«Το γυμνό παγώνι» και "Το μπλε δείπνο" Εκδόσεις Καστανιώτη

Δάφνη Νικήτα

Αυτή την Τετάρτη 11 Οκτωβρίου 2023 και ώρα 7 μ.μ.

Αμφιθέατρο «Κωνσταντίνος Λεβέντης» της A. G. Leventis Gallery

Για τα βιβλία θα μιλήσουν ο Γιώργος Γεωργής, Καθηγητής Νεότερης Ιστορίας Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου, η Θάλεια Στεφανίδου, ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια εκθέσεων και ο Γιάννης Τουμαζής, π. υφυπουργός Πολιτισμού. Ποιήματα θα διαβάσει ο ηθοποιός Αχιλλέας Γραμματικόπουλος και η Δάφνη Νικήτα.

Θα προβληθούν βίντεο των καλλιτεχνών Mathieu Devavry, Κάκιας Κατσελλή, Έλενας Κούμα, Λίας Λαπίθη και PASHIAS, εμπνευσμένα από ποιήματα της Δάφνης Νικήτα.

"Το γυμνό παγώνι" (2022)

Τα παράθυρα είναι όλα ανοιχτά. Ανάβω το φως, νιώθω καλύτερα. Η βραδιά αυτή θα είναι ήσυχη. Τα πλήκτρα, η δεξιοτεχνία των χεριών είναι βάλσαμο. Η απλότητα της μουσικής είναι δύναμη. Μπορεί να οργιάσει τώρα η φαντασία, ενώ η ζωή συνεχίζεται αμείλικτη. Ο επιθεωρητής περπατάει σαν γάτα. Κανένας δεν ξέρει πού βρίσκεται. Η ανάγκη αναπαύεται με τα φτερά ανοιγμένα. Τα παιδιά τρέχουν να σωθούν. Σηκώθηκε άνεμος. Τα βήματα συμβαίνουν μόνο μέσα στο κεφάλι. Δεν πάω πουθενά. Τα ονόματα δεν θυμίζουν τίποτα. Σώζω μονάχα εικόνες που έφτασαν στα πόδια μου με τον άνεμο. Πέφτω στη θάλασσα. Η λογική είναι επικίνδυνη όταν το σπίτι βουλιάζει. Το στόμα γέμισε σύννεφα. Κρατιέμαι από το ταβάνι. Πέφτω. Κρύβομαι στο υπόγειο μαζί με μια γάτα να μου κρατάει το χέρι. Η σκάλα αυτή τελειώνει στην παλάμη. Η μουσική αρχίζει στο κενό. Το σπίτι γέμισε ρωγμές. Τα σκυλιά ουρλιάζουν. Από το τζάμι βλέπω νοσοκομεία, σφαγεία, νεκροταφεία. Ένας δαίμονας κοιμάται στο κρεβάτι, μέχρι να πέσουν από ψηλά πεθαμένα πουλιά και σκόνη. Τίποτα δεν είναι πραγματικό πέρα από τη βροχή. Στο μέρος αυτό ο χρόνος δεν κυλάει πια. Το παγώνι έχει χάσει όλα τα φτερά του.

"Το Μπλε Δείπνο" (2020)

Το μπλε δείπνο αρχίζει καθώς ένα φως ανάβει το σκοτάδι. Η σονάτα ν’ ακούγεται κάτω από ένα φεγγάρι που παγώνει και φλέγεται. Ένα ελάφι στον τοίχο απέναντι, το τέρας ανατέλλει στον κήπο, ο ουρανός αγγίζει το πάτωμα, οι πατημασιές αφήνουν σύννεφα, το φως ξεμακραίνει. Μπορεί και να βρέχει. Το σπίτι γέμισε ψηλά ποτήρια, η επιθυμία σφαλίζει τα παράθυρα, φαντασία η μόνη ελευθερία. Η έναστρη νύχτα καρφωμένη στον τοίχο μοιάζει με κραυγή όταν τελειώνει ο χορός. Η μουσική επιστρέφει στα κλειστά δωμάτια να θυμίζει καλό καιρό την εποχή που βρέχει στάχια και φτερά πουλιών. Η ιστορία γράφεται από αυτούς που ζουν στο σκοτάδι , το παραμύθι πεθαίνει στην αλήθεια, ο χρόνος υπάρχει σαν δικαίωμα που χάνεται. Ένα γεύμα με περιμένει στην έρημο. Τα δωμάτια όμως παραμένουν κλειστά, φωτογραφίες δεν υπάρχουν πουθενά. Ποιος πραγματικά γνωρίζει πότε αρχίζει κάτι; Δεν υπάρχει χώρος, μόνο η ζωή κάτω από το τραπέζι. Οι δύο καρδιές στο πιάτο μπροστά στα υγρά μάτια. Αγάπη σαν γάτα να περπατάει ανάποδα στα σύννεφα. Η ομορφιά βρίσκεται στη σιωπή που μοιράζεται. Το μπλε αιώνιο φως, η ουσία πέρα από το σώμα. Δεν τελειώνει ό,τι δεν έχει αρχίσει...

Η Δάφνη Νικήτα γεννήθηκε στη Λευκωσία. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης στο University of Kent (BAΗonors) και στο Goldsmiths’ College, University of London (MA). Διευθύνει το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος. Συνεργάστηκε με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου ως παραγωγός πολιτιστικών προγραμμάτων. Έχει γράψει μελέτες και κριτικά σημειώματα για το έργο πολλών καλλιτεχνών και έχει επιμεληθεί εκθέσεις στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Το 2009 προσκλήθηκε και συμμετείχε στη δράση «Making words», η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 53ης Μπιενάλε Τέχνης της Βενετίας, με επιμελητές τους Daniel Birnbaum και Evgeny Bunimovich. Την ίδια χρονιά συμμετείχε στην Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, σε ποιητική δράση. Σε ποίησή της βασίστηκαν τρεις ζωντανές περφόρμανς, που παρουσιάστηκαν στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (Αθήνα, Σεπτέμβριος 2012), στο ΚΣΤ Διάτοπος (Λευκωσία, Φεβρουάριος 2017) και στη Λεβέντειο Πινακοθήκη (Λευκωσία, Ιανουάριος 2020). 

Έχει δημοσιεύσει τις ποιητικές συλλογές Μπουκάλια από το ίδιο άρωμα (Εκδόσεις Εν Tύποις, Λευκωσία 1999), Το βροχερό βαγόνι (Εκδόσεις Το Ροδακιό, Αθήνα 2007), Η περιπέτεια της Μπέττυ και άλλα ποιήματα (Εκδόσεις [.poema..], Αθήνα 2009), Μαύρα σκυλιά (Eκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2015), Το δέντρο που ανατέλλει (Eκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2018), Το μπλε δείπνο (Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, 2020). Το βιβλίο της «Το μπλε δείπνο», εκδόσεις Καστανιώτη ψηφίστηκε από το αναγνωστικό κοινό στα Top 10 (βραχεία λίστα) στην κατηγορία ελληνική ποίηση των 8ων Βραβείων Βιβλίου Public για τις εκδόσεις 2020.

Το βιβλίο της «Το γυμνό παγώνι», εκδόσεις Καστανιώτη ήταν στην βραχεία λίστα των λογοτεχνικών βραβείων της Ένωσης Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης για τις εκδόσεις 2022. Το 2022 τιμήθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού για την συνεισφορά της στην προώθηση και καλλιέργεια του ελληνικού πολιτισμού.

(Φιλελεύθερος 7.10.2023)