Δεν βάζουμε μυαλό με τίποτα

Ανδρέα Χατζηκυριάκου

Ένα από τα πολλά κακά που κουβαλούν μαζί τους οι μεγάλες τραγωδίες, όπως αυτή στο Μαρί, σε κοινωνίες που διακρίνονται από ερασιτεχνισμό και προχειρότητα όπως τη δική μας, είναι ότι με την πάροδο του χρόνου και την εκτόνωση της λαϊκής οργής αντί να μας διδάσκουν πώς να αποφεύγουμε την επανάληψή τους, λειτουργούν ως μέτρο σύγκρισης. Ως μέτρο σύγκρισης με περιστατικά ερασιτεχνισμού και προχειρότητας που, μετά βεβαιότητας, θα ακολουθήσουν. Κι αν τα περιστατικά που θα συμβούν στο μέλλον δεν προκαλέσουν την ίδια τουλάχιστον καταστροφή με το Μαρί, η τραγωδία στη ναυτική βάση θα λειτουργήσει ως δικαιολογία για να μην διδαχθούμε τίποτα από το πάθημα· για να μην κάνουμε τίποτα· για να μην τα διερευνήσουμε· για να μην αναλάβει κανένας τις ευθύνες του· για να τα ξεχάσουμε ακόμη πιο γρήγορα.

Αυτή η νοοτροπία, που είναι βαθιά ριζωμένη στο πολιτικό σύστημα, όποιος κι αν είναι στην κυβέρνηση, λειτουργεί σαν άγκυρα που δεν μας αφήνει και δεν θα μας αφήσει να κάνουμε ένα βήμα πιο μπροστά.

Την περασμένη Τρίτη ήταν προγραμματισμένες να γίνουν δύο εκδηλώσεις· μια εντός του Προεδρικού Μεγάρου για τις επετείους του 1974 και μια εκτός, για την έκρηξη στο Μαρί. Φυσιολογικά υπήρξαν ανησυχίες για πρόκληση έντασης και επεισοδίων και για τρεις μέρες η Αστυνομία διαλαλούσε ότι ετοίμαζε σχέδιο αστυνόμευσης των δύο εκδηλώσεων. Ήρθε η μέρα των εκδηλώσεων, ξεδιπλώθηκε το αστυνομικό σχέδιο και όλοι μας είδαμε πως συμμετέχοντες στην εκδήλωση εντός του Προεδρικού έπρεπε να περνούν μέσα από την εκδήλωση έξω από το Προεδρικό για να φτάσουν στον προορισμό τους. Υπήρξαν φραστικές αντιπαραθέσεις, αλλά ευτυχώς η ένταση έμεινε μέχρι εκεί.

Την επομένη μια μόνο εφημερίδα ήγειρε θέμα για τον αστυνομικό σχεδιασμό και μόνο ένας βουλευτής, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών Ιωνάς Νικόλαου ζήτησε να γίνει έρευνα για το πώς έγινε ο σχεδιασμός που επέτρεψε στις δύο ομάδες να έρθουν τόσο επικίνδυνα κοντά. Τονίζω το «μόνο μια εφημερίδα» και το «μόνο ένας βουλευτής» διότι είναι ενδεικτικό της νοοτροπίας που αφορά το σύνολο του πολιτικού συστήματος.

Της νοοτροπίας που την εξέφρασε σε όλο της το μεγαλείο ο υπουργός Δικαιοσύνης όταν ρωτήθηκε για το αίτημα του Ιωνά Νικολάου για τη διεξαγωγή έρευνας: διερωτήθηκε ο κ. υπουργός «εάν υπήρξαν επεισόδια». Δηλαδή, από τη στιγμή που δεν έγιναν επεισόδια, δεν έπεσε ξύλο, δεν είχαμε καβγάδες, δεν προκλήθηκε σύρραξη, όλα καλά και πάμε παρακάτω. Ακόμα κι όταν τη γλυτώνουμε στην τρίχα, μ’ άλλα λόγια, δεν είναι αρκετό για να μας αφυπνίσει. 

Σκεφτείτε μόνο για λίγο τις πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις εάν οι συμμετέχοντες στις δύο εκδηλώσεις, μέσα στο κλίμα των ημερών και όσων προηγήθηκαν της διεξαγωγής τους, έρχονταν στα χέρια. Η Αστυνομία θα έριχνε το προσφιλές της δακρυγόνο και θα γίνονταν συλλήψεις. Τα κόμματα θα «σφάζονταν» για τις ευθύνες, ο κόσμος έξω από το Προεδρικό, που συνεχίζει τις εκδηλώσεις του, θα εξαγριωνόταν και το ίδιο θα ένιωθαν κι όσοι πήγαν στην εκδήλωση εντός του Προεδρικού. Ποια θα ήταν η κατάσταση σήμερα στον τόπο; Πόση περισσότερη πολιτική αστάθεια θα εδημιουργείτο; Πόσο πιο εμφυλιοπολεμική θα ήταν η ατμόσφαιρα;

Αφού όμως δεν έγιναν επεισόδια, όπως είπε ο υπουργός, δεν υπάρχει λόγος να το ψάξουμε το θέμα. Και όχι μόνο αυτό: η Αστυνομία, όπως είπε ο αρχηγός της, θεωρεί αποτελεσματική την αστυνόμευση που έγινε. Μ’ άλλα λόγια, θα την επαναλάβει εάν χρειασθεί. Και θα συνεχίσει να την επαναλαμβάνει μέχρι να σπάσει μύτη, μέχρι να γίνουν επεισόδια, μέχρι να προκληθεί η σύρραξη και η πολιτική ένταση.

Όσο περιμένουμε τα εμπορευματοκιβώτια, είτε των πυρομαχικών, είτε της οικονομίας, είτε της ανοχής της κοινωνίας να φουσκώσουν για ν’ αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ότι πρέπει να πάρουμε κάποια μέτρα (να ραντίζουμε ας πούμε), τόσο πιο βαθιά θα ριζώνει η νοοτροπία του «κουτσά, στραβά περνούμε».

 Ανδρέας Χατζηκυριάκου
Φιλελεύθερος 19.6.2011