Του Δρ Μιχάλη Καμμά*
Πολλά έχουν λεχθεί και γραφτεί για τα μέτρα που χρειάζονται να ληφθούν σε σχέση με την οικονομία. Η αντιπαράθεση μεταξύ κομμάτων, κυβέρνησης, συντεχνιών και εργοδοτικών οργανώσεων για ποια μέτρα θεωρούνται σωστά και άμεσα, ούτως ώστε να σταματήσουν οι υποβαθμίσεις της φερεγγυότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και εν συνεχεία των τραπεζών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης είναι συνεχής. Κάποιες δε φορές η οξύτητα της αντιπαράθεσης ενδεχομένως άθελα να προκαλεί και ζημιά στον τόπο.
Τίθενται και υποβάλλονται καθημερινά εισηγήσεις για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, οι οποίες θα έπρεπε να συνοδεύονται από μελέτες ειδικών, οι οποίες να εξετάζουν πώς τα συγκεκριμένα μέτρα επηρεάζουν την οικονομική δραστηριότητα στο σύνολό της.
Επιβάλλονται φορολογίες ή προωθούνται νέες νομοθεσίες για επιβολή άμεσων και έμμεσων φορολογιών για μείωση των ελλειμμάτων, αντιμετωπίζοντας το όλο θέμα ως μία λογιστική πράξη. Πουθενά δεν αναφέρεται αν το συγκεκριμένο μέτρο / φορολογία αναμένεται να έχει θετικές ή αρνητικές συνέπειες π.χ. στην κατανάλωση, στις επενδύσεις, στην αποταμίευση, πόσο και πως θα επηρεαστούν τα έσοδα του κράτους, καθώς επίσης και τα εισοδήματα των πολιτών / επιχειρήσεων τα οποία με τη σειρά τους διαμέσου του πολλαπλασιαστή ενδεχομένως να επηρεάσουναρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα και τις θέσεις εργασίας.
Προσοχή στη φορολογία ακινήτων
Για παράδειγμα, προωθείται νέα φορολογία σε σχέση με τους συντελεστές φορολογίας της ακίνητης ιδιοκτησίας. Είναι γεγονός ότι η αξία της ακίνητης ιδιοκτησίας έχει πολλαπλασιαστεί από το 1980. Ως θέση αρχής είναι αποδεκτό ότι δύσκολα κάποιος μπορεί να αμφισβητήσει ότι η σχετική φορολογία θα πρέπει να επαναξιολογηθεί και ενδεχομένως να αυξηθεί, λαμβάνοντας όμως υπόψη και κάποιες στρεβλώσεις που υπάρχουν π.χ. στα τέλη μεταβίβασης σε συνδυασμό με το Φ.Π.Α. κ.λ.π. που ήδη δημιουργούν προβλήματα στον κλάδο.
Θα πρέπει να μελετηθεί διεξοδικά κατά πόσον οι παρούσες συνθήκες στην κτηματαγορά εν μέσω οικονομικής κρίσης επιτρέπουν αύξηση της φορολογίας αυτή τη στιγμή. Μπορούν όλοι οι κάτοχοι ακίνητης ιδιοκτησίας υπό τις σημερινές οικονομικές συνθήκες να πληρώσουν το οριακό αυξανόμενο κόστος που θα προκύψει; ή μήπως στο τέλος θα αναγκαστούν ορισμένοι να πωλούν όσα όσα σε κάποιους, δημιουργώντας μια αθέμιτη ανακατανομή του οποιουδήποτε «πλούτου».
Η αυξανόμενη φορολογία θα βοηθήσει στο να βγει ο κλάδος από την κρίση ή θα κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα; Υπάρχει μελέτη που να απαντάει αυτά τα ερωτήματα; Εδώ και δύο χρόνια ίσως και περισσότερο συζητείται το θέμα αύξησης της συγκεκριμένης φορολογίας. Σ’ ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάποιος θα περίμενε ότι υπάρχουν απαντήσεις στα πιο πάνω ερωτήματα. Υπάρχουν;
Φορολογία εισοδημάτων
Περαιτέρω υπάρχει εισήγηση για αύξηση του ποσοστού για το φορολογητέο εισόδημα που υπερβαίνει τις 60 χιλιάδες ευρώ από 30% σε 35%, το οποίο αναμένεται να φέρει επιπρόσθετα έσοδα €5 εκατ.!!! Μόνο οι υψηλά αμειβόμενοι δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι των οποίων οι μισθοί είναι γνωστοί δηλώνουν εισοδήματα πέραν των 60 χιλιάδων ευρώ. Λίγοι είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν τέτοιους μισθούς. Εδώ υπάρχει σημαντικό θέμα το οποίο οι συντεχνίες με το δίκιο τους συνεχώς επικαλούνται.
Τη φοροδιαφυγή! Είναι σημαντικό το Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων (ΤΕΠ) να δώσει μέσα στα πλαίσια της διαφάνειας, στοιχεία που να δείχνουν το μέσο όρο εισοδήματος που δηλώνουν συγκεκριμένα επαγγέλματα, ελεύθεροι επαγγελματίες και άλλοι, και για να μην στοχοποιείται ο οποιοσδήποτε, είναι επιθυμητό το ΤΕΠ αν δεν το κάνει ήδη, να δημοσιεύει ή να παραθέτει κάθε χρόνο στατιστικά στοιχεία κατά επάγγελμα π.χ. το μέσο εισόδημα που δηλώνεται, για να γνωρίζουμε όλοι, καθώς και τι ποσοστό συνεισφέρει ο κάθε κλάδος στα έσοδα του κράτους.
Ήδη ο Γενικός Εισαγγελέας από ότι δημοσιεύθηκε στον τύπο ανάφερε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα οι λειτουργοί του ΤΕΠ, χωρίς να χρειάζονται άδεια από κανένα, να παίρνουν στοιχεία από την Υπηρεσία Φ.Π.Α., Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Τμήμα Μηχανοκίνητων Αυτοκινήτων, Αρχή Λιμένων, Έφορο Εταιρειών, Κτηματολόγιο, μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους και ελέγχου για σκοπούς φοροδιαφυγής. Φυσικά, εδώ είναι σημαντικό να λεχθεί ότι το ΤΕΠ, αν υπάρχει ανάγκη, θα πρέπει να ενισχυθεί και από κατάλληλο, προσοντούχο προσωπικό (qualified accountants) και να εξοπλιστεί και με κατάλληλη τεχνολογική υποδομή για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στο δύσκολο έργο του, καθ’ ότι η φοροδιαφυγή πλέον γίνεται με πολύ «εξειδικευμένο» τρόπο.
Έκτακτη αμυντική εισφορά
Επιπρόσθετα, υπάρχει εισήγηση για αύξηση της έκτακτης αμυντικής εισφοράς επί των τόκων από καταθέσεις σε τράπεζες και Σ.Π.Ι. από 10% σε 15%. Το μέτρο αυτό κατ’ αρχήν ακούγεται σωστό και δίκαιο, καθ’ ότι κάποιος μπορεί να πει ότι φορολογεί τους έχοντες και κατέχοντες. Αυτή η αντίληψη επικρατεί σε πάρα πολύ κόσμο, όμως από μια πιο προσεκτική μελέτη του θέματος φαίνεται ότι το συγκεκριμένο μέτρο ενδεχομένως επηρεάζει περισσότερο τους μικροκαταθέτες και τους συνταξιούχους, που βασίζονται σε αρκετές περιπτώσεις στο εισόδημα αυτό για να καλύψουν μέρος των εξόδων τους, και όχι τους πραγματικούς έχοντες των οποίων οι καταθέσεις αποτελούν ένα μικρό ποσοστό των περιουσιακών τους στοιχείων ή/και ευρίσκονται στο εξωτερικό και δεν δηλώνονται.
Στη σύντομη αυτή παρέμβαση μου θέλω να τονίσω ότι οποιαδήποτε μέτρα και να ληφθούν θα πρέπει να είναι σφαιρικά, στοχευμένα και να βασίζονται σε ολοκληρωμένες μελέτες και στοιχεία για το πώς επηρεάζουν την οικονομική δραστηριότητα στο σύνολο της. Επιπρόσθετα στις δύσκολες αυτές στιγμές, όλες οι παραγωγικές τάξεις θα πρέπει να συμβάλουν / συνεισφέρουν χωρίς όμως να δημιουργούνται αδικίες και ανισότητες. Ταυτόχρονα, είναι επιθυμητό να επισημανθεί ότι η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών θα πρέπει να εστιάζει πρώτιστα στην περικοπή των δαπανών και συμπληρωματικά στην αύξηση των εσόδων με την υιοθέτηση νέων φορολογιών.
Οι οποιεσδήποτε εισηγήσεις, προτάσεις και σχόλια που υποβάλλονται, τίθενται καλή τη πίστη με στόχο να βοηθήσουν στην λήψη των κατάλληλων μέτρων για να μπορέσει το κράτος και η κοινωνία να αντιμετωπίσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα δύσκολα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να απορρίπτονται εισηγήσεις εκ προοιμίου όσο και αν δεν μας αρέσουν και χωρίς καν να μελετηθούν, να συζητηθούν στην ολότητα τους ή και σε συνδυασμό με άλλες προτάσεις.
Οικονομολόγος
Γενικός Διευθυντής
Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου
No comments:
Post a Comment