Τιμή και προσκύνηση στους ήρωες μας

Του Δρ Ανδρέα Σοφόκλη

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΜΑΣ
Ανάμεσα στους τρανότερους είναι ο Αθανάσιος Διάκος.

«Τιμή σ` εκείνους όπου στη ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες
……………………………………………………..
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
Όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
Πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
Κι οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
Κ. Π. Καβάφη, Θερμοπύλες.

Με το σημείωμά μου αυτό, επιθυμώ, να αναμοχλεύσω την ιστορική μνήμη, ώστε να θυμηθούμε ένα από εκείνα τα τρανά παλληκάρια, από τους πρώτους ηρωικούς θυσιασθέντες, της Εθνεγερσίας, τον Αθανάσιο Διάκο. Ένα άλλο παλληκάρι, που στο άνθος της νιότης του, «την ώρα π` ανθίζουν τα κλαδιά και βγάζει η γη χορτάρι,

Διάλεξε ο Χάρος να με πάρει», όπως ο ίδιος δηλώνει, τριάντα τριών ετών, έδωσε με βασανιστικό αλλά με αγιοποιημένο τρόπο, με στυγνή βασανιστική θανατική μέθοδο τη ζωή του, διατρανώνοντας τα ελληνοχριστιανικά του ιδανικά.

Ο Αθανάσιος Διάκος καταγόταν από τη Μουσουνίτσα Παρνασσίδας ή από την Αρτοτίνα της Δωρίδας (με διαφορετικές πηγές), γεννήθηκε το 1788.

Το πραγματικό του όνομα είναι Αθανάσιος Γραμματικός. Τα ονόματα, τα επώνυμα, η γενεαλογία ηρώων και Αγίων σηματοδοτούν την πορεία τους στη ζωή, το Αθανάσιος δηλώνει το Αθάνατος και το Γραμματικός την ευγένεια της ψυχής, του χαρακτήρα, που τον διέκριναν, η καταγωγή εκφράζει την παρακαταθήκη της δωρικής παλληκαριάς και του συλλογικού εθνικού πνεύματος.

Όταν αποφασιστικά, με την όλη αγάπη και με τη βαθιά πίστη στον Θεό, έλαβε το Σχήμα του Διακόνου, κυριάρχησε πλέον ως επώνυμο το Διάκος, που δήλωνε και προμηνούσε την Ιερή του αποστολή και εκπλήρωση. Η αγάπη του για το Θεό, για τον Ιησού Χριστό, τον οδήγησε από μικρή ηλικία να γίνει μοναχός στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, στην Αρτοτίνα. Στο Μοναστήρι αυτό διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα, μυήθηκε στις δοξασίες των Ιερών Κειμένων και στην Ιερά Παράδοση.

Ο ασίγαστος πόθος του Αθανάσιου Διάκου, για την ελευθερία της Πατρίδας, και η συνείδηση της εθνικής του αποστολής, γρήγορα έδρασαν εντός της καρδιάς του και τον οδήγησαν στην απόφαση να φύγει από το Πνευματικό του Κέντρο και να εφαρμόσει τη Χριστιανική Θεωρία στην Πράξη, όπως ο Ιησούς Χριστός, όπως οι πρόγονοί του.

Η δράση του ως Κλέφτης και ως Αρματολός αγγίζει τα όρια του απίστευτου. Πέρασε από την ηγεσία του Αρματολού Σκαλτσά, ο οποίος θαύμασε τον ψυχισμό, την αντρειοσύνη, τη λεβεντιά του, γι` αυτό τον όρισε πρωτοπαλλήκαρό του. Το 1814, υποχρεώθηκε να φύγει από τη Στερεά, αφού τον κυνηγούσαν οι Τούρκοι. Κατέφυγε στα Ιωάννινα, εκεί τέθηκε στη σωματοφυλακή του Αλή Πασά.

Το 1818, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ως διορισμένος από τον Αλή Πασά, Αρματολός της Λιβαδειάς, τον πήρε μαζί του. Όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έφυγε για την Πελοπόννησο, τα παλληκάρια, όρισαν Αρχηγό τους τον Αθανάσιο Διάκο. Ο Αθανάσιος Διάκος, κατόρθωσε, ταυτόχρονα με την έναρξη της Επανάστασης, να ελέγχει ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα, γεγονός που ανησύχησε τον Χουρσίτ Πασά, ο οποίος έστειλε, με αρχηγό τον Ομέρ Βρυώνη, εννέα χιλιάδες (9.000) πεζούς, με ξεκάθαρη εντολή, να καταπνίξει την Επανάσταση.

Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στα μέτωπα των μαχών, ο Πανουριάς και ο Διοβουνιώτης, με τα παλληκάρια τους, δεν άντεξαν την πίεση από τους Τούρκους και υποχώρησαν. Ο Αθανάσιος Διάκος, έμεινε μόνος, με τα παλληκάρια του-όπως τότε ο Λεωνίδας, λίγο πιο πέρα στις Θερμοπύλες, το 480 π.Χ., με τους επτακόσιους (700) Θεσπιείς, με λίγους Θηβαίους και Μυκηναίους, αντιμετώπισαν μέχρι τον ηρωικό θάνατο τον εισβολέα εξ Ανατολών τον Πέρση Ξέρξη-πιστός και ο Αθανάσιος Διάκος στη Ιερά αυτή Παρακαταθήκη, απετέλεσε στο ακέραιο το δικό του Χρέος προς την Πατρίδα, προς τον Ιησού Χριστό, που τόσο αγαπούσε, ώστε η δική του θυσία να συνδυαστεί, με το έναυσμα της Παλιγγενεσίας.

Είναι γνωστό ότι αιχμαλωτίστηκε και κατά την προσφιλή μέθοδο των κατακτητών, αρχικά του έγιναν δελεαστικές προτάσεις, από τον εξ Ανατολών εκπρόσωπο Ομέρ Βρυώνη αλλά ως ατόφιος συνεχιστής του Λεωνίδα, έμεινε ακλόνητος και εκεί στη Λαμία θυσιάστηκε με ανασκολοπισμό.

Αρμόζει το ίδιο αφιέρωμα του Σιμωνίδη του Κείου προς τον Λεωνίδα και προς τα παλληκάρια του και για τον Αθανάσιο Διάκο και για τα δικά του παλληκάρια, ως Κτήμα Αιώνιο, για όλους τους Έλληνες, όσο εχθροί εποφθαλμιούν και κρατούν υπό τον παράνομό τους έλεγχο ελληνορθόδοξα εδάφη,

Εκείνων που σκοτώθηκαν στις Θερμοπύλες είναι
Τρισδοξασμέν` η τύχη τους κι ωραίος ο θάνατός τους.
Ο τάφος τους είναι βωμός, κι αντί για θρήνους έχουν
Τη θύμηση. Και γίνεται η λύπη παίνεμά τους.
Και τέτοιο σάβανον αντρών γενναίων μήτε η μούχλα
Μήτε και ο παντοχαλαστής καιρός θα το αφανίσει.
Το μνήμα τους για κάτοικον επήρε της Ελλάδας
Τη δόξα. Κι είναι απόδειξη σ` αυτό κι ο Λεωνίδας,
Ο βασιλιάς της Σπάρτης.
Που στόλισμα της αρετής έχει μεγάλο αφήσει και δόξαν αναιώνια.
(Μετάφραση Ηλία Βουτιερίδη).

Δρ Ανδρέας Σοφόκλης
Ερευνητής, Μελετητής