Gregoris Afxentiou

The Cypriot liberation fighter

Gregoris Afxentiou, the 29 year old second in command to Georgios Grivas (Dhigenis), the EOKA leader, fought the British troops from a cave in the Troodos mountains. Gregoris Afxentiou who fell at Macheras on March the 3rd, 1957, was born at Lyssi in 1928. He was one of the first to join the ranks of EOKA. His heroic dearth made him a legendary figure to both his people and the world.

Cypriot liberation fighter Gregoris Afxentiou was killed, while fighting against British troops, burnt alive in a cave near the Machera Monastery, refusing to surrender.

The Balland given below, written an anonymous English poet, appeared in the London “Tribune” on March 8th 1957.

Then the petrol barrels laumber
Out of the soldiers sight,
And the bullets set them burning
And the cave is blazing bright.

And the village on the hilltop
Is shaken with the din,
And when the cave is silent
The sixty men go in.

Then the Governor came to tell them
How bravely they had done,
For the regiment gained new honour
When sixty men killed one.

But when brother speaks to brother
And father to his son,
In the memory of his people
Young Gregory lives on.

Ο θρυλικός τομεάρχης της ΕΟΚΑ, ο σταυραετός του Μαχαιρά, από την κατεχόμενη σήμερα Λύση της επαρχίας Αμμοχώστου. Έπεσε ηρωικά μαχόμενος υπέρ της ελευθερίας της Κύπρου, κοντά στην Ιερά Μονή Μαχαιρά, σε μάχη εναντίον των Άγγλων. Στις 3 Μαρτίου 1957 Άγγλοι στρατιώτες περικύκλωσαν το κρησφύγετό του κοντά στο Μαχαιρά, ύστερα από προδοσία.

Η μάχη κράτησε για ώρες. Στην ομάδα του ήταν οι Ανδρέας Στυλιανού, Αυγουστής Ευσταθίου, Αντώνης Παπαδόπουλος και Φειδίας Συμεωνίδης, τους οποίους, όμως, διέταξε να βγουν από το κρησφύγετο.

Από φόβο λαϊκών εκδηλώσεων οι Άγγλοι έθαψαν το καμένο σώμα του Αυξεντίου στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, στο χώρο που σήμερα είναι γνωστός ως Φυλακισμένα Μνήματα.

Μπαλάντα άγνωστου Άγγλου ποιητή δημοσιεύτηκε στην Αγγλική εφημερίδα «Τρίμπιουν» στις 8 Μαρτίου 1957. Σε ελέυθερη μετάφραση απαγγέλθηκε στον μητροπολιτικό ναό των Αθηνών στις 10 Μαρτίου 1957.

Το ηρωικό παλληκάρι

Που πέθανε για την Λευτεριά.

Κυλάει το κορμί του στο χαντάκι.

Όσο πάει πιο βαθιά.

Η δόξα δυσθεόρατη αναμένει

Για το ηρωικό παλληκάρι!

Η δόξα αντιφεγγίζεται, δίνει ψυχή, δίνει φωτιά

Στους άλλους που ετοιμάζονται

Να πάρουν την Λευτεριά με τα χέρια τους, με το αίμα.

Ο χορός αρχίζει εις μνήμην σου Ηρωικό Παλληκάρι

Ο χορός της Λευτεριάς. (Μέρος της Μπαλάντας)

Αξιοσημείωτες τρεις επιστολές της εποχής, που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Τάιμς οφ Σάιπρους" 1-15 Ιουνίου, 1957. Η μια υπογράφεται από την Αγγλίδα Φίλλις Ταφτ και έχει ως εξής:

Αγαπητέ Κύριε,

Ας μου επιτραπεί ως Αγγλίδος να σχολιάσω την εκπομπήν της Κυπριακής Ραδιοφωνικής Υπηρεσίας καθ' ην κατεβλήθη προσπάθεια να υποτιμηθεί το θάρρος του Αυξεντίου. Πρόκειται περί μιάς αναξίας και περιττής εκδηλώσεως, δια την οποίαν ησθάνετο τις εντροπήν.

Κατα φυσικόν λόγον δεν συμπαθώ την ΕΟΚΑ. Αλλά όταν ένας αποκλεισθεί και πρέπει να αποθάνει ή να παραδοθεί και εκλέξει αυτοβούλως τον αγώνα, μόνος αυτός εναντίον αγνώστου αριθμού στρατιωτών, γνωρίζων ότι ο θάνατος του είναι αναπόφευκτος, τότε ούτος είναι γενναίος εις οιανδήποτε γλώσσαν.

Η γενναιότης του αξίζει να τύχει του σεβασμού, με τον οποίον περιβάλλετο πάντοτε η εκδήλωσις θάρρους καθ' όλην την ιστορίαν της ανθρωπότητος. Με το να υποτιμά τις τούτο, δεν υποβιβάζεται το γόητρον του ανδρός που επολέμησε και απέθανε, αλλά του ανδρός που ζει και χλευάζει. Ούτως προσβάλλει τους συμπατριώτες του.

Μετά τιμής

ΦΥΛΛΙΣ ΤΑΦΤ