... Σιγά τον ορυκτέλαιο

Του ΓΙΑΝΝΗ ΞΑΝΘΟΥΛΗ

Στην Ουκρανία χρωστάμε πολλά πράγματα. Κι ως Ελλάδα κι ως Ευρώπη. Τα νεκροταφεία, από το 1986 που ακούστηκε ότι το σοσιαλιστικού υπερρεαλισμού Τσερνόμπιλ έκανε την υπέρβασή του, πενταπλασίασαν το μέγεθός τους. Οι ουρανοί κατέγραψαν μια πλούσια σοδειά αγγέλων κι ό,τι περίσσεψε στάλθηκε στην Κόλαση σε ειδικά αγγελικά μεταφυσικά γκέτο.

Υστερα πλάκωσε το εντελώς ανυποψίαστο ουκρανικό σεξ στην πατρίδα μας ως «σκαμπρόζα συγγνώμη» για τα ραδιενεργά ατοπήματα του '86. Και τώρα να την πάλι η Ουκρανία σκάει μύτη μ' ένα πρώτης τάξεως πονηρό ορυκτέλαιο αντάμα με το ρομαντικής πυκνότητας ηλιέλαιο! Αλλο που δεν ήθελε η ευαισθησία της ποιήτριας φίλης κυρίας Σαλιάγκου να καταγράψει ποιητικά την επίδραση του ηλιελαίου-ορυκτελαίου μέσα από τον οδυρμό μιας αγνής Ελληνοπούλας, της Ζιζής Κλαπατσοπήδου...

Η ΖΙΖΗ Κλαπατσοπήδου

λόγω των ορυκτελαίων

έπαθε μεγάλες κρίσεις

διά νοθείας των ελαίων.

ΚΑΙ διέκρινε παθήσεις σπανιότατας στην πλάση

απ' την ώρα που της είπαν

ΠΩΣ το έλαιον είχε φτάσει,

με μορφή απλού βουτύρου

μαγιονέζας ή ως χυμός

εις τα ράφια σούπερ μάρκετ

πίσω ρέμα, μπρος γκρεμός.

ΟΣΟΙ δοκιμάσουν, είπε,

ορυκτέλαιον εις πράξεις λάγνους

θα υποστούν ημικρανίας.

Και ο χαρακτήρ θ' αλλάξει,

αφού η μείξις των ελαίων

επιδρά επί των ζωδίων

είτε Ταύρος είτε Λέων!

Είδατε που ο Μητσοτάκης

λόγω ορυκτής ουσίας

δήλωσε πως δεν γνωρίζει

διά ντεσού ΑΠΟΣΤΑΣΙΑΣ;

Κι ότι το εξήντα πέντε

θυσιάστηκε με πόνο

κι ας τον έβριζε η Ελλάδα

της «αποστασίας» βαρόνο!

ΔΕΝ μπορεί παρά του ελαίου

και της λάθρα επιμειξίας

να 'ναι αυτά συμπτωματάκια

που συντάσσουν ιστορίας.

Κι ο Καραμανλής, ποιος ξέρει

πόσο λάδι έχει αλώσει

πριν στους Γερμανούς κεφάτους

τον ΟΤΕ πήγε να δώσει.

Η Ζιζή Κλαπατσοπήδου

για ΟΛΑ αυτά είναι βεβαία

διότι λάτρευε τα λάδια

από ΤΟΤΕ που ήταν νέα.

Μα... αυτό του ηλίου το λάδι

το ηλιέλαιον ΝΑ ΜΗ ΣΩΣΕΙ

φαίνεται πως εγκεφάλους

δραστικά έχει λαδώσει.

Το ηλιέλαιο εν δράσει

λησμονιά έχει επιφέρει

κι ο Ζαχόπουλος θυμάται

όσα έχει υποφέρει;

Γιατί οι ΑΛΛΟΙ το ξεχάσαν

κι αφού ξέπλυναν τας χείρας

προτιμήσαν να ποντάρουν

στο σουξέ της Καλομοίρας.

Τα λησμόνησαν και γίναν

σε άλλα κόλπα Ταλιμπάν.

Πού 'ναι ο Θέμος των Θεμάτων,

πού 'ναι οι ζούγκλες κι ο Ταρζάν;

Μια σιωπή παχιά έχει πέσει

λόγω παρενεργειών.

Το ορυκτέλαιο Ουκρανίας

είναι η βάση των σιωπών...

Η Ζιζή είδε πως μέχρι

και ο θείος της Βρασίδας

εκατό ετών και βάλε

με ξεβίδω τας τας βίδας,

και ΑΦΟΥ δι' ορυκτελαίων

πασαλείφτηκε είπε ΠΩΣ

η Ουκρανία είναι σέξι

έστω κι ως ραδιοενεργός!

Βρήκε μία Ουκρανέζα

διά μασάζ και διά μαλάξεις

και της είπε ότι θέλει

το ΕΡΓΟ με όλας του τας πράξεις!

Την ακρίβεια και τα αίσχη

στας τιμάς, είπε η Ζιζή,

τας δημιουργεί το μείγμα

που αγοράσαμε ως χαζοί.

Και η κυβέρνηση και οι άλλοι

αγοράσαν εν αγνοία

κι επειδή ως συνήθως πάσχουν

από εθνική ανία.

Δεν φροντίσανε να μάθουν

ποιος λαδέμπορος φροντίζει

να μας δίνει ό,τι γουστάρει

και μετά βίλες να χτίζει.

Κι έτσι ως χώρα λαδεμπόρων

λαδωμένων και λαδάδων

και παρ' όλη μας τη φήμη

ως αρχικωλομπαράδων.

Την πατήσαμε αγρίως

κι όσο τώρα και να κλαις

μας ταΐσανε λαδάκι

που λαδώνει η «Μερσεντές.

Χαίρε έθνος λαδωμένο

με ουσίες ορυκτών

που λησμόνησες πως είσαι

ένα έθνος... τρωκτικών...

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ, ΖΗΤΩ Η ΟΥΚΡΑΝΙΑ, ΚΑΤΩ Η ΜΑΓΙΟΝΕΖΑ...

.

Η Ζιζή Κλαπατσοπήδου με τις φίλες της διαβάζουν έντρομες παραθρησκευτικό άρθρο με τίτλο «Κύριε ορυκτελέησον ημάς...»

.

Ελευθεροτυπία 24/05/2008

Ανωφελής εκπαίδευση

Του Νικου Γ. Ξυδακη

Το θέμα της Εκθεσης στις πανελλήνιες εξετάσεις είναι πάντα προσφιλές θέμα στα μέσα ενημέρωσης. Πουλάει. Αφενός, διότι χιλιάδες οικογένειες λαχταράνε ομαδικώς, σε ένα αγωνιώδες φίνις μετά δυο-τρία χρόνια φροντιστηριακών αναβολικών. Αφετέρου, διότι το Μέγα Πανελλήνιον έχει ευαισθησίες και γνώσεις περί την γλώσσα· έχει άποψη...

Ετσι λοιπόν και φέτος. Είκοσι τρία χρόνια μετά τους περίφημους γρίφους της έκθεσης εισαγωγικών «ευδοκίμηση» και «αρωγή», που έδωσαν αφορμή για ιερεμιάδες και χλεύη, η αυτόκλητη ερμηνεία των «εξοβελίζεται», «ψεγάδι» και «παρωχημένος», πρωταγωνίστησε στα μέσα. Ευτυχώς για λίγο, πολύ λιγότερο από τότε. Και ευτυχώς η δημοσιολογία δεν αυτογελοιοποιείται πια λοιδορώντας την «αλλήθωρη νεολαία», αλλά επιτέλους ψαύει το ίδιο το σώμα της εκπαίδευσης.

Το 2008 δεν έχουμε κανένα περιθώριο για δεκάρικους, κανένα περιθώριο για περαιτέρω εθελοτυφλία। Το σχολείο ασθενεί, το σχολείο δεν διδάσκει, δεν διαπλάθει. Τα παιδιά δεν μαθαίνουν να μελετούν, να ρωτάνε, να αναρωτιούνται· δεν μαθαίνουν καν γράμματα: παρά τα φιλόδοξα αναλυτικά προγράματα, αποφοιτούν στα δεκαοκτώ τους χωρίς βασικές γνώσεις γεωγραφίας ή ιστορίας, χωρίς αίσθηση φυσικομαθηματικών οι θεωρητικής κατεύθυνσης, χωρίς αίσθηση αρχαίων και νέων ελληνικών οι θετικής κατεύθυνσης. Γιατί από την τελευταία τάξη ήδη του Γυμνασίου, ο μαθητής επιλέγει – μαύρη επιλογή: ποια πανεπιστημική σχολή σκοπεύει. Και σπαταλάει όλο το λύκειο, τις πλούσιες εφηβικές του δυνάμεις, τη λάμψη του νου, την τρομερή αφομοιωτική του ικανότητα, προγυμναζόμενος για τις πανελλήνιες σε δυο-τρία μαθήματα επιλογής.

Είναι θλιβερό. Οταν το σχολείο αποτυγχάνει να συνεγείρει τον έφηβο με ένα ποίημα, ένα τραγούδι, ένα ιστορικό επεισόδιο, ένα χωρίο του Θουκυδίδη, μια συναρπαστική άσκηση μαθηματικών, όταν αποτυγχάνουμε να συγκινήσουμε τον 17χρονο και τον 18χρονο με κάτι τύποις ανωφελές, κάτι υπερβαίνον τα όρια της εξεταστέας ύλης, τότε αποτυγχάνουμε όλοι, γονείς, δάσκαλοι, πολιτεία, κοινωνία.

Από όλο το εξατάξιο κλασικό θυμάμαι τους ανωφελείς Θουκυδίδη, Πλάτωνα, Σολωμό, Κάλβο και Παπαδιαμάντη. Δεν έμαθα Φυσική, δεν έμαθα Χημεία, δεν έμαθα Εκθεση, ό,τι μου ζητήθηκε στις εξετάσεις ιατρικού κύκλου – τα έμαθα αργότερα στο φροντιστήριο, σε λίγους μήνες. Αλλά ό,τι ανωφελές μου χάρισε ο υπέροχος μονομανής μας φιλόλογος, εμένα του θρασύτατου και ατίθασου, αυτό έχω τώρα· αν δεν μου τα ’δινε εκείνο το ταπεινό, συντηρητικό σχολείο, δεν θα τα έπαιρνα ποτέ. Το ανωφελές μού έμεινε, προίκα και φυλαχτό.

"Καθημερινή" 23-05-08

Απόφαση σωτήρια

Ένα τερατούργημα στο φυσικό πάρκο Κάμπο ντε Γκάτα, στην Ανδαλουσία... Ξεσηκώθηκαν όμως οι οικολόγοι, κινητοποιήθηκε η κυβέρνηση και το τερατούργημα θα γκρεμιστεί με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου...

Μεταναστευτικά πτηνά

Βρετανοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι έλυσαν ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα στη φύση και συγκεκριμένα το πώς βρίσκουν τον δρόμο τους τα πτηνά που μεταναστεύουν. Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι τα μεταναστευτικά πτηνά αντιλαμβάνονται το μαγνητικό πεδίο της Γης χρησιμοποιώντας κάποιο είδος εσωτερικής πυξίδας.

Η νέα έρευνα αποκαλύπτει τον μηχανισμό με τον οποίο τα πτηνά αντιλαμβάνονται το μαγνητικό πεδίο. Σύμφωνα με τους ερευνητές στο οπτικό σύστημα των πτηνών και συγκεκριμένα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα γίνονται φωτοχημικές διεργασίες οι οποίες επιτρέπουν στα πτηνά να προσανατολίζονται.

Οι δεσποινίδες της Αβινιόν (1907)

Πέντε γυμνές γυναίκες από την περιοχή Αβινιόν της Βαρκελώνης. Η σύνθεση φαντάζει εκρηκτική. Οι γυναίκες ξεπηδούν μέσα από κόκκινες κουρτίνες αλλά γίνονται και ένα με αυτές. Το σημαντικό στοιχείο εδώ είναι πως οι φιγούρες μοιάζουν να διαγράφονται ταυτόχρονα μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Ο μεγάλος καλλιτέχνης φλερτάρει με την αφρικανική τέχνη που έχει δει στο Τροκαντερό του Παρισιού για να δημιουργήσει γεωμετρικές φιγούρες σαν και αυτές που εισάγουν δυναμικά τη γέννηση του κυβισμού. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ο Πικάσο πειραματίζεται με την πολυδιάστατη ανθρώπινη όραση και αντίληψη και την ικανότητά της να βλέπει τα πράγματα διαφορετικά δημιουργώντας διαθλάσεις της εικόνας.

Από πολλούς, ο Ισπανός ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης και σκηνογράφος Πάμπλο Πικάσο (1881-1973) θεωρείται ο μεγαλύτερος καλλιτέχνης του 20ού αιώνα και ένας από τους μεγαλύτερους όλων των εποχών.

“Οι Δεσποινίδες της Αβινιόν”. Πρόκειται για ένα έργο που παραμένει μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς και συμβολικό κέντρο της Μοντέρνας Τέχνης.

Τόμας Έντινσον

Ο πιο σπουδαίος σκοπός του πολιτισμού είναι να μαθαίνει τον άνθρωπο να σκέφτεται.

Τόμας Έντινσον

Αμερικανός εφευρέτης 1847 - 1931

Δημιουργός του φωνογράφου, του λαμπτήρα, της κινηματογραφικής μηχανής, του φθοροσκοπίου και δεκάδων άλλων εφευρέσεων, με 1093 διπλώματα ευρεσιτεχνίας.

Με την ανακάλυψη του λαμπτήρα, κυριολεκτικά, μας "άλλαξε τα φώτα"!

Τόμας Έντινσον

Νύχτες Μουσείων στην 'Αλλη Ευρώπη

Νύχτα Μουσείων αυτό το Σαββατόβραδο για όλη σχεδόν την πολιτισμένη Ευρώπη, όπου πάνω από 1.000 μουσεία θα παραμείνουν ανοικτά για το κοινό.

.

Η Γιορτή των Μουσείων (επισήμως στις 18 Μαΐου) ταυτίζεται με αγρυπνία και ολονυκτίες, με το κοινό να σχηματίζει ουρές, όπως στο Λούβρο απ' όπου και η φωτογραφία.

.

Στην Ελλάδα, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, ο ρομαντικός όσο και δημοφιλής αυτός θεσμός γιορτάζεται με ανακολουθία.

Από την εφημερίδα "Καθημερινή" 18.5.2008

.

Σχόλιο: Όσο για την Κύπρο, καλύτερα να μην πούμε πως γιορτάζεται (;)...

Τζον Γουίλερ οι σκουληκότρυπες και οι μαύρες τρύπες

Τον περασμένο Απρίλιο πέθανε ο Αμερικανός φυσικός Τζον Γουίλερ, σημαντικός επιστήμονας και ερευνητής, συγγραφέας πολλών επιστημονικών μελετών κυρίως στον τομέα της πυρηνικής φυσικής.

Από τους τελευταίους μαθητές του Αϊνστάιν, ασχολήθηκε συστηματικά με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν συντελώντας σημαντικά στην καταξίωση της θεωρίας.

Το 1957 επινόησε τον όρο ‘σκουληκότρυπα’, για να περιγράψει την κοσμική σήραγγα που στη θεωρία της Σχετικότητας είναι δυνατόν να συνδέει δύο απομακρυσμένες περιοχές του Σύμπαντος.


Ο Γουίλερ επινόησε και τον όρο ‘μαύρη τρύπα’ ή επιστημονικότερα 'μελανή οπή', για να δώσει μια ονομασία σε αυτό που επιστημονικά περιγράφεται ως αντικείμενο που έχει υποστεί πλήρη βαρυτική κατάρρευσ. Πρόκειται για τη συγκέντρωση μάζας σημαντικά μεγάλης, ώστε η δύναμη της βαρύτητας να μην επιτρέπει σε οτιδήποτε να ξεφεύγει από αυτή. Το βαρυτικό πεδίο είναι τόσο δυνατό, τίποτα, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να ξεφύγει από τη βαρύτητα της μαύρης τρύπας, για αυτό και ονομάζεται ‘μαύρη τρύπα’.

Και οι δύο όροι του Γουίλερ βρήκαν τη θέση τους στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.

Τζον Γουίλερ 1911 - 2008

Η ομηρεία της Κύπρου και η ομηρεία της Ευρώπης

Tου Ανδρέα Δ. Μαυρογιάννη

*Πρέσβεως, μονίμου αντιπροσώπου της Kύπρου στον ΟΗΕ

Μία από τις σταθερές του κυπριακού ζητήματος, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’50, ήταν η εξάρτησή του από τα συμφέροντα της Τουρκίας κατά τρόπο που περιόριζε ασφυκτικά το πλαίσιο εντός του οποίου ήταν εφικτό να αναζητήσουμε λύσεις και οικοδόμηση του μέλλοντος του τόπου μας. Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου ήρθαν να επισημοποιήσουν τη διαρκή ομηρεία της Κύπρου και να υπογραμμίσουν τη sui generis θέση της Κύπρου στη διεθνή πολιτική γεωγραφία. Οι περιπέτειες και οι δραματικές εξελίξεις που ακολούθησαν επιβεβαίωναν και υπενθύμιζαν κατά τραγικό τρόπο τη βασική αυτή συνισταμένη για όσους νόμιζαν ότι μπορούσαν να την αγνοήσουν (πραξικόπημα και εισβολή, υπόθεση των S300 κ.λπ.).

Το Σχέδιο Ανάν για τη λύση του Κυπριακού βασίσθηκε στην ίδια αυτή σταθερή, διαψεύδοντας οριστικά κάθε ελπίδα για απαλλαγή από την ομηρεία, ή κάποια μείωση επιτέλους, έστω και όχι άμεσα αλλά σε συσχετισμό με την ένταξη στην Ε.Ε. ή έστω ακόμα και σε συνάρτηση με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Η όλη ιστορία της παράλογης τουρκικής αξίωσης να καταστεί η πράξη προσαρμογής της λύσης πρωτογενές δίκαιο της Ε.Ε. (που τελικά παρά τις έντονες αντιδράσεις μας ικανοποιήθηκε τουλάχιστον πολιτικά), οι περιορισμοί στον εναέριο χώρο, στο FIR, δικαιώματα της Κύπρου ως παράκτιου κράτους κ.λπ., η πανταχού του Σχεδίου μνεία των τουρκικών «ζωτικών συμφερόντων» είναι επίσης μικρά παραδείγματα της εξάρτησης αυτής.

Δυστυχώς, μάλιστα, και αυτή είναι η κεντρική θέση της ανάλυσης αυτής, το πρόβλημα επιτείνεται περισσότερο απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως φαίνεται. Μία από τις πιο σημαντικές πτυχές της όλης διαδικασίας λύσης του Κυπριακού τα τελευταία χρόνια, και που δεν έχει ακόμα καταγραφεί στις πραγματικές της διαστάσεις, είναι ότι οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, πέρα από την επιδείνωση και την επέκταση της ομηρείας της Κύπρου, και σε μία οιονεί ομηρεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ευρώπης.

H Eυρωπαϊκή Aμυνα και Aσφάλεια

Η Κύπρος καθίσταται η κερκόπορτα που ανοίγει για να περάσει ο δούρειος ίππος εκείνων που αντιτίθενται στη δημιουργία αυτόνομης Ευρωπαϊκής Αμυνας και Ασφάλειας. Δεν είναι εκπληκτικό και δεν πρέπει να μας προβληματίσει ο στενός εναγκαλισμός από την Ουάσιγκτον της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, μήνες μόνο μετά την οδυνηρή ρήξη στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις πριν από τον πόλεμο στο Ιράκ, που όλοι μάς έλεγαν πως τις έχει τραυματίσει ανεπανόρθωτα;

Περαιτέρω, το Σχέδιο Ανάν απαγορεύει τη χρήση του κυπριακού εδάφους για στρατιωτικές επιχειρήσεις χωρίς τη συγκατάθεση της Ελλάδας και της Τουρκίας, μέχρι την ένταξη της τελευταίας στην Ε.Ε. Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές μας για εξαίρεση τουλάχιστον των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, η διάταξη αυτή παρέμεινε ως είχε.

Να θυμίσουμε επίσης ότι ακόμα και η ελπίδα που μας είχε δώσει η τρίτη έκδοση του Σχεδίου για πλήρη απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων, έχει αναθεωρηθεί και προβλέπει πλέον πως, αφού περάσουμε από διάφορα ενδιάμεσα στάδια (6।000 από το 2007 έως το 2011, 3.000 από το 2011 έως το 2018) θα έχουμε τελικά τα αποσπάσματα που προβλέπονται απο τις συνθήκες του 1960. Υπάρχει φυσικά ο ισχυρισμός πως καθοριστική είναι η τεράστια μείωση των κατοχικών στρατευμάτων από τις 35.000 που είναι σήμερα. Να θυμίσουμε, ωστόσο, τη μικρή απόσταση της Τουρκίας (η εμπειρία του 1974 παραμένει νωπή στις μνήμες) και ότι τελικά αυτό που έχει σημασία δεν είναι μόνον οι αριθμοί, είναι η a posteriori νομιμοποίηση της εισβολής και της κατοχής, είναι η διαιώνιση της εξάρτησης, είναι η συνέχιση των επεμβατικών δικαιωμάτων.

Tυφλό «ναι» στην ένταξη της Tουρκίας

Με βάση το Σχέδιο, η Κύπρος πρέπει να υποστηρίζει, ό,τι και να γίνει, την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. όχι ως θέμα πολιτικής αλλά δυνάμει συμβατικής και συνταγματικής υποχρέωσης. Ούτε τους ίδιους τους Τουρκοκύπριους δεν εμπιστεύονται βεβαίως. Είτε δημοκρατική είναι η Τουρκία είτε δικτατορική, είτε ισλαμική είτε σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα είτε όχι, είτε θέλει να ενταχθεί στην Ε.Ε., είτε όχι, εμείς θα επαναλαμβάνουμε, σαν παλιό γραμμόφωνο, ότι εμείς υποστηρίζουμε την ένταξη της Τουρκίας. Κατά τα άλλα, η Κύπρος θα είναι φιμωμένη, ένας τραγικός κομπάρσος, που δεν θα μπορεί να μιλάει, που δεν θα συμμετέχει ενεργά στο καθημερινό γίγνεσθαι, που θα απέχει σχεδόν συστηματικά στις ψηφοφορίες, πάρεξ για να υποστηρίζει, όπως αναφέραμε, την Τουρκία.

Επιπλέον, είναι σαφές από τα χρονοδιαγράμματα και τις ισορροπίες του Σχεδίου ότι όλα εξαρτώνται από μια λεπτή κλωστή, που είναι η ομαλή ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και της απόφασης της Ε.Ε. να της δώσει τον προσεχή Δεκέμβριο ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Δεν χρειάζεται να επεκταθούμε στο πόσο αβέβαια και εύθραυστη είναι η προοπτική αυτή ούτε να περιγράψουμε ξανά μια σχέση της οποίας η πολυπλοκότητα και οι συνεχείς παλινδρομήσεις και σκαμπανεβάσματα είναι γνωστά, προβλεπτά και αναμενόμενα. Αρκεί μόνο να θυμίσουμε τη σαφή τοποθέτηση της Γαλλίας πριν από μερικές ημέρες, ότι δεν πρόκειται να δεχθεί έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία στο προσεχές μέλλον. Ελπίζουμε να γίνεται κατανοητό ότι η εξάρτηση της εφαρμογής της λύσης από την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας συνιστά προεξάρχουσα εγγενή αδυναμία του οικοδομήματος που λέγεται Σχέδιο Ανάν. Πιστεύουμε ότι αυτός είναι ο πλέον αδύνατος κρίκος του Σχεδίου που έχουμε ενώπιόν μας και που καθιστά την αποδοχή του εξόχως επικίνδυνη και, ως εκ τούτου, εξόφθαλμα λανθασμένη και ιστορικά ασυγχώρητη.

