Monday, July 11, 2022

Μαθαίνοντας την Πελοπόννησο

Η πανέμορφη και ξεχωριστή Πελοπόννησος
Η Πελοπόννησος είναι η μεγαλύτερη χερσόνησος της Ελλάδας με το βορειότερο τμήμα της να χωρίζεται από τη Στερεά Ελλάδα με τον Ισθμό της Κορίνθου. Έχει έκταση 21.550 τ.χλμ. και πληθυσμό 1.086.000 κατοίκους. Η γεωγραφική αυτή περιοχή χωρίζεται διοικητικά σε επτά νομούς: Αργολίδας, Αχαϊας, Κορίνθίας, Αρκαδίας, Ηλείας, Λακωνίας και Μεσσηνίας. Πάμε να δούμε μερικά ενδιαφέροντα πραγματάκια που συγκεντρώσαμε για την Πελοπόννησο:

1) Η Πελοπόννησος θεωρείται τεχνητό νησί μετά τη διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου. Δηλαδή δημιουργήθηκε από ανθρώπινη παρέμβαση. Θεωρείται το μεγαλύτερο τεχνητό νησί στον κόσμο ενώ ακολουθεί το Ακρωτήρι Κοντ στις Η.Π.Α. Αν όντως ήταν νησί θα ήταν το 3ο μεγαλύτερο νησί στη Μεσόγειο μετά τη Σικελία και τη Σαρδηνία.

2) Η Πελοπόννησος καλύπτει το 1/7 της ελληνικής επικράτειας (131,957 τ.χλμ.) με περίπου των 10% του πληθυσμού να ζει εκεί.

3) Το ακρωτήρι Ταίναρο είναι το νοτιότερο ακρωτήρι σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και Ανατολική Ευρώπη. Το χωριό Κοκκινόγεια είναι το νοτιότερο κατοικημένο χωριό της ηπειρωτικής Ελλάδας, ενώ η Νεάπολη η νοτιότερη πόλη της ηπειρωτικής Ελλάδας με τον πληθυσμό της να ξεπερνά τους 2.000 κατοίκους.

4) Το τηλεσκόπιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών με το όνομα «ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ» είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο των Βαλκανίων και το δεύτερο μεγαλύτερο της Ηπειρωτικής Ευρώπης, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή «Νεραϊδόραχη» του Χελμού σε υψόμετρο 2.340 μ.

5) Η έκταση του Ισραήλ είναι ίδια περίπου με αυτής της Πελοποννήσου, ωστόσο το Ισραήλ έχει δεκαπλάσιο πληθυσμό με αυτό της Πελοποννήσου με το 30% της χώρας να ζει στο Τελ Αβίβ και στα πέριξ όπως ακριβώς συμβαίνει στην Πελοπόννησο με το Νομό Αχαΐας!

6) Το 60% του ελληνικού ελαιόλαδου παράγεται στην Πελοπόννησο. Η Μεσσηνία έχει 14.453.620 ελαιόδεντρα, τον μεγαλύτερο αριθμό ελαιόδεντρων σε όλη την Πελοπόννησο.

7) 2.500 Χρόνια κατοικείται το χωριό Γεράκι Λακωνίας ασταμάτητα. Δηλαδή από την περίοδο που χτίστηκε ο Παρθενώνας.

Πάνω από 800 πετρόχτιστοι πύργοι έχουν μετρηθεί στη Μάνη. Ταυτόχρονα στην ίδια περιοχή θα συναντήσετε πάρα πολλές βυζαντινές εκκλησίες που χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα!

9) Το δρυοδάσος της Φολόης στην Ορεινή Ηλεία θεωρείται το μεγαλύτερο δρυοδάσος της Ανατολικής Ευρώπης. Το αυτοφυές δάσος πήρε το όνομά του από την μυθολογία και τον βασιλιά των Κενταύρων Φόλο, φίλο του Ηρακλή.

Η Πελοπόννησος έχει το πιο περίεργο σχήμα χερσονήσου στον κόσμο αφού μοιάζει με παλάμη. Ο λόγος οφείλεται στην έντονη σεισμικότητα της περιοχής.

9) Στο παρελθόν η Πελοπόννησος ενώνονταν με την Κρήτη δημιουργώντας ένα τόξο! Οι σεισμοί που προκάλεσαν ένα τσουνάμι, χώρισαν τις δύο περιοχές αφήνοντας στη μέση τα Κύθηρα.

10) Ο Ψαθόπυργος Αχαΐας είναι το βορειότερο χωριό της Πελοποννήσου, η Σαρωνίδα Τροιζήνας το ανατολικότερο, το Αρκούδι Ηλείας το δυτικότερο και τα Κοκκινόγεια Λακωνίας το νοτιότερο.

11) Τα Μαγουλιανά Αρκαδίας είναι το υψηλότερο χωριό της Πελοποννήσου σε υψόμετρο 1365 μέτρων και ένα από τα πιο υψηλά στην Ελλάδα.

12) Στη Βάστα Αρκαδίας υπάρχει μια εκκλησία, η Αγία Θεοδώρα. Διαφέρει από όλες τις άλλες αφού επάνω της βρίσκονται 17 δένδρα. Και τώρα θα μου πείτε πως; αυτό συνέβη επειδή η λάσπη που έβαλαν οι εργάτες μέσα στα τούβλα βοήθησε στην ανάπτυξη των πλατανιών.

