Μέσα στην κοιλιά του κτήνους

Του Μάριου Δημητρίου

Aπό τη μακρά συζήτηση που είχα χθες με τον Γιώργο Τρυφωνίδη, κράτησα περισσότερο το παράπονό του ότι η Επίτροπος Διοικήσεως «δεν τον έλαβε καθόλου υπόψη» και συνέταξε μια έκθεση για τις συνθήκες κράτησης των φυλακισμένων, καθόλου κολακευτική για τον Αναπληρωτή Διευθυντή Φυλακών. «Φτάσαμε στο σημείο η Επίτροπος Διοικήσεως να θεωρεί αναξιόπιστο μάρτυρα εμένα, τον Διευθυντή των Φυλακών και να θεωρεί αξιόπιστο μάρτυρα τον εγκληματία», παρατήρησε εξοργισμένος.

Σκέφτηκα το παλιό ζήτημα της παράξενης έλξης που οι φιλελεύθεροι διανοούμενοι έχουν για τους φυλακισμένους, ακόμα και τους πιο σκληρούς εγκληματίες, ταυτόχρονα με την απώθηση που νιώθουν για τους ανθρώπους με εξουσία. Ίσως να πρόκειται για τη γοητεία που ασκεί ο θύτης, ο δολοφόνος, ο ληστής, ο βιαστής, που πίσω από τα κάγκελα της φυλακής μετατρέπεται σε θύμα, σε έναν τσακισμένο άνθρωπο υπόλογο σε τυφλούς κανονισμούς που τον συντρίβουν ψυχικά και συναισθηματικά, συχνά μέχρι θανάτου.

Θυμήθηκα τον διάσημο Αμερικανό συγγραφέα Νόρμαν Μέιλερ (Norman Mailer), που το 1980 πρωτοστάτησε μαζί με άλλους καλλιτέχνες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, στην εκστρατεία για την απελευθέρωση του φυλακισμένου για ανθρωποκτονία, Τζακ Άμποτ (Jack Henry Abbott).

 

Το 1965 ο Άμποτ βρισκόταν σε φυλακή της Γιούτα, εκτίοντας ποινή πέντε χρόνων για πλαστογραφία. Εκεί σκότωσε έναν συγκρατούμενο με μαχαίρι, επειδή κατά τον ίδιο προσπάθησε να τον βιάσει. Του επιβλήθηκε πρόσθετη φυλάκιση τριών έως είκοσι χρόνων για τον φόνο, και το 1971 η ποινή του αυξήθηκε κατά δεκαεννιά επιπλέον χρόνια αφότου απέδρασε και λήστεψε μια τράπεζα στο Κολοράντο.

Ο Άμποτ είχε στείλει, από τη φυλακή, επιστολή στον Μέιλερ και προθυμοποιήθηκε να του δώσει υλικό για την ανυπόφορη ζωή και τις τραγικές συνθήκες των καταδίκων στις αμερικανικές φυλακές και για τα επόμενα τρία χρόνια αντάλλαξαν πολλές επιστολές. Μέσα από αυτές, ο συγγραφέας διαπίστωσε ότι ο κατάδικος είχε έμφυτο λογοτεχνικό ταλέντο και ασυνήθιστη πνευματική ισχύ και αποφάσισε να τον βοηθήσει να πάρει αναστολή της ποινής του και ν’ αποφυλακιστεί, για να μπορέσει να ζει και να γράφει ελεύθερα.

Πραγματικά η εκστρατεία του, βασισμένη στην πεποίθηση ότι στο βάθος του «κακού» μπορεί κάτω από κάποιες συνθήκες να ανθίσει το «καλό», απέδωσε και έτσι ο Τζακ Άμποτ αποφυλακίστηκε το 1981 με αναστολή, μετά την κυκλοφορία του βιβλίου του «Στην κοιλιά του κτήνους» (In the Belly of the Beast), που αποτελείτο από τα γράμματά του προς τον Μέιλερ. Στο βιβλίο, που έγινε δεχτό με ενθουσιασμό στους λογοτεχνικούς κύκλους των ΗΠΑ, ο Άμποτ υποστηρίζει τη θεωρία ότι οι εγκληματίες δεν γεννιούνται αλλά «φτιάχνονται» από την κοινωνία και το δικαστικό σύστημα.

Όμως, μόλις έξι εβδομάδες μετά την απελευθέρωσή του, ο Τζακ Άμποτ πήγε σε ένα μικρό καφέ στο Μανχάταν. Εκεί τσακώθηκε με τον 22χρονο Ρίτσαρντ Άνταν, γιο του ιδιοκτήτη του μαγαζιού, επειδή ο Άνταν του είπε ότι οι τουαλέτες ήταν μόνο για το προσωπικό. Εκτός εαυτού, ο Άμποτ δολοφόνησε τον Άνταν, μαχαιρώνοντάς τον στο στήθος. Φυλακίστηκε ξανά για το υπόλοιπο της ζωής του.

Τον Φεβρουάριο του 2002 ο Τζακ Άμποτ κρεμάστηκε στο κελί του, με θηλιά που έφτιαξε από τα σεντόνια και τα κορδόνια του. Μέσα στην κοιλιά του κτήνους.

Μάριος Δημητρίου

mardaf@hotmail.co.uk

 Εφημερίδα «Σημερινή» 

  2.3.2012