγορά ανέφερε ότι η υλοποίηση του έργου αφορά την τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση  επιλεχθέντος ιστορικού αρχείου των εντύπων εφημερίδων που φυλάσσονται στη Βιβλιοθήκη βάσει των προδιαγραφών και των απαιτήσεων της μελέτης ψηφιοποίησης που θα εκπονήσει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

 

Η κυρία Γρηγορά πρόσθεσε ότι η ψηφιοποίηση εντύπων εφημερίδων επιλέγηκε λόγω της ιστορικής σημασίας τους και του γεγονότος ότι τυγχάνουν ιδιαίτερης ζήτησης από το κοινό ακόμα και για ερευνητικούς σκοπούς.

Εκ μέρους του Πανεπιστημίου Αιγαίου ο Επίκουρος Καθηγητής Χρήστος Αναγνωστόπουλος ανέφερε ότι το Πανεπιστήμιο θα οργανώσει συνέδριο με θέμα “Προσβασιμότητα σε οπτικοακουστικό και ψηφιακό υλικό” το οποίο θα αποτελεί ουσιαστικά μια κοινή διαβούλευση από εκπροσώπους των εταίρων με αντίστοιχους εκπροσώπους από οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε θέμα ΑμεΑ σε Ελλάδα και Κύπρο.

Θα έχει επίσης την ευθύνη να κάνει εφαρμογές σε οπτικοακουστικό και έντυπο υλικό προκειμένου να καταστεί προσβάσιμο από ανθρώπους με αναπηρίες.

Το Πανεπιστήμιο θα αναλάβει τη διοργάνωση και δεύτερου συνεδρίου προς το τέλος του έργου με τίτλο “Εικόνα και ταυτότητα του ελληνισμού σε ιστορικές καμπές” στο οποίο θα παρουσιάζονται αναλυτικά τα αποτελέσματα του έργου στην καταγραφή, ποιοτική παραγωγή και διαχείριση του ψηφιοποιημένου πολιτισμικού προιόντος και με ιδιαίτερη αναφορά στην ιστορική τεκμηρίωση των γεγονότων της Μικρασιατικής καταστροφής και του ξεριζωμού του κυπριακού ελληνισμού και την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων.

Τέλος θα αναλάβει την ανάδειξη του ψηφιοποιημένου αρχείου στο διαδίκτυο μέσω μιας Διαδικτυακής Πύλης για την απευθείας πρόσβαση των πολιτών.

Στην εκδήλωση παρέστησαν εκπρόσωποι της Πολιτείας, ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, εκπαιδευτικών οργανώσεων και φορέων που ασχολούνται με την      

έρευνα αρχειακού υλικού και τον πολιτισμό και άνθρωποι του ΡΙΚ που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στη δημοσιογραφία και την παραγωγή.

                                                                                   

Το έργο «Ψηφιακός Ηρόδοτος» θα εξελιχθεί πλήρως το 2013 και θα ολοκληρωθεί  στο τέλος του 2014.