Sunday, May 10, 2020

9 Μαΐου. 70 χρόνια πριν στην Ευρώπη

Της Έλενας Αντωνοπούλου 

 Στις 9 Μαΐου του 1950 ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν πρότεινε τη Δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα με τη συμμετοχή και άλλων χωρών, τη Γερμανία την Ιταλία τις Κάτω Χώρες το Βέλγιο  και το Λουξεμβούργο. 

Σημαντικό ρόλο στο όλο εγχείρημα διαδραμάτισε και  ο Ζαν Μονέ (1888-1979), Γάλλος επιχειρηματίας και δημόσιος λειτουργός, ο οποίος, ως γνωστόν, υπήρξε ο εμπνευστής της και κατ’ ουσίαν ο ιθύνων νους της σύνταξής της. 

Ξεκινούσαν τα θεμέλια της Ενωμένης Ευρώπης τότε και ήταν νωπές ακόμη οι πληγές της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η προσπάθεια ήταν ...ποτέ ξανά η καλύτερα να αποτρέπονταν στο μέλλον κάτι ανάλογο. Η ημερομηνία 9η Μαΐου του 1950, δεν επελέγη τυχαία: Ακριβώς πέντε χρόνια πιο πριν, στις 7-9 Μαΐου του 1945, είχαν υπογραφεί, στη γαλλική πόλη Ρενς και σε προάστιο του Βερολίνου, η παράδοση και η άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας, στους Δυτικούς Συμμάχους και τους Σοβιετικούς, αντίστοιχα. 

Τώρα, εβδομήντα χρόνια μετά, και μπροστά σε μια άλλη παγκόσμια απειλή αυτή της  θανατηφόρου πανδημίας του COVID-19, παρά τον  μαραθώνιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη συγκέντρωση των δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση των ερευνών του εμβολίου, διαγνωστικών και θεραπευτικών μέσων αντιμετώπισής του, οξύνεται συνεχώς το χάσμα Ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου για την οικονομική αντιμετώπισή των επιπτώσεων του ιού από τα Κράτη-Μέλη. Είναι, ωστόσο, σαφές ότι εκτός από τη θεραπεία όμως του ιού πρέπει να θεραπευθούν και οι συνέπειές του και σαφώς εννοούμε τις οικονομικές. Σε μια τέτοια Ευρώπη, η διαφορά, κυρίως μεταξύ χωρών Βορρά και Νότου, ολοένα θα διευρύνεται και η Ένωση θα εξακολουθεί να τρίζει... 

Πριν από 70 χρόνια το ζητούμενο ήταν «δημιουργία της Ευρώπης μέσα από επιτεύγματα που θα θεμελιώσουν πρωτίστως μια πραγματική αλληλεγγύη», κάτι που τώρα είναι επιβεβλημένη περισσότερο από ποτέ, όμως στην πράξη δεν φαίνεται. 

Τότε η προσπάθεια ξεκίνησε   «στον αντίποδα διεθνών καρτέλ, που επιδιώκουν να κατανέμουν και να εκμεταλλεύονται τις εθνικές αγορές με περιοριστικές πρακτικές, διατηρώντας έτσι υψηλά κέρδη» . Σήμερα , νέου τύπου ‘χρηματοπιστωτικά καρτέλ’ βρίσκονται στον  πυρήνα πολιτικών αποφάσεων της Ευρώπης. 

Η τότε ηττημένη Γερμανία, σήμερα  στις 5/5/2020, αμφισβητεί το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ για στήριξη της κρίσης του COVID-19, με την αγορά ευρωομολόγων 750 δις ευρώ, όπου η Γερμανία αρνείται να συμμετάσχει, εάν αυτό δεν αιτιολογηθεί επαρκώς εντός τριμήνου. Από την άλλη πάντως η Κομισιόν, απάντησε, τονίζοντας την υπεροχή του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου, έναντι αυτού της Γερμανίας. 

Η  κρίση λόγω COVID-19 συνεχίζει και την κρίση μέσα στην ΕΕ ,και  μεταφέρεται σταδιακά στα θεσμικά όργανα της Ευρώπης που, με τη σειρά τους, διέρχονται περιόδους ισχυρών αναταράξεων. 

Ημέρα της Ευρώπης, η 9η Μαΐου, αποκτά έναν μοναδικό συμβολισμό για την προοπτική της λήψης αποφάσεων και μας θυμίζει την έλλειψη ηγετών με θάρρος  για τη λήψη αποφάσεων . Δεν υπάρχουν πια Hommes d Etat , αλλά απλοί διαχειριστές των οικονομικών. 

Κλείνω με Μονέ : «οι άνθρωποι δεν δέχονται την αλλαγή παρά μόνο σε περιπτώσεις ανάγκης, και δεν βλέπουν την ανάγκη παρά μόνο όταν υπάρχει κρίση». 

Αν λοιπόν στη σημερινή κρίση  δεν αλλάξει η νοοτροπία κυρίως των ισχυρών ηγετών και δεν θωρακιστεί το σύστημα Υγείας και δεν σταματήσει η στυγνή θεωρία του κέρδους η το ΕΓΩ το μέλλον δεν θα είναι ευοίωνο για κανέναν.

Έλενα Αντωνοπούλου  

Facebook

No comments: