Η ΕΕ πρωτοστατεί στην κατάργηση της θανατικής ποινής

Του
Τάσου Μητσόπουλου
Βουλευτή

Η 10η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως Διεθνής Ημέρα για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Από το 2007 η συγκεκριμένη ημέρα έχει επίσης υιοθετηθεί από την ΕΕ ως ημέρα αγώνα κατά της θανατικής ποινής με την ευκαιρία της οποίας διαδηλώνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, η πολιτική μας βούληση και η δέσμευσή μας να τερματιστεί η απάνθρωπη αυτή πρακτική. Οι θέσεις αυτές περιλαμβάνονται και στο ψήφισμα που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2007 και ζητά την εφαρμογή ενός παγκόσμιου μορατόριουμ, όπως ακριβώς προβλέπουν και σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Η ΕΕ που πρωτοστατεί στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει κατ’ επανάληψη τονίσει ότι η θανατική ποινή είναι βάρβαρη και απάνθρωπη και εξαφανίζει κάθε ίχνος ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Και όπως αποδεικνύει η εμπειρία, απέτυχε να καταστείλει την εγκληματικότητα. Αυτή ακριβώς η στάση της ΕΕ αποτυπώνεται ξεκάθαρα και μέσα στη Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που αποτελεί αναπόσπαστο παράρτημα της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Δυστυχώς ακόμη και σήμερα, παρά τις διεθνείς εκστρατείες, τις εκκλήσεις και τις συστάσεις, υπάρχουν κράτη που εξακολουθούν να εφαρμόζουν τη θανατική ποινή. Στην Ευρώπη απομένει μόνο η Λευκορωσία.

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το Ιράν όπου η θανατική ποινή τυγχάνει εκτεταμένης εφαρμογής σε όσους συμμετείχαν στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις μετά τις αμφιλεγόμενες εκλογές του τελευταίου Ιουνίου. Ακόμη η θανατική ποινή στο Ιράν εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις αδικημάτων που έχουν διαπραχθεί από άτομα που βρίσκονται σε ηλικία κάτω των 18 ετών. Ιδιαίτερα διαδεδομένη επίσης είναι η επιβολή θανατικής ποινής για τις περιπτώσεις μοιχείας και ομοφυλοφιλίας.

Στην κατηγορία των χωρών που εφαρμόζουν ευρέως τη θανατική ποινή συμπεριλαμβάνεται και η Κίνα. Αξιωματούχοι του κράτους που κρίθηκαν ένοχοι διαφθοράς έχουν σε αρκετές περιπτώσεις οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα. Πολύ πρόσφατα δώδεκα άτομα καταδικάστηκαν από έκτακτα στρατοδικεία, με συνοπτικές και αδιαφανείς διαδικασίες, για τη συμμετοχή τους στα μεγάλης έκτασης εθνοτικά επεισόδια που έλαβαν χώρα στο Ουρούμκι, πρωτεύουσα της επαρχίας Σινγιάνγκ που κατοικείται σε μεγάλο ποσοστό από τη μειονότητα των Ουιγούρων.

Τέλος θα πρέπει ασφαλώς να αναφερθούμε και στην περίπτωση των ΗΠΑ. Η θανατική ποινή εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε ένα μεγάλο αριθμό πολιτειών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της πολιτείας του Οχάιο όπου αρκετές εκτελέσεις με θανατηφόρα ένεση έχουν αναβληθεί μετά από επανειλημμένες, αποτυχημένες προσπάθειες. Μάλιστα πολύ πρόσφατα σε διάφορες υποθέσεις που οδηγήθηκαν σα αναψηλάφηση, αποδείχτηκε ότι οι καταδικασθέντες ήταν τελικώς αθώοι και γι αυτό απηλλάγησαν. Εύκολα φυσικά μπορούμε να κατανοήσουμε πόσο δυνατόν είναι να κηρυχθεί κάποιος αθώος εκ των υστέρων, όταν έχει ήδη μεσολαβήσει η εκτέλεση της θανατικής ποινής που αδίκως του έχει επιβληθεί.
Ο πρόσφατα βραβευθείς με το βραβείο νόμπελ ειρήνης Πρόεδρος Ομπάμα έχει να προσφέρει τεράστια υπηρεσία στην υπόθεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, εάν συμβάλει τολμηρά και αποφασιστικά στην οριστική και τελεσίδικη κατάργηση της θανατικής ποινής στην πατρίδα του. Ενός θεσμού που καθημερινά αποδεικνύεται στην πράξη πως είναι αναχρονιστικός, απάνθρωπος και αναποτελεσματικός.
Τάσος Μητσόπουλος
Βουλευτής Λάρνακας
Επίτροπος Ευρωπαϊκών Υποθέσεων