Dancing colours η έκθεση των αδελφών Μαρίνας και Νέδης Σχίζα

Γράφει ο Φοίβος Νικολαΐδης

Dancing colours (Χορευτικά χρώματα) ονομάζεται η έκθεση των αδελφών Μαρίνας και Νέδης Σχίζα, που παρουσιάζουν χρηστικά έργα τέχνης στα χρώματα και το φως της Κύπρου, στη γκαλερί Κ, στη Λευκωσία από τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου, μέχρι τις 13 Ιανουαρίου, 2025.Στη φωτογραφία από αριστερά: Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, Μαρίνα Σχίζα, Φωτεινή Παπαδοπούλου και η  Ρίτσα Κυριάκου, διευθύντρια της Γκαλερί Κ.

Την έκθεση εγκαινίασε η Φωτεινή Παπαδοπούλου η οποία αναφέρθηκε στα έργα των αδελφών Μαρίνας και Νέδης Σχίζα.Η Μαρίνα Σχίζα είναι η προικισμένη προσωπικότητα από τη θεία φύση με πολλά χαρίσματα. Κληρονόμησε τη καλλιτεχνική φλέβα από τη μητέρα της. Η έφεση στην Τέχνη, την παρέσυρε στο τέλος σ’ ένα όμορφο ταξίδι στην απεραντοσύνη της δημιουργικής έκφρασης. Ικανότατη και εμπνευσμένη, γεμάτη ευαισθησίες,  έξυπνη και όμορφη όπως και ο πλούσιος εσωτερικός της κόσμος, που είναι γεμάτος φως.

Ως ξεχωριστός άνθρωπος που είναι με πολλά ενδιαφέροντα και προπάντων αναζητήσεις, δεν είναι τυχαία που επέλεξε να σπουδάσει Ιστορία της Τέχνης στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως συντάκτρια και αρχισυντάκτρια πολιτιστικών θεμάτων σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Η ενασχόληση της αυτή, της έδωσε το ωραίο ταξίδι, μέσα από το οποίο απέκτησε πολύτιμες εμπειρίες και νέες γνώσεις για τον πολιτισμό, τις τέχνες και ότι άλλο έχει να κάνει με την κουλτούρα.

Ο γραπτός της λόγος λιτός και ουσιαστικός μετέφερε συστηματικά στους αναγνώστες τα πλούσια δρώμενα της πολιτιστικής ζωής του τόπου. Ποτέ όμως δεν εγκατέλειψε τη μεγάλη της αγάπη για τις τέχνες. Έτσι, παράλληλα με αυτό, παρακολούθησε εργαστήρια τέχνης σε διάφορα είδη της καλλιτεχνικής δημιουργίας όπως η ζωγραφική, η κεραμική, το σχέδιο, το ψηφιδωτό, η γλυπτική και ότι άλλο είχε να κάνει με τη δημιουργική της πνοή και την τέχνη γενικά, η οποία βρίσκεται μόνιμα κυρίαρχη στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων της.Το ενδιαφέρον και η διττή αυτή ικανότητα, Τέχνης και γραπτού λόγου συνδυάζεται με επιτυχία και συνεχίζει αδιάλειπτα στο διάβα της ζωής της, αφού συνεχίζει να κάνει μελέτες πάνω στην ιστορία της κυπριακής τέχνης. Έχει ήδη εκδώσει αρκετά βιβλία ανάμεσα στα οποία τη βιογραφία του κεραμίστα Βαλεντίνου Χαραλάμπους, του ζωγράφου Ανδρέα Ασπρόφτα, το λεύκωμα 50 Χρόνια Εικαστικής Δημιουργίας, ενώ σε εξέλιξη είναι η β’ έκδοση του βιβλίου της «Η Αμμόχωστος της εικαστικής δημιουργίας», το οποίο τής ανατέθηκε από το Σύλλογο Αποφοίτων των Ελληνικών Γυμνασίων Αμμοχώστου.

