Μέχρι πού φτάνει το δικαίωμα των ΜΜΕ να δημοσιεύουν κάποια θέματα;

Του Χριστόφορου Χριστοφόρου

1.      Με αφορμή τις πρόσφατες διαρροές επανέρχεται το ερώτημα, μέχρι πού φτάνει το δικαίωμα των ΜΜΕ να δημοσιεύουν κάποια θέματα;

Η ελευθερία των ΜΜΕ συνηγορεί υπέρ του δικαιώματος και υποχρέωσης τους να δημοσιεύουν κάθε είδηση. Μπορεί να υπόκεινται σε περιορισμούς και ενέχουν ευθύνη μετά τη δημοσίευση, είτε είναι προϊόν διαρροής ή συλλογής από το δημοσιογράφο. Όμως, χωρίς τελεσίδικη απόδειξη πως παραβιάζει νόμους ή δεοντολογία, το δικαίωμα δεν περιορίζεται.

2.      Το «όλα στο φως» μπορεί να λειτουργεί ως άλλοθι;

Ο δημοσιογράφος δεν χρειάζεται άλλοθι. Ναι, 'όλα στο φως' για κάθε πληροφορία δημοσίου ενδιαφέροντος και συμφέροντος. Εξαίρεση ισχύει αν πηγή και δημοσιογράφος δεσμεύτηκαν με 'συνθήκη' σιγής ή εχεμύθειας (off the record ή άλλης μορφής).

3.      Ο δημοσιογράφος που γίνεται αγωγός της διαρροής έχει την ίδια ευθύνη με εκείνον που τη διέρρευσε;

Οι διαρροές είναι η πηγή της ελευθερίας έκφρασης και τροφή της δημοκρατίας με αγωγό το δημοσιογράφο που δικαιούται και υποχρεούται να προστατεύει τις πηγές του.  Τα ΜΜΕ έχουν ευθύνη για το δημοσίευμα, με προνόμιο την ελευθερία έκφρασης και, ίσως, το δημόσιο συμφέρον. Η ευθύνη του 'δράστη' διαρροής συναρτάται με την πηγή, την τήρηση ή παραβίαση τυχόν δεσμεύσεων του.

4.      Η σημερινή πολυφωνία των ΜΜΕ δημιουργεί προβληματικές πτυχές στην αξιολόγηση αυτών που δημοσιοποιούνται;

Κάθε είδηση, ανέκαθεν, απαιτεί πρόσθετα στοιχεία για αξιολόγησή της. Στη σύγχρονη πλημμυρίδα υπάρχει χειραγώγηση, ενώ απουσιάζουν αναλύσεις και 'ευφυής' δημοσιογραφία. Ο δέκτης, ελλιπώς ενημερωμένος, μένει έρμαιο και δικών του παρορμητικών /αυτόματων ερμηνειών.

5.      Ως εμπειρογνώμονας του Συμβουλίου της Ευρώπης στα ΜΜΕ, τι δημοσιοποιείται και τι όχι;

Σε κάθε χώρα, οι κρατούντες επιζητούν εκτενείς περιορισμούς, αλλά τα ΜΜΕ έχουν δικαίωμα και υποχρέωση ενημέρωσης για όλα. Πρόκληση για τα ΜΜΕ είναι η πλήρης ενημέρωση, αναλυτική, χωρίς χειραγωγήσεις. Η ευφυής δημοσιογραφία είναι φορέας και ασπίδα της διακίνησης ιδεών έναντι καταχρηστικών/υστερόβουλων ερμηνειών και εκμετάλλευσης από πολιτικούς και άλλους.

ηη

Χριστόφορος Χριστοφόρου

Πολιτικός αναλυτής, 

Εμπειρογνώμονας Συμβουλίου της Ευρώπης στα ΜΜΕ 

και τις εκλογές