«Ουδέν κακόν αμειγές καλού» - η οικονομική κρίση προσφέρει την ευκαιρία να αναπλάσουμε τo ΡΙΚ, τη δημόσια ραδιοτηλεόραση της χώρας, με στόχο την επίτευξη συγκεκριμένων θετικών αποτελεσμάτων. Συνοπτικά το ζητούμενο είναι να αποκτήσει ο κύπριος πολίτης τα αγαθά που πρέπει να προσφέρει η δημόσια τηλεόραση της χώρας σύμφωνα με τους όρους εντολής με τους οποίους λαμβάνει κρατική χορηγία έναντι προσφοράς δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας.
Η Κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών σε δήλωση πολιτικής τον Ιούνιο 2013 τόνιζε ότι θα προχωρούσε σε απαναπροσδιορισμό του ρόλου και της αποστολή του Ιδρύματος λαμβάνοντας υπόψη τα νέα οικονομικά δεδομένα και όχι μόνο. Στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας τροχοδρομήθηκε ήδη περαιτέρω περικοπή του προϋπολογισμού του ΡΙΚ για το 2014 με αντίστοιχη μείωση της κρατικής χορηγίας ενώ για πιο δραστικές μεσοπρόθεσμες αλλαγές το Υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στην προκήρυξη μελέτης με όρους εντολής που αναμένεται να δημοσιοποιηθούν σύντομα.
Οι όροι εντολής θα πρέπει να περιλαμβάνουν την ανάλυση της σημερινής κατάστασης και δεδομένων, εντοπισμό των κακώς εχόντων στη διαχείριση προσωπικού και πόρων και, τέλος, συγκεκριμένες εισηγήσεις για τον επικαιροποιημένο ρόλο και αποστολή της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης καθώς και κοστολόγηση των δραστηριοτήτων της και συναφών αναγκών σε προσωπικό και υπηρεσίες με γνώμονα την κοστοστρέφια. Επισημαίνεται ότι μελέτη θα πρέπει, οπωσδήποτε, να λαμβάνει σοβαρά υπόψη ή να καθοδηγείται ανάλογα και από τα ακόλουθα πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και νομικά δεδομένα:
1. Την Ευρωπαϊκή πολιτική – Ευρωπαϊκής Ένωσης και Συμβουλίου της Ευρώπης- σε ότι αφορά το ρόλο, την αποστολή, τη χρηματοδότηση, την ανεξαρτησία και την εταιρική διακυβέρνηση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης (1-4).
2. Τις Κυπριακές ιδιαιτερότητες, τόσο τις διαχρονικές, όσο και τις σημερινές.
3. Τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που διέρχεται ο τόπος.
4. Τις βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης και λειτουργίας, που ακολουθούν δημόσιες ραδιοτηλεοράσεις προηγμένων χωρών της Ευρώπης, όπως είναι το ΒΒC(5-7) ως benchmarking.
5. Τη δημόσια διαβούλευση και τη γνώμη των κύπριων πολιτών.
Το ζητούμενο είναι ποιοί θα πρέπει να είναι οι στόχοι-προτεραιότητες του σχεδιασμού του ΡΙΚ των πολιτών.
Πρώτος στόχος είναι να καταστεί η δημόσια ραδιοτηλεόραση της χώρας πλήρως αξιόπιστη στην αντίληψη του κύπριου πολίτη και να προσφέρει πραγματικά έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση. Παρ’ ότι ο κρατικός παρεμβατισμός στα του Ιδρύματος έχει περιοριστεί την τελευταία δεκαετία, για να επιτευχθεί πλήρως αυτός ο στόχος θα πρέπει διασφαλιστεί ότι το αναδυόμενο ΡΙΚ θα είναι πραγματικά απελευθερωμένο από κάθε πολιτική, κομματική, οικονομική ή άλλη εξάρτηση και το προσωπικό του δεν θα υπόκειται σε οποιαδήποτε παρέμβαση από οποιαδήποτε εξουσία ιδιαίτερα στο καίριο κεφάλαιο της ενημέρωσης του πολίτη.
Αυτό θα καταστεί μόνο τότε πραγματικότητα αν εφαρμοστεί σωστή εταιρική διακυβέρνηση στο Ίδρυμα, σύμφωνα με τα σχετικά πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης, με κάθετο διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων του Διοικητικού του Συμβουλίου και της Διευθυντικής Ομάδας. Σε αυτό το κεφάλαιο θα βοηθήσει η υιοθέτηση, με σχετική προσαρμογή στα κυπριακά δεδομένα, βέλτιστων πρακτικών που εφαρμόζονται από δεκαετίες σε δημόσιες ραδιοτηλεοράσεις προηγμένωνχωρών, όπως της Βρετανίας (BBC), της Γερμανίας (ARD-ZDF-R3) και Γαλλίας (R2).
Δεύτερος στόχος είναι η επικαιροποίηση του ρόλου και αποστολής του ΡΙΚ λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τόσο τα σημερινά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα, όσο και διαχρονικές παραμέτρους, όπως το χρονίζον πολιτικό μας πρόβλημα και τις ανάγκες της πολυάριθμης κυπριακής ομογένειας. Η επικαιροποίηση αυτή θα πρέπει να αντανακλά, επιπρόσθετα, πρώτον, το όραμα της πολιτείας για τη δημόσια υπηρεσία που θα προσφέρει το Ίδρυμα για το υπόλοιπο του 21ου αιώνα, και, δεύτερο, τις σημερινές απαιτήσεις και ανάγκες του τηλεοπτικού κοινού και της κοινωνίας των πολιτών, όπως αυτές θα αποτυπωθούν μέσα από μια ευρεία δημόσια διαβούλεση. Στη διαδικασία επικαιροποίησης του ρόλου και της αποστολής του ΡΙΚ θα πρέπει και πάλι να ληφθούν υπόψη και τα προβλεπόμενα σε σχετικά νομικά εργαλεία της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης καθώς και βέλτιστες πρακτικές σε ραδιοτηλεοράσεις προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών ως benchmarking. Ο βαθμός διαφοροποίησης του σημερινού ρόλου και αποστολής του ΡΙΚ θα έχει την ανάλογη αντανάκλαση και στην έκταση των αλλαγών που θα υποστούν τα σημερινά πρόγραμματα των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών του ΡΙΚ.
Τέλος, ο τρίτος στόχος είναι η πιο αποτελεσματική και κοστοστρεφής λειτουργία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Στην επίτευξη αυτού του στόχου αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά η εξαγγελθείσα μελέτη του Υπουργείου Εσωτερικών αν φυσικά πραγματοποιηθεί με τους σωστούς όρους εντολής και προδιαγραφές. Απαραίτητη φαίνεται η υιοθέτηση νέου οργανογράμματος για τη σωστή στελέχωση της διευθυντικής ομάδας και του προσωπικού του ΡΙΚ, προσαρμοσμένου στις νέες οικονομικές και τεχνολογικές πραγματικότητες και με αντικειμενικά ανάλογες αλλαγές στις μεθόδους εργασίας και τις μισθολογικές κλίμακες με γνώμονα τη διαφάνεια και συγκεκριμένα κριτήρια που θα αναδεικνύουν την αξία. Για μείωση του κόστους παραγωγής, για παράδειγμα, των ψυχαγωγικών και πολιτιστικών προγραμμάτων θα πρέπει να υπάρχει, μεταξύ άλλων, κατάλληλο ισοζύγιο εσωτερικών και εξωτερικών παραγωγών (in house and out-sourced productions) καθώς και αυξημένη εξασφάλιση ποιοτικών παραγωγών, κυρίως από άλλες δημόσιες ραδιοτηλεοράσεις της Ευρώπης, με χαμηλότερο κόστος.
Τα πιο πάνω δημοσιοποιούνται για την υποβοήθηση της διαδικασίας αναδόμησης και εκσυχρονισμού του ΡΙΚ και αποτελούν σύνοψη πιο εκτενούς και λεπτομερούς Εισήγησης μου για τη μελλοντική δημόσια ραδιοτηλεόραση της χώρας, που βρίσκεται στη διάθεση της κυβέρνησης, της βουλής και ενδιαφερομένων μερών. Ανδρέας Χριστοδούλου
Επικοινωνιολόγος- Ειδικός για τα Μέσα
Ιανουάριος 2014
Αναφορές
(1) Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2001 (C320-4) σχετικά με την εφαρμογή κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις που αφορούν δημόσιες υπηρεσίες ραδιοτηλεοπτικών μεταδόσεων
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2001:320:0005:0011:EL:PDF
(2) Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2009 (C 257/01) σχετικά με την εφαρμογή κανόνων για κρατικές ενισχύσεις στη δημόσια ραδιοτηλεόραση
http://eur-lex.europa.eu/el/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html#0109010012
(3) Σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης (Αρ. 10) του 1996 για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης
https://wcd.coe.int/com.instranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet&InstranetImage=539737&SecMode=1&DocId=547632&Usage=2
(4) Σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Διακυβέρνηση των Μέσων Δημόσιας Υπηρεσίας (Αρ.1) του (2012)
https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1908265&Site=CM&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383
(5) BBC Royal Charter, 2006
http://www.bilderberg.org/bbchartr.htm
(6) Code on BBC Register of Interests, 2014
http://downloads.bbc.co.uk/bbctrust/assets/files/pdf/about/trustees/2013/register_of_interests13.pdf
(7) UK Code of Practice for Ministerial Appointments to Public Bodies, Commissioner for Public Appointments, London 2012
http://publicappointmentscommissioner.independent.gov.uk/wp-content/uploads/2012/02/Code-of-Practice-2012.pdf
No comments:
Post a Comment