Tuesday, October 31, 2017
Περί ρητόρων, Μάριου Πλωρίτη
Του Μάριου Πλωρίτη
ΜΕΑ culpa! Στο άρθρο μου της 25.1 («Τέλος στον εμφύλιο πόλεμο!») ελεεινολογούσα την «προεκλογική υστερική ρητορεία» που μας βομβαρδίζει ακατάσχετα από τα τηλεοπτικά παράθυρα. Πρέπει να ομολογήσω, όμως, πως αυτός ο... αφορισμός περιείχε μιαν αδικία (όπως παρατηρεί ένας αναγνώστης-«παλαιός εκπαιδευτικός»): Είναι πραγματικά άδικο να φορτώνεις στη ρητορεία - στη ρητορική, σωστότερα - όσα εκπέμπονται από τα - και τεκταίνονται στα φινιστρίνια της μικρής οθόνης. Επειδή, εκεί, ούτε λόγος υπάρχει, ούτε αντίλογος, ούτε διάλογος, αλλά ένας ορυμαγδός από ανθρώπους που, αντί να συζητούν, κραυγάζουν όλοι μαζί, σε τέτοιο σημείο ώστε όχι μόνο δεν μπορείς να καταλάβεις τι υποστηρίζει ο καθένας αλλά ούτε καν ν' ακούσεις τι λένε οι ομαδόν ωρυόμενοι.
Αυτή, όμως, η βαρβαρική οχλαγωγία μόνο ρητορεία δεν μπορεί να ονομαστεί. Ολοι ξέρουμε πως ρητορική είναι η τέχνη να πείθεις τους άλλους. Να τους πείθεις με τον λόγο, με επιχειρήματα και αποδείξεις πως οι απόψεις σου είναι σωστές και να τους κάνεις να τις παραδεχτούν κι εκείνοι. Τι επιχειρήματα, όμως, και τι αποδείξεις (αν υπάρχουν) μπορεί να εισπράξει, να «προσλάβει» ο δύσμοιρος τηλεθεατής-ακροατής, πώς και από τι να πεισθεί, όταν το μόνο που φτάνει στ' αυτιά του είναι μια χλαλοή από φωνασκίες και υλακές - και υβρεολόγια, συχνά;
Οι αρχαίοι Ελληνες εκτιμούσαν τόσο την Πειθώ με τον λόγο, ώστε την είχαν θεοποιήσει και της είχαν αφιερώσει ναούς στην Αθήνα, στην Κόρινθο και αλλού. Σήμερα, έχουμε θεσμοποιήσει τον λασποπόλεμο του ά-λογου λόγου και τη Βαβέλ της ακατανοησίας - και της ανοησίας, φυσικά.
Δεν φταίει, λοιπόν, γι' αυτές τις οικτρότητες η ρητορική αλλά εκείνοι που κάνουν κακή χρήση της, «οι μη χρώμενοι ορθώς», όπως έλεγε ο μεγάλος σοφιστής και ρητοροδιδάσκαλος Γοργίας1. Στη δική μας, τωρινή, πανίδα, μάλιστα, ούτε καν κακή χρήση, κατάχρηση της ρητορικής γίνεται, αλλά η τέχνη αυτή καταδικάζεται σε πλήρη αχρηστία από το νταβατούρι του ομαδικού ξελαρυγγιάσματος...
ΑΛΛΑ πέρα απ' αυτή την αξιοθρήνητη κακοποίηση, υπάρχει το βασικό ερώτημα: όταν χρησιμοποιείται, κατά κάποιον τρόπο, η ρητορική - σε λόγους από μπαλκόνια, σε τηλεοπτικές ομιλίες κλπ. - ποιος είναι καλύτερος, πιο άξιος ρήτορας, ποιος πείθει περισσότερο τους ακροατές; Ακριβέστερα: ποιος πρέπει να πείθει περισσότερο; Αυτός που διαθέτει μεγαλύτερη ευγλωττία κι ευφράδεια, αυτός που ξέρει να γίνεται ευχάριστος στα πλήθη, να τα ενθουσιάζει, να τα παρασύρει, να τα φανατίζει ακόμα; Τέτοιου είδους ρήτορες αφθονούν από καταβολής λόγου - με ακραία περίπτωση, και κατάπτωση, τους δημαγωγούς και λαοπλάνους, παλαιούς και νεότερους. Αυτούς που, με την «αχρεία ευγλωττία» τους, με την «αλαζονεία της γλώσσας» τους, «κανακεύουν τον λαό, τον χαϊδολογούν, τον κολακεύουν, τον σέρνουν απ' τη μύτη, τον εξαπατούν», και αποδείχνονται «οι χειρότεροι εχθροί του», αφού με την «αναισχυντία» τους οδηγούν στη διαφθορά και, ουσιαστικά, στην αναίρεση (την «μεταβολή») της δημοκρατίας2.
'H αντίθετα, είναι πιο άξιος ρήτορας αυτός που - έστω κι αν έχει λιγότερη «ρητορική δεινότητα» - λέει τα αληθέστερα και χρησιμότερα για το σύνολο και για τα άτομα, έστω κι αν είναι δυσάρεστα; H απάντηση στο «δίλημμα» είναι αυτονόητη:
«Οσοι σας λένε ό,τι επιθυμείτε, εύκολα μπορούν να σας εξαπατήσουν - τα ευχάριστα λόγια σκοτίζουν την κρίση σας και δεν σας αφήνουν να ξεχωρίσετε το καλύτερο -, ενώ δεν κινδυνεύετε να πάθετε κάτι τέτοιο από εκείνους που δεν σας συμβουλεύουν για να σας ευχαριστήσουν· γιατί αυτοί έναν τρόπο έχουν για να σας πείσουν: να σας δείξουν τι συμφέρει πραγματικά στην πολιτεία», έλεγε ο Ισοκράτης στους Αθηναίους. Και ακόμα:
«Σπουδαιότεροι και βαθύτεροι είναι (οι λόγοι) που αναζητούν την αλήθεια παρά εκείνοι που προσπαθούν να στρεβλώσουν τη σκέψη των ακροατών, καθώς και οι λόγοι που κατακρίνουν τα λάθη και νουθετούν παρά όσοι θέλουν να ευχαριστήσουν και να διασκεδάσουν»3.
ΑΥΤΟΙ οι «ωμοί» ρήτορες κατέχουν την «κυριότερη αρετή του λεκτικού, τη σαφήνεια», διαθέτουν παρρησία, «τόλμη και γνώση» και, έτσι, «το σωστό στη σωστή ώρα και λένε και αποσιωπούν και κάνουν και παραλείπουν» («το δέον εν τω δέοντι και λέγειν και σιγάν και ποιείν και εάν»)4.
* Ποιοι είναι καλύτεροι, πιο άξιοι ρήτορες, ποιοι (πρέπει να) πείθουν περισσότερο τους ακροατές;
Αυτή, όμως, η βαρβαρική οχλαγωγία μόνο ρητορεία δεν μπορεί να ονομαστεί. Ολοι ξέρουμε πως ρητορική είναι η τέχνη να πείθεις τους άλλους. Να τους πείθεις με τον λόγο, με επιχειρήματα και αποδείξεις πως οι απόψεις σου είναι σωστές και να τους κάνεις να τις παραδεχτούν κι εκείνοι. Τι επιχειρήματα, όμως, και τι αποδείξεις (αν υπάρχουν) μπορεί να εισπράξει, να «προσλάβει» ο δύσμοιρος τηλεθεατής-ακροατής, πώς και από τι να πεισθεί, όταν το μόνο που φτάνει στ' αυτιά του είναι μια χλαλοή από φωνασκίες και υλακές - και υβρεολόγια, συχνά;
Οι αρχαίοι Ελληνες εκτιμούσαν τόσο την Πειθώ με τον λόγο, ώστε την είχαν θεοποιήσει και της είχαν αφιερώσει ναούς στην Αθήνα, στην Κόρινθο και αλλού. Σήμερα, έχουμε θεσμοποιήσει τον λασποπόλεμο του ά-λογου λόγου και τη Βαβέλ της ακατανοησίας - και της ανοησίας, φυσικά.
Δεν φταίει, λοιπόν, γι' αυτές τις οικτρότητες η ρητορική αλλά εκείνοι που κάνουν κακή χρήση της, «οι μη χρώμενοι ορθώς», όπως έλεγε ο μεγάλος σοφιστής και ρητοροδιδάσκαλος Γοργίας1. Στη δική μας, τωρινή, πανίδα, μάλιστα, ούτε καν κακή χρήση, κατάχρηση της ρητορικής γίνεται, αλλά η τέχνη αυτή καταδικάζεται σε πλήρη αχρηστία από το νταβατούρι του ομαδικού ξελαρυγγιάσματος...
ΑΛΛΑ πέρα απ' αυτή την αξιοθρήνητη κακοποίηση, υπάρχει το βασικό ερώτημα: όταν χρησιμοποιείται, κατά κάποιον τρόπο, η ρητορική - σε λόγους από μπαλκόνια, σε τηλεοπτικές ομιλίες κλπ. - ποιος είναι καλύτερος, πιο άξιος ρήτορας, ποιος πείθει περισσότερο τους ακροατές; Ακριβέστερα: ποιος πρέπει να πείθει περισσότερο; Αυτός που διαθέτει μεγαλύτερη ευγλωττία κι ευφράδεια, αυτός που ξέρει να γίνεται ευχάριστος στα πλήθη, να τα ενθουσιάζει, να τα παρασύρει, να τα φανατίζει ακόμα; Τέτοιου είδους ρήτορες αφθονούν από καταβολής λόγου - με ακραία περίπτωση, και κατάπτωση, τους δημαγωγούς και λαοπλάνους, παλαιούς και νεότερους. Αυτούς που, με την «αχρεία ευγλωττία» τους, με την «αλαζονεία της γλώσσας» τους, «κανακεύουν τον λαό, τον χαϊδολογούν, τον κολακεύουν, τον σέρνουν απ' τη μύτη, τον εξαπατούν», και αποδείχνονται «οι χειρότεροι εχθροί του», αφού με την «αναισχυντία» τους οδηγούν στη διαφθορά και, ουσιαστικά, στην αναίρεση (την «μεταβολή») της δημοκρατίας2.
'H αντίθετα, είναι πιο άξιος ρήτορας αυτός που - έστω κι αν έχει λιγότερη «ρητορική δεινότητα» - λέει τα αληθέστερα και χρησιμότερα για το σύνολο και για τα άτομα, έστω κι αν είναι δυσάρεστα; H απάντηση στο «δίλημμα» είναι αυτονόητη:
«Οσοι σας λένε ό,τι επιθυμείτε, εύκολα μπορούν να σας εξαπατήσουν - τα ευχάριστα λόγια σκοτίζουν την κρίση σας και δεν σας αφήνουν να ξεχωρίσετε το καλύτερο -, ενώ δεν κινδυνεύετε να πάθετε κάτι τέτοιο από εκείνους που δεν σας συμβουλεύουν για να σας ευχαριστήσουν· γιατί αυτοί έναν τρόπο έχουν για να σας πείσουν: να σας δείξουν τι συμφέρει πραγματικά στην πολιτεία», έλεγε ο Ισοκράτης στους Αθηναίους. Και ακόμα:
«Σπουδαιότεροι και βαθύτεροι είναι (οι λόγοι) που αναζητούν την αλήθεια παρά εκείνοι που προσπαθούν να στρεβλώσουν τη σκέψη των ακροατών, καθώς και οι λόγοι που κατακρίνουν τα λάθη και νουθετούν παρά όσοι θέλουν να ευχαριστήσουν και να διασκεδάσουν»3.
ΑΥΤΟΙ οι «ωμοί» ρήτορες κατέχουν την «κυριότερη αρετή του λεκτικού, τη σαφήνεια», διαθέτουν παρρησία, «τόλμη και γνώση» και, έτσι, «το σωστό στη σωστή ώρα και λένε και αποσιωπούν και κάνουν και παραλείπουν» («το δέον εν τω δέοντι και λέγειν και σιγάν και ποιείν και εάν»)4.
Δεν είναι, λοιπόν, οι «ωραίοι» και ευάρεστοι λόγοι το μέτρο της ρητορικής αξίας. Αλλά η ειλικρίνεια, η σύνεση, το ήθος του ρήτορα («Κυριωτάτην έχει πίστιν το ήθος»)5.
1. Πλάτων, Γοργίας, 457α. - 2. Ευριπίδης, Μήδεια, 586. Αριστοφάνης, Ιππής, 424. Ισοκράτης, Περί ειρήνης, MA'. Αριστοτέλης, Πολιτικά, E, 31, 1304β, 2. - 3. Ισοκράτης, Περί ειρήνης, B'-Γ' και Παναθηναϊκός, 271. - 4. Αριστοτέλης, Ρητορική, Γ, 2, 1, 1404β, 1 και Γοργίας, Ολυμπικός, απ. 7 και Επιτάφιος, απ. 6. - 5. Αριστοτέλης, Ρητορική, A, 2, 1356α, 13.
Και αυτό, βέβαια, απόκειται στη γνώση και την κρίση των ακροατών, στην ικανότητά τους να ξεχωρίζουν την ήρα από το στάρι, και το κριθάρι από το κουτόχορτο...
Μάριος Πλωρίτης
Μάριος Πλωρίτης
1. Πλάτων, Γοργίας, 457α. - 2. Ευριπίδης, Μήδεια, 586. Αριστοφάνης, Ιππής, 424. Ισοκράτης, Περί ειρήνης, MA'. Αριστοτέλης, Πολιτικά, E, 31, 1304β, 2. - 3. Ισοκράτης, Περί ειρήνης, B'-Γ' και Παναθηναϊκός, 271. - 4. Αριστοτέλης, Ρητορική, Γ, 2, 1, 1404β, 1 και Γοργίας, Ολυμπικός, απ. 7 και Επιτάφιος, απ. 6. - 5. Αριστοτέλης, Ρητορική, A, 2, 1356α, 13.
Το ΒΗΜΑ 15/02/2004
Monday, October 30, 2017
Sunday, October 29, 2017
Της Πατρίδας μου η Σημαία
Της Μαριάννας Μαυραγάνη-Λυκούδη
Από την εφημερίδα "Η Βούλα και ο κόσμος της" του Οκτωβρίου.
www.e-voula.gr
www.e-voula.gr
Μαριάννα Μαυραγάνη-Λυκούδη
Φιλόλογος. Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Βούλας, Βάρης, Βουλιαγμένης ΑΠΟΛΛΩΝΙΑ
Monday, October 23, 2017
Οι σκούταροι* του τουρισμού μας!
Του Φοίβου Νικολαΐδη
Πέρασαν δεκαετίες τουριστικής δραστηριότητας στον τόπο μας. Εντούτοις, εξακολουθεί, να υπάρχει αδυναμία υλοποίησης ενός μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού και τουριστικής πολιτικής.
Η δημιουργία υφυπουργείου Τουρισμού δεν θα λύσει τα χρονίζοντα προβλήματα, γιατί δεν είναι μόνον ο ΚΟΤ που υστερεί, αλλά, η απουσία εθνικής στρατηγικής και αδύναμης πολιτικής, που πολλές φορές ούτε καν εφαρμόζεται.
Η σύγχρονη οργάνωση και πολιτική, του τουριστικού τομέα τείνει στην αποκέντρωση. Τα θεσμοθετημένα όργανα διοίκησης και αποφάσεων δεν αποτελούν πλέον αποκλειστικότητα ενός κεντρικού φορέα.
Κλασσικό παράδειγμα η Γαλλία, ο δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός παγκόσμια. Η όλη τουριστική οργάνωση και πολιτική βασίζεται στη συμμετοχή και ουσιαστική συνεργασία μεταξύ κράτους, τοπικών φορέων, επαγγελματιών του τουρισμού, τουριστικών οργανώσεων και άλλων οργανωμένων συνόλων.
Δυστυχώς, παρά τις συνεχείς διακηρύξεις, μέχρι σήμερα δεν εφαρμόστηκε μια κυρίαρχη τουριστική πολιτική με βάθος χρόνου, άκρως απαραίτητη για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος.
Άπειρες είναι οι εισηγήσεις από ειδικούς σε τουριστικά θέματα, χωρίς επί του παρόντος να λαμβάνεται υπόψη ο αναγκαίος νεωτερισμός, η καινοτομία και η αναπροσαρμογή στα συνεχώς μεταβαλλόμενα δεδομένα. Φαίνεται, ότι, θα εξακολουθήσει να επικρατεί η κατάσταση αυτή, ενόσω η νοοτροπία παραμένει η ίδια. Μόνιμη σχεδόν απουσία καινοτόμων ιδεών, σε συνάρτηση με την απουσία αισθητικής και πολιτιστικού αισθητηρίου, πίσω από τις εκάστοτε αποφάσεις.
Είναι λυπηρό οι τόσες φυσικές ομορφιές της Κύπρου, ο πολιτιστικός πλούτος, η ιστορία και οι παραδόσεις, να μην αναδεικνύονται όσο θα έπρεπε. Όσα αναπτυξιακά έργα (δρόμοι, μαρίνες, γήπεδα γκολφ, τουριστικές εγκαταστάσεις) και να γίνουν, χωρίς να είναι συνδυασμένα και υποστηριζόμενα με συγκεκριμένες πολιτικές, από μόνα τους, δεν αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής.
Ο σεβασμός στο περιβάλλον, οι πολεοδομικές προδιαγραφές, η ρυμοτομία, ο εξωραϊσμός του παραλιακού μετώπου, η τοπιοτέχνηση, τα σχέδια κινήτρων κ.ά. δεν μπορούν πλέον να αγνοούνται.
Ένα απλό παράδειγμα από τα πολλά αποδεικνύει τη μονοσήμαντη σκέψη. Οι δήμοι Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας επιδιώκουν, να επενδύσουν σε καλύτερου επιπέδου ομπρέλες και κρεβατάκια με φανερό στόχο, την αύξηση των εσόδων τους. Ο Δήμος Παραλιμνίου επεκτείνει τις παραλίες του για να τοποθετεί επιπρόσθετες ομπρέλες, αλλά, αδιαφορεί για την τοποθέτηση έστω και ενός ναυαγοσώστη, με το γελοίο αιτιολογικό ότι δεν μπορεί, να κάνει προσλήψεις, ενώ θα μπορούσε να αγοράσει υπηρεσίες.
Η παραλία Σκουταρόσπηλιοι ή Σκούταροι*, που βρίσκεται στην περιοχή Κάππαρης, όπως και όλες οι υπόλοιπες παραλίες της ελεύθερης Αμμοχώστου, δεν έχουν οποιαδήποτε πινακίδα, που να αναγράφει το όνομα τους.
Έτσι, η παραλία είναι γνωστή ως «Κόλπος του Καρά» ή «Παραλία Μάλαμα» από το ξενοδοχείο που δεσπόζει στην περιοχή. (Καλύτερα να μην φανταστούμε, πως θα ονομαζόταν η παραλία, αν το ξενοδοχείο είχε ένα εντελώς ξένο όνομα)!
Ο Δήμος Παραλιμνίου έχει ευθύνη και υποχρέωση, να προστατεύσει τα τοπωνύμια της περιοχής του και να λαμβάνει σοβαρά υπόψη την ανάγκη αυτή. Πριν προχωρήσουμε σε ‘υψηλού επιπέδου ομπρέλες’… ας προσληφθεί πρώτα κανένας ναυαγοσώστης. Μετά ας γίνει ένα στοιχειώδες έργο υποδομής για λόγους υγείας, όπως είναι οι τουαλέτες, οι βρύσες νερού κ.ά. Ακολούθως, ένα μικρό καλλιτεχνικό έργο στο οποίο, να αναγράφεται η ονομασία της παραλίας. (Υπάρχουν άπειρες ιδέες από το εξωτερικό).
Ας αναθέσει η Κεντρική Επιτροπή Παραλιών σε ένα από τα πανεπιστήμια ένα πρότζεκτ για εισηγήσεις και ευφάνταστες ιδέες (με χαμηλό κόστος) για τοπιοτέχνηση των παραλιών μας, ώστε να δείξει έμπρακτα, πως πέρα από το οικονομικό όφελος υπάρχει ευαισθησία για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Όσον αφορά τις τοπικές αρχές, αντί να επιδιώκουν απλώς την αύξηση των εσόδων τους, θα πρέπει, να έχουν ως κύρια επιδίωξη και στόχο τους την εξυπηρέτηση, του πολίτη και την αξία που θα πρέπει, να προσδίδουν στην πολιτεία με τα έργα τους.
* Στα λατινικά η λέξη scutarium σημαίνει ασπίδα ή πολεμιστής. Λέγεται ότι οι σπήλιοι που βρίσκονται στην περιοχή, ήσαν παλιά καταφύγιο – κρυψώνας πολεμιστών ή κουρσάρων. διάθεση και ύστερα θα ακολουθήσουν και πολίτες…
Cyprusnews
Η δημιουργία υφυπουργείου Τουρισμού δεν θα λύσει τα χρονίζοντα προβλήματα, γιατί δεν είναι μόνον ο ΚΟΤ που υστερεί, αλλά, η απουσία εθνικής στρατηγικής και αδύναμης πολιτικής, που πολλές φορές ούτε καν εφαρμόζεται.
Η σύγχρονη οργάνωση και πολιτική, του τουριστικού τομέα τείνει στην αποκέντρωση. Τα θεσμοθετημένα όργανα διοίκησης και αποφάσεων δεν αποτελούν πλέον αποκλειστικότητα ενός κεντρικού φορέα.
Κλασσικό παράδειγμα η Γαλλία, ο δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός παγκόσμια. Η όλη τουριστική οργάνωση και πολιτική βασίζεται στη συμμετοχή και ουσιαστική συνεργασία μεταξύ κράτους, τοπικών φορέων, επαγγελματιών του τουρισμού, τουριστικών οργανώσεων και άλλων οργανωμένων συνόλων.
Δυστυχώς, παρά τις συνεχείς διακηρύξεις, μέχρι σήμερα δεν εφαρμόστηκε μια κυρίαρχη τουριστική πολιτική με βάθος χρόνου, άκρως απαραίτητη για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος.
Άπειρες είναι οι εισηγήσεις από ειδικούς σε τουριστικά θέματα, χωρίς επί του παρόντος να λαμβάνεται υπόψη ο αναγκαίος νεωτερισμός, η καινοτομία και η αναπροσαρμογή στα συνεχώς μεταβαλλόμενα δεδομένα. Φαίνεται, ότι, θα εξακολουθήσει να επικρατεί η κατάσταση αυτή, ενόσω η νοοτροπία παραμένει η ίδια. Μόνιμη σχεδόν απουσία καινοτόμων ιδεών, σε συνάρτηση με την απουσία αισθητικής και πολιτιστικού αισθητηρίου, πίσω από τις εκάστοτε αποφάσεις.
Είναι λυπηρό οι τόσες φυσικές ομορφιές της Κύπρου, ο πολιτιστικός πλούτος, η ιστορία και οι παραδόσεις, να μην αναδεικνύονται όσο θα έπρεπε. Όσα αναπτυξιακά έργα (δρόμοι, μαρίνες, γήπεδα γκολφ, τουριστικές εγκαταστάσεις) και να γίνουν, χωρίς να είναι συνδυασμένα και υποστηριζόμενα με συγκεκριμένες πολιτικές, από μόνα τους, δεν αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής.
Ο σεβασμός στο περιβάλλον, οι πολεοδομικές προδιαγραφές, η ρυμοτομία, ο εξωραϊσμός του παραλιακού μετώπου, η τοπιοτέχνηση, τα σχέδια κινήτρων κ.ά. δεν μπορούν πλέον να αγνοούνται.
Ένα απλό παράδειγμα από τα πολλά αποδεικνύει τη μονοσήμαντη σκέψη. Οι δήμοι Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας επιδιώκουν, να επενδύσουν σε καλύτερου επιπέδου ομπρέλες και κρεβατάκια με φανερό στόχο, την αύξηση των εσόδων τους. Ο Δήμος Παραλιμνίου επεκτείνει τις παραλίες του για να τοποθετεί επιπρόσθετες ομπρέλες, αλλά, αδιαφορεί για την τοποθέτηση έστω και ενός ναυαγοσώστη, με το γελοίο αιτιολογικό ότι δεν μπορεί, να κάνει προσλήψεις, ενώ θα μπορούσε να αγοράσει υπηρεσίες.
Η παραλία Σκουταρόσπηλιοι ή Σκούταροι*, που βρίσκεται στην περιοχή Κάππαρης, όπως και όλες οι υπόλοιπες παραλίες της ελεύθερης Αμμοχώστου, δεν έχουν οποιαδήποτε πινακίδα, που να αναγράφει το όνομα τους.
Έτσι, η παραλία είναι γνωστή ως «Κόλπος του Καρά» ή «Παραλία Μάλαμα» από το ξενοδοχείο που δεσπόζει στην περιοχή. (Καλύτερα να μην φανταστούμε, πως θα ονομαζόταν η παραλία, αν το ξενοδοχείο είχε ένα εντελώς ξένο όνομα)!
Ο Δήμος Παραλιμνίου έχει ευθύνη και υποχρέωση, να προστατεύσει τα τοπωνύμια της περιοχής του και να λαμβάνει σοβαρά υπόψη την ανάγκη αυτή. Πριν προχωρήσουμε σε ‘υψηλού επιπέδου ομπρέλες’… ας προσληφθεί πρώτα κανένας ναυαγοσώστης. Μετά ας γίνει ένα στοιχειώδες έργο υποδομής για λόγους υγείας, όπως είναι οι τουαλέτες, οι βρύσες νερού κ.ά. Ακολούθως, ένα μικρό καλλιτεχνικό έργο στο οποίο, να αναγράφεται η ονομασία της παραλίας. (Υπάρχουν άπειρες ιδέες από το εξωτερικό).
Ας αναθέσει η Κεντρική Επιτροπή Παραλιών σε ένα από τα πανεπιστήμια ένα πρότζεκτ για εισηγήσεις και ευφάνταστες ιδέες (με χαμηλό κόστος) για τοπιοτέχνηση των παραλιών μας, ώστε να δείξει έμπρακτα, πως πέρα από το οικονομικό όφελος υπάρχει ευαισθησία για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Όσον αφορά τις τοπικές αρχές, αντί να επιδιώκουν απλώς την αύξηση των εσόδων τους, θα πρέπει, να έχουν ως κύρια επιδίωξη και στόχο τους την εξυπηρέτηση, του πολίτη και την αξία που θα πρέπει, να προσδίδουν στην πολιτεία με τα έργα τους.
* Στα λατινικά η λέξη scutarium σημαίνει ασπίδα ή πολεμιστής. Λέγεται ότι οι σπήλιοι που βρίσκονται στην περιοχή, ήσαν παλιά καταφύγιο – κρυψώνας πολεμιστών ή κουρσάρων. διάθεση και ύστερα θα ακολουθήσουν και πολίτες…
Cyprusnews
Sunday, October 15, 2017
Ένα ατίθασο όνειρο
Γράφει η Έλενα Κισκη
Κυοφόρησα ένα ατίθασο όνειρο την κοιλιά μου,
έχοντας ν' αγναντεύει τη διαφάνεια του ήλιου.
Τον ομφάλιο λώρο, ενός ανθισμένου ουσιαστικού
έκοψαν οι ανταύγειες των αναγκών.
Απλώνοντας φτερά ματωμένα
μετανάστευσαν σμήνη φθόγγων,
από την μήτρα του λιγοστού.
Θέριεψαν τ' όνειρο οι κραυγές
να ζήσει στο άρρυθμο της ανάσας.
Μια βροντόφωνη γλώσσα βύζαξε υγρή θηλή,
των θεών κατευόδιο.
Τίμημα η γέννα του η μάνα ενός αύριου να είμαι...!
Έλενα Κισκη
Tuesday, October 10, 2017
Μαρία Ιζαμπέλα Αχιλλέως: Η ποιήτρια των δρόμων
Της Κούλας Στυλιανού*
Την απασχολεί η κοινωνική βιτρίνα - Ποίηση αντισυστημική, στηλιτεύει τον καθωσπρεπισμό, κυνηγά να αποδείξει τη γυμνότητά του
Αλαλία. Ο τίτλος της συλλογής. Η ποιήτρια, δασκάλα ενός κοριτσιού με επιλεκτική αλαλία, όταν γεννήθηκε μέσα της το θέλω της έκφρασης και της εξωτερίκευσης, έμοιασε στη μαθήτριά της. Διάλεξε το κοινό της. Επέλεξε να μιλήσει σε δέκτες χωρίς “επικάλυψη” (τίτλος ποιήματος), που ζητούν το απλό και το μεστό, που κουράστηκαν με την κούφια φλυαρία των ποιητών των μεγάλων σαλονιών κι εκδοτικών οίκων. Έχοντας μέσα της άδηλα συσσωρευμένα συναισθήματα -με κυριότερο τον θυμό-, όταν αποφάσισε να λεκτικοποιήσει το μέσα της, “ξεστόμισε απωθημένα”:
“Θύμωσε βρε! / Γίνε αέρας/ που κοπανάει παραθυρόφυλλα/που ανοίγει πόρτες πλατιά/ Γίνε τραγούδι του Ξυλούρη/ ταρακούνησε ψυχές/ Γίνε στίχοι του Καβάφη/ ξεστόμισε απωθημένα” (“Ο Θυμός”)
Την ποιήτρια απασχολεί η κοινωνική βιτρίνα. Ποίηση αντισυστημική, στηλιτεύει τον καθωσπρεπισμό, κυνηγά να αποδείξει τη γυμνότητά του. Την απασχολεί η φθορά των λέξεων και του εννοιολογικού φορτίου αυτών, που απορρέει από την κατάχρηση και την καπήλευση τόσο των λέξεων όσο και των συναισθημάτων. Εδώ η στοχευμένη κοινωνική κριτική αγγίζει και πτυχές της πολιτικής και του κυπριακού προβλήματος:
“Κι είναι ακριβώς αυτή η κατάχρηση των λέξεων,/σαράντα δύο χρόνια τώρα,/
σε ομιλίες, ποιήματα και σχολικά βιβλία,/που αφαιρεί από τη δραματικότητά τους.
Εισβολή, ξεριζωμός, πρόσφυγες,/αγνοούμενοι, συμφορά,/θάνατος.” (“Συμβίωση”)
Η “αλητεία” της ποίησης της Μαρίας Ιζαμπέλας Αχιλλέως, η αντισυστημικότητα αυτής και η οξεία κριτική στο χρυσό περιτύλιγμα μιας κοινωνίας με σαθρό όμως περιεχόμενο, είναι κατάδηλη στο ομότιτλο ποίημα “Σύστημα”, στο οποίο η ποιήτρια προβληματίζεται με τρόπο δηκτικό: “Από πού μπορώ να αγοράσω ένα νέο σύστημα πεποιθήσεων;/ κατά προτίμηση,/κάτι φθηνό,/μίας χρήσης/ και σε τιμή ευκαιρίας.”
Στο ποίημα με τον ειρωνικό τίτλο “Άτιτλο”, επαναλαμβάνει την ίδια λεκτική αναπηρία : “Μόνη κι άφωνη μένω/ σ’ αυτόν τον πλαστικό και θορυβώδη κόσμο”. Το “πλαστικό” και “θορυβώδες”, το τεχνητό κι η ηχορύπανση που καταλογίζει επικριτικά η ποιήτρια στον κόσμο και στην εποχή της, είναι η αιτία της αλαλίας, της επιλεκτικής σιωπής αλλά ενδεχομένως και η αιτία του εκφραστικού ξεσπάσματος, όταν μετά την πολύχρονη σιγή ακολούθησε η έκρηξη.
Η αντίδραση στον “πλαστικό και θορυβώδη κόσμο”, ήταν η φυσική και λιτή διατύπωση. Η ποίηση της “Αλαλίας” είναι αφτιασίδωτη, στα όρια του δωρικού. Είναι καθημερινή, γήινη, περιγραφική της τρέχουσας γλωσσικής πραγματικότητας της συνοικίας , της γειτονιάς και όχι της “επίσημης”, της κοστουμαρισμένης και γραβατωμένης των χώρων που απαιτούν “εκφραστικό τυπικό και ευπρέπεια”. Ενδεικτική είναι η χρήση των παρομοιώσεων και των μεταφορών: “και τα διπλώνω σαν καλή νοικοκυρά” (“Ψυχής έκδυση” ), “Μαζεύουν σαν στεγνό πανί”, “Μυρίζουν πρωινό καφέ μα και ματαίωση” (“Κυριακές”), “Οι λέξεις τους, που για χρόνια τις βίαζαν/[...] θα σηκωθούν./Χέρια θα βγάλουν/ και θα τους χαστουκίσουν!” (“Αντροπήν”). Στην “Αλαλία” οι λέξεις είναι “φτωχές” από εκφραστικό λούσο και λεκτική χρυσόσκονη, ξεχειλίζουν, όμως, πλούσιο, αβίαστο συναίσθημα. Η κοινωνική κατακραυγή και το κατηγορώ της ρηχής κι επίπλαστης σύγχρονης πραγματικότητας (“Καλώς ήλθατε στη γενιά της ψηφιακής φιλανθρωπίας”, από το ποίημα “Like”), κρύβει στα βάθη της την αμετακίνητη κι ατράνταχτη πίστη στον άνθρωπο και στην ευαισθησία του.
Η Μαρία-Ιζαμπέλα (Facebook) παρατηρεί με πινελιά θλίψης και σκεπτικισμού πως “σήμερα οι άνθρωποι ερωτεύονται/πάνω από κινητά και οθόνες αφής” και εξομολογείται νοσταλγικά “Μα εγώ, ακόμη περιμένω/ ένα ερωτικό γράμμα να φτάσει/μια χειρόγραφη αγάπη, ακόμη ψάχνω”. (“Χωρίς επαφή”).
Ο έρωτας στην “Αλαλία” θεματοποιείται
Η Μαρία-Ιζαμπέλα, σε αντίθεση με τους “ετοιμόλογους” θεωρητικούς του έρωτα, δεν έχει την απάντηση. Το ανήσυχο πνεύμα της ποιήτριας δεν εφησυχάζεται με παραδομένα αφηγήματα για την έννοια του έρωτα και κυρίως για τη βεβαιότητα της ύπαρξής του. Υπάρχει ο έρωτας; Υπήρξε ποτέ ή είναι μόνο στο μυαλό και στο θέλω δυο ανθρώπων που θέλουν να συγκινηθούν με την ιδέα του έρωτα;
“Αν και γεννήθηκε
από το πολύχρηστο στην αρχαία εράμαι
μάς είναι ετυμολογικά άγνωστος
Κι ας έχει φθαρεί
απ’ την κατάχρηση των ετοιμόλογων
που τον έβαζαν ευκόλως στο στόμα τους
Ο έρως
με προέλευση αβέβαιη
ίσως να μην ήταν ποτέ έτυμος
Να μην υπήρξε ποτέ αληθινά.”
(“Η ετυμολογία του Έρωτα”)
Η ποιήτρια της “Αλαλίας”, στο εκφραστικό της ξέσπασμα, κρίνει, επικρίνει, ελέγχει τα κακώς κείμενα σε κάθε τομέα ανθρώπινης δραστηριότητας και καταγράφει τις διαπιστώσεις της ποιητικά, αφού ομολογεί πως “δεν ξέρ[ει] σ’ άλλη γλώσσα να διαβάζ[ει]/[...] δεν ξέρ[ει] σ’ άλλη γλώσσα να μιλ[ά] (“Άτιτλο”). Η “καθαρότητα”, όμως, της “βρόμικης” και “αλήτικης” ποίησης που η ίδια επέλεξε να εκπροσωπήσει, διαφαίνεται στην αυτοκριτική που επιχειρεί. Από τον έλεγχο και την ενδελεχή εξέταση της αλήθειας και της αξίας των πραγμάτων και των ποιητικών υποκειμένων, δεν θα απαλλάξει τον ίδιό της τον εαυτό. Σ’ έναν εντός της ψυχής διάλογο, συνομιλεί με το alter ego της και -αποκρυσταλλώνοντας τις υπαρξιακές της ανησυχίες- διερωτάται αυτοαναφορικά:
“Ποιος είμαι εγώ;
Το ποίημα ή ο ποιητής;
Ο κατηγορούμενος ή ο δικαστής;”
(“Διάλογος”)
“Αν και γεννήθηκε
από το πολύχρηστο στην αρχαία εράμαι
μάς είναι ετυμολογικά άγνωστος
Κι ας έχει φθαρεί
απ’ την κατάχρηση των ετοιμόλογων
που τον έβαζαν ευκόλως στο στόμα τους
Ο έρως
με προέλευση αβέβαιη
ίσως να μην ήταν ποτέ έτυμος
Να μην υπήρξε ποτέ αληθινά.”
(“Η ετυμολογία του Έρωτα”)
Η ποιήτρια της “Αλαλίας”, στο εκφραστικό της ξέσπασμα, κρίνει, επικρίνει, ελέγχει τα κακώς κείμενα σε κάθε τομέα ανθρώπινης δραστηριότητας και καταγράφει τις διαπιστώσεις της ποιητικά, αφού ομολογεί πως “δεν ξέρ[ει] σ’ άλλη γλώσσα να διαβάζ[ει]/[...] δεν ξέρ[ει] σ’ άλλη γλώσσα να μιλ[ά] (“Άτιτλο”). Η “καθαρότητα”, όμως, της “βρόμικης” και “αλήτικης” ποίησης που η ίδια επέλεξε να εκπροσωπήσει, διαφαίνεται στην αυτοκριτική που επιχειρεί. Από τον έλεγχο και την ενδελεχή εξέταση της αλήθειας και της αξίας των πραγμάτων και των ποιητικών υποκειμένων, δεν θα απαλλάξει τον ίδιό της τον εαυτό. Σ’ έναν εντός της ψυχής διάλογο, συνομιλεί με το alter ego της και -αποκρυσταλλώνοντας τις υπαρξιακές της ανησυχίες- διερωτάται αυτοαναφορικά:
“Ποιος είμαι εγώ;
Το ποίημα ή ο ποιητής;
Ο κατηγορούμενος ή ο δικαστής;”
(“Διάλογος”)
Ο ποιητικός κόσμος της “Αλαλίας” είναι “απόσπασμα” ενός ποιητικού κόσμου νεόπλαστου από μια νέα γενιά ποιητών του νησιού. Τα δομικά υλικά αυτής είναι δωρικά, σχεδόν πρωτόγονα. Επιστροφή στις ρίζες της απλής και μεστής ρητορικής. Το νόημα διαφανές και παρθένο, αμόλυντο από τις πολλές λέξεις της σκοτεινής ποίησης του κλειστού κοινού και της ελίτ των μεγάλων σαλονιών. Είναι νέας γενιάς υψηλή ποίηση του δρόμου και των πολλών.
Κούλα Στυλιανού* (φιλόλογος)
Monday, October 9, 2017
Ηγέτες και «Σύνδρομο της Ύβρεως»
Γράφει ο Χρήστος Ιακώβου
Ο συγγραφέας, έχοντας μία μακρά πείρα στην πολιτική και υπό την ιδιότητά του ως ιατρός νευρολόγος, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα αυτό και ανατέμνει ένα αντικείμενο το οποίο ελάχιστοι άγγιξαν στο παρελθόν. Χαρακτηριστικά γράφει: «Ο βαθμός στον οποίο η ασθένεια επηρεάζει τη λειτουργία της κυβέρνησης και τις αποφάσεις των αρχηγών κρατών προκαλώντας παραφροσύνη, με την έννοια της απερισκεψίας, της ανοησίας και της παρορμητικότητας, ήταν ένα θέμα που αντιμετώπισα άμεσα ως υπουργός Εξωτερικών, και το οποίο δεν έπαψε να με απασχολεί έκτοτε».
Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο ποιοτικά μέρη. Το πρώτο μέρος πραγματεύεται τη σχέση πολιτικής και ιατρικής και το δεύτερο αναλύει το φαινόμενο του «Συνδρόμου της Ύβρεως».
Σε σχέση με το πρώτο μέρος, ο συγγραφέας εγείρει μία ευρεία γκάμα ενδιαφερόντων ερωτημάτων. Πόσο κάποια ασθένεια μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις ενός πολιτικού; Ποιοί κίνδυνοι ελλοχεύουν από την δημόσια απόκρυψη της ασθένειας; Πόσο δύσκολη είναι απομάκρυνση ενός ασθενούς ηγέτη από την εξουσία σε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Τέλος, σε τέτοιες περιπτώσεις το καθήκον των ιατρών εξαντλείται έναντι του ασθενούς, όπως κατά κανόνα συμβαίνει, ή η ευθύνη επεκτείνεται και απέναντι στο λαό και στο κράτος;
Προς απάντηση των ερωτημάτων του ο συγγραφέας παραθέτει μία σειρά από παραδείγματα. Σοκάρει η διαπίστωση ότι από τους 37 προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών μέχρι το 1974, στους μισούς διαπιστώθηκε κάποια ψυχική ασθένεια, μέρος των οποίων έπασχε και κατά τη διάρκεια άσκησης της εξουσίας. Για παράδειγμα, ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ ήταν εξασθενημένος ψυχολογικά όταν έγινε η διάσκεψη στη Γιάλτα. Ο Ρίτσαρντ Νίξον έπασχε από αλκοολισμό όταν ήταν πρόεδρος με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συμμετάσχει μερικές φορές σε σοβαρές συναντήσεις και ο Λύντον Τζόνσον υπέφερε από κατάθλιψη. Ο Τζον Κένεντι υπέφερε από την νόσο του Addison, ενδοκρινολογική διαταραχή των επινεφριδίων, γεγονός που του προκαλούσε αφόρητους πόνους προκαλώντας του άσχημη ψυχολογική διάθεση κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης αμερικανικής επιχείρησης στον Κόλπο των Χοίρων της Κούβας, όπως επίσης και στην αποτυχημένη συνάντηση που είχε με τον ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, Νικίτα Χρουστσόφ, στην Αυστρία. Άλλα έντονα παραδείγματα που παραθέτει ο Όουεν είναι η συνήθεια του Ουίστον Τσώρτσιλ, ο οποίος ήταν αρειμάνιος καπνιστής πούρων και κατά καιρούς έπασχε από κατάθλιψη, να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες οινοπνευματωδών ποτών. Ιδιαίτερη εντύπωση κάνει η αναφορά στην ασθένεια του Άντονυ Ίντεν κατά τη κρίση της Διώρυγας του Σουέζ και πως αυτή επηρέασε την συμπεριφορά του. Τέλος, δεν μένει απαρατήρητη η αποκάλυψη ότι τηρήθηκε αυστηρή μυστικότητα για μία μορφή καρκίνου του αίματος που έπασχε ο Σάχης του Ιράν, Moχάμμεντ Ρεζά Παχλαβί, κατά την ταραχώδη περίοδο 1977-79, όπως επίσης και η απόκρυψη της ασθένειας του καρκίνου του προστάτη που έπασχε ο Φρανσουά Μιττεράν, για έντεκα από τα δεκατέσσερα χρόνια που παρέμεινε στην προεδρία της Γαλλίας.
Θεωρώ ακόμη πιο σημαντικό το δεύτερο μέρος του βιβλίου όπου ο Όουεν πραγματεύεται το «Σύνδρομο της Ύβρεως» (Hubris Syndrome). Έχοντας ως μοντέλα την πολιτική συμπεριφορά των Τζωρτζ Μπους και Τόνι Μπλέρ αναλύει το φαινόμενο της συμπεριφοράς που απορρέει από την «μέθη της εξουσίας». Υποστηρίζει ότι μερικοί ηγέτες όταν ανέρχονται στην εξουσία εμφανίζουν τέτοια οίηση με αποτέλεσμα να εμπιστεύονται απόλυτα την κρίση τους και να αγνοούν τις υποδείξεις και την κριτική των συνεργατών τους. Έχοντας υπέρμετρη αυτοπεποίθηση, θεωρούν εαυτούς υπεράνω των ανθρωπίνων ορίων και βυθίζονται συνεχώς στις ψευδαισθήσεις παντοδυναμίας.
Ο Όουεν θεωρεί το «Σύνδρομο της Ύβρεως» εξαιρετικά επικίνδυνο για τη συμπεριφορά των ηγετών που μπορεί να επηρεάσει αποφάσεις για το μέλλον κοινωνιών, κρατών και της διεθνούς σκηνής και προτείνει στην ιατρική επιστημονική κοινότητα να μελετήσει συστηματικά την ύπαρξη του «Συνδρόμου της Ύβρεως» και να καταλήξει σε συμπεράσματα για τα συμπτώματά και την αντιμετώπισή του.
Τα πολύκροτα βιβλία πάντοτε πρωτοτυπούν σε περιεχόμενο. Ένα από αυτά των τελευταίων ετών είναι το βιβλίο του πρώην Βρετανού υπουργού εξωτερικών, Ντείβιντ Όουεν, «Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία» (εκδόσεις Καστανιώτη 2009, αγγλ. In Sickness and in Power: Illness in heads of government during the last 100 years). Η πρωτοτυπία του βιβλίου έγκειται στο σκοπό συγγραφής του, δηλαδή να ανιχνεύσει και να αναλύσει το πως η ψυχική και σωματική υγεία διαφόρων πολιτικών ηγετών έπαιξε σημαντικό ρόλο σε αποφάσεις που είχαν κρίσιμο χαρακτήρα και στρατηγικές επιπτώσεις για τα κράτη τους ή για την παγκόσμια ιστορία κατά τον 20ου αιώνα.
Ο συγγραφέας, έχοντας μία μακρά πείρα στην πολιτική και υπό την ιδιότητά του ως ιατρός νευρολόγος, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα αυτό και ανατέμνει ένα αντικείμενο το οποίο ελάχιστοι άγγιξαν στο παρελθόν. Χαρακτηριστικά γράφει: «Ο βαθμός στον οποίο η ασθένεια επηρεάζει τη λειτουργία της κυβέρνησης και τις αποφάσεις των αρχηγών κρατών προκαλώντας παραφροσύνη, με την έννοια της απερισκεψίας, της ανοησίας και της παρορμητικότητας, ήταν ένα θέμα που αντιμετώπισα άμεσα ως υπουργός Εξωτερικών, και το οποίο δεν έπαψε να με απασχολεί έκτοτε».
Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο ποιοτικά μέρη. Το πρώτο μέρος πραγματεύεται τη σχέση πολιτικής και ιατρικής και το δεύτερο αναλύει το φαινόμενο του «Συνδρόμου της Ύβρεως».
Σε σχέση με το πρώτο μέρος, ο συγγραφέας εγείρει μία ευρεία γκάμα ενδιαφερόντων ερωτημάτων. Πόσο κάποια ασθένεια μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις ενός πολιτικού; Ποιοί κίνδυνοι ελλοχεύουν από την δημόσια απόκρυψη της ασθένειας; Πόσο δύσκολη είναι απομάκρυνση ενός ασθενούς ηγέτη από την εξουσία σε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Τέλος, σε τέτοιες περιπτώσεις το καθήκον των ιατρών εξαντλείται έναντι του ασθενούς, όπως κατά κανόνα συμβαίνει, ή η ευθύνη επεκτείνεται και απέναντι στο λαό και στο κράτος;
Προς απάντηση των ερωτημάτων του ο συγγραφέας παραθέτει μία σειρά από παραδείγματα. Σοκάρει η διαπίστωση ότι από τους 37 προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών μέχρι το 1974, στους μισούς διαπιστώθηκε κάποια ψυχική ασθένεια, μέρος των οποίων έπασχε και κατά τη διάρκεια άσκησης της εξουσίας. Για παράδειγμα, ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ ήταν εξασθενημένος ψυχολογικά όταν έγινε η διάσκεψη στη Γιάλτα. Ο Ρίτσαρντ Νίξον έπασχε από αλκοολισμό όταν ήταν πρόεδρος με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συμμετάσχει μερικές φορές σε σοβαρές συναντήσεις και ο Λύντον Τζόνσον υπέφερε από κατάθλιψη. Ο Τζον Κένεντι υπέφερε από την νόσο του Addison, ενδοκρινολογική διαταραχή των επινεφριδίων, γεγονός που του προκαλούσε αφόρητους πόνους προκαλώντας του άσχημη ψυχολογική διάθεση κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης αμερικανικής επιχείρησης στον Κόλπο των Χοίρων της Κούβας, όπως επίσης και στην αποτυχημένη συνάντηση που είχε με τον ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, Νικίτα Χρουστσόφ, στην Αυστρία. Άλλα έντονα παραδείγματα που παραθέτει ο Όουεν είναι η συνήθεια του Ουίστον Τσώρτσιλ, ο οποίος ήταν αρειμάνιος καπνιστής πούρων και κατά καιρούς έπασχε από κατάθλιψη, να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες οινοπνευματωδών ποτών. Ιδιαίτερη εντύπωση κάνει η αναφορά στην ασθένεια του Άντονυ Ίντεν κατά τη κρίση της Διώρυγας του Σουέζ και πως αυτή επηρέασε την συμπεριφορά του. Τέλος, δεν μένει απαρατήρητη η αποκάλυψη ότι τηρήθηκε αυστηρή μυστικότητα για μία μορφή καρκίνου του αίματος που έπασχε ο Σάχης του Ιράν, Moχάμμεντ Ρεζά Παχλαβί, κατά την ταραχώδη περίοδο 1977-79, όπως επίσης και η απόκρυψη της ασθένειας του καρκίνου του προστάτη που έπασχε ο Φρανσουά Μιττεράν, για έντεκα από τα δεκατέσσερα χρόνια που παρέμεινε στην προεδρία της Γαλλίας.
Θεωρώ ακόμη πιο σημαντικό το δεύτερο μέρος του βιβλίου όπου ο Όουεν πραγματεύεται το «Σύνδρομο της Ύβρεως» (Hubris Syndrome). Έχοντας ως μοντέλα την πολιτική συμπεριφορά των Τζωρτζ Μπους και Τόνι Μπλέρ αναλύει το φαινόμενο της συμπεριφοράς που απορρέει από την «μέθη της εξουσίας». Υποστηρίζει ότι μερικοί ηγέτες όταν ανέρχονται στην εξουσία εμφανίζουν τέτοια οίηση με αποτέλεσμα να εμπιστεύονται απόλυτα την κρίση τους και να αγνοούν τις υποδείξεις και την κριτική των συνεργατών τους. Έχοντας υπέρμετρη αυτοπεποίθηση, θεωρούν εαυτούς υπεράνω των ανθρωπίνων ορίων και βυθίζονται συνεχώς στις ψευδαισθήσεις παντοδυναμίας.
Ο Όουεν θεωρεί το «Σύνδρομο της Ύβρεως» εξαιρετικά επικίνδυνο για τη συμπεριφορά των ηγετών που μπορεί να επηρεάσει αποφάσεις για το μέλλον κοινωνιών, κρατών και της διεθνούς σκηνής και προτείνει στην ιατρική επιστημονική κοινότητα να μελετήσει συστηματικά την ύπαρξη του «Συνδρόμου της Ύβρεως» και να καταλήξει σε συμπεράσματα για τα συμπτώματά και την αντιμετώπισή του.
Η σημασία του βιβλίου έγκειται ότι αγγίζει ένα πολύ λεπτό σημείο της σχέσης ιατρικής με την πολιτική. Η ιστορία του 20ου αιώνα κατέδειξε ότι αυτά τα θέματα παρέμειναν στο σκοτάδι παρά την αποδεδειγμένη σημασία τους για τις αρνητικές συνέπειες στην εξέλιξη της ιστορίας και για τις τύχες των λαών.
From one shore to another
From one shore to another/ D’une rive à l’autre
Production et Organisation : ARTS SPONTANÉS
Co-organisation: Institut Français de Chypre, Nicosia Municipality
MUSIC I POETRY I SCULPTURES
"From one shore to another - Vol.1"
Arts Spontanés and its associate artists propose a rich artistic program with unique creative experiences in performing arts. The objective is to discover and experience art emotionally; live performance becomes a place of exploring senses.
In collaboration with the French Institute of Cyprus, we propose an original and innovative concert program combining classical and world music, poetry, exhibition in the heart of Nicosia, capital of Cyprus.
Poetry lectures (in French and Greek) associating musical pieces for solo instrument Cretan Lyra and viola. The selected programme creates original links between the text (poetry) and instrumental music. The Cypriot artist Artèmis Antoniou, after his recent exhibition in Paris, UNESCO « PAR LA MAIN ET LES MOTS, Sculptures et poésies » will expose a part of his work.
Artists:
Yiorgos Kaloudis (Gr), cello and Cretan Lyra performer
Violaine Despeyroux (Fr), viola performer
Artèmis Antoniou (Cy), sculptor, poet
Ticket prices: €15, €10*
* Reduced price tickets are reserved for young people under-18s
RESERVATIONS OPEN ON SEPTEMBER
•Online Weezevent
•French Institue of Cyprus (59, Strovolos Avenue – Strovolos )
•Box Office, 1 hr before the event
Licences entrepreneur 2/1090679 / 3-1090680
Address:
FAMAGUSTA GATE
Athina Avenue
Nicosia 1017, Cyprus
-------------------------------------------------------------------
Ο Οργανισμός Arts Spontanés με μεγάλη χαρά σας ανακοινώνει την διοργάνωση της εκδήλωσης
« From one shore to another » που θα πραγματοποιηθεί στις 31 Οκτωβρίου στην Πύλη Αμμοχώστου, στην καρδιά της Λευκωσίας.
Η εκδήλωση υποστηρίζεται απο τους συνδιοργανωτές, Δήμο Λευκωσίας και το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης θα περιλαμβάνει ένα πρωτότυπο και καινοτόμο συνδυασμό κλασσικής μουσικής, ποίησης και γλυπτικής. Το επιλεγμένο πρόγραμμα δημιουργεί πρωτότυπους δεσμούς μεταξύ του κειμένου (ποίηση στα γαλλικά και στα ελληνικά) και της μουσικής για τα σόλο έγχορδα, κρητική λύρα και βιόλα. Ο Κύπριος καλλιτέχνης Αρτέμης Αντωνίου, μετά την πρόσφατη έκθεση του στο Παρίσι, στην UNESCO « PAR LA MAIN ET LES MOTS » θα παρουσιάσει μέρος της δουλειάς του.
Καλλιτέχνες :
Γιώργος Καλούδης (Gr), 4η χορδή κρητική λύρα
Violaine Despeyroux (Fr), βιόλα
Αρτέμης Αντωνίου (Cy), γλυπτική, ποίηση
Ticket prices: €15, €10*
* Reduced price tickets are reserved for young people under-18s
RESERVATIONS OPEN ON SEPTEMBER
•Online Weezevent
•French Institue of Cyprus (59, Strovolos Avenue – Strovolos )
•Box Office, 1 hr before the event
Licences entrepreneur 2/1090679 / 3-1090680
Address:
FAMAGUSTA GATE
Athina Avenue
Nicosia 1017, Cyprus
--------------------------------------------------
L’Association Arts Spontanés en collaboration avec l’Institut Français de Chypre propose pour la première fois l’événement « d’une rive à l’autre », au cœur de la capitale Chypriote, Nicosie.
Au programme, lecture de poésies (en Français et en Grec) en associant des œuvres musicales pour lyre crétoise et alto solo. Le répertoire choisi tisse des liens originaux entre les textes (poésie), la musique et les sculptures.
A FAMAGUSTA GATE
le Mardi 31 Octobre 2017
Artistes:
Yiorgos Kaloudis (Gr), Lyre Crétoise
Violaine Despeyroux (Fr), Alto
Artèmis Antoniou (Cy), Sculpture, poésie
Production & Organisation : Arts Spontanés
Co-organisation: Institut Français de Chypre, Nicosia Municipality
Co-organisation: Institut Français de Chypre, Nicosia Municipality
MUSIC I POETRY I SCULPTURES
"From one shore to another - Vol.1"
Arts Spontanés and its associate artists propose a rich artistic program with unique creative experiences in performing arts. The objective is to discover and experience art emotionally; live performance becomes a place of exploring senses.
In collaboration with the French Institute of Cyprus, we propose an original and innovative concert program combining classical and world music, poetry, exhibition in the heart of Nicosia, capital of Cyprus.
Poetry lectures (in French and Greek) associating musical pieces for solo instrument Cretan Lyra and viola. The selected programme creates original links between the text (poetry) and instrumental music. The Cypriot artist Artèmis Antoniou, after his recent exhibition in Paris, UNESCO « PAR LA MAIN ET LES MOTS, Sculptures et poésies » will expose a part of his work.
Artists:
Yiorgos Kaloudis (Gr), cello and Cretan Lyra performer
Violaine Despeyroux (Fr), viola performer
Artèmis Antoniou (Cy), sculptor, poet
Ticket prices: €15, €10*
* Reduced price tickets are reserved for young people under-18s
RESERVATIONS OPEN ON SEPTEMBER
•Online Weezevent
•French Institue of Cyprus (59, Strovolos Avenue – Strovolos )
•Box Office, 1 hr before the event
Licences entrepreneur 2/1090679 / 3-1090680
Address:
FAMAGUSTA GATE
Athina Avenue
Nicosia 1017, Cyprus
-------------------------------------------------------------------
Ο Οργανισμός Arts Spontanés με μεγάλη χαρά σας ανακοινώνει την διοργάνωση της εκδήλωσης
« From one shore to another » που θα πραγματοποιηθεί στις 31 Οκτωβρίου στην Πύλη Αμμοχώστου, στην καρδιά της Λευκωσίας.
Η εκδήλωση υποστηρίζεται απο τους συνδιοργανωτές, Δήμο Λευκωσίας και το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης θα περιλαμβάνει ένα πρωτότυπο και καινοτόμο συνδυασμό κλασσικής μουσικής, ποίησης και γλυπτικής. Το επιλεγμένο πρόγραμμα δημιουργεί πρωτότυπους δεσμούς μεταξύ του κειμένου (ποίηση στα γαλλικά και στα ελληνικά) και της μουσικής για τα σόλο έγχορδα, κρητική λύρα και βιόλα. Ο Κύπριος καλλιτέχνης Αρτέμης Αντωνίου, μετά την πρόσφατη έκθεση του στο Παρίσι, στην UNESCO « PAR LA MAIN ET LES MOTS » θα παρουσιάσει μέρος της δουλειάς του.
Καλλιτέχνες :
Γιώργος Καλούδης (Gr), 4η χορδή κρητική λύρα
Violaine Despeyroux (Fr), βιόλα
Αρτέμης Αντωνίου (Cy), γλυπτική, ποίηση
Ticket prices: €15, €10*
* Reduced price tickets are reserved for young people under-18s
RESERVATIONS OPEN ON SEPTEMBER
•Online Weezevent
•French Institue of Cyprus (59, Strovolos Avenue – Strovolos )
•Box Office, 1 hr before the event
Licences entrepreneur 2/1090679 / 3-1090680
Address:
FAMAGUSTA GATE
Athina Avenue
Nicosia 1017, Cyprus
--------------------------------------------------
L’Association Arts Spontanés en collaboration avec l’Institut Français de Chypre propose pour la première fois l’événement « d’une rive à l’autre », au cœur de la capitale Chypriote, Nicosie.
Au programme, lecture de poésies (en Français et en Grec) en associant des œuvres musicales pour lyre crétoise et alto solo. Le répertoire choisi tisse des liens originaux entre les textes (poésie), la musique et les sculptures.
A FAMAGUSTA GATE
le Mardi 31 Octobre 2017
Artistes:
Yiorgos Kaloudis (Gr), Lyre Crétoise
Violaine Despeyroux (Fr), Alto
Artèmis Antoniou (Cy), Sculpture, poésie
Production & Organisation : Arts Spontanés
Co-organisation: Institut Français de Chypre, Nicosia Municipality
Wednesday, October 4, 2017
Το Ποδήλατο, Μαρίνου Μαρσέλου
Βιβλίο Μαρίνου Μαρσέλου
Ήταν τότε που η νιότη μας, η ρώμη μας, ίδια με μπουρίνι έμοιαζε και που μερικές φορές το ξεπέρναγε στο ξαφνικό του, στη δύναμη του, παράβγαινε μαζί του σαν ίσος προς ίσο, δεν σκιαζόταν, δεν δείλιαζε και για τον έρωτα τον πραγματικό μπορούσε να φτάσει στην άλλη άκρη της γης γιατί εκεί ένοιωθε πως ήταν το γραφτό του κι εκεί θα ‘φτανε. Πόσο μακριά άραγε να πέφτει η άκρη της γης; Όσο μακριά και να πέφτει, στο μυαλό σου μέσα δεν μπορεί παρά να είναι, εδώ δα δίπλα σου μακριά στη αγάπη δεν υπάρχει, τον γοργοπόδαρο Ερμή θα τον κέρδαγες αν έπρεπε να παραβγείς μαζί του.
Ήταν λίγο διαφορετική, ίσως αιρετική, με σκέψη και πρακτική έξω από κανόνες, έξω από τα τετριμμένα, τα συνηθισμένα κι ένα πρόσωπο γλυκό, όμορφο να καθρεφτίζει την καλοσύνη και την ευγένεια μαζί. Τα είδα από την πρώτη στιγμή, με "στοίχειωσαν" με την πρώτη ματιά... έμειναν μέσα μου. Πέρα όμως από το καθαρά διαπροσωπικό, ερωτικό στοιχείο οι αληθινοί πρωταγωνιστές του έργου είναι το συνολικό μεγαλείο συναισθημάτων, η ανθρώπινη συγκίνηση, η ανιδιοτελής προσφορά, το φίλιωμα με τη συνείδηση σου, η αγάπη για κάποιον έστω κι αν τώρα πια δεν είναι δικό σου ταίρι στη ζωή. Η Ράνια όλα αυτά τα έκανε πράξη μέσα από προσπάθειες χρόνων ξανά και ξανά με προσωπικό κόστος μεγάλο. Από την άλλη πλευρά εκείνο που είχε μείνει σ’ εμένα να κάνω... ήταν να τηρήσω τον λόγο μου για κάτι που της είχα υποσχεθεί πριν τριανταπέντε χρόνια και έμελλε να δέσει τις ζωές μας για πάντα.
Παρουσίαση του Βιβλίου σε Βίντεο
Ήταν λίγο διαφορετική, ίσως αιρετική, με σκέψη και πρακτική έξω από κανόνες, έξω από τα τετριμμένα, τα συνηθισμένα κι ένα πρόσωπο γλυκό, όμορφο να καθρεφτίζει την καλοσύνη και την ευγένεια μαζί. Τα είδα από την πρώτη στιγμή, με "στοίχειωσαν" με την πρώτη ματιά... έμειναν μέσα μου. Πέρα όμως από το καθαρά διαπροσωπικό, ερωτικό στοιχείο οι αληθινοί πρωταγωνιστές του έργου είναι το συνολικό μεγαλείο συναισθημάτων, η ανθρώπινη συγκίνηση, η ανιδιοτελής προσφορά, το φίλιωμα με τη συνείδηση σου, η αγάπη για κάποιον έστω κι αν τώρα πια δεν είναι δικό σου ταίρι στη ζωή. Η Ράνια όλα αυτά τα έκανε πράξη μέσα από προσπάθειες χρόνων ξανά και ξανά με προσωπικό κόστος μεγάλο. Από την άλλη πλευρά εκείνο που είχε μείνει σ’ εμένα να κάνω... ήταν να τηρήσω τον λόγο μου για κάτι που της είχα υποσχεθεί πριν τριανταπέντε χρόνια και έμελλε να δέσει τις ζωές μας για πάντα.
Μαρίνος Μαρσέλος
"Το Δάκρυ της Ψυχής", ποιητική συλλογή, Πέτρου Πετρίδη
Παρουσίαση Ποιητικής Συλλογής Πέτρου Πετρίδη
Σας προσκαλώ με πολλή αγάπη!
Φίλες και φίλοι,
Με χαρά σας προσκαλώ στην παρουσίαση της ποιητικής μου συλλογής
«ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ», που διοργανώνουν ο Δήμος Καραβά και οι Εκδόσεις «Εν Τύποις», την ερχόμενη Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017, στις 7:30μ.μ. στον Πολυχώρο «Εν Τύποις», Χιλής 26 και Λάμπρου Πορφύρα
(πίσω από το Γυμνάσιο Παλλουριώτισσας)
Την παρουσίαση θα κάνει η αδελφική μου φίλη Ξένια Τσολάκη Μεταξά, ποιήματα θα διαβάσει η Χριστίνα μας η Μεταξά, η οποία και θα ερμηνεύσει τη δική της σύνθεση με τίτλο «Μανά», η καλή μου φίλη Μαρία Θεοφάνους, θα διαβάσει το βιογραφικό μου ενώ ο εκλεκτός φίλος Μιχάλης Χατζημιχαήλ θα ερμηνεύσει αγαπημένα κυπριακά παραδοσιακά τραγούδια.
Στον Ίδιο Χώρο θα υπάρχει έκθεση φωτογραφίας του αείμνηστου πατέρα μου των δεκαετιών 1950-60, και δική μου.
Θα σας περιμένω με πολλή αγάπη!!
Subscribe to:
Posts (Atom)