«Πρέπει να μάθεις τα παιδιά να αγαπούν τον εαυτό τους και να επιδιώκουν να είναι η καλύτερη εκδοχή του»
H Iωάννα Παναγιωτακοπούλου είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων με καταγωγή από την Ηλεία. Αρθογραφεί σε διάφορα ΜΜΕ για ζητήματα που αφορούν τα παιδιά αλλά και εν γένει την κοινωνία μας. Τέσσερις φορές έχει λάβει βραβεία, δύο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών και δύο από τον Διεθνή Πολιτιστικό Οργανισμό. Τελευταίο της έργο το βραβευμένο παραμύθι «Το ονειρογέννητο δάσος» που μάλιστα παρουσιάστηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ της Αρχαίας Ολυμπίας. Στη συνέντευξη που παραχωρεί μιλάει για το έργο της και τη μέχρι τώρα πορεία της.
1) Συγγραφέας παιδικών βιβλίων λοιπόν. Πόσο δύσκολο είναι να γράφει κανείς για ένα τέτοιο αναγνωστικό κοινό; Πόσο μεγάλη δεξιότητα απαιτείται;
Όταν παίρνεις την απόφαση να γράψεις για παιδιά, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος και συνειδητοποιημένος τόσο για τις δεξιότητες τις οποίες έχεις την υποχρέωση να διαθέτεις, όσο και για την ευθύνη που φέρεις. Είναι αναγκαίο να προσπεράσεις την επιφανειακή, παραπλανητική κι επικίνδυνη ευκολία που παρουσιάζει το συγκεκριμένο είδος, εξαιτίας της στερεότυπης ρήσης που επικρατεί, ''παραμύθι για παιδιά''. Οφείλεις δηλαδή εκτός από επαρκής συγγραφέας, χωρίς ματαιοδοξία να αναδειχθείς παράλληλα και σε πνευματικό άνθρωπο. Τα έργα σου να συνοδεύονται πάντα από ένα υψηλό αίσθημα ευθύνης και να στοχεύεις εκτός από την απόκτηση γνώσεων με λογοτεχνικό τρόπο, στην κινητοποίηση του συναισθήματος, καθώς και στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών.
2) Ζούμε σε μια δύσκολη περίοδο, μετά μάλιστα και την εμφάνιση της πανδημίας. Ένα τέτοιο περιβάλλον τι ερεθίσματα δίνει σε μια συγγραφέα για να καταπιαστεί με μια ιστορία και μια αφήγηση;
Μια δύσκολη περίοδος δίνει ίσως περισσότερα ερεθίσματα σε ένα λογοτέχνη να καταπιαστεί με μιαν ιστορία, ώστε οι μικροί σε ηλικία αναγνώστες του να αναπτύξουν τον συναισθηματικό τους κόσμο, τη σκέψη και την κριτική τους ικανότητα. Είναι ίσως η καταλληλότερη χρονική στιγμή για να τους βοηθήσει να αντιλαμβάνονται να λαμβάνουν και να απολαμβάνουν την ανεκτίμητη λόγου χάρη αξία της ανιδιοτελούς αγάπης, της προσφοράς και του σεβασμού απέναντι στη φύση, στο συνάνθρωπο και κατ επέκταση στον ίδιο τους τον εαυτό. Η λογοτεχνία μέσα από ένα ''ταξίδι'' προσαρμοσμένο στην ηλικία τους, μπορεί να επιδράσει καταλυτικά στην προσωπικότητα τους. Διότι έχει την ικανότητα να τα διδάξει να αναγνωρίζουν και να απεχθάνονται την αδικία, την απληστία, την αχαριστία, τη συκοφαντία και όχι μόνο. Να αισθάνονται, να σκέφτονται, να περιμένουν, να υπομένουν να διακρίνουν και να επιλέγουν τελικά το ουσιώδες κι όχι το εύκολο, το ύποπτα πρόθυμο και το προφανές. Να αγαπούν πραγματικά τον εαυτό τους και να επιδιώκουν να είναι η καλύτερη εκδοχή του.