Μέσα από τους προβληματισμούς και τους κραδασμούς της ψυχής της, αποτυπώνει στις ωραίες της πινελιές και στα υπέροχα της έργα τα πλούσια συναισθήματα της, που τα εκφράζει με περισσή καλαισθησία, προσεγμένη αισθητική, με έντονα χρώματα και ένα εντυπωσιακό τρόπο, που έχει το δικό της στυλ και σφραγίδα.Όνειρο ζωής ως φαίνεται, δημιούργησε εργαστήρι τέχνης στη Λευκωσία, το δικό της «ιερό χώρο», καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης. Εκεί αφιερώνει κόπο και ταλέντο νυχθημερόν, όπου ιερουργεί των αχράντων τεχνών, δημιουργώντας μοναδικά έργα δια χειρός Μαρίνας, χρησιμοποιώντας υλικά, τεχνικές και φόρμες με έμπνευση κυρίως τα στοιχεία της φύσης, τα ιδιαίτερα χρώματα και το φως της Κύπρου με έμφαση τις θάλασσες του νησιού και το βυζαντινό τοπίο της κοιλάδας Σολέας, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Σήμερα, στο άλλο «ιερό» καλλιτεχνικό βήμα, τη Γκαλερί «Κ» εκθέτει με δικαιολογημένη υπερηφάνεια ξεχωριστά έργα της από το ωραίο ταξίδι της δημιουργικής της πορείας, που συνεχίζει με τόση αξιοσύνη και επιτυχία. 

Δεν ήταν και τόσο εύκολο εγχείρημα. Αλλά, ούτε και αδύνατο, για να το πετύχει αυτό η Μαρίνα. Η ομορφιά και η ουσία των έργων της βρίσκονται στα ερεθίσματα της πνευματικής και καλλιτεχνικής της αναζήτησης, που τα βιώνει έντονα, μετουσιώνοντας τα σε μοναδικά έργα τέχνης που τέρπουν τις αισθήσεις.Στην περίπτωση της Μαρίνας, βασικά έχουμε, να κάνουμε με μια καλλιτέχνιδα που ξεφεύγει από τα παραδοσιακά μονοπάτια -είτε αυτό ονομάζεται μορφή, είτε περιεχόμενο. Στήνει τα σκηνικά των έργων της με εξαιρετικά μεγάλη φαντασία, χωρίς ωστόσο να ξεφεύγει από τη ρεαλιστική τους μορφή.

Αρπάζει κυριολεκτικά από τα μαλλιά τα υλικά που χρησιμοποιεί όπως είναι το ξύλο και τα μορφοποιεί με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνονται σε κάτι «άλλο», όπως για παράδειγμα του ξύλου, που φαίνεται ως γυαλί!  

Στην πνευματική αναζήτηση και προκειμένου να πραγματώσει την έννοια του ωραίου, η προσεγμένη τέχνη της Μαρίνας, που αποτυπώνεται με λεπτό γούστο, αποσκοπεί, να αναδεικνύει την ομορφιά σε όλο της το μεγαλείο. Κι αυτό, γιατί η Μαρίνα πιστεύει ότι η ομορφιά της τέχνης καλλιεργεί τον άνθρωπο, τον μορφώνει και τον εξυψώνει. Όπως ακριβώς οι Αρχαίοι Έλληνες που φρόντιζαν για το κάλλος και την αρμονία μέσω της τέχνης, που τη θεωρούσαν μέρος της παιδείας του πολίτη.Το «ωραίο» γι’ αυτή δεν πρέπει να είναι απλώς «καλό», αλλά να εκπέμπει δονήσεις σ’ αυτόν που το βλέπει. Να νιώθει συγκινήσεις και κραδασμούς εσώτερους. Γι’ αυτό και η αχαλίνωτη φαντασία της μετουσιώνεται σε μοναδικά έργα με καλλιτεχνική αξία.

Με ιδιαίτερη φροντίδα και μεράκι δημιουργεί χρηστικά έργα τέχνης για τη διακόσμηση του σπιτιού από διάφορα υλικά, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια, το σχέδιο και το χρώμα. Πειραματίζεται με διαφορετικούς τύπους μέσων για να εκφραστεί, με πίνακες από γυαλί μέχρι πολύχρωμες και ιδιότροπες ζωγραφιές σε καθρέφτες, προσπαθώντας πάντα να βρίσκει τρόπους να φέρει την τέχνη πιο κοντά στην καθημερινότητα μας. Και όπως φαίνεται από το αποτέλεσμα, το επιτυγχάνει.Ο πανέμορφος Σωκράτης εγγονός της Μαρίνας Σχίζα, χαρούμενος ανάμεσα στα εκλεκτά έργα της γιαγιάς του.  Ο μικρός Σωκράτης με τη μητέρα του, τη χαριτωμένη κόρη του δημοσιογράφου Διονύση Διονυσίου και της Μαρίνας Σχίζα θαυμάζουν τα έργα, της μητέρας και γιαγιάς.Στη φωτογραφία από αριστερά: Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, Μαρίνα Σχίζα, Φωτεινή Παπαδοπούλου και η Ρίτσα Κυριάκου, διευθύντρια της Γκαλερί Κ.Η Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, μια εξίσου άξια θεραπαινίδα της τέχνης, πεπαιδευμένη κι αυτή καλλιτέχνιδα, έχει εντρυφήσει στα μυστικά της τέχνης εδώ και καιρό. Σπούδασε παιδοψυχολογία και αγιογραφία στην Αθήνα, ένας ενδιαφέρον συνδυασμός, που δείχνει τις δικές της εσώτερες ανησυχίες. Διατηρεί δικό της εργαστήρι στην Αθήνα, όπου ζει μόνιμα τις τελευταίες δεκαετίες.

Εκτός από την αγιογραφία δημιουργεί κοσμήματα και χρηστικά αντικείμενα. Κατασκευάζει με περισσή ικανότητα πανέμορφα έργα με γυαλί  και έργα “μαντάλα”, ακολουθώντας τις φόρμες και τις τεχνικές της αρχαίας αυτής ινδικής  δημιουργικής έκφρασης. Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Η δουλειά της ισορροπεί μεταξύ τέχνης και χειροτεχνίας, υπηρετώντας άριστα και τις δυο. Τα εκφραστικά της έργα έχουν έντονα χρώματα και δημιουργούν αναμφισβήτητα το ενδιαφέρον ή τουλάχιστον δεν αφήνουν κανένα αδιάφορο. Η λέξη «μαντάλα» είναι σανσκριτική (αρχαία ινδική) και σημαίνει “μαγικός” κύκλος, γιατί πρόκειται για ένα σύμβολο με πολλές σημασίες. Για παράδειγμα, σε εξωτερικό επίπεδο συμβολίζει το σύμπαν, ενώ σε εσωτερικό επίπεδο συμβολίζει την ψυχή.

Στο πιο βασικό επίπεδο, οι μαντάλες αντιπροσωπεύουν την ολοκλήρωση και την αρμονία. Πολλές θρησκείες χρησιμοποιούν τη μαντάλα γιατί με τα γεωμετρικά σχήματα που απεικονίζονται, τους αποδίδουν διάφορα πνευματικά νοήματα και ως εκ τούτου είναι και ένας τρόπος διαλογισμού.Η Νέδη επίσης, χρησιμοποιεί λουλούδια στο γυαλί που επεξεργάζεται με τόση μαεστρία και καλαισθησία, αφού ο συμβολισμός του λουλουδιού της ζωής έχει βαθύ πνευματικό νόημα. Άρα, τα έργα της με τα σχήματα και τα χρώματα που χρησιμοποιεί έχουν ένα συμβολισμό και φυσικά αντανακλούν τον εσωτερικό της κόσμο και τις ιδέες που τον πλημμυρίζουν.Οι στοχαστικές αδελφές Μαρίνα και Νέδη ανακάλυψαν ένα δημιουργικό τρόπο για να εκφράζουν τις μύριες σκέψεις τους, τα ενδιαφέροντα τους, τις πνευματικές και καλλιτεχνικές τους ανησυχίες, αλλά και ταυτόχρονα να νιώθουν απέραντη ικανοποίηση γι’ αυτό που με ικανότητα και τόσο πάθος και κάνουν.Ο φιλότεχνος Ανδρέας Μαυρογιάννης περιεργάζεται τα έργα και συνομιλεί με φίλους και γνωστούς.Ο καταξιωμένος καλλιτέχνης Θεόδουλος Γρηγορίου συνομιλεί με τη Ρίτσα Κυριάκου, διευθύντρια της Γκαλερί Κ. για τον πολιτισμό και την Τέχνη.Ανταλλαγή απόψεων με τον καταξιωμένο καλλιτέχνη Θεόδουλο Γρηγορίου για την τέχνη, που φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους στην καθημερινότητά.Η Μαρίνα Σχίζα αγκαλιά με τον χαριτωμένο Περικλή Νεοφύτου, σε μια αναμνηστική φωτογραφία, που προσπαθεί να απαθανατίσει η μητέρα του Μαρία Σελίπα.Φοίβος Νικολαΐδης, Μαρίνα Σχίζα, Μαρία Σελίπα και Διονύσης Διονυσίου σε μια αναμνηστική φωτογραφία από την έκθεση.Μια όμορφη αγκαλιά της υπέροχης οικογένειας των τριών αδελφών: Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, Μαρίνα Σχίζα, Σωκράτης, Φωτεινή Σακελαροπούλλου, Φοίβη Σχίζα και Ειρήνη Διονυσίου.