Αυτή η τυφλή αποδοχή της εξάρτησης του δικού μας μέλλοντος από την ομαλή εξέλιξη της ευρωτουρκικής σχέσης είναι, λοιπόν, μία από τις πιο συγκλονιστικές διαστάσεις της τραγωδίας που εκτυλίσσεται ενώπιόν μας. Παρά την τεράστια προσπάθεια που καταβάλαμε, η διάσταση αυτή παρέμεινε ως ένας από τους βασικούς πυλώνες της προτεινόμενης λύσης, αφού όπως αποδεικνύεται, αποτελούσε ένα από τα βασικά αξιώματα που επέβαλαν το καταληκτικό χρονοδιάγραμμα πριν από την 1η Μαΐου και που καθόρισαν τα ασφυκτικά στενά όρια και περιθώρια πραγματικής διαπραγμάτευσης και που καθιστούν τελικά ακαδημαϊκή τη συζήτηση περί ρεαλιστικών δυνατοτήτων πάρε–δώσε σε τέτοια θεμελιώδη ζητήματα. Eπιπλέον, δεν αποτελεί πια μυστικό για κανέναν πως τα Ηνωμένα Εθνη ικανοποίησαν όλες ουσιαστικά τις απαιτήσεις της Τουρκίας, με τη δικαιολογία ότι ήταν ο μόνος τρόπος για να πείσει ο κ. Ερντογάν τους στρατιωτικούς να αποδεχθούν τη λύση.

Oργανο τουρκικών πιέσεων στην E.E.

Ούτε στη φαντασία των πιο απαισιόδοξων από εμάς, που είχαμε από καιρό υποδείξει ότι ο στόχος των τρίτων δεν ήταν η επίλυση του Kυπριακού αυτή καθ’ εαυτή αλλά η διευκόλυνση της Τουρκίας στην Ευρώπη, δεν είχε περάσει αυτό που τελικά συμβαίνει στην πραγματικότητα. Είχαμε σκεφθεί ότι είτε η Τουρκία λύσει το Κυπριακό με τους δικούς της όρους (η διαφορά της παρούσας τουρκικής κυβέρνησης από τις προηγούμενες είναι ότι ενώ οι προηγούμενες θεωρούσαν ότι το Κυπριακό έχει λυθεί επί του εδάφους με τα τετελεσμένα της εισβολής και της κατοχής και το μόνο που απαιτούνταν ήταν η αναγνώριση των «πραγματικοτήτων», η παρούσα τουρκική κυβέρνηση δέχεται να λύσει το πρόβλημα αλλά με τους δικούς της όρους), είτε εμφανίζεται ως η πλευρά που επιδιώκει τη λύση, θα έχει καταφέρει εν πάση περιπτώσει να απαλλαγεί από το εμπόδιο της Κύπρου αφού κανένας δεν θα την ψέγει πλέον. Ετσι, μεγιστοποιεί τις πιθανότητές της να προχωρήσει στην Ευρώπη.

Αυτό που μας είχε διαφύγει όμως και που εμφανίζεται τώρα πλέον ως συγκλονιστική αποκάλυψη, είναι πως η λύση δεν δίνει απλώς συγχωροχάρτι για την Τουρκία, αλλά μετατρέπει την Κύπρο σε όργανο της Τουρκίας στην Ευρώπη. Με την προτεινόμενη λύση η Τουρκία παίρνει στα χέρια της τον μοχλό που της έλειπε μέχρι τώρα για να μπορεί να εκβιάζει την Ευρωπαϊκή Ενωση για τη δική της ένταξη με τους δικούς της όρους. Η Κύπρος μετατρέπεται, με τη λύση, σε πειθήνιο όργανο αυτής της πολιτικής και η μέχρι τώρα ομηρεία της έναντι της Τουρκίας μετατρέπεται σε οιονεί ομηρεία της Ευρώπης έναντι της Τουρκίας. Η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία ως μέλος της Ευρωπαϊκής Eνωσης θα είναι η πέμπτη φάλαγγα της Τουρκίας στην Ε.Ε. και θα συμβάλει καταλυτικά στην επίτευξη του στόχου της παρεμπόδισης της στρατιωτικής αλλά και πολιτικής και οικονομικής αυτονόμησης της Ευρώπης μέσα από την ένταξη της Τουρκίας, που αποτελεί τον δούρειο ίππο μιας κοντόφθαλμα ατλαντικής πολιτικής των ΗΠΑ και της Βρετανίας έναντι της Ευρώπης.

Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, να αναφέρουμε παρενθετικά ότι αυτό που απορρίπτουμε δεν είναι η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας αυτή καθ’ εαυτή ούτε και το θεμιτό της επιδίωξης σταθεροποίησης και οριστικής πρόσδεσης της Τουρκίας στη Δύση μέσα από την ένταξή της στην Ε.Ε. Αντιθέτως, πιστεύουμε ότι μια ευρωπαϊκή Τουρκία είναι η καλύτερη εγγύηση και για το μέλλον του τόπου μας εδώ που μας έταξε η γεωγραφική μας θέση. Ομως, εδώ δεν μιλάμε για εξευρωπαϊσμό της Τουρκίας αλλά για προσαρμογή της Ευρώπης προς τις νατοϊκές επιταγές όπως τις αντιλαμβάνεται ο άξονας ΗΠΑ – Ηνωμένο Βασίλειο – Τουρκία· μιλούμε για αντιστροφή των δεδομένων και για προσαρμογή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος προς τις απαιτήσεις και τις ιδιαιτερότητες του τουρκικού παράγοντα. Δεν θεωρούμε ούτε μοιραία ούτε αναπόφευκτη την αντιπαράθεση Ε.Ε. – ΗΠΑ ούτε και τις ΗΠΑ εξ ορισμού τον μεγάλο μπαμπούλα της Ευρώπης με μακιαβελικά και σατανικά σχέδια. Το διακύβευμα υπάρχει όμως και συνίσταται στη δυνατότητα ύπαρξης μιας Ευρώπης με τον δικό της ιδιαίτερο χρωματισμό, την ποικιλομορφία και τις αξίες της, μιας Ευρώπης–θέσης και όχι μιας Ευρώπης—αντίθεσης.

Η Ε.Ε. από τα σπάργανά της και μέχρι σήμερα είναι κυρίως υπέρβαση της αντιπαράθεσης αυτής. Βεβαίως, εκείνο που σίγουρα τίθεται υπό αμφισβήτησιν είναι ο μελλοντικός ρόλος του ΝΑΤΟ στη διατλαντική σχέση υπό το φως των προσπαθειών για οικοδόμηση της ΕΠΑΑ. Γνωρίζουμε επίσης ότι με την ένταξη των οκτώ χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς αυτές καθώς και προς τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, η ΝATO–κεντρική προσέγγιση καλπάζει ήδη με γοργούς ρυθμούς και το κέντρο βάρους έχει ήδη επικίνδυνα μετατοπιστεί. Ομως ο γαλλογερμανικός άξονας και άλλες χώρες της παλιάς Ευρώπης έχουν ακόμα τη δύναμη να αντισταθούν και να καθορίσουν την πορεία των εξελίξεων. Ο βολονταρισμός τους, που αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, μπορεί να κάμει ακόμα το θαύμα του και η ενοποιητική διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σταδιακά σε ενίσχυση της ευρωκεντρικής προσέγγισης. Η Τουρκία ετάχθη να τους δώσει όμως τη χαριστική βολή. Η συζήτηση για την εμβάθυνση versus μεγέθυνση φτάνει στο τέλος της με τη διάλυση ουσιαστικά της ιδιαιτερότητας της Ε.Ε. ως οργανισμού πολιτικής ολοκλήρωσης που θα διαμορφώσει το κοινό γίγνεσθαι της Ευρώπης του 21ου αιώνα. Μακριά από συνωμοτικές θεωρίες και καταστροφολογικά σενάρια, η διαμορφούμενη πολιτική δυναμική και τα σημεία των καιρών δικαιολογούν μεγάλη ανησυχία.

Aίρονται τα στρατηγικά γεωγραφικά πλεονεκτήματα

Προβάλλεται από πολλούς το επιχείρημα ότι με την αποδοχή του Σχεδίου Ανάν δημιουργείται μία κατάσταση όπου είμαστε όλοι κερδισμένοι (wiwisituation). Αυτό βεβαίως αληθεύει μόνον αν η Κύπρος είχε ως μοναδική φιλοδοξία να έχει την ίδια σχέση με την Τουρκία όπως το βλήμα με το περίστροφο. Το Σχέδιο Ανάν απροκάλυπτα περιγράφει τους όρους της εξάρτησης και της υπαγωγής μας στις τουρκικές επιδιώξεις, με τη συμβατική και συνταγματική υποχρέωσή μας να υποστηρίζουμε την ένταξη της Τουρκίας, με τον έλεγχο της Τουρκίας της χρήσης του εδάφους μας για στρατιωτικές επιχειρήσεις (εδώ να υπογραμμίσουμε ότι η απαγόρευση του Σχεδίου Ανάν είναι ευρύτερη από τους περιορισμούς των συμπερασμάτων της Κοπεγχάγης, που αναφέρονται μόνο στη μη συμμετοχή της Κύπρου και της Μάλτας σε επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν μέσα του ΝΑΤΟ) ακόμα και από την Ε.Ε. της οποίας θα είμαστε μέλος, με την απαγόρευση συμμετοχής μας σε οποιοδήποτε στρατιωτικό θέμα της Ε.Ε., πρελούντιο στην εξάρθρωση της στρατιωτικής διάστασης από την Ε.Ε. αφού εξαρθρώνεται εκ προοιμίου η δυνατότητα της Ε.Ε. να χρησιμοποιεί έδαφος χώρας–μέλους της για δικές της επιχειρήσεις. Αυτή είναι η ευρωπαϊκή λύση του Κυπριακού. Αυτό θα είναι το ευρωπαϊκό πρόσωπο της Κύπρου;

Αν η Κύπρος είχε κάτι απτό και μετρήσιμο να προσφέρει στην Ε.Ε. είναι κυρίως η γεωγραφική της θέση και η δυνατότητα να αποτελέσει την πολιτική, την οικονομική και στρατιωτική προέκταση της Ενωσης προς την ευρύτερη περιοχή μας και τη γέφυρα προς τον χώρο της Μέσης Ανατολής. Επίσης, η μόνη πραγματικά στρατηγική σημασία της Κύπρου είναι η δυνατότητά της να αποτελέσει εναλλακτική σε σχέση με την Τουρκία πρόσβαση προς τον χώρο αυτόν. Είναι ενοχλητική για την Τουρκία, γιατί μειώνει τη δική της στρατηγική σημασία και την ικανότητά της να μονοπωλεί και να εξαργυρώνει ακριβά τη θέση της και να εκβιάζει οποιαδήποτε ανταλλάγματα επιθυμεί. Το Σχέδιο Ανάν καταργεί πλήρως την Κύπρο ως εναλλακτική πρόσβαση και εξυπηρετεί έτσι στο ακέραιο τα συμφέροντα και έναν πρωταρχικό στόχο της Τουρκίας. (Για το ειδικό αυτό θέμα πιστεύουμε ότι και οι ΗΠΑ θα είχαν συμφέρον για διατήρηση της Κύπρου ως εναλλακτικής πρόσβασης και είναι μυωπική η προσέγγισή τους, εκτός και αν ικανοποιούνται επαρκώς από την παρουσία των βρετανικών βάσεων.) Η Κύπρος δεν μπορεί να είναι χρήσιμη ούτε στην ίδια την Ευρώπη στην οποία θα ανήκει. Και αβίαστα έρχεται στη σκέψη το ερώτημα: Ποιον λόγο έχουν τελικά οι Ευρωπαίοι να θέλουν την ένταξη της Κύπρου; Δυστυχώς για μας, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς και να βλέπουμε την αλήθεια στα μάτια, με την προτεινόμενη λύση η Ευρωπαϊκή Ενωση μόνο να χάσει έχει και μόνο μπελάδες θα φορτωθεί. Αυτή είναι τελικά η ευρωπαϊκή Κύπρος; Eνα ανεπιθύμητο βάρος και μια θηλειά στον λαιμό της Ευρώπης; Το μεγάλο επίτευγμα της Ελλάδος, η ένταξη της Κύπρου, θα αποδειχθεί τελικά άνθρακες για την Ευρώπη, για την Ελλάδα, για την Κύπρο, και φλέβα χρυσού για την Τουρκία; Και οι Τουρκοκύπριοι; Xαμένοι και αυτοί καθ’ οδόν;

Aς σκεφθούμε ποια θα είναι τα ανταλλάγματα που θα ζητήσει η Τουρκία από την Ε.Ε. για να συγκατανεύσει στη χρησιμοποίηση του κυπριακού εδάφους. Γι’ αυτό και η ένταξη της Κύπρου χωρίς λύση είναι άκρως ανεπιθύμητη για την Τουρκία. Δυστυχώς, αντί οι τρίτοι να αντιληφθούν ότι προκειμένου να αποφύγει την εξέλιξη αυτή θα ήταν διατεθειμένη να κάνει σοβαρές παραχωρήσεις, έσπευσαν να ικανοποιήσουν όλες της τις απαιτήσεις ως αναθήματα για να την ημερέψουν. Χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι η επένδυσή μας, ιδιαίτερα, στην ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. για να επιδράσει καταλυτικά για τη λύση του Κυπριακού, δεν είχε ποτέ το νόημα της προσφοράς της ως θυσία εξιλαστήρια προς την Τουρκία για να συγκατανεύσει στην ιδέα της λύσης έστω και με βάση τις δικές της απαιτήσεις;

Δυστυχώς για μας και τα ευρωπαϊκά μας όνειρα, οι Ευρωπαίοι ξυπνούν δειλά δειλά στην πραγματικότητα αυτή. Δυστυχώς επίσης για όλους μας, η κεκτημένη συνθηματολογία τους δεν τους επιτρέπει να αντιδράσουν έγκαιρα και διορθωτικά. Ετσι, ο ψυχρός εκτελεστής χρησιμοποιεί τον όμηρό του για να εκβιάσει τα λύτρα από την Ε.Ε., που στην ουσία θα οδηγήσουν στον παροπλισμό και τον ευνουχισμό της. Ετσι, η επίλυση του Κυπριακού με βάση το Σχέδιο Ανάν, όχι μόνο διαιωνίζει την ομηρεία και την εξάρτηση της Κύπρου, αλλά οδηγεί τελικά σε φινλανδοποίηση της Ευρώπης. H πολυθρύλητη λύση του Κυπριακού δεν θα είναι λοιπόν τελικά παρά μια παράπλευρη απώλεια στην επίθεση που υφίσταται η Ευρώπη του 21ου αιώνα. Και η Κύπρος, εμείς, παρά τη θέλησή μας, πολεμούμε πάλι στη λάθος μεριά όπως στη ναυμαχία της Σαλαμίνας; Ποια λύση, ποια Κύπρος, ποιαα ένταξη τελικά, ποια Ευρωπαϊκή Ενωση; Είναι στη μοίρα μας γραμμένο να συμβάλουμε στην αποδυνάμωση της Ευρώπης; Δεν δικαιούμαστε στοιχειωδώς καλύτερης μοίρας; Με το τέλος της μικρής μας πολιτείας θα πρέπει να μετατραπούμε σε καμικάζι, για να οδηγήσουμε σε εκφυλισμό το όραμα μιας ισχυρής και ενωμένης Ευρώπης;

Θα είμαστε χαμένοι ούτως ή άλλως

Εν κατακλείδι, με όλα αυτά η Τουρκία δεν θα έχει πλέον κανένα λόγο να πληροί κριτήρια. Θα έχει την Κύπρο. Στο τέλος του χρόνου θα ζητήσει την ημερομηνία για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της και αν, όπως δείχνουν τα πράγματα, δεν την πάρει τότε θα εκβιάσει με διάλυση το οικοδόμημα της λύσης στην Κύπρο, δεν θα αποχωρούν τα στρατεύματα, δεν θα επιστρέφονται εδάφη, δεν θα λαμβάνονται αποφάσεις, η Κύπρος θα παρεμποδίζει την ομαλή λειτουργία της Ε.Ε., και αν αυτός ο εκβιασμός δεν περάσει, τότε η λύση θα καταρρεύσει. Εμείς θα είμαστε χαμένοι εν πάση περιπτώσει. Αν περάσει γιατί θα φέρουμε το βάρος και την ευθύνη της επιβολής της Τουρκίας στην Ευρώπη και, αν δεν περάσει, γιατί δεν θα έχουμε πια τίποτα εδώ, η λύση θα είναι στάχτη, και εμείς χωρίς κράτος και χωρίς ερείσματα θα επαιτούμε για την επιβίωσή μας. Για μία ακόμα φορά μόνο μας στήριγμα η Ελλάδα, μια Ελλάδα που πιστεύαμε πως ήταν πια καιρός να συνυπάρξουμε μαζί της ως εταίροι στην Ενωση και ως μικρό δικό της αποκούμπι, και όχι πλέον ως το βάσανό της. Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι πάνω και πέρα από οικονομικά και άλλα οφέλη, η κύρια προσδοκία της Κύπρου από την ένταξή της στην Ενωση ήταν η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας, αντικειμενικά μέσα από την ιδιότητα του μέλους της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. Τώρα η ασφάλεια θα συνεχίσει να εξαρτάται από την Τουρκία.

Η Iστορία θα καταγράψει στο κεφάλαιο των αξιοπερίεργων την ιστορία ενός τόπου που, τη στιγμή που για πρώτη φορά στην ιστορία του μπορεί να φτερουγίσει με τα δικά του φτερά, αποφασίζει να αυτοκαταστραφεί μετατρεπόμενος σε εκρηκτικό βλήμα που ελέγχει ο αίτιος των δεινών του.

*O πρέσβυς Ανδρέας Δ. Μαυρογιάννης είναι μέλος της Διαπραγματευτικής Oμάδας για το Kυπριακό. Στο κείμενο αυτό εκφράζει προσωπικές απόψεις.

Εφημερίδα "Καθημερινή", Κυριακή, 18 Απριλίου 2004

Ο Γαλλικός Μάης του 1968

Τα αίτια και η κατάληξη της φοιτητικής εξέγερσης στο Παρίσι πριν 40 χρόνια, που είχε παγκόσμια απήχηση

Του Φοίβου Νικολαΐδη

Η Γαλλία, όπως πολλές άλλες χώρες, γνώρισε κατά καιρούς διάφορες κοινωνικές αναστατώσεις. Ακόμη και σήμερα οι απεργίες και οι διαδηλώσεις είναι στην ατζέντα των συνδικαλιστικών οργανώσεων και δίνουν το στίγμα της εκεί κοινωνικής δυσαρέσκειας και επαπειλούμενης.

Η μεγάλη όμως κρίση που δημιουργήθηκε από την εξέγερση των φοιτητών και τις απεργίες των εργατών στο Παρίσι, τον Μάη και Ιούνη του 1968 έχει σφραγίσει μια εποχή, η οποία έχει περάσει στην Ιστορία.

Ο Μάης του ’68 ήταν ένα μοναδικό φαινόμενο με παγκόσμια σημασία. Η ακτινοβολία αναμφισβήτητη, έκτοτε αποτελεί σημείο αναφοράς και μέτρο σύγκρισης με εξεγέρσεις που επακολούθησαν. Μπορεί ο Μάης του ’68 όλο και πιο πολύ ν’ αναφέρεται σήμερα από τους Γάλλους, όμως η αμφισβήτηση της εξεγερμένης νεολαίας και των εργαζομένων πριν 40 χρόνια, δεν είναι η ίδια με καμιά άλλη και ιδίως τη σημερινή.

Σήμερα, τη γαλλική κοινωνία τη μαστίζει η οικονομική κρίση η οποία δημιουργεί την ανεργία και επιφέρει κοινωνικές και πολιτικές αναστατώσεις. Στη δεκαετία όμως του 1960 τα πράγματα ήσαν διαφορετικά.

Τα γεγονότα του ’68 ουσιαστικά ξεκίνησαν ως έντονη διαμαρτυρία του φοιτητόκοσμου, που κατέληξαν σε γενική αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων. Το «φαινόμενο ‘68» στη Γαλλία έχει τη δική του λογική, που είναι δύσκολο να επαναληφθεί. Την ίδια χρονιά έγιναν φοιτητικές εξεγέρσεις στο Λονδίνο, στο Βερολίνο, στη Ρώμη, στο Τόκιο, στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ των ΗΠΑ, ακόμη και στο Μεξικό.

Όμως, μόνο στη Γαλλία τους φοιτητές υποστήριξε το εργατικό κίνημα, δίνοντας έτσι μια εντελώς διαφορετική διάσταση στα γεγονότα εκείνα. Οι απλές φοιτητικές διεκδικήσεις ανακατεύθηκαν με γενικότερες ιδεολογικο-πολιτικές θέσεις, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μίγμα πολιτικής και κοινωνικής επανάστασης. Η ατμόσφαιρα της ιστορικής εκείνης εποχής θύμιζε κάτι από τις μέρες της παρισινής Κομμούνας.

Να υπενθυμίσουμε ότι την εποχή αυτή, ο πόλεμος στο Βιετνάμ βρίσκεται στο τέλος του και τα συνειδησιακά προβλήματα που προκαλεί, επηρεάζουν το παγκόσμιο. Στις 10 του Μάη φιλοξενούνται στο Παρίσι οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ και του Βορείου Βιετνάμ για τη Διάσκεψη της Ειρήνης. Μέσα στον απόηχο του βρώμικου αυτού πολέμου η νέα γενεά διεκδικεί τον ρόλο της. Το αμερικανικό περιοδικό «ΤΙΜΕ» ανακηρύσσει πρόσωπο της χρονιά «τον νέο».

Την ίδια εποχή είχαμε την επιρροή της πολιτιστικής επανάστασης του Μάο στην Κίνα και της διάδοσης του «κόκκινου βιβλίου» στους πανεπιστημιακούς χώρους. Η σκληρή τότε ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση και το ψυχροπολεμικό σκηνικό μεταξύ των δύο τότε σκληρά ανταγωνιζόμενων κόσμων, εξάπτει τη φαντασία και ερεθίζει την ευαίσθητη νεολαία, που σηκώνει παντιέρα.

Μέσα σ’ αυτό το πλέγμα της ιδεολογικής πάλης και το κλίμα του αντικομφορμισμού, η νεολαία γινόταν όλο και πιο μαχητική. Γι’ αυτό και οι διαμαρτυρίες και οι κινητοποιήσεις πολλαπλασιάζονταν μέρα με την μέρα. Στη Γαλλία από τα μέσα του Μάρτη άρχισαν βίαιες αντιδράσεις.

Το Πανεπιστήμιο της Ναντέρ, λίγο έξω από το Παρίσι, έγινε εστία συνεχούς αναταραχής. Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, όλα ξεκίνησαν από την απαγόρευση συγκατοίκησης των δύο φύλων στην πανεπιστημιούπολη. Βασικό αίτημα των φοιτητών ήταν το δικαίωμα να επισκέπτονται τους κοιτώνες των συμφοιτητριών τους. Η απλή αυτή αξίωση των φοιτητών στο τέλος ανακατεύτηκε με άλλα αιτήματα, δίνοντάς τους και πολιτική χροιά.

Οι φοιτητές κάνουν απεργίες, αλλά και κατάληψη του πανεπιστημίου, για να το μετατρέψουν, όπως έλεγαν, σε ανοικτό χώρο ελεύθερης ανταλλαγής ιδεών και διαλόγου. Με την ενέργεια αυτή των φοιτητών, γεννήθηκε ταυτόχρονα το «Κίνημα της 22ης του Μάρτη» ή όπως έγινε πιο γνωστό, από το όνομα του αρχηγού του φοιτητικού κινήματος «Κίνηση του Ντανιέλ Κον Μπεντίτ».

Στο διάστημα αυτό έγιναν συγκρούσεις μεταξύ αριστερών και δεξιών φοιτητών οι οποίες συνεχίστηκαν και τον Απρίλη. Το «Κίνημα του Ντανιέλ Κον Μπεντίτ» τράβηξε τη μεγαλύτερη προσοχή, αλλά και τη συμπάθεια πολλών, όχι μόνο διανοουμένων, αλλά και του απλού κόσμου.

Η κυβέρνηση τότε του στρατηγού Ντε Γκολ, δείχνει αμήχανη για τα γεγονότα και διατάζει την επέμβαση της αστυνομίας, τις συλλήψεις, τις δίκες των φοιτητών, πράξεις οι οποίες οδηγούν στη μεγαλύτερη αντίδραση των τελευταίων.

Το αποκορύφωμα όμως ήταν η σύλληψη στις 2 του Μάη, του ηγέτη των φοιτητών Ντανιέλ Κον Μπεντίτ ή «Κόκκινου» Ντανιέλ» όπως τον αποκαλούν οι συνάδελφοί του. Την επομένη, οι φοιτητές συγκεντρώνονται στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Στην έξοδό τους από το πανεπιστήμιο, ισχυρότατες αστυνομικές δυνάμεις διαλύουν βίαια τους φοιτητές με δακρυγόνα και γκλομπς, γεμίζοντας τις κλούβες με συλληφθέντες.

Οι οργισμένοι φοιτητές αντιδρούν. Κάνουν εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και συμπαράστασης και γεμίζουν το κέντρο του Παρισιού, που δονείται από συνθήματα. Για άλλη μια φορά η Αστυνομία βρίσκεται αντιμέτωπη με τους φοιτητές. Οι τραυματίες ήταν πολλοί και από τις δυο πλευρές.

Οδοφράγματα

Στις 10 και 11 του Μάη συνέβησαν τα πιο αιματηρά γεγονότα. Οι φοιτητές είχαν στήσει οδοφράγματα και το κέντρο της πόλης καιγόταν από τις βόμβες μολότοφ. Κόκκινες και μαύρες σημαίες, πανό και συνθήματα ήσαν παντού. Οι επαναστατημένοι αμφισβητίες κατεβάζουν όπως λένε, τη δημοκρατία στους δρόμους. «Φαντασία στην εξουσία», «Απαγορεύεται το απαγορεύεται», «Να ‘στε ρεαλιστές, ζητήστε το αδύνατο», «Ντε Γκολ παραιτήσου», «Ούτε Θεός ούτε αφέντης», «Αλλαγή», «Λαϊκή Κυβέρνηση», είναι μερικά από τα πολλά συνθήματα που κυριαρχούν.

Η ογκώδης πορεία περνά μέσα από τους δρόμους του Παρισιού και η ατμόσφαιρα δονείται από τη Μασσαλιώτισσα ανακατεμένη με τη Διεθνή. Το σκηνικό ερεθίζει και ο κόσμος γίνεται έξαλλος. Σε μια στιγμή κάποιοι διαδηλωτές ξηλώνουν πλακόστρωτα με εργαλεία που βρήκαν σε παρακείμενες οικοδομές, αναποδογυρίζουν αυτοκίνητα. Τότε, κάποιοι φωνάζουν «οδοφράγματα, οδοφράγματα». Σε ελάχιστα λεπτά, σωροί από ξύλα, κορμοί δέντρων, αυτοκίνητα, πέτρες και ό,τι άλλο βρισκόταν εκεί χρησιμοποιούνται για οδοφράγματα.

Ήδη είναι βράδυ πια και κανένας κατά βάθος δεν ξέρει γιατί στήθηκε αυτό το πολεμικό πεδίο. Όπως, είπε ένας δημοσιογράφος, οδοφράγματα και ανθρώπινα σώματα, υπερασπίζονταν κάτι που κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς ήταν. Μπορεί την ελευθερία ή την αυτονομία, μπορεί κάποιο αόριστο όνειρο.

Ταμπουρωμένοι οι διαδηλωτές πίσω από τα οδοφράγματα, φαίνονταν ενθουσιασμένοι από το «παιγνίδι» αυτό με τα «γουρούνια» της αστυνομίας. Ένιωθαν ευχαρίστηση που προκαλούσα το κατεστημένο και του τσαλάκωναν το γόητρο. Οι φοιτητές απαιτούν την απελευθέρωση των συναδέλφων τους. Οι διαπραγματεύσεις αποτυγχάνουν. Η Αστυνομία αποφασίζει να καταλάβει το «οχυρό» εξήντα οδοφραγμάτων. Οι μάχες μεταξύ 15.000 περίπου φοιτητών και 5.000 αστυνομικών συνεχίστηκαν μέχρι τα ξημερώματα.

Ο απολογισμός είναι βαρύς, οι τραυματίες πολλοί, οι ζημιές τεράστιες και το πολιτικό κόστος ανυπέρβλητο.


Απεργία

Στις 13 του Μάη αποφασίζεται γενική απεργία και πορεία διαμαρτυρίας εναντίον των βιαιτήτων της Αστυνομίας. Οι φοιτητικές οργανώσεις και τα εργατικά συνδικάτα καλούν τον λαό σε μεγάλη διαδήλωση με το σύνθημα «Συμπαράσταση στους φοιτητές εναντίον της καταπίεσης». Η μεγάλη διαδήλωση πέτυχε. Κάπου 8 εκατομμύρια εργατών απεργούν μαζί με τους φοιτητές. Η λαοθάλασσα από φοιτητές, σπουδαστές, μαθητές εργάτες, διανοούμενους και άλλους, φωνάζουν συνθήματα, τραγουδούν και διαδηλώνουν. Γίνεται κατάληψη του Πανεπιστημίου της Σορβόνης από τους φοιτητές. Την επομένη γίνεται κατάληψη του εργοστασίου αεροπλάνων στην Νάντη.


Μεταξύ 24ης και 25ης του ίδιου μήνα οι σκηνές βίας συνεχίστηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας με 456 τραυματίες και 795 συλλήψεις. Οι ειδήσεις για τα γεγονότα ταξιδεύουν στην επαρχία, όπου σημειώνονται κι εκεί ταραχές.

Ο Ντε Γκολ ανακοινώνει ότι θα διενεργήσει δημοψήφισμα. Ο Πρωθυπουργός Μομπιντού κάνει διαπραγματεύσεις για να δοθεί τέλος στην κρίση. Στις 27 του Μάη γίνεται συμφωνία μεταξύ των συνδικάτων, των εργοδοτών και της κυβέρνησης για αυξήσεις μισθών και άλλων ωφελημάτων. Οι απεργίες όμως συνεχίζονται. Κάτω από το τεράστιο αυτό βάρος, στις 30 του Μάη ο Ντε Γκολ ανακοινώνει διάλυση της Βουλής και προκηρύσσει βουλευτικές εκλογές για τις 23 και 30 Ιουνίου.

Τα αποτελέσματα των εκλογών που ακολούθησαν ήταν σωστός κόλαφος γι’ αυτούς που πίστεψαν στην εξέγερση του Μάη. Θριάμβευσαν οι Γκολικοί και αποδυναμώθηκε η Αριστερά. Οι ανατρεπτικές διαθέσεις, οι καταστροφές και οι αναρχικές τάσεις που παρατηρήθηκαν, φαίνεται ότι τρομοκράτησαν τους πιο πολλούς.

Ο αγώνας του Μάη του ’68 εναντίον των θεσμών της κοινωνίας ήταν αυθόρμητος, καθόλου ποδηγετημένος γι’ αυτό και άφησε εποχή, ανεξάρτητα του τι έγινε στο τέλος. Για πρώτη φορά ίσως, στην καρδιά της Ευρώπης, έγινε μια εξέγερση, χωρίς όμως καθορισμένα πλαίσια δράσης και αντίδρασης. Η αμφισβήτηση του κατεστημένου και του μηχανισμού της εξουσίας επισκίασε κάθε αίτημα και άλλη διεκδίκηση. Η καταστολή των γεγονότων ήταν δύσκολη γιατί ακριβώς δεν ήταν απλές διεκδικήσεις ή αιτήματα που προβάλλονταν, αλλά καθαρά μια εξέγερση η φύση της οποίας είχε όλα τα χαρακτηριστικά του επαναστατικού οίστρου, τελείως ξένης από μικροπολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες.

Τα γεγονότα του ταραχώδους γαλλικού Μάη του ’68, ήταν μια ανεπανάληπτη ιστορική στιγμή, με την ολότελα δική τους ταυτότητα και νομοτέλεια, που καταγράφτηκαν ήδη και έμειναν χαρακτηριστικά ως ο γαλλικός Μάης του ’68.

Φοίβος Νικολαΐδης

Θεωρία του Χάους

Ο Εντουαρντ Λόρεντς και τα φτερά της πεταλούδας

Τον Απρίλιο του 2008 πέθανε ο Αμερικανός μαθηματικός και μετεωρολόγος Εντουαρντ Λόρεντς, σημαντικός ερευνητής, πατέρας της Θεωρίας του Χάους και του «φαινομένου της πεταλούδας».

Η Θεωρία του Χάους διέπεται από τη βασική αρχή ότι σε ορισμένες περιπτώσεις πολύ μικρές διαφορές στα αίτια, είναι δυνατόν να επιφέρουν τεράστιες διαφορές στα αποτελέσματα.

Για παράδειγμα, μια μικρή αλλαγή στην ατμόσφαιρα μιας περιοχής μπορεί να προκαλέσει σημαντικές μεταβολές, όπως για παράδιεγμα, ανεμοστρόβιλους σε μιαν άλλη.

Με το συμπέρασμα αυτό, που κατέληξε το 1963, κατέρριπτε την επικρατούσα μέχρι τότε βασική φιλοσοφία περί των διαδοχικών προσεγγίσεων στη λύση ενός προβλήματος, ότι δηλαδή παρόμοιες αιτίες κατέληγαν σε παρόμοια αποτελέσματα.

Στην προσπάθεια του ο Λόρεντς να τονίσει εμφατικά και με γλαφυρό τρόπο το φαινόμενο της ευαίσθητης εξάρτησης των τελικών αποτελεσμάτων από τις αρχικές συνθήκες, χρησιμοποιούσε ως παράδειγμα το πέταγμα μιας πεταλούδας με την ασήμαντη αλλαγή της ατμοσφαιρικής πίεσης σε μια περιοχή του κόσμου, που είναι δυνατόν να έχει τελικά σοβαρές συνέπειες σε μια άλλη.

«Το χτύπημα των πτερύγων μιας πεταλούδας στη Βραζιλία μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στο Τέξας», καθιερώθηκε στην καθημερινή ομιλία, για να δείξουμε εμφαντικά την ευαίσθητη εξάρτηση ορισμένων φαινομένων από τις αρχικές συνθήκες.

Εντουαρντ Λόρεντς 1917 – 2008

Βραβείο στον Γιώργο Μιτίδη

(Το βραβευμένο σκίτσο)

Το ειδικό βραβείο του Συνδέσμου Γελοιογράφων Τουρκίας κέρδισε πριν λίγες μέρες ο καταξιωμένος και ταλαντούχος σκιτσογράφος Γιώργος Μιτίδης, που πήρε μέρος στον διεθνή διαγωνισμό γελοιογραφίας με θέμα «Κλιματολογικές αλλαγές και υπερθέρμανση του πλανήτη».

Στον διαγωνισμό έλαβαν μέρος 172 σκιτσογράφοι από όλο τον κόσμο. Τα έργα εκτέθηκαν στην Kρατική Aίθουσα Kαλών Τεχνών στην πόλη Chorum* της Τουρκίας, όπου έγιναν τα εγκαίνια και η απονομή των βραβείων. Συνολικά, εκτέθηκαν 320 γελοιογραφίες και δόθηκαν 7 βραβεία.

*(Το Chorum είναι σύνθετη λέξη και προέρχεται από το τσιόκ ρουμ που σημαίνει πολλοί ρωμιοί αφού παλιά η περιοχή εκατοικείτο από πολλούς Έλληνες).

Όλα τα σκίτσα που βραβεύτηκαν βρίσκονται στην ιστοσελίδα
http://picasaweb.google.Com.tr/syanardag/YanacakMYZDonacakMYZ

Η ιστοσελίδα του Γιώργου Μιτίδη είναι : www.gmitidesbravehost.com

Δημοκρατία

Η δημοκρατία είναι μια διαδικασία που εγγυάται ότι δεν πρόκειται να μας κυβερνούν καλύτερα από ότι αξίζουμε.


Τζορτζ Μπέρναρντ Σω
(1856 – 1950) Ιρλανδός δραματουργός

Ρατσιστικό βραβείο

Ένα άρθρο που παρομοιάζει τους Ιθαγενείς Ινδιάνους της Παραγουάης με τον καρκίνο και τους περιγράφει ως ‘νεολιθικά απομεινάρια’, ‘εκτός χρόνου’ και βρώμικους ξεχώρισε η Παγκόσμια Οργάνωση Προάσπισης των Δικαιωμάτων των Ιθαγενών, Survival ως το ‘πιο ρατσιστικό άρθρο’ που δημοσιεύτηκε στον τύπο τον περασμένο χρόνο. Το βραβείο απονέμεται με την ευκαιρία της 21ς Μαρτίου, η οποία έχει οριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη, ως Διεθνούς Μέρας για τον Περιορισμό των Φυλετικών Διακρίσεων.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Παραγουάης ‘La Nacion’ στις 13 Σεπτεμβρίου 2007. Περιγράφει επίσης τους Ινδιάνους ότι έχουν ‘απηρχαιομένη’ κουλτούρα, υποστηρίζει ότι ‘χρειάζεται να εκπολιτιστούν’ και αμφισβητεί την ανθρώπινη τους διάσταση.

Το έπαθλο του ‘πιο ρατσιστικού άρθρου του έτους’ απονέμεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό ‘Survival’ με την ευκαιρία της εκστρατείας, με σύνθημα ‘Stamp it Out’, η οποία σκοπό έχει να καταγγείλει τις ρατσιστικές περιγραφές ανθρώπινων φυλών στα παγκόσμια ΜΜΕ. Ο νικητής θα πάρει ένα πιστοποιητικό που θα αναγράφει τη ρήση του συγγραφέα Luther Standing Bear από την περιοχή Lakota Sioux (ΗΠΑ): ‘Τόσα χρόνια αποκαλείς τον Ινδιάνο άγριο, αλλά, ποτέ δεν κατάφερες να τον κάνεις τέτοιο’.

Ο διευθυντής του Survival, Stephen Corry είπε χαρακτηριστικά, ‘Ο ρατσισμός συχνά στηρίζεται ή χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει, την καταπίεση εναντίον φυλών ανθρώπων, είτε τους κλέβουν τη γη τους, εξερευνώντας τους ή σκοτώνοντας τους. Το άρθρο αυτό ξεκαθαρίζει ότι τέτοιος ρατσισμός συνεχίζει να παρουσιάζεται στον Τύπο, ακόμη και μεταξύ ανθρώπων οι οποίοι υποτίθεται ‘γνωρίζουν καλύτερα’. Αυτό δεν έχει να κάνει με το πολιτικά ορθό, αλλά έχει πραγματικές συνέπειες για τους πόρους, τη γη και στο τέλος την ίδια τη ζωή, των ανθρώπων που συγκροτούν διάφορες φυλές.

http://www.survival-international.org/about