Έρμαν Έσσε: ο άνθρωπος που ήθελε να γίνει «ποιητής ή τίποτα απολύτως»
«…Γιατί εκείνο που πάντα σιχαινόμουν και περιφρονούσα και καταριόμουν περισσότερο από καθετί άλλο ήταν αυτή η αυτάρεσκη ικανοποίηση, αυτή η λατρεία της ανούσιας υγείας και καλοπέρασης, αυτή η προσεχτικά διατηρημένη αισιοδοξία της μεσαίας τάξης, αυτής της παχουλής και βολεμένης κλώσας της μετριότητας…
Ο μικροαστός, από την άλλη μεριά, εκείνο που λογαριάζει πιο πολύ απ’ όλα είναι το εγώ του (όσο στοιχειώδες κι αν είναι). Έτσι, θυσιάζοντας την ένταση των αισθημάτων, πετυχαίνει την αυτοσυντήρηση και την ασφάλειά του. Εκείνο που κερδίζει είναι μια εφησυχασμένη συνείδηση… όπως προτιμάει την άνεση αντί για την ηδονή, το βόλεμα αντί για την ελευθερία και μια ήπια θερμοκρασία αντί για κείνη τη θανάσιμη εσωτερική φλόγα. Ο αστός, συνακόλουθα, είναι από τη φύση του ένα πλάσμα με αδύναμες παρορμήσεις, φοβισμένο, ανίκανο να εκδηλωθεί ελεύθερα και ευκολοκυβέρνητο….
Είναι φανερό πως αυτό το αδύναμο και φοβισμένο πλάσμα, όποιος κι αν είναι ο αριθμός του στη γη, δεν μπορεί να αυτοκυβερνηθεί και, με τις ιδιότητες που διαθέτει, δεν μπορεί να παίξει άλλο ρόλο σ’ αυτό τον κόσμο παρά το ρόλο της αγέλης των προβάτων ανάμεσα σε λύκους που τριγυρνούν ελεύθεροι.
Κι όμως, βλέπουμε ότι σε εποχές που επικρατούν ισχυρές ηγετικές φυσιογνωμίες ο αστός προσχωρεί αμέσως σ’ αυτές, ποτέ δε χρεωκοπεί – πραγματικά, υπάρχουν εποχές που φαίνεται ακόμα και να κυβερνά τον κόσμο. Πως γίνεται αυτό? Ούτε ο αριθμός της αγέλης, ούτε οι αρετές του, ούτε ο κοινός νους, ούτε η οργάνωση δε θα μπορούσαν να σώσουν αυτό το πλάσμα από τον αφανισμό. Κανένα γιατρικό στον κόσμο δεν μπορεί να κρατήσει ζωντανό ένα παλμό που απ’ την αρχή ήταν τόσο αδύναμος. Παρόλα αυτά, ο αστός ζει κι ευδοκιμεί.
Γιατί;
Η απάντηση είναι: επειδή υπάρχουν οι Λύκοι της Στέπας και χάρη σ’ αυτούς.
Στην ουσία, η αστική τάξη με κανένα τρόπο δεν αντλεί τη ζωντανή της δύναμη από τις ιδιότητες των κανονικών μελών της, αλλά τη χρωστάει στα πολυάριθμα «εξωταξικά» στοιχεία της που, χάρη στην άπειρη ελαστικότητα των ιδανικών της, μπορεί και αγκαλιάζει. Πραγματικά, υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός από ισχυρές και άγριες φύσεις που μοιράζονται τη ζωή του κοπαδιού...».
No comments:
Post a Comment