Έξυπνα Δίκτυα- Η 3η Βιομηχανική Επανάσταση

Διαμαντής Ζαφειριάδης*

Γράφει από τη Λευκωσία

20 – 20 – 20 λέγεται η νέα ενεργειακή στρατηγική της Ε.Ε. Μέχρι το 2020 η Ευρώπη θέλει να μειώσει κατά 20% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να αυξήσει στο 20% το μερίδιο των εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Για να γίνει αυτό δεν αρκούν τα φωτοβολταϊκά και οι ανεμογεννήτριες, πρέπει και να συνδεθούν μεταξύ τους σε ένα δίκτυο διαχείρισης ενέργειας. Το πρόβλημα με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι ότι δεν είναι πάντα διαθέσιμες: πολλές φορές ο ήλιος κρύβεται και ο αέρας δεν φυσάει, οπότε δεν τροφοδοτούνται οι μονάδες παραγωγής ενέργειας. Η λύση στο πρόβλημα είναι το “Έξυπνο Δίκτυο (Smart Grid)”.

Το έξυπνο δίκτυο θα επιτρέπει την αποδοτικότερη χρήση της υπάρχουσας εγκατεστημένης ισχύος και της υποδομής μεταφοράς και διανομής ενέργειας, με μείωση των απωλειών στις ηλεκτρικές γραμμές μέσω της χρήσης τοπικής, αποκεντρωμένης ηλεκτροπαραγωγής σε μεγαλύτερο βαθμό και με χαμηλότερη ένταση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Καθώς αυξάνεται το μερίδιο παραγωγής από ποικίλες ανανεώσιμες πηγές, ένα έξυπνο δίκτυο θα μπορεί να χειριστεί καλύτερα τις αυξομειώσεις του ρεύματος όταν ο άνεμος καταλαγιάζει ή τα σύννεφα κρύβουν τον ήλιο σε αντίθεση με το σημερινό ηλεκτρικό δίκτυο που προσπαθεί να προσαρμοστεί στις αλλαγές της ζήτησης μέσω της ρύθμισης της παραγωγής προς τα πάνω ή προς τα κάτω.

Οι έξυπνες τεχνολογίες –συμπεριλαμβανομένων των έξυπνων μετρητών, των αυτόματων συστημάτων ελέγχου και των ψηφιακών αισθητήρων– θα δείχνουν στους καταναλωτές την τιμολόγηση σε πραγματικό χρόνο και θα τους επιτρέπουν να εξοικονομούν χρήματα και ενέργεια κλείνοντας ηλεκτρικές συσκευές, συστήματα θέρμανσης και ψύξης ολόκληρων κτιρίων, ή βιομηχανικά φορτία σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές ή όταν η τιμή του ρεύματος ξεπερνά ένα προκαθορισμένο ποσό ή όταν υπάρχει πτώση παραγωγής στις μεγάλες αιολικές μονάδες.

Τα έξυπνα δίκτυα θα μπορούν να βοηθήσουν στη μεταφορά φορτίων σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, όταν οι απώλειες των ηλεκτρικών γραμμών είναι μικρότερες και δεν λειτουργούν τα περισσότερο ρυπογόνα και λιγότερο αποδοτικά εργοστάσια. Επίσης, θα επιτρέπουν στους ελεγκτές του δικτύου να προβλέπουν και να αντιμετωπίζουν άμεσα τα προβλήματα στο δίκτυο. 

Πλήθος ευκαιριών μπορούν να προκύψουν από τα έξυπνα ηλεκτρικά δίκτυα και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα, σύμφωνα με μερικούς αναλυτές, και σε μία "τρίτη βιομηχανική επανάσταση". Η πλήρης ανάπτυξη των έξυπνων ηλεκτρικών δικτύων χρειάζεται ακόμα 10-30 χρόνια, ανάλογα με τις πολιτικές που θα θεσπιστούν. Όμως, πολλές χώρες και περιοχές βρίσκονται ήδη σε καλό δρόμο.

Η εταιρεία Pacific Gas & Electric στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, έχει αρχίσει τη διαδικασία εγκατάστασης 9 εκατομμυρίων έξυπνων μετρητών στους πελάτες της, ενώ η Ολλανδία έχει βάλει ως στόχο ένα «βασικό επίπεδο» έξυπνης καταμέτρησης και την αντικατάσταση όλων των 7 εκατομμυρίων οικιακών μετρητών έως το φθινόπωρο του 2012. Στην Κύπρο η Αρχή Ηλεκτρισμού (ΑΗΚ) έχει αναλάβει να εγκαταστήσει 3000 έξυπνους μετρητές μέχρι το καλοκαίρι του 2012 ως προπομπό της ανάπτυξης των έξυπνων δικτύων.

Τα έξυπνα δίκτυα δεν είναι προϊόν επιστημονικής φαντασίας, αλλά μία εξέλιξη των σημερινών δικτύων. Συνεπώς δε χρειάζεται να ξεκινήσουμε από το μηδέν. Για την ακρίβεια, ήδη βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης και εγκατάστασης διαφορετικά είδη συστημάτων υψηλής τάσης κατάλληλα για μεταφορά φορτίων σε μεγάλες αποστάσεις. Με τα έξυπνα δίκτυα, θα μπορούμε να συνδέσουμε περιοχές με μεγάλη ζήτηση, όπως η Κεντρική Ευρώπη, με περιοχές με μεγάλο δυναμικό σε ανανεώσιμη ενέργεια, όπως η Νότια Ευρώπη ή η Βόρεια Αφρική και να προσφέρουμε μία πιο βιώσιμη παραγωγή ενέργειας και κέρδη για όλους τους λαούς του πλανήτη.

Τα κράτη μέλη έχουν κληθεί να συμφωνήσουν σε ελάχιστες λειτουργικές προδιαγραφές κοινοτικής κλίμακας, όσον αφορά την έξυπνη μέτρηση της κατανάλωσης, που θα επιτρέψει σε φορείς εκμετάλλευσης δικτύων, προμηθευτές και ιδίως στους καταναλωτές να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις ενεργειακές τους ανάγκες.

Για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταλήξει σε συμβατές προδιαγραφές, έδωσε εντολή (Mandate) στους Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς Τυποποίησης (CEN, CENELEC, ETSI) να εκπονήσουν πρότυπα. Ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα αυτό, οι Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί Τυποποίησης συγκρότησαν μια ομάδα συντονισμού (SM-CG).

Ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS) ο οποίος είναι ο αρμόδιος φορέας της εκπόνησης και υιοθέτησης των Ευρωπαϊκών Προτύπων στην Κύπρο παρακολουθεί στενά το εν λόγω θέμα και θα ενημερώνει όλους τους ενδιαφερόμενους για οποιεσδήποτε εξελίξεις.

Διαμαντής Ζαφειριάδης*

*Λειτουργός Τυποποίησης του

Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS)

πηγή: www.europe.eu