13) Στην Κυνουρία της Ανατολικής Αρκαδίας ομιλείται μέχρι και σήμερα μια διαφορετική γλώσσα τα τσακώνικα. Η εν λόγω γλώσσα είναι γλώσσα προς εξαφάνιση αφού μόνο 300 άτομα την ομιλούν. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες για να κρατηθεί ζωντανή με τη διδασκαλία της σε σχολείο του Λεωνίδιου. Η γλώσσα έχει ίδια χαρακτηριστικά με την αρχαία Ελληνική. Μια γνωστή φράση είναι το "Καούρ Εκάνατε" που σημαίνει καλωσορίσατε!

14) Στην πολιτεία του Μισισιπή στις Η.Π.Α υπάρχει πόλη με το όνομα Κόρινθος. Ο λόγος που δόθηκε το όνομα ήταν επειδή η πόλη αποτελούσε σιδηροδρομικό σταυροδρόμι όπως και η Κόρινθος στην Πελοπόννησο. Ενώ στην Ουάσιγκτον των Η.Π.Α υπάρχει πόλη Ολυμπία από την Ολυμπία της Ηλείας. Στις Βρυξέλες του Βελγίου υπάρχει οδός Πελοποννήσου (Rue du Peloponnes).

15) Ο Ναός του Επικούριου Απόλλωνος στην Ηλεία-Μεσσηνία (υπάρχει ασάφεια προς αυτό, αλλά βρίσκεται στο όρος Μίνθη) είναι ο δίδυμος αδερφός του Παρθενώνα αφού μοιάζουν υπερβολικά πολύ! Έχει χτιστεί με πέτρα όμως για να προστατευτεί και έχει καλυφθεί με τέντα.

16) Το Φρέαρ των Οινουσσών, είναι μια τάφρος που αποτελεί το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου με βάθος τα 5.269 μέτρα. Βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, νοτιοδυτικά της Πύλου και πιο συγκεκριμένα, νότια ενός συμπλέγματος μικρών νησιών που ονομάζονται Μεσσηνιακές Οινούσσες.

17) Η Ανδραβίδα στην Ηλεία, κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας (1205 – 1460) υπήρξε πρωτεύουσα του πριγκιπάτου της Αχαΐας (Μοριάς) και έδρα του επισκόπου Ωλένης. Υπήρξε η μεγαλύτερη και λαμπρότερη πόλη της Ηλείας καθώς ήταν η έδρα των Φράγκων πριγκήπων Βιλλεαρδουίνων. Από το ένδοξο παρελθόν της το μόνο που σώζεται σήμερα είναι το γοτθικό μέρος του χώρου του Ναού της Αγίας Σοφίας και δύο παρεκκλήσια. Η εκκλησία κτίστηκε περίπου το 1230 από το μοναχικό τάγμα των Δομινικανών!

18) Στην Μαντινεία Αρκαδίας, λίγο πιο έξω από την Τρίπολη θα βρείτε τον πιο παράξενη εκκλησία με αρχαϊκή αρχιτεκτονική!

19) Το 40% του πληθυσμού της Αθήνας έχει καταγωγή από την Πελοπόννησο ενώ οι δήμοι Πειραιά, Κερατσινίου-Δραπετσώνας, Αιγάλεω, Περιστερίου, Κορυδαλλού συγκεντρώνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά. Στον Πειραιά υπάρχει συνοικία Μανιάτικα όπου ζουν περισσότεροι Μανιάτες από ότι στη Μάνη και στην Κηφισιά υπάρχει ο Οικισμός των Πελοποννήσιων με οδούς από διάφορα μέρη της Πελοποννήσου!

20) Η πεδιάδα Ηλείας-Αχαΐας είναι η 3η μεγαλύτερη πεδιάδα της Ελλάδας μετά τη Θεσσαλική και της Θεσσαλονίκης!

21) Το 1920 ο Νομός Μεσσηνίας είχε πληθυσμό 300 χιλιάδες κατοίκους και ήταν ο 4ος μεγαλύτερος νομός στη χώρα σε πληθυσμό. Όμως η αστικοποίηση άλλαξε τα δεδομένα και σήμερα αριθμεί 150 χιλιάδες κατοίκους.

22) Η Πελοπόννησος έχει 3 ανενεργά ηφαίστεια με το πιο γνωστό να βρίσκεται στην χερσόνησο των Μεθάνων! Υπάρχουν επίσης το ηφαίστειο στο Σουσάκι Κορίνθου στη βορειοδυτική ακτή του ηφαιστειακού τόξου του νοτίου Αιγαίου και το ηφαίστειο Καλάθι στην Καλαμάτα.

23) Περίπου το 70% του πληθυσμού της Αρκαδίας ζει σε χωριά.

24) Ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του Μυκηναϊκού πολιτισμού, η γέφυρα της Καζάρμας ή γέφυρα Αρκαδικού ορθώνεται επιβλητική και χρονολογείται από την Εποχή του χαλκού το 1300 π.χ. Το γεγονός αυτό την καθιστά την αρχαιότερη διατηρημένη γέφυρα της Ευρώπης και την αρχαιότερη που βρίσκεται μέχρι σήμερα σε χρήση.

25) Μεταξύ των νομών Ηλείας και Μεσσηνίας, στη δυτική ακτή της Πελοποννήσου, συναντάται ο Κυπαρισσιακός Κόλπος, ο οποίος εκτείνεται από το Κατάκολο στα βόρεια, μέχρι την Κυπαρισσία στα νότια. Σε μια έκταση 44 χλμ. απλώνεται η αχανής ακτογραμμή του και αποτελεί τη μεγαλύτερη παραλία της Ανατολικής Μεσογείου.

* Οι πληροφορίες έχουν δημοσιευθεί στο παρελθόν στη σελίδα μας "
Μαθαίνοντας την Πελοπόννησο" αλλά σ διάφορες δημοσιεύσεις!

Επιμέλεια Αντώνιος Ρωμανός  

No comments: