Tuesday, June 11, 2024

Κώνσταντίνος Καβάφης

Αξιολογήσεις άλλων κάποτε για τον Κ. Καβάφη...
Με αφορμή την επέτειο γέννησης και θανάτου του Καβάφη, «προσέτρεξαν στην τέχνη της ποιήσεως που κάπως ξέρει από φάρμακα».

Για τα φαρμάκια όμως που τον πότισαν δεν μίλησε κανείς. Γιατί κανένας ποιητής δεν δέχτηκε τόση λάσπη, τόση χλεύη και τόση κακία, όση εκείνος. Ενδεικτικά αναφέρω: Ο Γ. Θεοτοκάς στο «Ελεύθερο πνεύμα» έγραφε ότι ένας οποιοσδήποτε Γιαγκούλας των ελληνικών ορέων τον ενδιέφερε περισσότερο από τον Αλεξανδρινό και πως «σε μια δικογραφία διαζυγίου υπάρχει πολύ περισσότερη ψυχή απ' ό,τι σε ολόκληρη την ποιητική του παραγωγή».

Ο Ψυχάρης τον είχε αποκαλέσει Καραγκιόζη της δημοτικής. Ο Κατσίμπαλης σε επιστολή του στον Σεφέρη ειρωνεύεται ακόμη και το βράχνιασμα της φωνής του, επειδή τα τελευταία χρόνια έπασχε από καρκίνο του λάρυγγα. Ο Κορδάτος τον χαρακτήρισε απόστημα της λογοτεχνίας που πρέπει να αποκοπεί. Όταν αδυνατούσαν να τον κρίνουν για την ποίησή του κατέφευγαν στην ομοφυλοφιλία του. Αθηναϊκή εφημερίδα τον είχε εικονίσει σε σκίτσο ως «Φτερού».

Ο Παλαμάς υποστήριζε πως τα ποιήματά του «ομοιάζουν με ρεπορτάζ από τους αιώνες και όχι από τα καλύτερα». Δεν δίστασε μάλιστα να κάνει λόγο και για «ανορθόδοξη ερωτική θεματογραφία». Άλλοι αυλοκόλακες της παλαμικής μούσας διατυμπάνιζαν πως τα ιστορικά του ποιήματα είναι «αποκομμένα ολότελα από τη σύγχρονη πραγματικότητα, δεν φαίνονταν παρά αυτοσκοποί, ένα σίγουρο καταφύγιο για τον ποιητή που ζητούσε να ταξιδέψει τη διαστροφή του μέσα στους αιώνες».

Όσο κριτικοί και εκδοτικοί οίκοι προσκυνούσαν τον πατριάρχη των Γραμμάτων, εκείνος μοίραζε τα μονόφυλλα ποιήματά του στους λιγοστούς φίλους που διάβαιναν το κατώφλι του, ενώ τους ανεπιθύμητους επισκέπτες τους κέρναγε ουίσκι δεύτερης ποιότητας που με τη γνωστή του ειρωνεία αποκαλούσε «Ουίσκι Παλαμά».

Από τους ελάχιστους που τον υπερασπίστηκαν σ’ αυτό το αιωνίως μικρόψυχο κρατίδιο των Αθηνών ευθύς εξ’ αρχής ήταν ο Γ. Ξενόπουλος. ο Μαλακάσης και ο Λαπαθιώτης. Περιμένοντας τους βαρβάρους, σαν έτοιμος από καιρό, σαν θαρραλέος, ο Καβάφης απαντούσε γαλήνιος. «Είμαι ο ποιητής των επόμενων γενεών».

Εκεί λοιπόν στη σκοτεινή κάμαρα με τα κεριά και τα υψωμένα τείχη δικαιούται ανεπαισθήτως να μονολογεί:

«Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι·
τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα».

Χρυσα Κακατσακη

No comments: