Monday, June 15, 2015

Με το φακό των λέξεων

Ελένης Αρτεμίου-Φωτιάδου 
Στα μέσα του Ιούνη πια και άλλη μια σχολική χρονιά κατηφορίζει σιγά σιγά σαν ποτάμι προς τη θάλασσα του χρόνου. Ο κύκλος κλείνει, η γνώση συμμαζεύει τα εργαλεία της, ο ήλιος κλείνει το μάτι στην ανάπαυλα. Ήτανε μια χρονιά με ανάμικτα τα χρώματα, εναλλασσόμενα τα όνειρα, αταλάντευτες τις προσδοκίες. Η κρίση, ηθική και οικονομική, συνέχισε να δείχνει τα δόντια και τις προθέσεις της. 

Η κοινωνία προσπάθησε να ισορροπήσει ανάμεσα στο επιθυμητό και το εφικτό και το σχολείο ανάμεσα στην αποστολή του και στα κοινωνικά προβλήματα που εισέβαλαν καθημερινά από τις πόρτες της ευαισθησίας του.

Φέτος λοιπόν, γίναμε ακόμα πιο μεγάλη γροθιά απέναντι στην ανάγκη. Συλλέξαμε τρόφιμα, μεριμνήσαμε για ρουχισμό, συγκεντρώσαμε χρήματα. Προσπαθήσαμε να καλύψουμε με την έγνοια μας τα κενά εκείνα που αφήνει η σκληρή πραγματικότητα στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Αλλά ομολογώ πως υπήρξαν στιγμές, που νιώσαμε αδύναμοι μπροστά στη δύναμη της έλλειψης. Και πόσα μπορεί, αλήθεια, η ανθρώπινη κινητοποίηση να καλύψει, όταν δεν μπορεί ο ίδιος ο άνθρωπος, αυτοδύναμα, να χαράξει την πορεία της ζωής του;

Γιατί, τι ζητά η ανθρώπινη αξιοπρέπεια; Μια δουλειά , λίγο χαμόγελο και το κεφάλι ψηλά. Να μπαίνει μεροκάματο στο σπίτι και ελπίδα μέσα στο όνειρο. «Πολλά δεν θέλει ο άνθρωπος», κατά τον Οδυσσέα Ελύτη. «Να’ν’ ήμερος, να΄ναι άκακος , λίγο φαΐ, λίγο κρασί, Χριστούγεννα και Ανάσταση». (Ήλιος ο Ηλιάτορας )

Παλέψαμε, λοιπόν, ξανά με τη γνώση και την…άγνοια. Γιατί έπρεπε να αποκωδικοποιούμε πολλές φορές τις συμπεριφορές εκείνες των παιδιών που κάποτε είχανε μια λύπη και άλλοτε μια θλιμμένη οργή στο βλέμμα. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού γίνεται ολοένα και πιο πολυσύνθετος, πιο απαιτητικός. Μπαίνει στην τάξη με ένα αναλυτικό πρόγραμμα προς εφαρμογή, με σκοπούς, στόχους προς επίτευξη. 

Πολυδύναμος, πολυμήχανος σαν Οδυσσέας, πρέπει να δείξει στο κάθε παιδί τον δρόμο προς την Ιθάκη του. Ακόμα κι αν φαίνεται πως δεν υπάρχει… θάλασσα να διαβεί, νησί να καταπλεύσει. Κι αν δεν βρίσκει καράβι για το ταξίδι, θα πρέπει με υπομονή και σύνεση να το ναυπηγήσει. Με κινήσεις προσεκτικές, μεθοδικές. Η ψυχή του παιδιού δεν είναι για πειραματισμούς. Η μέθοδος είναι πάντα μία: Αγάπη. 

Και η συνταγή επίσης μία: Περισσότερη αγάπη. «Όλοι οι άνθρωποι είναι εξαιρέσεις σε έναν κανόνα που δεν υπάρχει», έγραψε ο Πορτογάλος συγγραφέας Fernando Pessoa. Kι αυτό ο δάσκαλος, ο μεγάλος δάσκαλος που θέλει όχι απλώς να εξηγεί, όχι απλώς να δείχνει τον δρόμο αλλά να εμπνέει τον μαθητή του να ακολουθήσει τις μεγάλες λεωφόρους που του μέλλονται, το γνωρίζει πολύ καλά και το κρατάει σαν πυξίδα στην καθημερινή του πρακτική.

Ήταν, λοιπόν, μια άλλη επίπονη χρονιά, στην οποία διδάξαμε και διδαχτήκαμε. Κι όσο ο Σεπτέμβρης στέκει ακόμα σε απόσταση κι αφήνει την ανεμελιά των διακοπών να χρωματίζει τις μέρες μας, θέλω να ελπίζω πως η καινούρια σχολική χρονιά θα έρθει με τα εχέγγυα εκείνα που θα διασφαλίσουν τη μόρφωση αλλά και το χαμόγελο των παιδιών μας. 

Γιατί η εκπαίδευση, κατά τον μεγάλο παιδαγωγό Ιωάννη Ερρίκο Πεσταλότσι, «δεν αξίζει μια πεντάρα , αν κάνει το παιδί να χάσει το θάρρος και το κέφι του του». 
Πόσο μάλλον η κοινωνία! 

Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου
 

No comments: