Η κρίση φανέρωσε πολιτικούς-μαϊμού

Του Ανδρέα Χατζηκυριάκου

  Πού είναι οι μεγάλοι ηγέτες» ρωτούσε το 2005 στο βιβλίο του «Ζητούνται αλχημιστές» ο Μίμης Ανδρουλάκης. Το ερώτημα είναι τόσο επίκαιρο σήμερα όσο προφανής είναι και η απάντηση: «Σίγουρα όχι στην Ελλάδα». Τον ηγέτη πολιτικό θα τον συναντήσεις στις κρίσεις, στις στιγμές που ο λαός θα σηκώσει το κεφάλι του απεγνωσμένος αναζητώντας καθοδήγηση· ηγέτη ν’ ακολουθήσει, πιστεύοντας πως μπορεί να τον βγάλει από τα δύσκολα· να τον οδηγήσει στην ασφάλεια και τη σιγουριά, που τα γεγονότα τού ανέτρεψαν.

Κι ας μην θεωρητικολογούμε: Οι Βρετανοί στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σήκωσαν ψηλά το κεφάλι και είδαν τον Winston Churchill και τον ακολούθησαν. Οι Γερμανοί είδαν τον Conrad Αdenauer. Αλλά ας μη μείνουμε στα εύκολα και μακρινά παραδείγματα: Μετά την πτώση της χούντας, οι Ελλαδίτες βρήκαν σιγουριά στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και οι Κύπριοι στον Γλαύκο Κληρίδη, που δεν κρύφτηκε πίσω από τα ερείπια της καταστροφής· κράτησε το τιμόνι μέχρι την επιστροφή του Μακαρίου, που επίσης ηγήθηκε στις τρομερά δύσκολες ώρες μετά την τραγωδία. Αλλά ας έρθουμε ακόμα πιο κοντά στο σήμερα: Το 2001 όταν κτυπήθηκαν οι Δίδυμοι Πύργοι στη Νέα Υόρκη ο δήμαρχος της πόλης RudolfJuliani στεκόταν πάνω στα συντρίμμια, έτοιμος να ηγηθεί, αλλά και να πείσει ότι μπορεί να συνυπάρξει ο ηγέτης πολιτικός με τον σύγχρονο πολιτικό που νοιάζεται ιδιαίτερα για την εικόνα του. Αλλά ας έρθουμε στα δικά μας: Το 2004 ο Τάσσος Παπαδόπουλος δεν μάσησε τα λόγια του, δεν έκανε πολιτικά τσαλιμάκια μεταξύ του «ναι» και του «όχι». Είχε ξεκάθαρη άποψη και τα κότσια να τη στηρίξει απέναντι σε μια διεθνή κοινότητα που ήταν εναντίον του. Τα ίδια κότσια είχε κι ο Νίκος Αναστασιάδης απέναντι στη μεγάλη πλειοψηφία της κυπριακής κοινής γνώμης.

Δεν έχει σημασία εάν συμφωνεί κάποιος με την άποψη ενός ηγέτη. Σημασία έχει να αναγνωρίζει ότι είναι κατασκευασμένος από το υλικό του ηγέτη πολιτικού· αυτού που στην κρίσιμη ώρα δεν θα κρυφτεί, δεν θα κομπιάσει, δεν θα μετρήσει το πολιτικό κόστος, δεν θα «τρέξει» μια δημοσκόπηση να δει τι θέλει ο κόσμος και μετά να του χαϊδέψει τ’ αφτιά. Θα πάρει θέση γι’ αυτό που πιστεύει ότι εξυπηρετεί το γενικό καλό, το συμφέρον του τόπου.

Την περασμένη Τετάρτη δύο πολιτικοί νέας κοπής, ο Γιώργος Παπανδρέου κι ο Αντώνης Σαμαράς, βρέθηκαν στο σταυροδρόμι με τις πινακίδες που δείχνουν η μια στην κατεύθυνση «ηγέτης πολιτικός» και η άλλη «διαχειριστής πολιτικός». Και δυστυχώς για την Ελλάδα με ευκολία ακολούθησαν το δρόμο του «διαχειριστή πολιτικού». Δεν είναι ότι δεν συμφώνησαν να συνεργαστούν στην πιο κρίσιμη, από το 1974, στιγμή της Ελλάδας· είναι οι λόγοι που δεν το έκαναν.

Διαφώνησαν γιατί φοβήθηκαν την ευθύνη, μέτρησαν το μικροπολιτικό συμφέρον. Διαφώνησαν ακριβώς για τους λόγους που ανακοίνωσαν οι ίδιοι: δια τον Παπανδρέου ο Σαμαράς «διαχειρίστηκε την όλη αυτή προσπάθεια με επικοινωνιακούς όρους και όχι με όρους πολιτικής και εθνικής ευθύνης». Και για τον Σαμαρά ο Παπανδρέου «γαντζώθηκε στην εξουσία».

Δεν εκπλήττουν, όσο κι αν η ελπίδα πέθανε τελευταία. Κι οι δύο είναι απόφοιτοι της ίδιας σχολής με τον προκάτοχο τους, τον Κώστα Καραμανλή, που οδήγησε την Ελλάδα στην οικονομική καταστροφή, παρέδωσε το τιμόνι -και της χώρας και του κόμματος- και σήμερα κρύβεται. Είναι πολιτικοί νέας κοπής, που νοιάζονται πρώτα για την εικόνα τους και πολύ μετά για την πολιτική.

Όσο τα πράγματα κυλούν ομαλά, ο κόσμος έχει δουλειές, οι τράπεζες δανείζουν την υπερκατανάλωση, τα νοσοκομεία κουτσά-στραβά γιατρεύουν περισσότερους απ’ όσους σακατεύουν και τα σχολεία μορφώνουν περισσότερους απ’ όσους οδηγούν στο περιθώριο, ο lifestyle διαχειριστής πολιτικός διαπρέπει, λάμπει. Όταν τα πράγματα γίνουν σκούρα, απεγνωσμένος ο λαός αναζητά τον ηγέτη του, αλλά αντ’ αυτού βλέπει τα γυμνά οπίσθια ενός πολιτικού-μαϊμού που σκαρφαλώνει στο δέντρο να κρυφτεί.

Ανδρέα Χατζηκυριάκου
Φιλελεύθερος 19.6.2011