3) Πιστεύετε ότι η παιδική λογοτεχνία είναι ένα πεδίο δύσκολο για την αναγνώριση ενός συγγραφέα; Και το ρωτάω αυτό γιατί διαπιστώνουμε ότι λίγοι λογοτέχνες έχουν καταφέρει να γίνουν ευρέως γνωστοί σε σχέση με άλλους, που καταπιάνονται με άλλα είδη που αφορούν πιο ευρύ κοινό.
Εκτιμώ, μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησής μου με την παιδική λογοτεχνία, ότι πραγματικά είναι όχι μόνον ένα δύσκολο πεδίο της λογοτεχνίας αλλά και συνάμα ευαίσθητο. Κρύβει πολλές παγίδες κι εδώ ακριβώς έγκειται η δυσκολία του. Το ότι ελάχιστοι λογοτέχνες του χώρου αυτού έχουν καταφέρει να γίνουν ευρέως γνωστοί οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός, ότι είμαστε αριθμητικά πολύ λιγότεροι σε αυτόν τον τομέα. Και δεύτερον επειδή απαιτείται μια ιδιαίτερη παιδαγωγική-ψυχοσύνθεση πέραν του ταλέντου, για να μπορέσει κάποιος να γράψει ένα καλό παιδικό βιβλίο. Είναι κι άλλοι παράγοντες που διαμορφώνουν το χώρο του παιδικού βιβλίου, για παράδειγμα, η επένδυση της εικονογράφησης κι ας μην ξεχνάμε μεταξύ άλλων πως η αγορά του παιδικού βιβλίου είναι σαφώς δυσκολότερη.
4) Μιλήστε μας λίγο για το τελευταίο σας βιβλίο «Το ονειρογέννητο δάσος». Τι διαπραγματεύεται και πώς σας ήρθε η ιδέα για να το γράψετε;
''Το ονειρογέννητο δάσος'' είναι ένα παραμύθι για παιδιά του δημοτικού, το οποίο σε καλωσορίζει με ευαισθησία στον κόσμο του και σε οδηγεί στην γαλήνια αγκαλιά της φύσης. Οι ήρωες του σε βοηθούν να ταυτιστείς μαζί της να γνωρίσεις και να νιώσεις την ευεργετική και ανιδιοτελή προσφορά της και παράλληλα σε εμπνέουν να αναπτύξεις ηθικές αξίες και συναισθήματα, που θα κάνουν τις διαπροσωπικές σχέσεις και τη ζωή σου καλύτερη. Διαμορφώθηκε από τις συνθήκες που επικράτησαν στο παρελθόν, κατά τη διάρκεια των καταστροφικών πυρκαγιών στην Ηλεία, οι οποίες πυροδότησαν συναισθήματα μέσα μου κι επηρέασαν τον ψυχισμό μου.
5) Πόσο εύκολη είναι η ενασχόληση με τη λογοτεχνία σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις σας ως μητέρα; Τι θυσίες απαιτεί από την πλευρά σας;
Η ενασχόληση κάποιου με τη λογοτεχνία συχνά συνδυάζεται δύσκολα με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις, ειδικά μιας γυναίκας συζύγου και μητέρας. Όταν όμως θέλεις πραγματικά να κάνεις τα όνειρα σου πραγματικότητα βρίσκεις τη δύναμη και τον τρόπο. Φροντίζω λοιπόν η στάση μου να είναι καίρια και καθοριστική. Συνήθως αξιολογώ ρεαλιστικά τις καταστάσεις, το πόσο σημαντικές είναι και αναλόγως θέτω προτεραιότητες, ψάχνοντας λύσεις κι εναλλακτικές, με τη ζυγαριά ωστόσο να κλίνει περισσότερο προς την οικογένεια μου. Δεν θυσιάζω, είναι βαριά η έννοια της θυσίας. Επιλέγω απλά πού και πώς θα δώσω τον περισσότερο χρόνο και την ενέργεια μου.
Πηγή: ACHAIANEWS.GR