Friday, May 8, 2020

Δεξί κίτρινο Λουστρίνι, Ιφιγένειας Τέκου


(...)Το βιβλίο της κας Τέκου μαρτυρεί μια εξαιρετική,προσεχτική και πολύμοχθη κατασκευαστική διαδικασία,που στο τέλος δικαιώνει τον αναγνώστη. Η κα Ιφ.Τέκου γράφει για να γνωρίσει τις κρυμμένες ικανότητές της και στο τέλος το κατορθώνει(...)

Συνεχίστε να διαβάζετε παρακάτω την υπέροχη κριτική της κυρίας EvaMeli KouSa. Αγαπητή Εύα, σε ευχαριστώ θερμά!

Και να λοιπόν που ήρθε η ώρα!
Στο υποσχέθηκα άλλωστε.
Και ξεκινάω με Ουμπέρτο Έκο:
* "Οι δημιουργικοί συγγραφείς ζητούν από τους αναγνώστες τους, να δοκιμάσουν μια λύση.Δεν προσφέρουν μια οριστική συνταγή (εκτός από τους κακόγουστους και αισθηματολόγους συγγραφείς,που αποβλέπουν στη φθηνή παρηγορία)".
* "Καθώς έγραφα το πρώτο μου μυθιστόρημα,έμαθα μερικά πράγματα.Πρώτον, η "έμπνευση" είναι μια κακή λέξη που χρησιμοποιούν οι πονηροί συγγραφείς προκειμένου να φαίνονται καλλιτεχικά αξιοσέβαστοι".
(Η ενασχόληση με τη λογοτεχνία σημαίνει πολλή δουλειά και πολύς πνευματικός κόπος. Δεν υπάρχει κανείς που να γράφει αριστουργήματα με τη στιγμιαία επιφοίτηση). Και επίσης: * "Στην αφήγηση το σύμπαν που έχει χτίσει ο συγγραφέας και τα γεγονότα που συμβαίνουν εκεί,είναι αυτά που καθορίζουν τον ρυθμό,το ύφος,ακόμα και την επιλογή των λέξεων. Όταν αφηγείσαι κάτι, ξεκινάς ως ένας συμπαντικός δημιουργός που φτιάχνει έναν κόσμο,που πρέπει να είναι όσο ακριβής γίνεται,ώστε να μπορείς να περιφέρεσαι εντός του με απόλυτη αυτοπεποίθηση".

Και συνεχίζω με την δική μου κριτική, για το νέο βιβλίο με τίτλο "Δεξί κίτρινο λουστρίνι", της διαδικτυακής φίλης και εξαιρετικής συγγραφέως Ιφιγένειας Τέκου:

Πρώτα απ'όλα η συγγραφέας ταξιδεύει τον αναγνώστη στο νησί των σφουγγαράδων-την Κάλυμνο του 1934, την τοπολαλιά των κατοίκων της, τα ήθη και έθιμα του νησιού ,το αξιολογικό σύστημα εκείνης της χρονικής περιόδου.
Καθώς προχωράει το ταξίδι του αναγνώστη σε κείνον τον χωροχρόνο,κατορθώνει να συγκινηθεί,αφού το συγγραφικό πόνημά της συγγραφέως,αγγίζει προβλήματα μιας δύσκολης εποχής -Ιταλική Κατοχή, Αντίσταση, που ομολογουμένως εγώ δεν γνώριζα.

Καταγράφει ιστορικά γεγονότα στήριζοντας όχι μόνο την έμπνευση,αλλά και το ιστορικό υλικό που άντλησε, τοποθετεί την ιστορία με σεβασμό και ευθύνη,απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους,συνδυάζει πραγματικά στοιχεία,θέλοντας να πλάσει τον χώρο όπου εξελίσσεται η ιστορία της,πατάει με ασφάλεια,ακρίβεια και σαφήνεια στην εγκυρότητα των περιγραφών της. Αν μη τι άλλο κατορθώνει την σταδιακή διαμόρφωση του έργου της, με τον χρόνο να πυκνώνει,ν'αποκτά ένταση και διάσταση καθώς ξετυλίγεται μέσα από την πλοκή. Παρουσιάζει σφαιρικούς χαρακτήρες που εκπλήσσουν τον αναγνώστη και δευτερεύοντες ήρωες,αξιοπρόσεκτους, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την ολοκλήρωσή του.

Ωστόσο δεν πρόκειται για ιστορικό μυθιστόρημα, αν και έχει πολλά ιστορικά στοιχεία που επεκτείνονται μέχρι και τον 1940-45. Είναι η ζωή που έζησαν δυο αδελφικές φίλες ξεκινώντας από την Κάλυμνο και φτάνοντας μέχρι την Γαλλία, είναι οι αποκαλύψεις,οι απογοητεύσεις,οι συγκρούσεις,σημαντικά γεγονόταν,το σύστημα αξιών,κλπ. Και κάπου εκεί μπαίνουν *λεπτομέρειες* που δεν κουράζουν,αλλά αντιθέτως δημιουργούν την αίσθηση της αληθοφάνειας,της προσέγγισης στον περιγραφικό πλούτο της πραγματικότητας. *Ο Ρολάν Μπαρτ έγραψε για το effet de reel (εντύπωση του πραγματικού),που σημαίνει ότι ένα λογοτεχνικό κείμενο χρειάζεται εκείνα τα επιπλέον στοιχεία που λέω πιο πάνω (*).

Το βιβλίο της κας Τέκου μαρτυρεί μια εξαιρετική,προσεχτική και πολύμοχθη κατασκευαστική διαδικασία,που στο τέλος δικαιώνει
τον αναγνώστη. Η κα Ιφ.Τέκου γράφει για να γνωρίσει τις κρυμμένες ικανότητές της και στο τέλος το κατορθώνει.

Αυτά φίλη Ιφιγένεια και ελπίζω να σε γνωρίσω και από κοντά κάποια μέρα! Και μια επισήμανση: Το κίτρινο είναι το χρώμα της φιλίας!

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΟΥΣΗ

ΑΠΟΨΗ για το βιβλίο "ΔΕΞΙ ΚΙΤΡΙΝΟ ΛΟΥΣΤΡΙΝΙ", Ιφιγένεια Τέκου, εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, με την ματιά της ΕΥΑΣ ΜΑΡΑΚΗ!

 Είναι από τις φορές που ολοκληρώνοντας ένα βιβλίο νιώθεις μοναξιά που δε σου κάνει και άλλες στιγμές συντροφιά. Το ταξίδι με συνοδοιπόρο το τελευταίο μυθιστόρημα της Ιφιγένειας Τέκου μου άφησε μια γλυκιά αίσθηση, η οποία κάποιες φορές ξεχείλιζε μελαγχολία και άλλες λύτρωση. Το "Δεξί κίτρινο λουστρίνι" είναι από εκείνα τα βιβλία που σίγουρα θα συγκινηθείς, γιατί θα το απολαύσεις από την αρχή ως το τέλος του.

Στην Κάλυμνο, το 1934 η ιταλική κατοχή είναι έκδηλη και επηρεάζει την καθημερινότητα των κατοίκων. Δυο αδελφικές φίλες, η Θεμελίνα και η Χριστίνα μεγαλώνουν μαζί και τις ενώνουν πολλά. Πάνω από όλα η βαθιά ,άδολη αγάπη τους και ένα συγκλονιστικό, ανίερο μυστικό, το οποίο, θα τις κατατρέχει για χρόνια και θα τις χωρίσει στο διάβα της ζωής τους. Θα ακολουθήσουν διαφορετικές πορείες τις οποίες θα τις σημαδέψουν συγκλονιστικά γεγονότα, όμως, κάποια στιγμή το ίδιο το δεξί κίτρινο λουστρίνι, το οποίο έμεινε χωρίς το ταίρι του, θα το αναζητήσει.

Έχουμε ένα συγκλονιστικό κοινωνικό μυθιστόρημα το οποίο έχει και ιστορικές προεκτάσεις. Με κεντρικά θέματα την φιλία, τη ξενοφοβία και τη φρίκη του πολέμου, η Τέκου συνθέτει ένα μυθιστόρημα για αναγνώστες με απαιτήσεις. Τα μηνύματα του πολλά και αγγίζουν την καρδιά σου. Οι εκφραστές του, οι ήρωες μιλάνε στην ψυχή σου. Άλλους εσείς οι αναγνώστες θα τους λατρέψετε και κάποιος θα σας γεμίσει οργή με τις πράξεις του. Ειδικά, στο σημείο με το μυστικό που συνδέει τις δυο κεντρικές ηρωίδες αισθάνθηκα πως μεταφέρθηκα στο σήμερα, γιατί το θέμα του είναι δυστυχώς παντοτινό και δυσεπίλυτο.

Με αφετηρία την Κάλυμνο και με ενδιάμεσες στάσεις στην Ιταλία και τη Γαλλία η συγγραφέας συνθέτει μια πολυπρόσωπη ιστορία, χρησιμοποιώντας ιστορικά γεγονότα χωρίς να κουράζει με αυτά, αλλά εστιάζοντας περισσότερο στη λαίλαπα του πολέμου και τις αλλαγές που επιφέρει στις ζωές των ανθρώπων. Επίσης, προβάλλει μηνύματα κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, γιατί οι ήρωες του έγιναν μετανάστες και δυστυχώς βίωσαν την περιθωριοποίηση και την αποξένωση από τους ντόπιους. Κατάφερε, δηλαδή, με ένα ιστορικό ταξίδι στο χτες να μας δείξει πως τα κοινωνικά προβλήματα του τότε είναι τελικά και δικά μας, γιατί πολύ απλά δεν έχουν πεθάνει και ανασταίνονται σε κάθε συγκυρία.

 

 Λάτρεψα τις δυο ηρωίδες με τις πολυδιάστατες προσωπικότητες. Μου κέντρισε το ενδιαφέρον η ηθογράφηση τους γιατί η Τέκου με τη Θεμελίνα και τη Χριστίνα επιφύλαξε πολλές εκπλήξεις. Στο διάβα της ζωής τους τα δυο αυτά κορίτσια διαμόρφωσαν τον τελικό τους χαρακτήρα έχοντας πάντα ως βάση την αγάπη στο συνάνθρωπο και την αδάμαστη θέληση για αγώνα ενάντια στις δυσκολίες. Ωστόσο και οι υπόλοιποι ήρωες έβαλαν τη δική τους ψηφίδα στο μωσαϊκό της πλοκής. Πρόσωπα καθημερινά και άκρως καμωμένα με ρεαλισμό που έχουν κάτι να πουν και κυρίως να μας διδάξουν. Ιστορίες, λοιπόν, ζωής για τον άνθρωπο που δε παύει ποτέ να μας εκπλήσσει.

Φυσικά, δε μπορώ να μην εστιάσω στο κομμάτι της γραφής. Εδώ η συγγραφέας επέδειξε τεράστια μαεστρία. Με ώριμη και μεστή γραφή κατάφερε να κάνει τις λέξεις της κοινωνό μηνυμάτων. Την κάθε μια την τοποθετεί στην κατάλληλη σειρά και βρίθουν από αποστάγματα Σοφίας. Έχοντας μελετήσει πολύ και η ίδια κατάφερε να συνταιριάσει αποσπάσματα από κλασικά έργα και να τα εντάξει στο πόνημα της. Έχοντας η διαβάσει τα περισσότερα της βιβλία, διαπίστωσα πως η ήδη εξαιρετική γραφή της μετεξελίχτηκε σε κάτι άρτιο και άκρως λογοτεχνικό.

Χαίρομαι, όταν διαπιστώνω πως οι άξιες πένες εξελίσσονται κάθε φορά σε κάθε βιβλίο ένα βήμα πιο πέρα. Το δεξί κίτρινο λουστρίνι είναι για μένα το καλύτερο βιβλίο της συγγραφέως και ταυτόχρονα ένα από τα πιο δυνατά που διάβασα φέτος.

ΕΥΑ ΜΑΡΑΚΗ

No comments: