Το ηθικό και τα μάτια μας

Γράφει ο Δρ Κώστας Κονής

 

Σε περιπτώσεις δύσκολες, σε ώρες κρίσης, και σε ώρες που θα πρέπει να μαζέψουμε τις δυνάμεις μας για να σταθούμε στα πόδια μας και να ξεπεράσουμε τον φόβο και το σοκ μας, ο παράγοντας ηθικό αποκτά χωρίς αμφιβολία ύψιστη σημασία. Είναι για αυτόν ακριβώς τον λόγο που έχουμε όλοι υποχρέωση, από όποιο μετερίζι βρισκόμαστε, να κάνουμε ότι μπορούμε ώστε το ηθικό μας, στις δύσκολες αυτές ώρες να παραμείνει ψηλό.

Αφού λοιπόν η μεγάλη κρίση προηγήθηκε στην Ελλάδα, χτυπώντας πρώτα τους αδελφούς μας εκεί και προσφέροντας μας ίσως χρόνο για προετοιμασία, άσχετα από το πόσο τον αξιοποιήσαμε, είναι καλά να δούμε πως έγινε η διαχείριση του παράγοντα του ηθικού εκεί. Τι έγινε λοιπόν στην Ελλάδα; Ποια και πόσο συντονισμένη προσπάθεια έγινε για να κρατηθεί το ηθικό του λαού ψηλά;

Πόσο διαφορετικά μπορούσαν να παρουσιαστούν τα πράγματα έτσι που το ηθικό του κόσμου να μην καταρρακωθεί άλλα να κρατηθεί ψηλό για να μπορέσει να αγωνιστεί; Πως λειτούργησαν οι  ανακοινώσεις των κομμάτων, οι πολιτικές δηλώσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, τα ηλεκτρονικά μέσα, τα τηλεοπτικά κανάλια, οι εφημερίδες, οι οργανωμένοι φορείς και τα διαδικτυακά μπλογκς; Συνέβαλαν στην αναβάθμιση ή στην εξόντωση του ηθικού του λαού; Ενεθάρρυναν η τρομοκράτησαν τον λαό; Χωρίς βέβαια να υποστηρίζω οποιαδήποτε φίμωση μέσου η άτομου θεωρώ ότι το θέμα του ηθικού δεν αντιμετωπίστηκε στην Ελλάδα με τον πιο σωστό τρόπο.

Αποτέλεσμα τούτου ήταν μια συνεχής εστίαση στα αρνητικά, στους κίνδυνους, στις δυσκολίες και στην επερχόμενη καταστροφή με συνέπεια να μεταδίδεται φόβος και πανικός και να εξοντώνεται η ελπίδα και η αγωνιστική διάθεση του λαού. Τίτλοι εφημερίδων, ρεπορτάζ και εκπομπών έδιναν, και δίνουν ίσως ακόμη μια φοβέρα απελπιστική εικόνα.

Ας έλθουμε τώρα στο νησί μας. Πως διαχειριζόμαστε εμείς το θέμα του ηθικού; Θα λειτουργήσουμε καλύτερα ; Από εμάς εξαρτάται. Είναι πιστεύω θέμα αγάπης στον τόπο μας και πατριωτισμού και όχι νομικής ρύθμισης η «φίμωσης». Όταν ένας λαός περνά δύσκολα και χρειάζεται να κάνει υπομονή, να σκεφτεί σωστά να μετρήσει τις επιλογές του, να βρει λύσεις, να ξανακτίσει και να δημιουργήσει, κανένας δεν έχει δικαίωμα να πλήττει το ηθικό του.

Πως είναι δυνατό να μιλούμε και αποδίδουμε τόση σημασία, για παράδειγμα, στη «ψυχολογία των αγορών » και τις συνέπειες της, και για την «ψυχολογία της ομάδας μας» και τη σχέση της με τη μειωμένη απόδοση και να αγνοούμε ή να υποτιμούμε την ψυχολογία και το ηθικό του λαού ; Για να διεξαγάγουμε  αγώνα πρέπει το ηθικό μας να είναι όχι ακμαίο άλλα ακμαιότατο, όπως μας έλεγαν στο στρατό. Χρειάζεται λοιπόν πατριωτισμός και υπευθυνότητα για να το προστατέψουμε.

Όταν ένας εκδότης ή ένας καναλάρχης επιλέγει τον λιγότερο εμπορικό τίτλο , για να προστατέψει το ηθικό των συμπατριωτών του, αυτό είναι υπευθυνότητα και πατριωτισμός. Όταν ο πολιτικός μετρά τα λόγια του και μένει μακριά από ατάκες και λαϊκισμούς, αγνοώντας πολιτικές σκοπιμότητες και κομματικά οφέλη, για να μην ζημιώσει το ηθικό των συμπατριωτών του, αυτό είναι υπευθυνότητα και πατριωτισμός. Όταν ο συνδικαλιστής διεκδικεί σωστά χωρίς να χρησιμοποιεί υπερβολές και χωρίς να πλήττει το ηθικό όσων τον ακούν αυτό είναι υπευθυνότητα και πατριωτισμός. Όταν ο επιχειρηματίας ή ο φορέας του προσπαθεί να επικοινωνεί με μέτρο και με τρόπο που να μην πλήττει το ηθικό των εργαζομένων, αυτό είναι υπευθυνότητα και πατριωτισμός.

Ας προσέξουμε λοιπόν το ηθικό μας αποφεύγοντας την αρνητική υπερβολή και αναδεικνύοντας τη θετική προοπτική. Μπορεί το θετικό να μην «πουλά» καμιά φορά όπως το αρνητικό αλλά αυτό χρειαζόμαστε για να αγωνιστούμε και να ατυχούμε. Αυτό θα πρέπει να αναζητούμε και να αναδεικνύουμε. Την προοπτική και την ελπίδα. Σε αντίθετη περίπτωση θα επηρεάσουμε τόσο το λαό που δεν θα έχει όρεξη να ντυθεί καν  για να πάει στην εργασία του μια και θα είναι φορτωμένος με ψυχολογικά προβλήματα και θα κουβαλά ένα χαμηλό μέχρι ανύπαρκτο ηθικό. Με μια τέτοια τακτική κάνουμε και κάτι πολύ πιο κακό. Αποθαρρύνουμε τους νέους μας να κάνουν όνειρα και να έχουν ελπίδα. Μια τέλεια δηλαδή συνταγή καταστροφής.

Δεν υποτιμώ τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Με κανένα τρόπο. Έχουμε όμως λόγους να είμαστε αισιόδοξοι, ω! Πολλούς.  Και θα πρέπει να τους υπενθυμίζουμε και να τους αναδεικνύουμε.

Πρώτα από όλα είμαστε συνηθισμένοι και καλά εκπαιδευμένοι στα δύσκολα. Ξέρουμε να τα βγάζουμε πέρα και το αποδείξαμε. Έχουμε την προοπτική του φυσικού αεριού και είτε αρέσει σε κάποιους η όχι έχουμε Θεόσταλτο φυσικό πλούτο που θα οδηγήσει τον ταλαιπωρημένο λαό μας σε αξιοζήλευτη ευημερία και που μπορεί να στηρίξει πολλαπλάσια χρέη όσο και αν μας θέλουν να μην το πιστεύουμε. Έχουμε μορφωμένο δυναμικό με φιλότιμο και εργατικότητα, έχουμε αξιοζήλευτη τουριστική υποδομή και τουρισμό. Έχουμε και  αληθινούς φίλους και ξένους επιχειρηματίες και κόσμο που πραγματικά αγαπά το νησί μας. Έχουμε δυνατούς και οργανωμένους θεσμούς και συστήματα. Έχουμε την Εκκλησία που απέδειξε ότι στηρίζει και θα στηρίξει τον λαό μας και πνευματικά και οικονομικά. Έχουμε ιδέες και δημιουργικότητα που μπορούμε να  αξιοποιήσουμε.

Πρέπει να ομολογήσω, με μεγάλη ευχαρίστηση, ότι η  πρώτη τηλεοπτική συνέντευξη του νέου Υπουργού Οικονομικών περιείχε αυτά που προσπαθώ να υπογραμμίσω με τις λίγες αυτές σκέψεις. Χωρίς καθόλου να υποτιμά τις δυσκολίες έστελλε καθαρό μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας.

Το ηθικό λοιπόν και τα μάτια μας. Ας βάλουμε ο καθένας το λιθαράκι  του για να το προστατέψουμε. Ας μην παίξουμε το παιχνίδι των ξένων «φίλων» που μας θέλουν, για τους δικούς τους λόγους και σχέδια, να νοιώσουμε ταπεινωμένοι, χωρίς ελπίδα και προοπτική.

Δρ Κώστας Κονής
Konis@innovageconsulting.com