Είναι «ραγιαδισμός και τουρκολαγνεία» ο αληθινός πατριωτισμός;

Του Άντη Ροδίτη

Είναι πολλοί κι όχι μόνο στην Κύπρο, εκείνοι που δεν ξέρουν ότι από τον Τρωικό πόλεμο ως σήμερα μόνο οι στολές των στρατιωτών άλλαξαν και τα όπλα τους. Μόνο η τεχνολογία έχει κάνει άλματα, τόσο στον πόλεμο όσο και στην καθημερινή μας ζωή. Οι νοοτροπίες, η ανθρώπινη φύση  παραμένει πάντα η ίδια και η αυτή.

Όπως ο καθένας νοιάζεται πρώτα για τον εαυτό του, έτσι και το κάθε κράτος κοιτάζει πρώτα την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών του και είναι «πρόθυμο» να δώσει σε άλλα κράτη και στους πολίτες τους μόνο ό,τι δεν χρειάζεται το ίδιο. Αλλά, ακόμα και τότε είναι πιο πρόθυμο να καταστρέψει ή απλώς να κρατήσει αυτό που θα ήταν χρήσιμο σε άλλους, αν κρίνει πως η ευημερία και η ισχύς των άλλων πιθανόν να εξελιχθεί σε κίνδυνο για το ίδιο.

Αυτή είναι η «ανθρώπινη φύση» κι έτσι λειτουργούσε και λειτουργεί πάντα, όπως μας το εξήγησε ο Θουκυδίδης εικοσιπέντε αιώνες πριν, αλλά αν ήταν ν’ ακούμε τους σοφούς, θα ήταν ήδη άλλη η φύση μας, εκείνη που ναι μεν ξέρουμε ποια πρέπει είναι, αφού γνωρίσαμε το πρότυπό της στον Ιησού Χριστού αλλά πάει πολύ να το ακολουθούμε κιόλας!

Όχι μόνο δεν παίρνουμε στα σοβαρά «τέτοια» (λες και υπάρχουν κι άλλα) πρότυπα, αλλά και κρυβόμαστε πίσω τους, τα εκμεταλλευόμαστε για να υποτάσσουμε στην εξουσία μας άλλους.

Μες στην απελπισία μας (κατά βάθος ξέρουμε τι γαϊδούρια είμαστε) φτιάχνουμε «Κοινωνίες των Εθνών», «Ηνωμένα Έθνη», «Ευρωπαϊκές Ενώσεις», Συμμαχίες πολυμερείς, τριμερείς και τετραμερείς κ.ά. τέτοια, αλλά όλοι αυτοί οι συνασπισμοί, οι αδελφότητες και τα ρέστα, είναι σε θέση να φτάσουν μόνο μέχρι του σημείου «σου δίνω ό,τι δεν χρειάζομαι και τίποτε περισσότερο, αλλά ακόμα κι έτσι θα το σκεφθώ δυο φορές πριν το κάνω»!

Είναι πολλοί οι αφελείς που αγνοούν αυτά τα απλά πράγματα, ανάμεσα στους οποίους και μερικοί που υπήρξαν «μεγάλοι» πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες μας. Από την άλλη, αυτά τα απλά πράγματα στην ουσία δεν υπάρχει κανείς να τα διδάξει ή για να είμαστε πιο ακριβείς ο τρόπος που διδάσκονται -στην προσπάθειά μας να ξεπεράσουμε το πρόβλημα χωρίς πίστη- τα παρουσιάζει σαν δευτερεύοντα θέματα με αποτέλεσμα να διαιωνίζονται.

Η απλή αναγνώριση της αυτοκαταστροφικής φύσης μας σε συνδυασμό με φραστικές διακηρύξεις προσήλωσης σε αρχές και αξίες οργανισμών όπως είναι η Ε.Ε. και ο ΟΗΕ, όχι μόνο μας εμποδίζει να δούμε την αναποτελεσματικότητα αυτής της προσέγγισης, αλλά αφήνει και περιθώρια καταστροφής ολόκληρων λαών όταν οι ηγέτες τους εμπιστεύονται τη μοίρα των λαών τους στις διακηρύξεις που δεν φτάνουν ποτέ στην πράξη.

Η ακόμα πιο άσχημη περίπτωση είναι όταν η ηγεσία μιας χώρας (π.χ. της δικής μας στο παρελθόν) αποτυγχάνει να συλλάβει τις πραγματικότητες ή τις ξέρει μεν πολύ καλά αλλά η αδυναμία της να τις αντιμετωπίσει με επιτυχία την οδηγεί στην παραπλάνηση του λαού της, ότι δεν είναι δικό της το φταίξιμο για τα δεινά του αλλά οι… άλλοι (οι ξένοι), που είναι «υποκριτές» και δεν εφαρμόζουν τις διακηρύξεις τους!

Μια σοφή και έντιμη ηγεσία ξέρει πολύ καλά ότι όλοι οι άνθρωποι είναι οι ίδιοι, αφού μια και μόνη είναι η «ανθρώπινη φύση» και άρα ο ισχυρός μπορεί να δώσει στους άλλους μόνο ό,τι δεν βλάπτει την ισχύ του ή μόνο ό,τι αυξάνει, μαζί με του άλλου την ισχύ, τη δική του.

Το μυστικό για να γίνουν οι μικροί και αδύνατοι πιο μεγάλοι και πιο ισχυροί, ώστε να επιβιώνουν χωρίς την ανάγκη τρίτων, δεν είναι οι κατηγορίες και η συνθηματολογία εναντίον των ισχυρών (όπως κάναμε εμείς για χρόνια κι ακόμα μερικοί από μας το κάνουν, π.χ. το ΑΚΕΛ), αλλά να έχουν οι αδύνατοι τη σοφία και την ικανότητα να ταυτίζονται ή να συμπλέουν με τους ισχυρούς ώστε να επωφελούνται και οι ίδιοι.

Στη δική μας περίπτωση ατυχήσαμε σε όλες τις ηγεσίες μας (ιδιαίτερα στην πρώτη, που άφησε πίσω της και «υποθήκες»-οδηγίες) εκτός από την τελευταία, που πρώτη επιτέλους κατάλαβε καλά, μετά από μισό αιώνα καταστροφών, πως παίζεται το παιγνίδι. Οι περισσότεροι από τους προηγούμενους πίστευαν βαθιά στην δική τους «καλοσύνη» και στην «κακία» των ξένων!

Για περισσότερη ακρίβεια, βέβαια, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Μακάριος, που ήταν ευφυέστατος άνθρωπος, ήξερε μεν την αλήθεια, αλλά καλλιέργησε την ιδέα της «συνωμοσίας» των «κακών» ξένων σε βάρος των «καλών» εμάς για να αποσείσει τη δική του ευθύνη για τις ελλείψεις, τις αδυναμίες και τις δεσμεύσεις του. Ήταν μεν ο πιο ιδιοφυής, ήταν, όμως, και ο πιο λαοπλάνος. Οι Κυπριανού και Παπαδόπουλος τον ακολούθησαν λόγω προσωπολατρίας, προσωπικών συμφερόντων και για να κληρονομήσουν τη λαϊκή ψήφο, ο δε Χριστόφιας ακολούθησε διότι αυτή ακριβώς ήταν και είναι η ιδεολογία του κόμματός του: Εμείς οι καλοί κομμουνιστές και οι άλλοι, οι κακοί ιμπεριαλιστές!     

Προσέξτε λίγο τους σημερινούς «πολιτικούς αναλυτές» μας, τους «διεθνολόγους», τους «ειδικούς» επιστήμονες μας, όλους από τηλεοράσεως καθημερινά, και θα  διαπιστώσετε ότι κάποιοι από αυτούς δείχνουν να ξέρουν μεν πώς λειτουργεί και κατά πού πάει ο κόσμος, αλλά είναι πολύ, μα πολύ διστακτικοί να εκφραστούν δημοσίως και να πουν στον λαό την αλήθεια. Το κλίμα μέσα στο οποίο καλλιεργήθηκε το ψέμα μπορεί να έχει υποχωρήσει, αλλά κρατά ακόμα τα σκήπτρα. Σε ένα  άρθρο του (4.8.19) ο πρώην Προέδρου της Βουλής, πρώην υπουργός  Άμυνας Γιαννάκη Ομήρου, με τίτλο «Η απέλπιδα προσπάθεια αποδόμησης του Μακαρίου», καταβάλλει πραγματικά απέλπιδες προσπάθειες να διατηρήσει το παλιό, αυτοκαταστροφικό κλίμα. 

Ο «πατριωτισμός» της έχθρας προς τους ξένους, που κυριαρχεί ακόμα  μέσα στον λαό, βασίζεται στην ψευδαίσθηση ότι είναι μόνο θέμα «ηρωικής» και «πατριωτικής» αποφασιστικότητας εκ μέρους μας η επίτευξη της σωτηρίας μας και όχι η διπλωματία, η δημιουργία συμμαχιών στη βάση κοινών συμφερόντων και η υπομονή, που είναι η τακτική της σημερινής, της πρώτης πραγματικά μυαλωμένης ηγεσίας μας. 

Όσο κι αν κάτι έφτασε επιτέλους στ’ αυτιά του λαού, ότι πολύ πιθανόν πίσω από τον πολύ πατριωτισμό να κρύβεται πολλή ψηφοθηρική απάτη, μένει πολύς δρόμος ακόμα για να διαπιστώσει ο λαός ότι είναι η ανευθυνότητα, ο εγωκεντρισμός, ο φθόνος, η μισαλλοδοξία  και η φιλοδοξία τού τάδε και του τάδε, του «γιατί αυτός κι όχι εγώ», που καταφεύγουν στον «πατριωτισμό» και ειδικά στον «υπερπατριωτισμό»! Άρα, αυτός που θα δοκιμάσει να τους πει την αλήθεια, πολύ πιθανόν να κατηγορηθεί για έλλειψη πατριωτισμού. Οπότε κι οι «αναλυτές» μας, όσοι δεν είναι και οι ίδιοι ακραιφνείς «πατριώτες» μαζεύουν τα λόγια τους, μην… παρεξηγηθούν ως ενδοτικοί!

Το ακόμα πιο άσχημο είναι ότι όσο καθημερινά αποδεικνύεται πόσο σωστή είναι η οδός που ακολουθεί η ηγεσία μας σήμερα, πόσο τρέχει όσο ποτέ κανείς άλλος δεν έτρεξε στις «Ε.Ε.» και στους «ΟΗΕ», στις συμμαχίες και στους συνασπισμούς για ν’ αποσπάσει από τα άλλα θηρία των «ανθρωπίνων φύσεων» ό,τι μπορεί μέσα στα απελπιστικά αδιέξοδα που μας οδήγησαν οι προηγούμενοι, τόσο ανάβει, φουντώνει και κορώνει ο «πατριωτισμός» εκείνων που «ξέρουν καλύτερα» και που κυρίως τα βάζουν με τους ξένους επειδή οι ίδιοι είναι πιο «πατριώτες» και πιο «έντιμοι» απ’ όλους!

Έτσι, η «αντιπολίτευση», εκείνοι που δεν είναι φορτωμένοι με την άμεση ευθύνη για το παρόν και το  μέλλον του τόπου αφήνουν ελεύθερη την ανθρώπινη φύση τους, να αλωνίσει: Η σωφροσύνη και η υπομονή είναι γι’ αυτούς «ραγιαδισμός», «τουρκολαγνεία», «Κάψε με αγά μου ν’ αγιάσω»! 

Αυτά είναι τα επιχειρήματά τους απέναντι στην πολιτική που γνωρίζει καλά το μέγεθος και την ισχύ μας και αντιλαμβάνεται ότι ο μόνος τρόπος να επιτύχουμε κάτι καλύτερο από εκείνο στο οποίο μας οδήγησε ο «πατριωτισμός» της τυφλής «αντίστασης» στους ισχυρούς της γης -που έγιναν ισχυροί με τη σωφροσύνη τους, την υπομονή και τον αληθινό πατριωτισμό τους- είναι οι πολλαπλές συμμαχίες, η απομόνωση του εχθρού, ώστε σε μια στιγμή που θα υπάρξουν οι προδιαγραφόμενες ευνοϊκές συνθήκες, να τις εκμεταλλευτούμε στο μέγιστο.

Άντης Ροδίτης

Λευκά και Μαύρα αρπακτικά, Ανδρέα Ονουφρίου

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

·        Χαιρετισμοί:   Δρ Μαρία Μιχαηλίδου, Πρόεδρος ΟΦΔΒΣ

                        κ. Ανδρέας Παπαχαραλάμπους, Δήμαρχος Στροβόλου

·        Παρουσίαση του Βιβλίου:         Δρ Κυριάκος Ιωάννου με τίτλο: «Δεν διαρκεί η νιότη

παραπάνω από ένα τραγούδι», ή: ανανταπόδοτοι και ιαματικοί έρωτες ως μηχανισμοί (αντι) πνευματικής ανάνηψης στα Λευκά και μαύρα αρπακτικά του Ανδρέα Ονουφρίου.

Δρ Λεωνίδας Γαλάζης με τίτλο: Εκτεταμένη χρήση του ελεύθερου πλάγιου λόγου και συναρπαστική αφήγηση.

·        Ανάγνωση αποσπασμάτων:  κ. Γιώργος Κωνσταντίνου, εκπαιδευτικός,  λογοτέχνης,

                                               εικαστικός

·        Μουσική παρέμβαση: κα Δώρα Κωνσταντίνου, μουσικός, συνθέτις.

·        Αντιφώνηση από τον τιμώμενο πεζογράφο Ανδρέα Ονουφρίου

·        Θα ακολουθήσει δεξίωση

«Με τα μάτια της ψυχής μου» του Κυριάκου Νεοκλέους

Παρουσίαση Βιβλίου «Με τα μάτια της ψυχής μου» του Κυριάκου Νεοκλέους

Ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Λυκείου Νεοκλέους παρουσιάζει το βιβλίο 

«Με τα μάτια της ψυχής μου» 

του πρώην λυκειάρχη του Γυμνάσιου Έγκωμης, κ. Κυριάκου Νεοκλέους, 

την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2019 

και ώρα 6:30μμ στο Γυμνάσιο Έγκωμης Κυριάκος Νεοκλέους. 

Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει από τον Υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Δρα Κώστα Χαμπιαούρη.

Με τα μάτια της ψυχής του μας μιλά ο Κυριάκος Νεοκλέους για τη σημαντική συμβολή της παιδείας, της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, του προσκοπισμού και του αθλητισμού στην καλή ανατροφή και σωστή διαπαιδαγώγηση των νέων του τόπου μας, ούτως ώστε να γίνουν καλοί, έντιμοι και χρηστοί πολίτες. Η προσωπική αυτή κατάθεση των απόψεων και των θέσεων που ανέπτυξε ο φωτισμένος αυτός Δάσκαλος μέσα σε σχολικές αίθουσες και όχι μόνο, θα πρέπει να αποτελούν πολύτιμο οδηγό και εργαλείο αναφοράς τόσο για τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, όσο και για τους ίδιους τους μαθητές.

Πρωταρχικό μέλημα του Κυριάκου Νεοκλέους, μέσω του πλούσιου εκπαιδευτικού και συγγραφικού του έργου, υπήρξε ανέκαθεν η πνευματική και ψυχική διάπλαση των παιδιών μέσω της σωστής διαπαιδαγώγησής τους. Ως εκ τούτου παρουσιάζει με λόγο παραινετικό τις απόψεις του για θέματα πνευματικής καλλιέργειας και διαμόρφωσης προσωπικοτήτων με ήθος και χαρακτήρα, μέσω της ανθρωπιστικής εκπαίδευσης, της πολυμάθειας, αλλά και των ηθικών αξιών που διδάσκει ο αθλητισμός και ο προσκοπισμός.

Η παρούσα έκδοση αποτελεί το απαύγασμα μιας πολυετούς πορείας ενός πρωτοπόρου εκπαιδευτικού και τον ελάχιστο φόρο τιμής προς μία εξέχουσα προσωπικότητα της κυπριακής Πολιτείας, με πλούσια και πολυσχιδή δράση και προσφορά. Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Κυριάκος Νεοκλέους στο βιβλίο αυτό «Το σχολικό έργο είναι έργο απαιτητικό και άκρως υπεύθυνο, ίσως περισσότερο υπεύθυνο παρά ότι γενικώς πιστεύεται, αφού είναι υποχρεωμένο να πετυχαίνει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τους σκοπούς του. «Αποτυχία στην παιδεία δεν επιτρέπεται, ούτε καν μπορεί να νοηθεί».

Παυλίνα: Ένας ωραίος άνθρωπος από την Ινδία

Προσοχή: Τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα!

Όταν αποδεχτείς και αγαπήσεις ένα τόπο, τότε, κι αυτός θα σου δείξει όλο το καλό του πρόσωπο!

Η ωραία Παυλίνα μας (Pawanjit (Pawan) Kaur Boparai), ξεκίνησε από τη Μόγκα της επαρχίας Παντζάπ, της μακρινής Βόρειας Ινδίας, να πραγματοποιήσει τα μεγάλα όνειρα της. Χιλιάδες άλλες κοπέλες από την ίδια περιοχή, αναζητούν κάθε χρόνο εργασία στο εξωτερικό, αφού, οι συνθήκες διαβίωσης εκεί εξακολουθούν, να είναι αρκετά δύσκολες.

Το κρατίδιο Παντζάμπ στην Ινδία είναι η κοιτίδα και η έδρα του Σιχισμού, με πρωτεύουσα το Αμριτσάρ (Δεξαμενή από Νέκταρ). Ο Σιχισμός είναι

μονοθεϊστική θρησκεία, η οποία ξεκίνησε το 15ο αιώνα μ.Χ. στη βόρεια Ινδία, από τον ιδρυτή της, γκουρού Νανάκ. Οι θεμελιώδεις αρχές του Σιχισμού περιλαμβάνουν την πίστη και το διαλογισμό στο όνομα, του ενός δημιουργού, τη θεία ενότητα και την ισότητα όλων των ανθρώπων.

Όλες οι γυναίκες Σιχ χρησιμοποιούν το όνομα Kaur, Κορ (πριγκίπισσα) μαζί με το όνομά τους, ως σύμβολο της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Οι άνδρες Σιχ χρησιμοποιούν το όνομα Singh, Σινγχ (λιοντάρι) με το επώνυμο τους.

Η Πόπη Νικολαΐδου, Παυλίνα (Pawanjit (Pawan) Kaur Boparai) και Λυγία Μαλιώτη σε μια εκδρομή στην Ινδία, τη χώρα των παραδόσεων και των αντιθέσεων. Είναι γεμάτη χρώματα. Μια από τις πιο 'πολύχρωμες' χώρες στον κόσμο.

Φανταστείτε μια ανυπεράσπιστη, αδύναμη και άπειρη κοπελίτσα, προερχόμενη από μια αυστηρών ηθών, κλειστή κοινωνία, να φεύγει για πρώτη φορά από το σπίτι της, για να εργαστεί σε άλλη χώρα. Σαν μια από τις πολλές κατατρεγμένες από τη μοίρα τους, να φτάνει μόνη και φοβισμένη, σ’ ένα εντελώς ξένο και άγνωστο περιβάλλον, όπως είναι η Κύπρος. Το πολιτιστικό σοκ, που παθαίνει κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι μεγάλο κι ας μην το κατανοούμε εύκολα εμείς.

Ας μην μιλήσουμε για ρατσισμό, διακρίσεις και προκαταλήψεις, πράγμα, που όσο και να το κρύβουμε, αιωρείται συνέχεια στον αέρα. Αν και τα πράγματα με τον καιρό καλυτερεύουν και γίνονται σε κάποιο βαθμό καλύτερα. 

Εκεί που χειροτερεύουν είναι με τους στυγνούς εκμεταλλευτές ατζέντηδες στη χώρα της. Αλγεινή εντύπωση προκαλεί το γεγονός, ότι, για να εξασφαλίσει βίζα εισόδου στην Κύπρο ένα άτομο, θα πρέπει, να πληρώσει ούτε λίγο ούτε πολύ, τα πρώτα 18 μηνιάτικα από την εργασία της! Ναι, καλά το αντιληφθήκατε. Στις τσέπες, του αδίστακτου ατζέντη, θα μπουν οι πρώτοι 18 μηνιαίοι μισθοί (ανάλογα δε με τη χώρα, το ποσό αυξάνεται)! Για βίζα εισόδου και εργασίας στον Καναδά, στους αετονύχηδες ατζέντηδες, η Παυλίνα πλήρωσε 28.000 ευρώ, μια ολόκληρη περιουσία για τα δεδομένα της χώρας της! Για να ακριβολογούμε, μετά από πέντε ολόκληρα χρόνια σκληρής εργασίας, δεν έβγαλε ακόμη το κόστος για τις δύο βίζες!

Παρ’ όλες τις ανυπέρβλητες δυσκολίες, η Παυλίνα, πιστή στους στόχους και σταθερή στους οραματισμούς της, αποφάσισε, να έρθει στην Κύπρο για να εργαστεί ως οικιακή βοηθός κι ας είχε τρία πανεπιστημιακά διπλώματα! Πτυχίο και Μεταπτυχιακό στην Τέχνη, Πτυχίο στην Εκπαίδευση, συν τα κολεγιακά της πτυχία στην Αγγλική γλώσσα. Οι συνθήκες της ζωής, της επέβαλλαν, να κάνει την υπέρβαση της. Η Κύπρος ήταν ο πρώτος σταθμός και η αφετηρία για αναζήτηση άλλων στόχων, της ζωής της.

Η Παυλίνα έτσι τη φώναζαν ο παππούς και η γιαγιά από τη Λάρνακα, ήσαν οι πρώτοι της εργοδότες. Δεν μπορούσαν, να προφέρουν το όνομα της και αυθαίρετα, τη «βάφτισαν» ‘Παυλίνα’.  Αφού δούλεψε κοντά τους για ενάμισι χρόνο περίπου, όπου έμαθε, να μαγειρεύει κυπριακά φαγητά και να μιλά ελληνικά, μετακινήθηκε στη Λευκωσία, όπου εργοδοτήθηκε από εμάς.

Γνώριζε ελάχιστα για τον τόπο μας, αν όχι τίποτα. Τον έκανε όμως δεύτερη της πατρίδα. Με θετική ματιά, ανακάλυψε την Κύπρο σιγά-σιγά με τον τρόπο το δικό της, όσο της το επέτρεπαν οι επαγγελματικές της υποχρεώσεις.

Ένοιωσε την ανάγκη να ξαναπλάσει τον κόσμο μέσα της, όπως η μικρή μας κοινωνία, της παρουσιάστηκε και όπως η ίδια τον αντιλαμβάνεται. Αυθεντική, χωρίς, να κρίνει ή να απορρίπτει, υιοθέτησε τρόπους ζωής και συμπεριφοράς, συμμετέχοντας και εορτάζοντας τη χαρά της ζωής με τις νόρμες, της νέας της πατρίδας. 

Ενδιαφέρθηκε για τον πολιτισμό, την κουλτούρα και τα έθιμα μας. Αγκάλιασε τους ανθρώπους γύρω της με σεβασμό και αξιοπρέπεια. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, μιλούσε με αγάπη για την Ελλάδα και την Κύπρο. Της άρεσε και άκουε Ελληνική μουσική. Άνθρωπος με μεγάλες ευαισθησίες, ενδιαφέροντα για τη ζωή, είχε ιδιαίτερη αγάπη για τη ζωγραφική. Η κηπουρική της άρεσε ιδιαίτερα, γιατί, αυτά σημαίνουν πάντα την ομορφιά της ζωής, όπως έλεγε.

Η ωριμότητα, της σκέψης της και η πραότητα, του χαρακτήρα της, τη βοήθησαν, να ξανοιχτεί πιο εύκολα στην κοινωνία μας. Έτσι, παρά, τις τεράστιες δυσκολίες, των νέων καταστάσεων που πέρασε η Παυλίνα, κατάφερνε στο τέλος, να ανακαλύπτει τη χαρά και την αρμονία.

Το άμεσο περιβάλλον και ο περίγυρος της, την αγκάλιασαν κι αυτοί με περισσή αγάπη και φροντίδα. Αταλάντευτη στους στόχους της, πεισματικά γαντζωμένη στο όνειρο της, απέδειξε ότι τα όνειρα μας πραγματοποιούνται, όταν πιστεύουμε σ΄αυτά και εργαζόμαστε μεθοδικά και με συνέπεια για πραγμάτωση τους.

Φιλοπρόοδη και εργατική, ζητά άδεια από τους εργοδότες της και παραδίδει μαθήματα Αγγλικών μετά που τελειώνει την καθημερινή της εργασία, προσφέροντας βοήθεια σε άλλους και κερδίζοντας ακόμη λίγα χρήματα.

Αντικρίζοντας και ζώντας με την Παυλίνα, έχεις την αίσθηση, ότι πρόκειται για άνθρωπο δοσμένο σε σκέψεις και όνειρα, απλά, ανθρώπινα, αλλά πάντα υψηλών στόχων και δυνατοτήτων. Η δάδα που φωτίζει τις σκέψεις της, γίνεται φωτεινή ακτινοβολία, ψυχικής αρμονίας.

Η πορεία της Παυλίνας, μετά από πέντε ολόκληρα χρόνια σκληρής και επίπονης εργασίας στην Κύπρο, φτάνει τελικά, στο συγκεκριμένο στόχο- την εγκατάσταση της στη χώρα, της επαγγελίας της, το σύγχρονο και ανεπτυγμένο Καναδά.

Και για να γίνει τούτο κατορθωτό καταφεύγει στις δικές της μοναδικές δυνάμεις, χωρίς στήριξη από κανένα, περνώντας, επανειλημμένες συνεντεύξεις, γραπτές εξετάσεις, απογοητεύσεις και πικρίες από επιτήδειους ατζέντηδες. Ο μοναχικός της δρόμος γεμάτος αγκάθια και παγίδες, είναι η επιτομή της υπομονής και της εξάσκησης στην επιμονή. Εκεί όπου σταματά η χαρά, ξεκινά η Παυλίνα. 

Μεταφορικά, είμαστε όλοι νομάδες σε αναζήτηση του δρόμου μας. Γράφω λοιπόν, αυτά τα λίγα λόγια, γιατί, νιώθω πως η Παυλίνα μας, η οποία εκτός από την άψογη συνεργασία, μας έδωσε με το παράδειγμα της, ένα σπουδαίο μάθημα ανθρώπινης πάλης, του καλού, ενάντια στο πανίσχυρο και φαινομενικά αδύνατο. 

Αθόρυβη και χαμηλών τόνων, δούλεψε συνειδητά και έντιμα για να υπερβεί τον εαυτό της και να καταφέρει τον τελικό της στόχο. Ο νέος κόσμος που ονειρεύεται, σίγουρα, θα γεννηθεί εκεί στο μακρινό Βανκούβερ, του Καναδά, όταν θα δημιουργήσει τις νέες βάσεις, για ένα νέο ξεκίνημα, ακόμη πιο αποφασιστικό στην πορεία, της επαγγελματικής της αποκατάστασης σύμφωνα με τα προσόντα και την αξία της.

Εμείς, όλοι στην οικογένεια και όσοι φίλοι τη γνώρισαν (και είναι πολλοί), 

σου ευχόμαστε από καρδιάς, 

Καλή Επιτυχία 

στη νέα της επαγγελματική και προσωπική διαδρομή. 

Ήταν χαρά μας, που σε γνωρίσαμε και συνεργαστήκαμε μαζί σου. 

Καλή τύχη Παυλίνα μας!

Παιδιά μιας κοινής μάνας, γράφει πάνω στην αψίδα στα σύνορα Καναδά, Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Στη φωτογραφία η Παυλίνα (αριστερά) και η συμπατριώτισα της, Αμάν (δεξιά).

Πανευτυχής η Παυλίνα (αριστερά) άγγιζε το όνειρο της και καλπάζει για νέους στόχους και νέες κατακτήσεις. Στη φωτογραφία με τη φίλη της Αμάν, που εργάστηκε και αυτή στην Κύπρο.

Τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα...

Πάντα με το χαμόγελο στα χείλη, παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες... 

Όσο πιο γνήσια είναι μια ανακάλυψη, τόσο πιο προφανής φαίνεται αργότερα…

Μα, σας το είχα πει από την πρώτη στιγμή, που σας γνώρισα, ότι θα πάω, να εγκατασταθώ στον Καναδά. Το ξέρω ότι δεν με πολυπιστεύατε, αλλά ιδού, το πέτυχα!

Σας αγαπώ πολύ όλους.

Παυλίνα

«Η Κίρκη και ο Οδυσσέας / The Myth» της Έμυς Τζωάννου

Είναι ένα υπέροχο μυθιστόρημα, που εξιστορεί τη δύναμη της αγάπης και του έρωτα. 

Τα συναισθήματα εξελίσσονται και αποτυπώνονται τόσο αληθινά που νιώθεις ότι τα ζεις! 

Όλη η εξέλιξη του μυθιστορήματος είναι μέσα από την αυλαία της ζωής. 

Ο λόγος τόσο ποιητικός, αλλά και προσιτός 

Τελικά, πάντα ο έρωτας και η αγάπη, μας δίνουν δύναμη 

και χρειάζονται σε κάθε στιγμή της ζωής μας ! 

Την ΤΕΤΑΡΤΗ 30 Οκτωβρίου θα σας παρουσιάσουμε την εκλεκτή φίλη και συγγραφέα 

μαζί με την ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΕΖΟΥ - συγγραφέα - 

τους ηθοποιούς ΓΙΩΤΑ ΑΓΝΑΝΤΗ και τον ΣΤΕΦΑΝΟ ΔΟΥΚΑ 

στους ανακαινισμένους χώρους του Colonial 

Στο Γκολφ στη Γλυφάδα 

και πιστεύουμε για μια ακόμη φορά να σας μεταφέρουμε 

στην μαγεία της συγγραφής της 

ΕΜΥΣ ΤΖΩΑΝΝΟΥ

Έμυ Τζωάννου facebook

Διζωνική Vs Δημοκρατία

Το δέντρο που ανατέλλει, Δάφνης Νικήτα

Από Πάφο ως Καρπάσι, αγαπημένη Κύπρος

Γιορτή Παλουζέ στα Σπήλια 27 Οκτωβρίου, 2019

Συνέντευξη Άντη Ροδίτη στην εφημερίδα 'Αλήθεια' 6.10.2019

Δεν θα τον ρωτούσα τίποτα τον Μακάριο. 

Απλώς, θα του έλεγα: Δυστυχισμένε, δεν σε καταλαβαίνω καθόλου

 Γιατί είστε τόσο πείσμων ως προς την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας; Υπάρχει ιστορική αλήθεια ή υπάρχουν ιστορικές αλήθειες;

Δεν είμαι καθόλου πείσμων γενικά στην αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας, δεν έχει τόση σημασία όσον αφορά το μέλλον μας πάνω στη γη, ως ανθρώπινου είδους. Από αλλού θα κριθεί αν θα ζήσουμε σαν άνθρωποι ή θα χαθούμε σαν παράλογα, παράφρονα ζώα, που έχουν όμως την ικανότητα της λογικής σκέψης. Το τι συνέβη χθες ή πριν 100 χρόνια ή 2.500 χιλιάδες χρόνια, δεν αποφασίζει το τι θα γίνει αύριο. Αύριο μπορεί να είμαστε καλύτεροι, μπορεί και χειρότεροι, δηλαδή δεν ξέρω αν  πάμε καλά ή άσχημα. Αυτό, πάντως, στο οποίο πιστεύω σαν επιζητούμενο μέλλον για τον άνθρωπο, δεν δείχνει να έρχεται πιο κοντά με τα μυαλά που διαθέτουμε. Δείχνει ν’ απομακρύνεται. Δεν ήθελα να το πω από την αρχή αυτό για να μην παρεξηγηθώ ως «θρησκόληπτος». Δεν είμαι. Δεν νιώθω καλά ν’ ανάβω κεριά ή να προσκυνώ εικόνες. Πιστεύω, όμως, ότι δεν υπάρχει άλλο πρότυπο από τον Ιησού Χριστό, αν πρόκειται να σωθούμε σαν είδος. Αυτά όσον αφορά το είδος «άνθρωπος». Υπάρχει, όμως, η Κύπρος, κι όπως για να σωθεί ο άνθρωπος γενικά πρέπει να ξεφύγει από το ψέμα, να νικήσει την απάτη και την παλιανθρωπιά, ο Κύπριος (κατ’ επέκταση κι ο Έλληνας γενικά) πρέπει ν’ απαλλαγεί από τις ψευδαισθήσεις, την απάτη και την παλιανθρωπιά που κορυφώθηκαν σε μια ιστορική στιγμή, το 1964, κι έγιναν το αίτιο όλων των συγκεκριμένων κακών που ακολούθησαν (πραξικοπήματα, εισβολές, νεκροί, αγνοούμενοι, χαμένα και τουρκεμένα εδάφη, πόνος, πόνος, πόνος). Δεν είναι τόσο μια «αναζήτηση» της ιστορικής αλήθειας (αυτό έγινε), όσο μια αποκάλυψή της. Δεν είναι δυνατόν να πιστεύουμε αυτά που πιστεύουμε και να έχουμε ελπίδες στο μέλλον. Πρέπει να ξεκαθαρίσει η αλήθεια. Πρέπει να παραδεχτούμε την αλήθεια, όχι να την κρύβουμε, όσο κι αν είμαστε αναγκασμένοι, στο απελπιστικό σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, να την κρύβουμε. Πρέπει να παραδεχτούμε το έγκλημα που διαπράξαμε σε βάρος των πολιτικών μας στόχων, για να το ξεπεράσουμε. Κι ας είναι ανήθικο να ξεπεράσουμε τέτοιο όραμα. Κι επειδή είναι ανήθικο μπορεί να μην το καταφέρουμε ποτέ, και στο τέλος απλώς να καταστραφούμε. Η αλήθεια είναι σωτηρία.

Ποια είναι η αλήθεια που αποκρύβουμε; Η αλήθεια είναι ότι δώσαμε δικό μας και πήραμε ξένο αίμα για την αξιοπρεπή επιβίωσή μας, άλλως για την «Ένωση». Κι όταν μας την έδωσαν το 1964, την αποποιηθήκαμε. Είχαμε εγκαταλείψει το αιματοπότιστο  πολιτικό όραμα για… καλύτερα όνειρα! Αν δεν παραδεχτούμε το έγκλημα, είμαστε χαμένοι. Με τους Τούρκους είναι πολύ δύσκολο να τα βρούμε (που είναι η πανεθνική απόφαση), αλλά το χειρότερο είναι να μην τα βρούμε με μας. Με τους εαυτούς μας.

Αυτό είναι το πάθος μου για την ιστορική αλήθεια.    

Υπάρχει αντικειμενική ιστορία, κύριε Ροδίτη, το να αναζητεί κάποιος την αλήθεια δεν μοιάζει όπως το να αναζητεί βελόνι στα άχυρα;

Δεν υπάρχει άνθρωπος που μπορεί να γράψει ότι ο απελευθερωτικός αγώνας της Κύπρου άρχισε με εκρήξεις βομβών στις 2 αντί στην 1η Απριλίου 1955 ή ότι ο Αυξεντίου έπεσε μαχόμενος στις 4 αντί στις 3 του Μάρτη του 1957. Δεν μπορεί να γίνει πιστευτός. Η αντικειμενικότητα σταματά στις ημερομηνίες, στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων. Από εκεί και πέρα αρχίζουν οι «ερμηνείες», που μπορεί να είναι τόσες όση και η «διαφορετικότητα» του καθενός που γράφει. Δεν είναι βελόνι στ’ άχυρα ότι από το 1964 μέχρι το 1967 υπήρχε μια πάνοπλη ελληνική μεραρχία στην Κύπρο! Ούτε ότι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος στις 21 Αυγούστου 1964 είπε «όχι» στην πρόταση της Ελληνικής Κυβέρνησης που του έγινε στις 20 Αυγούστου 1964 να κηρυχθεί η Ένωση!

Η Κύπρος είναι Ελληνική ή ήταν Ελληνική;

Ότι ήταν κι ότι είναι το λένε και οι πέτρες. Τώρα αν θα ακολουθήσει τη μοίρα της Μικράς Ασίας και θα το λένε μόνο οι πέτρες και τα βιβλία είναι άλλο θέμα.

Ποια θεωρείτε εσείς ως την κλασικότερη χαμένη ευκαιρία για Ένωση με την Ελλάδα;

Μόνο μια φορά συζητήθηκε επίσημα η Ένωση ως λύση του Κυπριακού προβλήματος κι αυτό έγινε τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1964. Μετά τις ελληνοτουρκικές συγκρούσεις στην Κύπρο που άρχισαν τα Χριστούγεννα του 1963, κι εγκυμονούσαν κίνδυνο παγκόσμιας σύρραξης, οι Άγγλοι φόρτωσαν το Κυπριακό στους Αμερικανούς. Ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδας Γεώργιος Παπανδρέου έπεισε τους Αμερικανούς ότι η Ένωση ήταν η πιο συμφέρουσα λύση για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ακόμα και για την Τουρκία. Οι Αμερικανοί (και το ΝΑΤΟ βέβαια) συμφώνησαν, αλλά ήθελαν να πάρει και η Τουρκία «κάτι», που έπρεπε να είναι περισσότερο, βέβαια, απ’ ό,τι πήρε με τη Ζυρίχη για να δεχτεί. Έχω δημοσιεύσει πλείστα των σχετικών εγγράφων στο βιβλίο μου Κουράγιο Πηνελόπη.

Η ουσία βρίσκεται στο γεγονός ότι η πεισματική άρνηση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου (είχε δίκαιο να μη θέλει να δοθεί βάση στους Τούρκους, κανείς δεν το ήθελε) βοηθούσε τον Γεώργιο Παπανδρέου στις διπλωματικές του κινήσεις ώστε οι Αμερικανοί να μειώνουν συνεχώς την «προσφορά» στην Τουρκία για να επιτύχουν την Ένωση, δηλαδή την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ και τη λήξη της ελληνοτουρκικής διένεξης. Υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες (ακόμα και μαρτυρίες ότι ο Αμερικανός μεσολαβητής Ντην Άτσεσον ήταν «πληρωμένος» από την Ελλάδα), αλλά η ουσία είναι ότι στα τέλη Αυγούστου οι Αμερικανοί συμφώνησαν να κηρυχθεί πρώτα η Ένωση και μετά να γίνει συζήτηση για μια τουρκική βάση στην Κύπρο, που θα ήταν με ενοίκιο για 50 χρόνια μόνο. Οι Τούρκοι βέβαια δεν συμφωνούσαν, αλλά ήταν κι αυτό υπέρ της ελληνικής πλευράς με την έννοια ότι μετά την κήρυξη της Ένωσης θα ήταν δικαιολογημένη η ελληνική πλευρά να μην είναι καν διατεθειμένη να συζητήσει παραχώρηση ελληνικού εδάφους (που πια θα ήταν η Κύπρος) για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ. Έτσι κι αλλιώς θα ήταν όλοι ΝΑΤΟ και δεν θα κινδύνευε κανένας από κανέναν. Αυτό το ήξερε και ο Παπανδρέου που το δρομολόγησε και οι Αμερικανοί που το αποδέχτηκαν. Δυστυχώς τη στιγμή που έγινε η πρόταση στην Κύπρο, δηλαδή στον Πρόεδρο και Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, εκείνος είπε «όχι» κι απέδειξε ότι όντως δεν ήθελε την Ένωση κι εύρισκε πρόφαση τη βάση για να αρνείται. Αν υπήρχε ειλικρινής συνεννόηση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου (που δεν υπήρχε με κυπριακή υπαιτιότητα) θα επωφελείτο ο ελληνισμός τα μέγιστα και θ’ αποφεύγονταν όλες οι μετέπειτα τραγωδίες και τα σημερινά απελπιστικά αδιέξοδα. Η στάση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου υπήρξε αδικαιολόγητη εθνικά, τον ενοχοποιεί ανεπανόρθωτα ιστορικά και αυτός είναι ο λόγος που το θέμα ουδέποτε συζητήθηκε, ούτε συζητιέται στα ΜΜΕ.     

Βεβαίως, αρκετοί αμφισβητούν την άποψή σας και επικαλούνται τη δική τους. Θέλω να πω, γιατί είστε εσείς ο σωστός και όχι εκείνοι;

Για τον απλούστατο λόγο ότι εγώ δημοσίευσα έγγραφα από τα αμερικανικά αρχεία στο βιβλίο Κουράγιο Πηνελόπη, το 2013, που πρώτη φορά δημοσιεύονται και δεν μπορούν να διαψευσθούν παρά με άλλα, αντίθετα έγγραφα κι αυτά δεν υπάρχουν. Κάποιοι επιστήμονες διεθνολόγοι και ιστορικοί, υποσχέθηκαν ότι θα συνιστούσαν ειδική ομάδα έρευνας που θα διέψευδε τα έγγραφα της Πηνελόπης, αλλά είμαστε στο 2019 και δεν υπάρχουν πληροφορίες ότι γίνεται ακόμα τέτοια έρευνα ή ότι έγινε και τέλειωσε και δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Επικρατεί σιωπή και λογοκρισία. Το μόνο τους «επιχείρημα», που δεν τολμούν να το διατυπώσουν δημοσίως αλλά το χρησιμοποιούν μεταξύ τους για να δικαιολογούνται, είναι ότι εγώ δεν είμαι ιστορικός επιστήμονας. Ασφαλώς δεν είμαι. Ουδέποτε ισχυρίστηκα ότι είμαι. Μόνο λογοτέχνης είμαι. Δημοσίευσα, όμως, κάποια έγγραφα για πρώτη φορά, που από μόνα τους δημιουργούν μέγα πρόβλημα στην εκδοχή που κυριάρχησε για το 1964, αλλά… αρνούνται να τα δουν ή να τα εξετάσουν! Δυστυχώς αυτό είναι το επίπεδο της σημερινής, ελληνικής ιστορικής και πολιτικής επιστήμης. Προτιμούν όλοι να ζουν με τους μύθους και τις ψευδαισθήσεις, παρά να ερευνούν εις βάθος. Στο τέλος απλώς ενεργούν ως παιδιά της εποχής τους, όπου εξέλειπε η σοβαρότητα και κυριάρχησε η επιπολαιότητα και η επιφάνεια. Κατά βάθος το θέμα αντιμετωπίζεται ως υπόθεση αριθμού ψήφων. Δηλαδή έγινε θέμα μικροκομματικής «πολιτικής», που υπήρξε η καταστροφή του έθνους. Ακόμα και στις τελευταίες ευρωεκλογές υπήρξαν κυπριακά κόμματα που διακήρυξαν ότι έχουν πρότυπο την αντίσταση κατά της ξένης επιβουλής που επέδειξε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος! Δυστυχώς, όμως, υπήρξαν και στιγμές που η «ξένη επιβουλή» μάς ευνόησε αλλά αποδειχτήκαμε ανίκανοι να την εκμεταλλευτούμε προς όφελός μας, και τώρα πληρώνουμε. Πληρώνουμε και δεν ξέρουμε ποιο θα είναι το τελικό κόστος! Τουλάχιστο αν ξέραμε γιατί καταλήξαμε τόσο χρεωμένοι, θα βοηθούσε να ξελασπώσουμε. 

 

Ανεξαρτήτως αυτού, μήπως το κατεστημένο της νήσου δεν ήθελε ποτέ την Ένωση και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο έπαιζε εν ου παικτοίς;

Κοιτάξτε, η Ένωση ήταν κυρίως λαϊκό, αγροτικό αίτημα και αίτημα της διανόησης, των πνευματικών ανθρώπων. Των μορφωμένων. Η Εκκλησία κληρονόμησε το «δικαίωμα» να ηγείται πολιτικά του κυπριακού λαού από την Οθωμανική Αυτοκρατορία κι αν ήθελε να συνεχίσει να κυβερνά δεν θα μπορούσε να πάει ενάντια στο ενωτικό αίτημα, ακόμα κι αν ένας Αρχιεπίσκοπος θα προτιμούσε να κυβερνά εκείνος την Κύπρο παρά η Ελλάδα. Πιο καθαρή ήταν η περίπτωση του ΑΚΕΛ, που ως κόμμα υπεράνω της ιδέας των «εθνικών κρατών», ενδιαφερόταν μόνο για την επικράτηση της κομμουνιστικής του ιδεολογίας κι όχι για την επικράτηση της Ελλάδας στην Κύπρο, που ήταν βέβαια και δυτική, καπιταλιστική. Κατά καιρούς το ΑΚΕΛ παρουσιαζόταν ως «ενωτικό» επειδή η ηγεσία του έκρινε ότι συνέφερε στην ιδεολογία τους. Υπήρχε (και υπάρχει) πάντα και η πλουτοκρατική τάξη, η οποία επίσης έχει πατρίδα το χρήμα και τίποτε άλλο. Κάποιος παλιός επιχειρηματίας (δεν λέμε ονόματα) έγραψε και βιβλίο το 1964 (τευχίδιο) για ν’ αποδείξει ότι δεν… συνέφερε οικονομικά στην Κύπρο η Ένωση! Στο Κουράγιο Πηνελόπη δημοσιεύεται και επιστολή του προς τον εδώ Άγγλο  Ύπατο Αρμοστή που ζητά διευκολύνσεις να πάει τον Ιούλιο του ’64 στη Γενεύη να δει τον Άτσεσον και να του εξηγήσει γιατί οι Κύπριοι… δεν θέλουν την Ένωση!

Ποιο ήταν, κατά την άποψή σας, το μεγαλύτερο λάθος στο οποίο υπέπεσε ο Μακάριος;

Αν μου επιτρέπεις να κάνω και λίγο χιούμορ, το μεγαλύτερο του λάθος είναι ότι… υπήρξε. Ο άνθρωπος ήταν ανεκδιήγητος. Οι ενέργειές του, οι μαρτυρίες από επώνυμους πολιτικούς και συγγενείς του δείχνουν έναν άνθρωπο με μέσα του τρικυμία παθών και στην επιφάνεια γαλήνη. Πρώτος ο Ανδρέας Παπανδρέου (ένας θαυμαστής του Μακαρίου) γράφει στο βιβλίο του Η Δημοκρατία στο απόσπασμα, ότι ο Μακάριος μιλούσε πάντα για την Ένωση αλλά μαχόταν για την ανεξαρτησία! Έλεγε, δηλαδή, ψέματα στον λαό. Ως πολιτικός «δικαιούταν» να λέει ψέματα, ως ιερωμένος και Αρχιεπίσκοπος, πνευματικός ηγέτης, όχι. Από το 1959 στενοί συγγενείς του, που τον συναναστρέφονταν συχνά και άλλοι του άμεσου κύκλου του αναμετέδιδαν το μίσος του για την Ένωση και την Ελλάδα. Ο Αναστάσης Πεπονής μαρτυρά στο βιβλίο του Τα Γεγονότα και τα Πρόσωπα ότι εντυπωσιάστηκε από τις παράλογες «πολιτικές» θέσεις του Αρχιεπισκόπου (για τις οποίες δεν ενημέρωνε την Ελλάδα), όταν τον συνάντησε τον Οκτώβρη του 1964, επειδή του είπε πως ναι μεν στήριζε την Ένωση αλλά η Κύπρος να μην είναι στο ΝΑΤΟ! Επρόκειτο για μια τραγικά κωμική θέση, που ήταν και του ΑΚΕΛ, το οποίο κορόιδευε τον κόσμο με το γνωστό σύνθημα  «ΝΑΤΟ όχι Ένωσις ναι»! Ο Μακάριος πριν πεθάνει δήλωσε στον Χίτσενς και το δημοσίευσε ο Κήρυκας το 1984, ότι το μεγαλύτερό του λάθος ήταν που… επέτρεψε να έρθει ελληνικός στρατός στην Κύπρο! Ο οποίος, βέβαια, όσο έμεινε εδώ αντιμετώπιζε βρισιές και ξυλοδαρμούς, όπως το μαρτυρά και ο Σάββας Παύλου και πολλοί άλλοι. Ο Μακάριος με μια του δήλωση θα μπορούσε να σταματήσει αυτή την αναισχυντία, αλλά δεν το έκαμε. Κάποτε θα πρέπει να γραφτεί ένα ειδικό βιβλίο για όλ’ αυτά. Αλλά οι πιο ισχυρές μαρτυρίες που δεν κολακεύουν τον Μακάριο βρίσκονται στη λογοτεχνία του τόπου, στο έργο των πιο σημαντικών μας λογοτεχνών. Ο μεν Παντελής Μηχανικός γράφει ευθέως στίχους που κάθε άλλο παρά εκθειάζουν τον Μακάριο, ο δε Μόντης τουλάχιστο στο πιο σπουδαίο έργο του, το Δεύτερο Γράμμα στη Μητέρα, σχολιάζει και ερμηνεύει το φιάσκο της εξορίας στις Σεϋχέλλες και τις επιπτώσεις του στη μετέπειτα συμπεριφορά και ψυχοσύνθεση των Κυπρίων. Ας μην πούμε τίποτε για την ομιλία τού Μακαρίου στον ΟΗΕ, παραμονή της τουρκικής εισβολής το 1974, όπου είχε χάσει πια τη ψυχραιμία του, άφησε να βγει έξω στην επιφάνεια το μίσος του για την Ελλάδα και την κατηγόρησε ότι εισέβαλε στην Κύπρο και κινδύνευαν γι’ αυτό οι Τουρκοκύπριοι! Όταν ήρθε η σειρά του Τούρκου αντιπροσώπου να μιλήσει είπε ότι δεν είχε τίποτε να πει. Τα είχε πει όλα ο Μακάριος.

Ο Γρίβας;

Ο Γρίβας δεν ήταν ψεύτης. Πίστευε στην Ένωση κι αγωνιζόταν για την Ένωση. Δημιούργησε το έπος της ΕΟΚΑ, που χωρίς του θα ήμασταν σήμερα πολύ κοντά στο «όραμα» των απόστολων του μηδενισμού να γίνουμε… Μαλτέζοι! Το μεγαλύτερο του λάθος ήταν που δεν άντεξε τις τόσες φορές που τον κορόιδεψε ο Μακάριος λέγοντάς του ότι θα… άλλαζε και θα ακολουθούσε ενωτική πολιτική! Ο Γρίβας έσπασε και υπέπεσε στο μοιραίο λάθος της παρανομίας της ΕΟΚΑ Β΄, που έθεσε στόχο την εκδίωξη του Μακαρίου. Υλοποιήθηκε έτσι ο εμφύλιος σπαραγμός που ως τότε ήταν μόνο στα λόγια, αν και είχαν προηγηθεί και μερικές δολοφονίες υπέρ της μονοκρατορίας του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Διευκολύνθηκαν πάντως, τελικά, οι συνθήκες για τη διενέργεια του πραξικοπήματος των δικτατόρων, που έγινε η αφορμή της τουρκικής εισβολής του 1974.

Εάν είχατε τη δυνατότητα να υποβάλετε ένα ερώτημα στον Μακάριο, ποιο θα ήταν αυτό;

Δεν θα τον ρωτούσα τίποτε. Απλώς θα του έλεγα: Δυστυχισμένε, δεν σε καταλαβαίνω καθόλου.

Τον Γρίβα, τι θα τον ρωτούσατε;

Ούτε αυτόν θα τον ρωτούσα τίποτε. Απλώς θα του έλεγα: Δυστυχισμένε, σε καταλαβαίνω απόλυτα.

Καλλιεργείται, εδώ και πολλά χρόνια, ανάμεσα στην κοινή γνώμη η εντύπωση ότι κακώς διεξήχθη ο αγώνας του '55-'59 και ότι, αργά ή γρήγορα, οι Βρετανοί θα μας παραχωρούσαν Ανεξαρτησία. Τη συμμερίζεστε;

Όχι, δεν τη συμμερίζομαι. Οι Βρετανοί ήταν πιο εύκολο να μας παραχωρήσουν την Ένωση παρά ανεξαρτησία. Ο αγώνας από μόνος του ήταν η ιστορική στιγμή που θ’ αποκτούσαμε θεμελιωμένη σε μας ταυτότητα και ωριμότητα. Ήμαστε το 80% του πληθυσμού, ο πιο αρχαίος λαός στον τόπο με μεγάλη διαφορά κι είχαμε κάθε δικαίωμα στην Ένωση με την πατρίδα μας. Η εποχή του αγώνα της ΕΟΚΑ ήταν εποχή  πίστης και πολιτισμικής ακμής. Μόνο που κάθε επανάσταση (είναι διαπιστωμένο ιστορικά ότι πάντα συμβαίνει αυτό) πέφτει στα χέρια επιτήδειων, νέων εξουσιαστών. Η μόνη αληθινή επανάσταση που δεν μπορεί να πέσει σε χέρια εξουσιαστών είναι εκείνη του Χριστού, που είναι εν ισχύ πάντα, χωρίς να κυριαρχεί. Η δε μεγαλύτερη κοσμική επανάσταση, που ήταν διαρκής για 100 σχεδόν χρόνια, ήταν εκείνη της αρχαίας Αθήνας, που γι’ αυτό παρήγαγε ύψιστο πολιτισμό.

Και τώρα, κύριε Ροδίτη, τι κάνουμε που, όχι μόνο δεν πετύχαμε την Ένωση, όχι μόνο δεν πετύχαμε ούτε την Ανεξαρτησία αλλά κινδυνεύουμε με πλήρη τουρκοποίηση;

Τώρα θα πρέπει να μαζέψουμε τα μυαλά μας, πράγμα πάρα πολύ δύσκολο. Κυρίαρχος στον κόσμο είναι ο Σατανάς κι όχι ο Ιησούς. Κι ο Σατανάς κουρντίζει τον ένα να παριστάνει τον πιο πατριώτη από τον άλλο, μόνο και μόνο για να γίνει εκείνος «εξουσία». Το πιο εύκολο πράγμα είναι οι πατριωτικές διακηρύξεις κι ευκολότερο οι υπερπατριωτικές, δηλαδή τα λόγια. Η Κύπρος αυτή τη στιγμή είναι υπερπλήρης υπερπατριωτισμού. Όλα τα κόμματα ισχυρίζονται ότι «ξέρουν καλύτερα» από τα άλλα πώς θα σωθούμε κι όλα μαζί «ξέρουν καλύτερα» από εκείνους που χειρίζονται το Κυπριακό, δηλαδή την Κυβέρνηση. Το έθνος, Κύπρος και Ελλάδα, αποφάσισαν από το 1974 ότι η «λύση» του Κυπριακού δεν μπορεί να είναι άλλη από την ΔΔΟ. Φαίνεται να είναι έτσι. Κατά τη γνώμη μου είναι ανέφικτη η ΔΔΟ διότι η Τουρκία κρατά ομήρους Κύπρο και Ελλάδα και πιστεύει ότι με τον χρόνο θα πετύχει περισσότερα από μια ΔΔΟ σε βάρος μας. Ούτε θα επιτρέψει ποτέ σε ε/κυπρίους και τ/κυπρίους να φτιάξουν δικό τους, πραγματικά ανεξάρτητο κράτος. Κάτι παρόμοιο, όμως, έκαμνε κι ο δικός μας, ο Μακάριος, όταν είχαμε εμείς το «κλειδί» της λύσης. Ήθελε άλλα. Πιστεύω η παρούσα Κυβέρνηση χειρίζεται σωστά το πρόβλημα, η Τουρκία είναι συνεχώς εκτεθειμένη ως αδιάλλακτη, όλοι το ξέρουν, κι αν έχουμε υπομονή κι ελέγξουμε τα αντιπολιτευτικά μας πάθη, η Τουρκία θα πληρώσει την αδιαλλαξία και την οίησή της, ελπίζω υπέρ μας.

Ποιοι είναι, για εσάς, οι δέκα κορυφαίοι συγγραφείς του κόσμου;

Δέκα; Υπάρχουν πολλοί κορυφαίοι. Θα προτιμούσα να σου πω μερικά βιβλία που μ’ έχουν «φωτίσει» ως προς το τι είναι ο Άνθρωπος, χωρίς να το έχω μάθει ακόμα, ούτε προβλέπω ότι αυτό θα γίνει ποτέ. Τα Ευαγγέλια μάς εξηγούν ποιοι πρέπει να είμαστε και πώς μπορούμε να φτάσουμε το ανέφικτο της ειρήνης και της αθανασίας. Για την αρχαία Ελλάδα δεν θα πω τίποτε, γιατί απλώς οδήγησε τη Δύση (λίγα ξέρω για την Ανατολή) στο κατώφλι του Χριστιανισμού, που δεν το πέρασε ποτέ. Ο Ντοστογιέφσκι μάς εξήγησε τι κάνει η δυτική Εκκλησία, που δεν μπορεί παρά να το κάνει και τι όφειλε να κάνει, που δεν μπορεί να το κάνει. Για τη δική μας Εκκλησία ας μην πούμε τίποτε για την ώρα. Μετά, από τους ποιητές, ο Ρεμπώ αναγνώρισε την Κόλαση ως αυτό που είμαστε, άρα μπορούμε να υπολογίσουμε τον Παράδεισο, ο Σολωμός τον ένιωσε. Ύστερα θέλω, ως αναγνώστης, να ευχαριστήσω τον πολιτισμικό ανθρωπολόγο Ρενέ Ζιράρ, που νομίζω εντόπισε το σημείο απ’ όπου ξεκινούν όλες οι θρησκείες, δηλαδή όλοι οι πολιτισμοί, τον Θεόδωρο Ι. Ζιάκα και τον Κώστα Παπαϊωάννου, που εξηγούν τόσο καλά τον Δυτικό πολιτισμό ώστε να ξέρουμε γιατί δεν τα κατάφερε ως τώρα να γίνει χριστιανικός, δηλαδή αληθινός. Από τους δικούς μας, ευτυχώς, λέω, που υπάρχει ο Μόντης για να μπορέσουμε κάποτε να παραδεχτούμε ότι δίκαια τιμωρηθήκαμε, για ν’ αποκτήσουμε την αυτογνωσία μας, κι από τους εν Ελλάδι κριτικούς της λογοτεχνίας ευγνωμονώ τον Ζήσιμο Λορεντζάτο που έχοντας καταλάβει τι είναι και τι δεν είναι «τέχνη» το εξηγά και σε μας. Μην ξεχάσω τον Καβάφη. Είναι μια άλλη, αυτόνομη ελληνική γλώσσα μέσα στην ελληνική γλώσσα.  

Ζηλεύετε κάποιον εξ αυτών;

Όχι, δεν ζηλεύω κανέναν. Τι να ζηλέψω; Να επαναλάβω κάποιου αυτά που ήδη είπε; Αν είναι για τη δόξα των ανθρώπων που μιλάς, σε μια δεύτερη ζωή θα ήθελα να ήμουν μέγας ποδοσφαιριστής, να στέλλω πάσες ασίστ με ακρίβεια μοιρογνωμονίου, να βάζω γκολ με την παραμικρή ευκαιρία και να παραληρεί το γήπεδο (ένα κατάμεστο ΓΣΠ, όχι το Wembley)! Τερματοφύλακας ποτέ, απεχθάνομαι αυτή τη δουλειά.

Σε ποιους απευθύνεστε μέσω των βιβλίων σας;

Στους μελλοντικούς Κυπρίους. Φαίνεται ότι πιστεύω στο μέλλον. Εννοώ κάποιος μέσα μου πρέπει να πιστεύει στο μέλλον γιατί συνειδητά δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω. Πιστεύω ότι κάποιοι άλλοι Κύπριοι, πολύ καλύτεροι από μας, θα ενδιαφερθούν στο μέλλον να μάθουν γιατί ήταν τόσο ανισόρροποι οι πρόγονοί τους; Τόσο ανεύθυνοι; Τόσο αχάμπαροι;

Δεν είναι ματαιοπονία να αναζητούμε ποιοτικό αναγνωστικό κοινό αλλά και, γενικότερα, καλλιεργημένη κοινή γνώμη, σε ένα κράτος όπου, από το πρωί μέχρι το βράδυ, ασχολείται με τα τηλεοπτικά σκουπίδια;

Βλέπεις; Συμφωνείς τώρα μαζί μου. Είναι μάταιο ν’ αναζητάς αναγνώστες σήμερα. Εδώ οι ίδιοι οι συνάδελφοι συγγραφείς κρύβονται. Βγαίνουν στην επιφάνεια και κορδώνουν σαν γύφτικα σκεπάρνια μόνο όταν τους φωνάξουν να τους δώσουν κανένα «βραβείο», όταν έρθει η σειρά τους, που και για να το πάρεις πρέπει να βγάζεις συνέχεια τον σκασμό. Μην τους πεις να πάρουν θέση. Να εκφράσουν άποψη. Μια χώρα με τέτοιους συγγραφείς, τι ελπίδες έχει; Άσε τον φθόνο, τη συκοφαντία, τη διαβολή. Τουλάχιστο οι μη συγγραφείς έχουν «δικαίωμα» να μην είναι ξύπνιοι, να είναι δούλοι, να μην έχουν προσωπικότητα και να… διαπρέπουν κιόλας! Τέτοια χώρα είμαστε. Οι συγγραφείς, όμως, είναι αδικαιολόγητοι. Γράφω κείμενα κριτικής, άποψης για την τέχνη, την πολιτική, τη συμπεριφορά μας γενικά, σχεδόν καθημερινά και τα στέλνω σε καμιά τριακοσαριά «διανοούμενους», «πνευματικούς ανθρώπους»! Κάνουν την πάπια. Σιωπούν. Δεν μιλούν. Με φοβούνται; Τι φοβούνται αν έχουν δική τους άποψη; Μόνο μερικοί που με ξέρουν από κοντά σχολιάζουν αυτά που γράφω. Ξέρουν ότι δεν τρώω ανθρώπους. Τρώω όμως την αδικία, τον φθόνο, την παλιανθρωπιά, την προκατάληψη.

Αλήθεια τώρα, πώς ξεφεύγετε από τη μέγγενη των προβληματισμών σας; Πώς χαλαρώνετε; Ή μήπως βρίσκεστε πάντοτε υπ' ατμόν;

Δεν νομίζω ότι χαλαρώνω ποτέ. Γράφω κάτι και πριν το τελειώσω έχω ήδη τον νου μου στο επόμενο. Γράφω τώρα την ιστορία του Ιησού, κατά Λουκάν, σε νεοελληνική, λογοτεχνική γραφή. Μ’ ενθουσιάζει ο Ιησούς, που τις αστράφτει στους γραμματείς (νομοδιδάσκαλους) και τους Φαρισαίους υποκριτές. Θα την πληρώσει βέβαια στο τέλος. Τι περίμενες; Όμως έκαμε το κομμάτι του. Και τι «κομμάτι»! Αλλά έχω στο νου μου, μόλις τελειώσω με τον Ιησού, να παραλάβω τους Πέρσες του Αισχύλου, να τους γράψω σε σημερινό, καθημερινό λόγο, αν τα καταφέρω. Οι στιγμές που χαλαρώνω είναι όταν παίζει ο ΑΠΟΕΛ, μια καθ’ όλα ελληνική ομάδα, όσους ξένους παίχτες κι αν έχει. Η νοοτροπία είναι πάντα ελληνική. Μπορεί να νικήσει απίστευτα ισχυρούς αντίπαλους και να τις φάει από πολύ υποδεέστερους. Με στενοχωρεί και με ευφραίνει ο ΑΠΟΕΛ, σε αυτό το άλλο επίπεδο.

Μπορείτε να μας πείτε το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;

Αυτά τα λέω στο ΜΥΘΟρΗΜΑ, το τελευταίο μου βιβλίο. Ήταν η Μυστηριώδης Νήσος, του Ιουλίου Βερν, σε κλασσικό εικονογραφημένο. Δεν ήξερα γράμματα  ακόμα τότε. Έβλεπα μόνο τις εικόνες κι έπλαθα μόνος μου την ιστορία, την πλοκή, εντελώς άλλη από την πραγματική εννοείται.

Το τελευταίο;

Το τελευταίο, που ακόμα διαβάζω και με δυσκολεύει, αν και αριστουργηματικό στα σημεία, είναι Ο Χλωμός Βασιλιάς του David Foster Wallace, που δεν τα κατάφερε. Αυτοκτόνησε στα 46 του. Τώρα πια, όμως, δεν με πολυενδιαφέρουν τα «νέα» βιβλία. Επανέρχομαι σε μερικά παλιά, όπως το Ο Άνθρωπος και ο Ίσκιος του, του Κώστα Παπαϊωάννου. Ένα βιβλίο διεισδυτικής ανάλυσης του Δυτικού πολιτισμού μέσα από την τέχνη και τη φιλοσοφία.

Ποια πρόσωπα λείπουν πολύ από τη ζωή σας;

Άλλοι συγγραφείς.

Σας φοβίζει το μέλλον;

Δεν μπορώ να πω ότι κάτι με φοβίζει αλλά αγωνιώ για το μέλλον της γης. Πολύ φοβούμαι ότι είναι μοναδική μέσα στο άπειρο κι εμείς πάμε φιρί-φιρί να της κάνουμε μεγάλο κακό. Εμείς θα χαθούμε στο τέλος. Η γη θα ξαναβρεί τον εαυτό της και θα παραγάγει, ίσως, άλλα, καλύτερα όντα από μας.  

Και, τέλος πάντων, τι σόι Θεός είναι Αυτός που παρακολουθεί απαθώς την κτηνωδία του δημιουργήματός Του;

Εδώ πέφτεις έξω. Το δημιούργημα έχει την ελευθερία, είναι ελεύθερο να είναι κτήνος ή άγγελος. Αλίμονο να μην ήταν ελεύθερο. Αλίμονο να ήταν δεσμευμένο να είναι  μόνο άγγελος. Ξέρει καλά το κάθε κτήνος πότε γίνεται κτήνος. Φαίνεται, για κάποιο λόγο, «πρέπει» να γίνεται ο πόλεμος καλού και κακού, ώστε να φτάσουμε να γίνουμε ελεύθερα καλοί. Πάλι δεν ξέρω γιατί. Και το λέω ξανά: Αλίμονο να ήμαστε δεμένοι στην καλοσύνη. Δεν θα ήμασταν ελεύθεροι. Η Ελευθερία δείχνει να είναι η υπέρτατη αξία. Ίσως ο ίδιος ο «Θεός» να μην είναι άλλο από την Ελευθερία. Την Ελευθερία ως Ον. Είναι άπιαστο, ασύνορο, άπειρο, παντοδύναμο Ον. Η ελευθερία είναι το Ον, που ξέρει το καλό και το κακό. Θέλει να φτάσει στο απόλυτα καλό ελεύθερα; Γιατί; Για τη Ζωή ίσως. Ίσως το τίμημα για να υπάρχει η Ζωή να είναι να υπάρχει και το κακό, ελεύθερα. Και η Ζωή να μάχεται ελεύθερα να γίνει μόνο καλή! Δεν ξέρω. Μόνο να ερωτώ ξέρω και να σκέφτομαι, ξέροντας ότι ποτέ δεν θα φτάσω σε τελικές απαντήσεις.

Φυσικά ο Καζαντζάκης λέει: "Είπα στη μυγδαλιά, μίλησέ μου για τον Θεό, και η μυγδαλιά άνθισε". Εντούτοις, τι να την κάνει την ανθισμένη μυγδαλιά το παιδί της Συρίας, της Υεμένης, του Ιράκ;

Είναι αυτό που είπα πριν. Υπάρχει μια άλλη μυστήρια, αντίθετη πλευρά στην ανθισμένη αμυγδαλιά, που αντιστέκεται, που την ξεριζώνει και τη σφάζει. Είναι, ίσως, το αντίτιμο της Ελευθερίας. Τι ελευθερία θα ήταν αν απέκλειε οτιδήποτε είναι κακό; Το θέμα είναι ελεύθερα εμείς να επιλέγουμε το καλό. Αυτό είναι η Μεγάλη Μαγεία του Όντος: Η Ελευθερία. «Ελευθερία» ίσως να είναι το όνομα του απροσέγγιστου μυστηρίου.

Έχετε ανακαλύψει τον ορισμό της ευτυχίας;

Να είσαι ελεύθερος. Να αγωνίζεσαι για την ελεύθερη σκέψη. Να πολεμάς όσα θέλουν να ελέγξουν την Ελευθερία.

Της δυστυχίας;

Να νομίζεις ότι είσαι το μόνο που υπάρχει. Να «ζεις» αγνοώντας το μυστήριο και το θαύμα της Δημιουργίας, που είναι ορατό μέρα και νύχτα, αδιάκοπα. Και να μην έχεις ιδέα ότι αυτό είναι το πρόβλημά σου. Κι αν μπορώ να συμπληρώσω, ειδικότερα πάνω σ’ αυτό, δυστυχία είναι η κατάσταση που ζει σήμερα ο άνθρωπος, ο «πολίτης» στη Δύση. Δικαιούται (του είναι προσιτά) τα πάντα, εκτός από το να έχει λόγο στη διαμόρφωση του μέλλοντός του. Κάποια συστήματα δείχνουν να έχουν αυτονομηθεί, να έχουν αναλάβει το μέλλον και να τραβούν ανεξέλεγκτα τον δρόμο τους. 

Άντης Ροδίτης