Οδοιπορικό Ελευθερίας Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959

Βιβλίο του Ευθυμίου-Μίμη Α. Βασιλείου

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Ευθύμιος – Μίμης Δ. Βασιλείου, Οδοιπορικό Ελευθερίας Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959, 

Οι ρίζες και η καθημερινή δράση της, Έκδοση Ιδρύματος Απελευθερωτικού 

Αγώνα Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959, Λευκωσία 2011, τόμοι Α+Β, σ. XVI + 878.

Του Δημήτρη Ηρ. Ταλιαδώρου*

Ο Αγώνας της ΕΟΚΑ 1955-1959 αποτελεί αναντίλεκτα ένα κορυφαίο ιστορικό γεγονός όχι μόνο της νεότερης κυπριακής αλλά και της ευρύτερης νεοελληνικής ιστορίας. Ο χαρακτήρας του Αγώνα αυτού υπήρξε εθνικοαπελευθερωτικός, αντιαποικιακός, παλλαϊκός  και αποσκοπούσε στην απελευθέρωση του νησιού από τους Άγγλους και την ενσωμάτωσή του στον εθνικό-μητροπολιτικό κορμό.

Κάθε νέο βιβλίο που αναφέρεται στον επικό τετραετή αγώνα της περιόδου 1955-1959 είναι και μια πολύτιμη συμβολή στη διατήρηση της μνήμης ενός από τα μεγαλύτερα θαύματα που επιτέλεσε ο ελληνισμός κατά τον 20^ο αιώνα. Ο Μίμης Βασιλείου με το πολυσέλιδο αυτό έργο του, συνολικά 878 σελίδες, σημειώνει κατά ημερολογιακή καταγραφή τα σημαντικότερα γεγονότα του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Το «Οδοιπορικό Ελευθερίας» είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη γνωριμία και τη μελέτη του έπους του ’55.

Ο Μίμης Βασιλείου με υπομονή, επιμονή, συστηματική δουλειά και μετά από μελέτη του μεγαλύτερου μέρους των πηγών και της δευτερογενούς βιβλιογραφίας του αγώνα, κατόρθωσε να δώσει ένα μνημειώδες έργο, το οποίο θα αποτελεί εσαεί ένα πολύτιμο εργαλείο για τους μελετητές του αγώνα της ΕΟΚΑ, αλλά και για κάθε Έλληνα και ιδιαίτερα κάθε Έλληνα Κύπριο, που θα θελήσει να γνωρίσει μια από τις ενδοξότερες σελίδες του Κυπριακού Ελληνισμού.

Επιδίωξη του συγγραφέα, όπως καταγράφεται στον πρόλογο του, είναι:

§     Η παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων του Αγώνα, τόσο των στρατιωτικών όσον και των πολιτικών.

§     Η προβολή της συμβολής «στην επιτυχία του Αγώνα του αφανούς και ανώνυμου κυπριακού λαού», ο οποίος παρά τα καταπιεστικά μέτρα των Βρετανών στήριξε με κάθε μέσο τον Αγώνα και τους αγωνιστές.

§     Η απόδοση «του πρέποντος επαίνου» στη νεολαία της περιόδου 1955-1959, η οποία σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος της διεξαγωγής του Αγώνα.

§     Ο εγκωμιασμός των πεσόντων ηρώων της ΕΟΚΑ, οι οποίοι παρακινούμενοι από τα ιδανικά της φυλής και την αγάπη προς την ελευθερία, αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν υπέρ πίστεως και πατρίδος.

§     Η προβολή της συνεισφοράς της Εθναρχούσας Εκκλησίας στην προπαρασκευή και διεξαγωγή του Αγώνα και ιδιαίτερα του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ο οποίος είχε την ευθύνη της πολιτικής καθοδήγησής του.

§     Η «απότιση φόρου τιμής και ευγνωμοσύνης» στο στρατιωτικό αρχηγό της ΕΟΚΑ Γεώργιο Γρίβα-Διγενή, ο οποίος με αριστοτεχνικό τρόπο διηύθυνε επί τέσσερα χρόνια τον αγώνα κατά της πανίσχυρης βρετανικής αυτοκρατορίας.  

§      

Χωρίς υπερβολή μπορούμε να σημειώσουμε ότι ο συγγραφέας του «Οδοιπορικού Ελευθερίας» κατόρθωσε να επιτύχει μέσα από το μνημειώδες αυτό έργο και τους έξι στόχους που έθεσε. Με το έργο του πέτυχε να δημιουργήσει ένα πνευματικό εργαλείο που θα συμβάλει τα μέγιστα «στη διαιώνιση των πεπραγμένων της περιόδου δράσης της ΕΟΚΑ».

Στις 598 σελίδες του πρώτου τόμου του «Οδοιπορικού Ελευθερίας» καταγράφονται συνοπτικά τα σημαντικότερα στρατιωτικά και πολιτικά γεγονότα κάθε μέρας. Κατά αυτό τον τρόπο το βιβλίο δύναται να χρησιμοποιηθεί και ως ένα πολύτιμο Ημερολόγιο του Αγώνα. Ο συγγραφέας δεν αρκέστηκε στην καταγραφή των γεγονότων. Προχώρησε και στο επίπονο, αλλά εξαιρετικά χρήσιμο, έργο της βιβλιογραφικής τεκμηρίωσης των γεγονότων αυτών. Γίνονται παραπομπές σε 254 βιβλία, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον ερευνητή, αλλά και στον κάθε ενδιαφερόμενο, να εμβαθύνει στη μελέτη και ανάλυση όλων των ιστορικών γεγονότων που καταγράφονται στο βιβλίο.

Ο Μίμης Βασιλείου, δεν περιορίστηκε μόνο στην καταγραφή των γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά τον επικό τετραετή Αγώνα. Κατέγραψε και τα σημαντικότερα γεγονότα της κυπριακής ιστορίας, ανατρέχοντας μέχρι το 1562 μ.Χ. Στο βιβλίο δίνονται όλα τα ιστορικά γεγονότα, των τελευταίων πέντε αιώνων, τα οποία συνδέονται με τους αγώνες του Κυπριακού Ελληνισμού για τη διατήρηση της ελληνικότητάς του σ’ αυτή τη νότια εσχατιά του Ελληνισμού και όλοι οι αγώνες του για την ενσωμάτωσή του στο Ελληνικό Κράτος μετά το 1830, που ήταν η χρονιά σύστασή του.

Ο συγγραφέας του «Οδοιπορικού Ελευθερίας», έχοντας ως στόχο του να βοηθήσει τον αναγνώστη και ειδικότερα το μελετητή/ερευνητή παραθέτει στο δεύτερο τόμο αλφαβητικό ευρετήριο όλων των ιστορικών γεγονότων του Αγώνα που καταγράφονται στο βιβλίο. Επιπρόσθετα παραθέτει και χρονολογικό ευρετήριο, για να μπορεί ο αναγνώστης να εντοπίζει τα γεγονότα που συνέβηκαν σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Με τα δύο αυτά εξαιρετικά εργαλεία το βιβλίο του Μίμη Βασιλείου γίνεται ιδιαίτερα εύχρηστο για τους μελετητές, οι οποίοι με σχετική ευκολία οδηγούνται στα αναζητούμενα γεγονότα.

 Ο συγγραφέας στηρίζει την επιστημονική αρτιότητα του όλου εγχειρήματός του με την παράθεση 62 εγγράφων που τεκμηριώνουν πτυχές του ενωτικού πόθου και του αγώνα των Ελλήνων Κυπρίων, καθώς επίσης και σημαντικών πτυχών του αγώνα της ΕΟΚΑ. Παράλληλα στο βιβλίο δημοσιεύεται ένας μεγάλος αριθμός φωτογραφιών, χαρτών, οργανογραμμάτων και σχεδιαγραμμάτων, τα οποία βοηθούν τον αναγνώστη να αποκτήσει μια πληρέστερη εικόνα για τα γεγονότα που καταγράφονται.

Το «Οδοιπορικό Ελευθερίας ΕΟΚΑ 1955-1959» είναι ένα πολύτιμο βιβλίο για κάθε βιβλιοθήκη, ένα εξαιρετικά χρήσιμο βοήθημα για κάθε μελετητή της ιστορίας του αγώνα της ΕΟΚΑ. Ο Μίμης Βασιλείου, αγωνιστής και αυτός του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα, δικαιούται να νιώθει περήφανος γιατί με το έργο του αυτό βοηθά τα μέγιστα στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης του αγώνα του 1955 και προσθέτει ένα πολύτιμο πνευματικό δημιούργημα στη βιβλιογραφία του αγώνα της ΕΟΚΑ.

Κλείνοντας τη σύντομη αυτή παρουσίαση του «Οδοιπορικού Ελευθερίας» του αγαπητού φίλου Μίμη Βασιλείου προσυπογράφουμε αυτά που σημειώνει στον πρόλογο του βιβλίου ο πρώην Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού Ουράνιος Ιωαννίδης: «Είμαστε ευγνώμονες στο Μίμη Βασιλείου γιατί συγκέντρωσε σ’ αυτό το βιβλίο την αλήθεια του αγώνα μας και μέσα από αυτό και δι’ αυτού αποτίεται ο οφειλόμενος φόρος τιμής στους Αρχηγούς, τους πρωταγωνιστές, μα και στον κάθε πατριώτη, που αγωνίστηκε για την Ελευθερία τούτου του τόπου, τούτης της μικρής πατρίδας, που σε πείσμα των καιρών παραμένει Ελληνική». 

* Ο Δημήτρης Ηρ. Ταλιαδώρος είναι φιλόλογος, ιστορικός ερευνητής.