Ανδριανή Μενοίκου Τσιολάκκη (Αθασιά)

Οι ποιητάρηδες του Παραλιμνιού, οι λαϊκοί αυτοί δημιουργοί που με μοναδικό τρόπο συνθέτουν στίχους, που καλύπτου κυρίως βιώματα ζωής και όχι μόνο, αλλά στέλνουν ταυτόχρονα και μηνύματα, που προβληματίζουν, είναι συνεχιστές μιας μακραίωνης παράδοσης στην Κύπρο. Η λαϊκή ποίηση στον τόπο μας έχει διανύσει μια πολύ μεγάλη πορεία μέσα στο χρόνο, καταφέρνοντας να συγκινεί το ακροατήριο της.

Το Παραλίμνι δεν μπορούσε να υπολείπεται αυτής της κατάστασης. Αντίθετα, φημίζεται για την πλούσια λαϊκή ποιητική παράδοση του, όπου γενιές γενεών παρουσιάστηκαν κατά καιρούς στην περιοχή, εμπλουτίζοντας την λαϊκή κουλτούρα και παράδοση.

Ο Κώστας Τσολάκης στο ξεχωριστό του βιβλίου «Κυπριακή λαϊκή παράδοση. Οι ποιητάρηδες του Παραλιμνιού», καταγράφει με εξαιρετική επιμέλεια τους ποιητάρηδες της περιοχής. Μία από αυτούς όλους είναι και η Ανδριανή Μενοίκου Τσιολάκκη (Αθασιά).

Ανδριανή Μενοίκου Τσιολάκκη (Αθασιά)

Η Ανδριανή Μενοίκου Τσιολάκκη (Αθασιά) από το Παραλίμνι, έχει γράψει και απαγγείλει αμέτρητους στίχους και ποιήματα στις δεκαετίες που πέρασαν. Δυό από τα ποιήματα της:

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

 Είμαι Παραλιμνίτισσα, να πώ τζαι το χωρκό μου

Αντριανού το όνομα, εν το βαφτιστικό μου

φωνάζουν με τζαι Aθασχιά, το χαϊδευτικό μου

Τ ’ονομά μου εν Αντριανού, γιορτάζω το Νοέμβρη

όμως αν μεν πείς Αθασχιά, κανένας εν θα μ’ έβρει

Εγιόνι εγεννήθηκα μες το σαράντα ένα

τέλια στο τέλος δηλαδή επιάσαμε τζαι μέναν

τζαιν μ’ άφηκεν να γεννηθώ μες το σαράντα δύο

τζαιν χρόνος πας την ράσχην μου, τζαι μπόρα τον ποφύω

 Των χριστουγέννων γέννημα, την ίδιαν ημέραν

που εγεννήθειν ο Χριστός, τζαί ’χω το για μαννιέραν

Έπρεπεν να με Χριστινού, αλλά ήταν η αρφή μου

τζαι της γιαγιάς μου το όνομα, μου’ δώσαν οι γονιοί μου

 Ο τζίρης μου εθώρεν με, άσπρην σαν την καφούρα

τζαι σαν την κούνναν τ’ αθασχιού, τζαι γιω ήμουν μουζούρα

εφώναζεν με Αθασχιάν, τζαι τούτον μου αφήσαν

Αντριαννούν εφωνάξαν με, μόνον που μ’ εβαφτίσαν

πία στο δημοτικό, τ’ όνομα μου να γράφω

τζ’ ύστερα εις το ράψιμο, νοικοτζιρκό να μάθω

Πέντε αδέρφκια είμαστον, αλλά τζαι οι γονιοί μας

Για να ντυθούν εθέλαμεν, μια ράφτεναν δική μας

Γιατί εν τζ ’είσχεν όπως τωρά, έτοιμα ν’ άγοράσεις

Που σάκον ως εσώρουχον, έπρεπε να το ράψεις

Τζαι  η στετέ μου ελάλεν μου, η μάνα του παπά μου

Να μάθω τζαι το ράψιμο, ήταν καλλύτερα μου

Να μάθεις πρώτα ράψιμο, τζ’ ύστερα το μακούτζιν

τζιαν δεν την θέλεις κρέμαστην, την τέχνην στο παλλούτζιν

Λάμνε να μάθεις ράψιμον, να ράφκεις τα δικά σας

τζι μάνα σου επάτησεν, με τα ραψιματά σας

πρόσεξε τζαι τα γράμματα, εν σου διούν να φάεις

έβρε καμιάν μαστόρισαν, στο ράψιμο να πάεις.

Ήντα το θέλεις το κρογιόν, να γράφεις τζαι να σβήνεις

Να πέμπεις του κοπέλου σου, αρκών που να μιαλλήνεις­­;

Ήντα μπου θέλεις τα πολλά, τα γράμματα να μάθεις

Οξ’ άρκον του κοπέλου σου, να ξέρεις να του γράφεις;

Εμιάλληνα επαντρέυτηκα, τζι’ άλλον τόπον επήα

ήταν ένα μιτσί χωρκόν, κοντά στην Καρπασία

Ο άντρας μου ήταν καλός, ήταν μοναχοπαίδι

τζι’ έζιουν μιαν ήσυχη ζωή, στου καρπασχιού τα μέρη

Τρια πεθκιά εγέννησα, τζ’ ήμουν αγκαστρομένη

που γίνηκεν η εισβολή, τζι’ εφύαμεν κλαμένοι

ποιήτρια

Αντρούλλα Τσιολάκη Μενοίκου

Παραλίμνι

ΤΟ ΤΑΓΚΑ

Επόνησα τα πόθκια μου, τζαι στο γιατρόν επήα

τζι ‘είπε μου εις τη θάλασσα, να κάμεις θεραπεία

βάρτα στον άμμο τον βραστό, τζαι ‘να βρεις την υγεία.

Αντράπηκα μα το Θεό,στη θάλασσαν που πία

Που είδα τόσον τιτσιρκόν, πάνω στην παραλία

 Που κάτω ήταν μισόγυμνοι, τα στήθη εσουζούνταν

σαν που ‘ταν ερυθρόδερμοι, τζαι ζούσαν μες τη ζούγκλα

Τζαι για να καταλάβετε, να πώ τζαι κάτι άλλο

εγιώ σαν πουν εταίρκαζα, μες τζείν’ το περιβάλλον

Εστέκουμουν σαν την χαντή, δίχα ν’ αποφασίσω

εν έξερα που να σταθώ, να μεν τους ενοχλήσω

Εμείναν τζαι θωρούσαν με, τα σχείλη εδακκάναν,

που ‘μουν μ’ ενα μαγιό σεμνό, τζαι δεν εφόρουν τάγκα

Έκατσα νάκκο στο νοσιό, που κάτω στην ομπρέλα,

πάλε ζαοθωρούσαν με, τζ’ εσπάσαν που τα γέλια

Τζαι τζείνοι που λουνούντασειν, ήταν ενοχλημένοι

που ‘ταν ζευκάρκα κολλητοί, τζαι σφιχταγκαλιασμένοι

Έμπηκα μες τη θάλασσα, να χώσω το μαγιό μου

τζαι μ’ έναν άλλο σκεφτικό, είπα στον εαυτό μου

Εγιώ έπρεπε να γελώ, με τούντα τάγκα τα μαγιώ

που σαν το χαλινάρι,

που βάλλαν πρώτα των κτηνών, που κάμνασειν ζευκάρι,

όι γελούν για λόου μου, τούτοι οι καλλικατζάροι

Εφτάσαμε στα ύστερα, του κόσμου που λαλούσειν

αφ’ οσον εν αντρέπουνται, τα τάγκα τζαι ‘φορούσιν.

Ποιήτρια

Αντρούλλα Τσιολάκη Μενοίκου

Παραλίμνι 

"Ούκ εάλω", Έκθεση Ζωγραφικής Νίκου Χατζηνικολάου

 

Όραμα για τη νέα τοπική αυτοδιοίκηση, Περικλής Νικολαΐδης

 
Του Περικλή Νικολαΐδη

Κύριος στόχος μεταξύ άλλων της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των δήμων, αλλά και η οικονομική βιωσιμότητα των νέων Τοπικών Αρχών. Παράλληλα, με τη διεύρυνση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων τους, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση, να προσφέρουν περισσότερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες στον πολίτη. Παράλληλα, θα προσφέρεται η ευκαιρία για πιο ενεργή συμμετοχή στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη.

Το νέο σύστημα, θεωρητικά τουλάχιστο, θα επιτύχει σημαντικές εξοικονομήσεις, που θα δώσουν την ευκαιρία στους Δήμους, να διαχειρίζονται περισσότερους οικονομικούς πόρους και τη δυνατότητα για επενδύσεις σε περισσότερα αναπτυξιακά έργα από πριν.

Η χρηματοδότηση των δήμων επίσης αλλάζει μέσω της κατοχύρωσης εσόδων από τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων και άλλα εισοδήματα και έτσι παύει η καθιερωμένη κρατική χορηγία. Αρκετές αρμοδιότητες υπηρεσιών μεταφέρονται στους δήμους, έτσι ώστε ο πολίτης να εξυπηρετείται καλύτερα.

Κάτι το νέο και πολύ σημαντικό είναι η εισαγωγή ενός νέου συστήματος, που θα διασφαλίζει τη διαφάνεια και τον έλεγχο. Θα λειτουργεί μια ειδική μονάδα προληπτικού εσωτερικού ελέγχου για όλες τις δαπάνες και τις αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου.

Επίσης εισάγεται στο νόμο, υποχρέωση του δήμου, για δημοσιοποίηση όλων των αποφάσεων στο διαδίκτυο, ώστε ο κάθε πολίτης να μπορεί, να ενημερώνεται και να ελέγχει τις τοπικές αποφάσεις.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, εξ’ ορισμού της, εκπροσωπεί την τοπική κοινωνία και έχει την ευθύνη να εξυπηρετεί αποτελεσματικά (δηλαδή έγκαιρα και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος) την κοινωνία, με διαφάνεια και υπευθυνότητα και με στόχο πάντοτε την καλή ποιότητα ζωής και ευημερία του συνόλου.

Στο νέο σύστημα λοιπόν, οι αντιπρόσωποι θα πρέπει να είναι σε θέση, να αξιοποιήσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που θα προσφέρονται, ώστε να εξασφαλιστούν μεγαλύτερες δυνατότητες ανάπτυξης και καλύτερες προοπτικές για τους δημότες.

Με απλά λόγια, η Τοπική Αυτοδιοίκηση υπάρχει για τους δημότες και ως εκ τούτου αυτοί πρέπει να είναι στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων της.

Το εγχείρημα βεβαίως με τη νέα διοικητική διαίρεση της Κύπρου, με νέους δήμους από συγχωνεύσεις προηγούμενων δήμων και κοινοτήτων όπως και συμπλέγματα κοινοτήτων, δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση -τουλάχιστον στην αρχή- για να λειτουργήσει χωρίς δυσκολίες και προβλήματα.

Η αλήθεια είναι ότι αυτό είναι φυσιολογικό, όταν κάτι εφαρμόζεται για πρώτη φορά. Εξυπακούεται βέβαια ότι η Πολιτεία μαζί με τους νέους άρχοντες της τοπικής κοινωνίας, να συνεργαστούν στενά και παραγωγικά, ώστε να γίνει πραγματικότητα ο επιδιωκόμενος εκσυγχρονισμός, όσες ατέλειες κι αν έχει.

Το κλειδί της επιτυχίας σε τέτοιες περιπτώσεις είναι οι άνθρωποι. Αυτοί που θα κληθούν, να εφαρμόσουν τα νέα δεδομένα με θετική σκέψη και προπάντων εκσυγχρονιστική διάθεση. Χαρακτηριστικά που δυστυχώς έχουμε έλλειψη, ενώ τα χρειαζόμαστε σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας ζωής.

Οι εκλογές λοιπόν σε λίγες εβδομάδες είναι σημαντικές από την άποψη, της ανάγκης, επιλογής των καταλληλότερων για ένα αρκετά διαφορετικό ρόλο σε σύγκριση με το παρελθόν. Οι προηγούμενες γνώσεις και οι εμπειρίες είναι χρήσιμες και απαραίτητες ειδικά για την περίπτωση.

Επιπρόσθετα, η ευθύνη είναι μεγαλύτερη γιατί τα ζητήματα θα είναι πολυπλοκότερα. Είναι αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό και ξεκάθαρο στο μυαλό των ψηφοφόρων, πριν αποφασίσουν να καταλήξουν στις επιλογές τους και να ψηφίσουν αυτούς που πιστεύουν, ότι μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες.

Οι νέοι αντιπρόσωποι που θα εκλεγούν, θα κληθούν, να εφαρμόσουν ένα εντελώς νέο σχήμα, το οποίο βεβαίως θα χρειαστεί χρόνο για να αφομοιωθεί. Η αρχική περίοδος θα είναι ιδιαίτερα σημαντική για να στηθούν οι βάσεις του νέου συστήματος και να κυλήσουν σιγά σιγά ομαλά όλα.

Ήρθε φαίνεται η ώρα, να αλλάξουμε το τοπίο στην τοπική αυτοδιοίκηση προς το καλύτερο. Ήρθε η ώρα που απαιτεί, όραμα, να λειτουργήσουμε συναινετικά με διάθεση προσφοράς για το καλό των δημοτών και κατ’ επέκταση του τόπου μας, που όλοι διακηρύττουμε ότι αγαπάμε.

Περικλής Νικολαΐδης

Εκλογή Αχιλλέα Κ. Αιμιλιανίδη στην Προεδρία της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών Γραμμάτων και Τεχνών

Συγχαρητήρια στον Κοσμήτορα της Σχολής Νομικής Καθηγητή Αχιλλέα Αιμιλιανιδη για την εκλογή του στην Προεδρία της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών Γραμμάτων και Τεχνών.