Μήπως δεν ξέρουμε που πάμε;

Η στρατηγική στις επιχειρήσεις

Δρ Κώστα Κονή*
Διευθύνων Σύμβουλος
Συμβουλευτικού ΟίκουInnovage

Ένα τεράστιο θέμα θα μας απασχολήσει στο σύντομο αυτό άρθρο. Θέμα που γίνεται ακόμα πιο κρίσιμο σε περιπτώσεις που υπάρχουν ανησυχίες για δύσκολους καιρούς.

Εκείνο της ανάγκης ύπαρξης στρατηγικής από τις επιχειρήσεις μας. Μικρομεσαίες και μη. Είναι πραγματικά εκπληκτικό, πόσο μικρό ποσοστό επιχειρήσεων -και δεν ισχύει μόνο στη χώρα μας- έχουν συγκεκριμένη, κατανοητή και υλοποιήσιμη στρατηγική. Χωρίς όμως στρατηγική πώς είναι δυνατό να γνωρίζουμε προς τα που βαδίζουμε; Πώς μπορούμε να ξέρουμε αν είμαστε στη σωστή πορεία; Πόσο απέχουμε από τους στόχους μας;

Ποιές δορθωτικές κινήσεις και πότε θα πρέπει να κάνουμε για να οδηγήσουμε το σκάφος της επιχείρησης μας με επιτυχία στον προορισμό του; Υπάρχει βέβαια η λανθασμένη αντίληψη ότι η στρατηγική αφορά μόνο μεγάλους οργανισμούς με πολυάριθμο προσωπικό και κεφάλαια και διεθνή ίσως δραστηριοποίηση και εμβέλεια. Αυτό είναι λάθος. Μεγάλο λάθος. Η στρατηγική είναι απαραίτητη για όλες ανεξάρτητα τις επιχειρήσεις. Ανεξαρτήτως μεγέθους και κύκλου εργασίας. Μήπως οι μικροί έχουν την πολυτέλεια να οδηγούνται εκεί που θέλουν χωρίς να γνωρίζουν πού πάνε ;

Το ευχάριστο είναι ότι υπάρχουν σήμερα τα μέσα και τα εργαλεία με τα οποία μπορεί μια επιχείρηση να δημιουργήσει τη στρτατηγική της - εφ’ όσον υπάρχουν τα αναγκαία στοιχεία - σε λιγότερο από μία μέρα !

Γιατί λοιπόν να περπατούμε στα τυφλά; Αν δε γνωρίζουμε που πάμε είναι φυσικό να θεωρούμε ότι όλοι οι δρόμοι οδηγούν στον προορισμό μας. Οι πιο πολλοί όμως από τους δρόμους αυτούς θα μας οδηγήσουν στον καταστροφή. Στρατηγική λοιπόν. Απαραίτητο στοιχείο επιτυχίας. Όπως ακριβώς η πυξίδα και το νερό στον οδοιπόρο.

Ας δούμε όμως τι είναι στρατηγική.

Με απλά λόγια, στρατηγική είναι ο τρόπος με τον οποίο εμείς επιλέγουμε να υλοποιήσουμε ένα όραμα μας. Στην προσπάθεια αυτή χρησιμοποιούμε εργαλεία, μεθόδους και τακτικές που θα επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ο τελικός στόχος δηλαδή μιάς στρατηγικής είναι να δημιουργήσει και υλοποιήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα δράσης το οποίο θα έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες επίτευξης του επιθυμητού στόχου. Λέμε «τις μεγαλύτερες πιθανότητες» γιατί στον κόσμο των επιχειρήσεων, όπως και στην ζωή δεν υπάρχει ποτέ καμία εγγύηση για την τελική έκβαση των πραγμάτων. Παραστατικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι μια πετυχεμένη στρατηγική θα πρέπει να περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία της κίνησης. Ένα δηλαδή προορισμό, κάποιο ή κάποια μέσα για να κινηθούμε προς τον προορισμό και την ικανότητα να πορευθούμε προς τον προορισμό.

Ο στρατηγικός βέβαια προγραμματισμός δεν είναι κάτι το καινούργιο. Υπάρχει εδώ και αιώνες. Από στρατιωτική τουλάχιστον άποψη τον βρίσκουμε από τους βιβλικούς χρόνους. Στον επιχειρηματικό τομέα η ηλικία του είναι μόνο μερικές εκατοντάδες χρόνια. Αν όμως η χρησιμότητα της στρατηγικής ήταν μεγάλη εκατοντάδες χρόνια πριν, σήμερα είναι πολύ πιο απαράιτητη. Γιατί τα τελευταία 10-15 χρόνια τα πράγματα έχουν αλλάξει τόσο δραματικά.

Μιλάμε βέβαια για την επανάσταση του διαδικτύου και τη λεγόμενη «νέα» ή «ψηφιακή» κοινωνία. Στην προ διαδικτύου περίοδο οι επιχειρήσεις είχαν την «άνεση» να κινούνται με πολύ πιο αργούς ρυθμούς και να συνδέονται και συνεργάζονται με πελάτες και προμηθευτές με άλλες ταχύτητες. Στη σημερινή όμως εποχή του διεθνούς ανταγωνισμού, της ταχύτητας και της εξαφάνισης των αποστάσεων οι επιχειρήσεις πρέπει να προγραμματίζουν και να έχουν στρατηγικές αποδοτικές και ευέλικτες αν θέλουν να μη χάσουν το τρένο.

Ας αρχίσουμε με προβληματισμό στις πολύ βασικές ερωτήσεις. Πού θέλουμε να πάμε ; Πόσο εφικτό είναι ; Ποιά είναι η αγορά μας ; Πώς θα επιτύχουμε το στόχο μας ; Πότε και πώς θα κάνουμε αλλαγές αν τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως τα σχεδιάσαμε ; Δεν αρκεί να γεμίζουμε το όχημα μας με βενζίνη, ούτε ακόμη να το συντηράμε. Πρέπει να γνωρίζουμε πρώτα απόλα ΠΟΥ ΠΑΜΕ.

Στρατηγική λοιπόν. Για κάθε επιχείρηση. Μικρή η μεγάλη. Σύγχρονη όμως και ευέλικτη. Προσαρμοσμένη στους σύγχρονους καιρούς. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση επιβίωσης και επιτυχίας.

* Ο Δρ Κώστας Γ. Κονής είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος του συμβουλευτικού οίκου Innovage Consulting Innovage o οποίος ασχολείται με παροχή καινοτόμων συμβουλών και υπηρεσιών στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς της Νέας Οικονομίας.