Η Κοίμηση της Παναγίας Σωτηρία των ανθρώπων

Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Ο Αύγουστος είναι ο μήνας ο αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όχι μόνο εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί αλλά ευρύτερα όλοι οι Χριστιανοί και άνθρωποι από άλλες θρησκείες, λατρεύουμε και υμνούμε την Παναγία. Της αποδίδουμε τις πρέπουσες τιμές και ευχαριστίες.

Αυτές οι πρώτες ημέρες του Αυγούστου είναι ημέρες θλίψεως, γι` αυτό ισχύει η σωματική νηστεία ως εκδήλωση και δήλωση σεβασμού. Ταυτόχρονα, οι ημέρες αυτές, δηλώνουν την πνευματική δοκιμασία που πρέπει ο άνθρωπος να διεξέλθει ως απόδειξη σεβασμού για όλα όσα μας προσφέρει.

Τα γεγονότα του Αυγούστου είναι η νίκη της Παναγίας μας κατά του θανάτου, κατ` επέκταση και η δική μας νίκη. Είναι η Θεοτόκος, πρόσωπο παράδοξο και θαυμαστό. Η Αγνή γυναίκα, η όντως Παρθένος, που γέννησε και ανέθρεψε τον Ίδιο τον Θεό. Ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός μετέφερε και τοποθέτησε στα δεξιά Του την εν τη ανθρωπίνη ζωή Αγνή μητέρα Του. Την καθιστά, όντως Βασίλισσα των πάντων.

Η Υπεραγία Θεοτόκος, η Μάνα Παναγιά, η χιλιοτραγουδημένη, με τις εκατοντάδες ονόματα, είναι υπεράνω των Αποστόλων, των Αγίων, είναι η Σεβάσμια και η Ηγέτιδα όλης της Ιεράς Ιεραρχίας. Από τον θρόνο Της βλέπει και επιστατεί της Τάξεως των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων.

Η Παναγία ταπεινά επορεύθη στο Όρος των Ελεών. Όταν έφτασε η ιερή στιγμή της εκδημίας Της. Άγιοι και Απόστολοι την ικέτευαν να μην τους εγκαταλείψει μόνους στα φθαρτά και στα κίβδηλα εγκόσμια. Ουσιαστικά να μη μείνουν μόνοι ως τα ορφανά βρέφη.

Η εκδημία Της αποτελεί το κομβικό στοιχείο συνένωσης του ανθρώπου με τον Θεό. Είναι και ορατή και προσιτή. Η ψυχή που με αγνή πίστη την επικαλείται τυγχάνει της μεσιτείας Της. Οι στρατιές των Αγγέλων, ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός την υποδέχθηκαν. Τιμάται εις πάντας τους αιώνας.

Μετά την Κοίμησή Της, στις τρεις ημέρες ο Απόστολος Βαρνάβας, που κατ` οικονομία Θεού απουσίαζε και πάλι, θέλησε να την προσκυνήσει. Όταν άνοιξαν τον τάφο Της, αυτός ήταν κενός. Απλά γιατί και το σώμα της Υπεραγίας Θεοτόκου είναι αιωνίως άφθορο.

Η Ορθόδοξος Εκκλησία τιμά την Παναγία όπως Της πρέπει. Είναι η Θεοτόκος, η μετά τον Θεό. Με Αυτήν ενώθηκε η Θεία με την ανθρώπινη φύση. Τον Αύγουστο δε γιορτάζουν μόνο οι πιστοί άνθρωποι. Γιορτάζουν ο Ουρανός και η Γη, αφού η Παναγία μας συνέβαλε στη σύνδεσή τους.

Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι η δόξα του γένους των ανθρώπων: Αι γενεαί πάσαι μακαρίζουσίν Σε! Οι ύμνοι δεν αρκούν μπροστά στο μεγαλείο της ευγνωμοσύνης που πρέπει να της αποδίδουμε!

Ο Θεός επέβλεψε επί την ταπείνωσή της. Αυτός είναι ο κυρίως λόγος του σεβασμού που της αποδίδουμε. Όλα τα της Παναγίας μας γεγονότα είναι ιστορικώς τεκμηριωμένα. Η Παναγία είναι η σεβάσμια Οδός των ταπεινών, των σοβαρών, των ευσεβών.

Οι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί και οι γνώστες της ελληνικής γλώσσας έχουμε την τιμή, μέσω της παγκόσμιας ελληνικής γλώσσας, της πλούσιας αυτής και ουσιώδους γλώσσας, της γλώσσας όλων των όρων, της μητέρας των γλωσσών, να κατανοούμε, να μελετούμε, να υμνούμε, αυτά τα οποία μας οδηγούν στον ασφαλή δρόμο της ζωής σ` αυτή τη γη και της σωτηρίας των ψυχών ημών.

Η Υπεραγία Θεοτόκος ζητά από εμάς ελάχιστα και απλά, προς όφελός μας. Τον σεβασμό σ` αυτή τη θλίψη του πρώτου ήμισυ του Αυγούστου. Αφού η εγκράτεια στο φαγητό συνηθίζει τον άνθρωπο σε αντιστάσεις ζωής, όπως κατά των όποιων εξαρτήσεων, κατά των όποιων ανήθικων ενεργειών και τον οδηγεί στην εύνομη και εύλογη ζωή, Και στη χαρά και ευτυχία στο δεύτερο ήμισυ του Αυγούστου με κάθε θετικό και εύμορφο.

Ας Την τιμούμε καθώς πρέπει και καθώς Της αρμόζει, κλείνοντας τα αυτιά μας στους αδαείς και στους: «Ου με πείσεις καν με πείσεις».

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος

Πενήντα συν ένα χρόνια από τη Βάρβαρη τουρκική εισβολή

«Δεν Ξεχνώ, Αγωνίζομαι, Διεκδικώ», ως ιερό καθήκον αυτοπροστασίας

Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Δυστυχώς, για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται και στην περίπτωση της  πατρίδας μας, της Νήσου Κύπρου, το γεγονός ότι οι πρόσφυγες από πολέμους, από βιαιοπραγίες, δεν επιστρέφουν στις πατρικές τους εστίες, δεν ξαναζούν στην αγαπημένη τους πατρώα γη, εκτός κι αν με απαράμιλλη θέληση, με εθνική ομοψυχία, μέσα από συνεχείς συντονισμένους αγώνες, κοπιώδεις αλλά με αποτελεσματικότητα αλλάξουν τα εις βάρος τους δεδομένα.

Κλείνουν τα πενήντα συν ένα έτη από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή. Βρισκόμαστε πλέον στο δεύτερο ήμισυ του αιώνα. Αυτό φυσικά δεν πρέπει να μας ανησυχεί αλλά επιβάλλεται να τρανώνει τη θέλησή μας.

Το «Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ, Αγωνίζομαι», πρέπει να επανατοποθετηθεί στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν είναι και δεν πρέπει να είναι ένα τυπικό σύνθημα, ένας απλός στόχος, όπως ακούγονται τα: «πριν από πενήντα χρόνια έγινε η τουρκική εισβολή, με τις γνωστές συνέπειες αλλά τι να κάνουμε, δεν είναι εύκολα τα πράγματα, η κοινωνία αλλάζει και δεν είναι αυτό το θέμα η πρώτη προτεραιότητα των ανθρώπων». Αυτό πλέον ακούγεται από πολλά στόματα αλλά τα στόματα το μόνο που γνωρίζουν καλά είναι το υλικό φαγητό. Το σημαντικό είναι προτού ανοίξει το στόμα να δουλεύει η Νόηση.

Δεν κινδυνεύουμε απλά εμείς οι εκτοπισμένοι πρόσφυγες να ταφούμε εκτός της πατρικής μας γης. Αυτό που είναι σε κίνδυνο είναι η πλήρης κατάκτηση της Κύπρου, όχι κατ`  ανάγκη πλέον μόνο με πόλεμο αλλά και μέσα από τη δημογραφική κατάκτηση και στις κατεχόμενες περιοχές και στις ελεύθερες περιοχές.

Ο στόχος του «Δεν ξεχνώ» πρέπει να επανατοποθετηθεί σε όλο το φάσμα των ενεργειών και των δράσεων του συνόλου των Υπουργείων της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ηγέτες τους Υπουργούς, ως οι Πολιτικοί Ηγέτες των Υπουργείων τους. Η Βουλή των Ελλήνων Κυπρίων έχει εθνικό, νομικό, ηθικό χρέος και καθήκον να αναλαμβάνει να οργανώνει δράσεις προς όλα τα Κοινοβούλια των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φυσικά όλων των χωρών, αυτός είναι ο υπ` αριθμόν ένα λόγος που υπάρχει το Νομοθετικό Σώμα στη Δημοκρατία, η ασφάλεια και η προστασία των πολιτών. Αντίστοιχες δράσεις οφείλουν να αναλάβουν οι Ευρωβουλευτές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για να είναι στη Βουλή της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να βρίσκονται στην Ευρωβουλή έχουν ψηφιστεί από τους Έλληνες Κυπρίους, από αυτούς, δηλαδή που είναι εκτοπισμένοι πρόσφυγες και από αυτούς που είναι μελλοντικοί πρόσφυγες, νυν μη πρόσφυγες, με όλες τις συνεπακόλουθες συνέπειες, γεγονός που απεύχομαι.

Οι Σχολικές Μονάδες, μέσα από τις ολιστικές δραστηριότητες των Εθνικών Επετείων, επιβάλλεται να αναπτύξουν το «Δεν Ξεχνώ», με στόχους οι μαθητές και οι μαθήτριές μας, να γνωρίσουν τα Ελληνικά Κυπριακά Κατεχόμενά μας εδάφη, τη ζωή, τις ασχολίες, τα ήθη, τα έθιμα, τις Ελληνορθόδοξες αρχές και αξίες, την ιστορία των προγόνων τους, που είναι η δική τους Ιστορία, ως οι φυσικοί συνεχιστές και συνεχίστριες των Ελλήνων Κυπρίων προγόνων τους.

Κάποτε τα παιδιά στη Δημοτική Εκπαίδευση διδάσκονταν το βιβλίο του «Δεν Ξεχνώ», ξαφνικά πήγε στα αζήτητα, για ποιο λόγο  δε γνωρίζουμε!

Κάποτε το Ηρωικό στοιχείο κυριαρχούσε στη διδασκαλία και της ιστορίας και όλων σχεδόν των μαθημάτων, τώρα θρηνεί την μοναξιά του, αφού η περιγραφή και άλλα θέματα μακριά από αυτό κυριαρχούν, κάποτε οι παιδαγωγοί με ενθουσιασμό συνόδευαν τα παιδιά στην Εκκλησία τώρα δηλώνεται η αδιαφορία και η αθεΐα. Όταν κάποιοι πηγαίνουν στην Εκκλησία, μετατρέπουν τον περίβολο σε δικό τους χώρο φουγάρου, όπως πράττουν στους χώρους εργασίας τους, όπως νοσηλευτήρια, σχολεία, γραφεία, δήθεν έξω, όμως ως δημόσια θέα και με το έσω κάπνισμα να έχει τους θιασώτες του, με τη Λογική να πενθεί. Κάποτε οι γονείς ντύνονταν ωραία εύκοσμα ως απτό παράδειγμα, έντυναν και τα παιδιά τους και με ευταξία πήγαιναν στην Εκκλησία και με απόλυτο σεβασμό όλη η οικογένεια παρακολουθούσε τη θεία Λειτουργία και Κοινωνούσε, τώρα τα ξενύχτια με όλα τα «ωραία» κυριαρχούν, μετά οι θρήνοι ακολουθούν αλλά άλλοι ευθύνονται.

Πιθανόν κάποιος να ισχυριστεί ότι έχουμε κείμενα για το 1974, σίγουρα έχουμε, το σημαντικό είναι με τι νεύρο τα διδάσκουμε, πως τα συνδυάζουμε με τις έως τώρα συνέπειες. Πώς αξιολογούμε τις γνώσεις των παιδιών μας για την Κατεχόμενή τους γη. Ποια είναι η συνέχεια όλων των δράσεων, ποια είναι τα αποτελέσματα. Γίνονται με επικαιροποιημένο τρόπο, οι διδακτικές μέθοδοι, όπως σε Κείμενα, στην Αρχαιογνωσία, στην Ιστορία, στα Θρησκευτικά-Το Πάτερ ημών και το Πιστεύω είναι αχρείαστα κι ας αγωνίζονται οι εκπαιδευτικοί Θεολογίας, φιλολογίας,  Γεωγραφίας,  Μουσικής, Τέχνης, με συνεχή κυλιόμενα προγράμματα και με συνεχόμενες δράσεις, ώστε οι μαθητές και οι μαθήτριές μας να αυξάνουν τόσο τις γνώσεις τους όσο και την επιθυμία τους για αγώνα και για επιστροφή. 

Είναι σημαντικό αυτό το στοιχείο, επειδή οι μαθητές και οι μαθήτριές μας είναι οι αυριανοί φοιτητές και οι αυριανές φοιτήτριες, οι πολίτες, οι επιστήμονες, που σε ένα παγκοσμιοποιημένο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον μιλούν, συζητούν με ανθρώπους από πολλές χώρες, συνεπώς όταν γνωρίζουν το εθνικό τους θέμα μιλούν όταν δεν το γνωρίζουν σιωπούν και εάν τύχει και βρίσκεται εκεί, γεγονός λογικό, Τούρκος ή/και φιλότουρκος, που γνωρίζει, διότι εκεί όπως και στα Κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, γίνεται ουσιαστική εθνική και εθνικιστική διδασκαλία-όποιος το αμφισβητεί ας ερευνήσει-τότε υποχρεώνεται ο όποιος αδαής να σιωπήσει. Ας σημειώσουμε ότι δηλώσεις ελληνόφωνων και κατά τον τύπο ορθόδοξων συνταυτίζονται, συμπορεύονται, έπονται όμοιων και παρόμοιων δηλώσεων και απόψεων με τους κατακτητές και με τα φερέφωνά τους. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει και άλλες μεθόδους, ώστε ένας λαός να κερδίζει ή να χάνει μάχες. Αυτού του είδους οι μάχες αποφαίνονται και πιο σημαντικές από τις πολιτικές. 

Συχνά στην Ιστορία και στην οικονομία Κράτη κερδίζουν ή χάνουν από ικανούς ή ανίκανους πολίτες τους, από επιδέξιους ή από αδέξιους. Η ευθύνη, συνεπώς του Παιδαγωγικού-Εκπαιδευτικού Συστήματος, όλων όσων εργαζόμαστε σε αυτό, είναι τεράστια.  Ευρύτερα τεράστια είναι γι`  αυτό το ζήτημα η ευθύνη της Πολιτείας και των γονέων-κηδεμόνων.

Δεν αρκεί κάποιος να είναι φιλόπατρης, το σημαντικό είναι οι ικανότητες και οι δεξιότητες προβολής και  στήριξης της πατρίδας.

Ένας μικρός αριθμητικά λαός, όμως ισχυρός και μεγάλος, αφού αυτός ο λαός ο ελληνικός, διαχρονικώς ηγείται όλων των θετικών της ανθρωπότητας, εμείς, εδώ στη νευραλγική περιοχή της Μεσογείου, επιβάλλεται να μην εφησυχάζουμε γι`  αυτό το θέμα. Είναι ζήτημα που συνδέεται με την ίδια την ύπαρξη εμάς των Ελλήνων Κυπρίων.

Οι Δήμαρχοι, οι Κοινοτάρχες με τους Δημοτικούς και με τους Κοινοτικούς Συμβούλους οφείλουν, όπως και τα μέλη των  Προσφυγικών Σωματείων, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, ως οι μπροστάρηδες αυτού του αγώνα επιβίωσης, όπως διαφαίνεται και λόγω διεθνών αιτίων και συμφερόντων μέσα από τις βίαιες μετακινήσεις χιλιάδων ανθρώπων. Οι πρωτοβουλίες επιβάλλεται να αφορούν τρία επίπεδα: Δράσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Εκδηλώσεις στο εσωτερικό. Δημοσιογραφικές διασκέψεις και συναντήσεις με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα θέματα αυτά και με εκπροσώπους άλλων  διεθνών οργανισμών και κρατών που αποδεικνύουν τη φιλία και τη συνεργασία τους, μακριά από συναισθηματισμούς και επιδεικτικές ενέργειες άνευ ουσίας και αποτελέσματος. 

Φυσικά, για να δύνανται να είναι αποτελεσματικοί, ως πρόσωπα και ως θεσμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας, Εκτελεστική Εξουσία, Νομοθετικό Σώμα, Ευρωβουλευτές, Δήμαρχοι, Δημοτικά Συμβούλια και όλοι οι άλλοι ως θεσμοί και εκπρόσωποι, οφείλουν να γνωρίζουν ιστορία, γεωγραφία, να μελετούν να έχουν ουσιώδεις γνώσεις διεθνούς διπλωματίας και δημοσίων σχέσεων, να είναι εξωστρεφείς χαρακτήρες, να γνωρίζουν τις συνήθειες και την κουλτούρα του κάθε συνομιλητή τους, να είναι γνώστες και έτοιμοι, με λογικά, με ιστορικά επιχειρήματα, με επιχειρήματα της σύγχρονης πραγματικότητας, ικανοί ρήτορες, ώστε άμεσα να απαντούν, να συζητούν, να κερδίζουν τις μάχες του Λόγου, όλ` αυτά είναι απαραίτητα γνωσιολογικά και πνευματικά εφόδια. Οφείλουν να περνούν από εξειδικευμένα σεμινάρια, διαλέξεις, εξετάσεις και μετά να θέτουν εαυτό στην υπηρεσία της Πατρίδας ως δημόσια πρόσωπα αλλά και ως Έλληνες Κύπριοι Ορθόδοξοι.

 Ας μη ξεχνάμε ότι, ως πολίτες, ως επαγγελματίες, ως φίλοι, ως συνεργάτες πρέπει να δηλώνουμε την αδικία και την ιστορία μας σε ανθρώπους προερχόμενους από άλλες χώρες, από άλλες κοινωνίες, όλοι και όλες οφείλουμε να λειτουργούμε ως πρεσβευτές της Πατρίδας μας και της ιστορικής μας πορείας, έχοντας πηγαία αυτό που παλαιότερα χαρακτήριζε τους Έλληνες Κυπρίους και ραγδαία σβήνει στον βωμό του Μαμωνά, τη Φιλοξενία, ας επανέλθει ο Ξένιος Ζευς.

Οι δράσεις και οι ενέργειες πρέπει να είναι συντονισμένες, με κυλιόμενα προγράμματα, απ` όλους τους φορείς της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι καιροί είναι χαλεποί, όμως όχι μη αναστρέψιμοι, από εμάς εξαρτάται.

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, 

Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος

 

Κωνσταντινούπολη, η Βασιλεύουσα των Ελλήνων, όλων των Χριστιανών, όλων των ανθρώπων

 Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Ο Μέγας Κωνσταντίνος όταν νίκησε τον ανήθικο Μαξέντιο, ο οποίος στην προσπάθειά του να σωθεί, έπεσε από τη Μουλβία  Γέφυρα του Τίβερη και πνίγηκε, δε θεώρησε προσωπικό κατόρθωμα το γεγονός της νίκης.

Γνώριζε, πως η νίκη ήταν Θέλημα του Θεού να γίνει. Ο νικητής Σταυρός του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, τύφλωσε και πανικόβαλε τόσο τον Μαξέντιο όσο και τον άπιστο και τον άπατρη στρατό του. Αυτά παθαίνουν όσοι στηρίζονται σε απάτριδες και σε μισθοφόρους.

Αμέσως, ο Μέγας αυτός ανήρ, ταπεινά στράφηκε προς την Ανατολή, γυρίζοντας τις πλάτες του προς την αμαρτωλή Ρώμη, την επονομαζόμενη αιώνια πόλη.

Διέθετε το προορατικό βλέμμα και διέβλεπε ότι ο Βύζαντας, αν και νεαρός στην ηλικία, ορθώς έφτιαξε την Κόρη Πόλη των Μεγάρων στο συγκεκριμένο γεωγραφικό σημείο.

Συνεργάτες του, κυρίως όμως, ο ίδιος ο Μέγας Κωνσταντίνος, ήταν θαυμαστής και γνήσιος μιμητής των ηρώων του Τρωικού Πολέμου. Γι` αυτό επιθυμούσε να ανασύρει από τα χαλάσματα την Πόλη του Έλληνα Πρίαμου, αφού αυτός υπήρξε ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος των Ελλήνων και αναλογικώς, λόγω και των συνεπειών του ίσως ο χειρότερος ή από τους χειρότερους.

Η Τροία βρίσκεται, ως γνωστό, σε κομβικό γεωστρατηγικοοικονομικό κλειδί, αυτό ενίσχυε τη θέλησή του.

Έξυπνος και με διεισδυτικό βλέμμα, όπως ήταν, γρήγορα κατανόησε ότι αυτό θα ήταν λάθος, αφού το Βυζάντιο είναι η πηγή του πολιτισμού, του πνεύματος των Ελλήνων, από τα βάθη των αιώνων, αφού «η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζερη του Κόσμου», δηλαδή της δημιουργίας του Θεού, και φυσικά η καθάρια και δροσερή πηγή της ανθρωπότητος.

Ταυτοχρόνως, η νέα θρησκεία, ο Χριστιανισμός, είχε ταχύτατη εξέλιξη και αύξηση στις περιοχές εκείνες. Αυτό είναι φυσικό γεγονός, λόγω της μακραίωνος πνευματικής ανάπτυξης, του υψηλού επιπέδου γραμμάτων, κοινωνίας, οικονομίας.

Οι άνθρωποι του πνεύματος, ταχύτατα συλλαμβάνουν και κατανοούν την ουσία σημαντικών αλλαγών, πόσο μάλλον οι Έλληνες όλου εκείνου του πνευματικού γεωγραφικού φάσματος από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι το τελευταίο άκρο της Μικράς Ασίας. Αυτό τους το επίπεδο, όπως και οι εκτοπισμένοι πρόσφυγες της Κύπρου του 1974, το τεκμηρίωσαν με τη γρήγορή τους οικονομικοπνευματική ανέλιξη στις νέες πατρίδες, παρ` όλα τα εμπόδια, τα βάσανα, την υποτίμηση, τους χλευασμούς,  που υπέστησαν και συνεχίζονται, αφού κανείς τον πρόσφυγα δεν τον τοποθετεί με την πραγματική του βαρύτητα, με το ντόπιο στοιχείο να στοχεύει να κρατά τα ηνία, έστω κι αν δεν έχει πιθανώς το γνώθι σ` αυτόν.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος, ταπεινά αλλά αποφασιστικά προχώρησε. Η Βασιλεύουσα μεταλαμπάδευε για χίλια χρόνια Χριστιανισμό, Πολιτισμό, Μόρφωση, Επιστήμες, σ` όλους τους λαούς.

Δυστυχώς αυτή την προσφορά την πλήρωνε με αίμα, με επιθετικούς εναντίον της πολέμους στρατιωτικοοικονομικού χαρακτήρα, από ξένους αμόρφωτους ηγέτες, αυτοκράτορες, βασιλείς πνευματικούς δήθεν οδηγούς, από ανθρώπους που ο μόνος τους στόχος ήταν το πλιάτσικο με πνευματικούς και με φυσικούς συνεχιστές.

Οι πόλεμοι, σε συνδυασμό εντός της Ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, με ανίκανους Αυτοκράτορες, με εγωιστές γαιοκτήμονες, στρατηγούς χωρίς γνώσεις, με αισθητή μείωση πληθυσμών, με μισθοφόρους, με διείσδυση ξένων στυγνών οικονομικών συμφερόντων Βενετίας και Γένουας, με τις λεγόμενες Σταυροφορίες του παρόμοιου σταυρού του Χίτλερ. Όλα τα πάρα πάνω και άλλα έδωσαν την ευχέρεια στους Νεομογγόλους, Οθωμανούς άνετα να κατακτούν περιοχές με τελική απόληξη την Άλωση της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου 1453.

Ο Φάρος του Ελληνισμού και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού, όλες αυτές οι περιοχές, τεράστιου γεωγραφικού μεγέθους, με επίκεντρο την Κωνσταντινούπολη, αποτελούν, διαχρονικώς, τον πνευματικό χώρο μελέτης, σε όσους όντως επιθυμούν να έχουν μόρφωση.

Έλληνες, Αρμένιοι, Κούρδοι και άλλοι σφαγιάσθηκαν, αρχικώς με τις κατακτήσεις αλλά και κατά περιόδους με διάφορες αφορμές, αλλά και εκατομμύρια είναι οι εξισλαμισθέντες, με απογόνους που είτε γνωρίζουν την καταγωγή τους είτε όχι, κοσμούν και αναπτύσσουν σε όλους τους τομείς το τουρκικό κράτος.

Το ελληνοχριστιανικό πνεύμα εμπνέει, οδηγεί και καθοδηγεί. Για όλα αυτά που εάν συγκεντρωθούν αποτελούν χιλιάδες τόμους δημιουργίας, που κατ` ελάχιστο έχουν μέχρι σήμερα μελετηθεί, ευγνωμονούμε τον Μέγα Κωνσταντίνο και όλους όσους μετά από αυτόν μέχρι και τον τελευταίο και ένδοξο αυτοκράτορα τον Λεβέντη Κωνσταντίνο ΙΑ` Παλαιολόγο, με Αγία μητέρα, την Αγία Υπομονή-Αυτοκράτειρα Ελένη Παλαιολογίνα, αφού συνέβαλαν στην ισχύ και εδραίωση του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού.

Εμείς, οφείλουμε να βαδίσουμε στις δικές τους γραμμές, εάν όντως επιθυμούμε, ως Έλληνες, ως Χριστιανοί, να έχουμε μέλλον.

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος

«Ο Δικηγόρος. Η βιογραφία του Κρίτωνα Τορναρίτη» του Αχιλλέα Κ. Αιμιλιανίδη

 

Αρτέμης Αντωνίου, ένας ακούραστος υπηρέτης της ποίησης!

 Του Φοίβου Νικολαΐδη

Με ανεξάντλητη δημιουργική πνοή, ο Αρτέμης Αντωνίου, ένας ξεχωριστός πνευματικός άνθρωπος, στοχαστικός με παιδεία και βάθος σκέψης, εξακολουθεί, να μας εκπλήσσει ευχάριστα. Οι δυο φροντισμένες, νέες του ποιητικές συλλογές «Μονοπάτια του χρόνου» και «Συναξάρι της Πολύπαθης Κύπρου» εμπλουτίζουν τον μακρύ κατάλογο της ποιητικής του μακράς δημιουργικής πορείας, που καταγράφεται σε 17 ποιητικές συλλογές.

Η καλλιτεχνική έφεση του Αρτέμη είναι απεριόριστη. Γι’ αυτό και όσοι τον γνωρίζουν καλά, δεν εκπλήσσονται με τις απανωτές νέες του δημιουργίες. Ο πλούσιος συναισθηματικός του κόσμος γίνεται ένα με το γεμάτο πνευματικό του σακίδιο και πορεύεται στα ανηφορικά μονοπάτια  της πνευματικής ανάτασης και δημιουργίας.

Πολυτάλαντος και χαρισματικός με αστείρευτη έμπνευση  και καλλιτεχνική έφεση, ο Αρτέμης Αντωνίου φαντάζεται, δημιουργεί και πλάθει με υπομονή πότε στον καμβά όμορφους πίνακες, πότε σκαλιστές δημιουργίες στο γυαλί ή στην πέτρα, στο ξύλο ή στο σίδερο, δίνοντας τους κίνηση, μορφή και πνοή ζωντάνιας.

Ως δημιουργικός καλλιτέχνης, που η ψυχή και το πνεύμα του ακούραστα ταξιδεύουν σε φουρτουνιασμένες θάλασσες και σε απάνεμα λιμάνια, προσπαθεί να περάσει τις σκέψεις του, μέσα από τον καλοδουλεμένο γραπτό και εμπνευσμένο ποιητικό του λόγο.

Η ποίηση, του προσφέρει το μεγάλο ταξίδι και δίνει μια αλλιώτικη γαλήνια διάσταση στη ζωή του. Το ποιητικό του οπλοστάσιο είναι πάντα γεμάτο. Συνέχεια, ανιχνεύει τις μυστικές φωνές του πλούσιου εσώτερου του κόσμου, της φύσης και της κοινωνίας και σαν σπαραγμό ψυχής βγάζει υπέροχους στίχους γεμάτους νοήματα και μηνύματα.

Με τη βαθιά κριτική του σκέψη για όσα συμβαίνουν γύρω μας, ο Αρτέμης Αντωνίου με αξιοζήλευτη γνώση, πλούσιες εμπειρίες ζωής, ικανότητα και προπάντων δύναμη ψυχής, τολμά να λέει τις δικές του αλήθειες. Να αναλύει, να συνθέτει και να πλέκει ένα ποιητικό λόγο σαν ένα πανέμορφο κέντημα γεμάτο χρώματα και περίτεχνα σχέδια!

Ο ποιητικός λόγος του Αρτέμη έχει ιδιαίτερη αξία, γιατί υποστηρίζεται από γερό πνευματικό υπόβαθρο και πλούσιο πολιτιστικό επίπεδο, που τον κάνει ξεχωριστό και ενδιαφέρον. Γράφει και συνθέτει ποιήματα με σκηνικά από τη ζωή και ήρωες, τους ανθρώπινους χαρακτήρες της καθημερινότητας. Προβληματίζεται με την σκληρή πραγματικότητα και διαλογίζεται το ιδεατό μιας καινούργιας πορείας, που δεν τη διαπραγματεύεται.

Τα ποιήματα του αναβλύζουν υπέρτερο πάθος και γοητεία, αλλά και διαπεραστικό φως εστιασμένο σε ότι απασχολεί τον άνθρωπο στην καθημερινότητα του, αλλά και στην ιστορική του διαδρομή.

 Κατέχοντας πολύ καλά την Ελληνική γλώσσα την αναδεικνύει μέσα από τα ωραία ποιήματά του, που αγγίζουν την κοινωνία, την ιστορία, την πολιτική ακόμη και την ιδεολογία. Ναι είναι ιδεολόγος με ξεκάθαρες θέσεις για τη φιλοσοφία ζωής, αλλά μακριά από φανατισμούς και ακρότητες. Με πραότητα, πολλή σεμνότητα και νηφαλιότητα το ποιητικό του νυστέρι δεν χαρίζεται κανενός.

Η καθαρή φωνή του με μεστό περιεχόμενο ως μαρτυρία των κακώς εχόντων με μεταφορές και αλληγορίες, κείμενα και ποιήματά του, όλα οδηγούν στον «άνθρωπο».

Είναι βαρύ το φορτίο της ζωής που κουβαλά ως πνευματικός άνθρωπος με αρχές και ιδανικά, κόντρα στην απογοητευτική και πολλές φορές απαράδεκτη πραγματικότητα. Έτσι, η επιτακτική και αναγκαστική διέξοδος γι’ αυτόν, γίνεται η γραφίδα της ποίησης. Ως δικλείδα ασφαλείας, τον προφυλάσσει από την ψυχοφθόρα κατάσταση των κακώς εχόντων πραγμάτων.

Η υπαρξιακή υπόμνηση στους προβληματισμούς του Αρτέμη Αντωνίου γίνεται μια δικαιολογημένη ηθική διαδικασία, καθώς αναζητά το δέον, το πρέπον, το γιατί και το διότι, για να επιτρέψει κάθε συνειδητοποιημένο βήμα πορείας στην πνευματική του αναζήτηση.

Η επιτυχία του αποτυπώνεται πάνω στην εκφραστική συμπεριφορά των λέξεων που επιλέγει προσεκτικά. Τα κρυμμένα λόγια πίσω από τις γραμμές οδηγούν στο καλά φυλαγμένο σημείο του κρυμμένου θησαυρού, της πλούσιας γνώσης, της ευρυμάθειας και των σκέψεων του.

Δηλώνει στρατευμένος στην υπηρεσία της πατρίδας και στα συμφέροντα των απλών πολιτών. Λάβαρο του ο τιμημένος αγώνας για λευτεριά και δικαιοσύνη. Βλέπει την τέχνη ως πολεμίστρα και αισθάνεται τον εαυτό μου μαχητή.

Στη νέα του ποιητική συλλογή με τίτλο «Στα Μονοπάτια του Χρόνου», τα ποιήματα του είναι αφιερωμένα στον κόσμο που του πρόσφερε την έμπνευση. Το καλαίσθητο εξώφυλλο της ποιητικής συλλογής κοσμείται με φωτογραφία από το ανάγλυφο σε πέτρα, έργο του ποιητή «Σκέψεις».

Σε ελεύθερη ποίηση, που δεν ακολουθεί μέτρο ή ομοιοκαταληξία, το πρώτο ποίημα τιτλοφορείται:

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Πολιτισμός

ένας χαιρετισμός με χαμόγελο

σε πρόσωπα που συναντάμε

γνώριμα κι άγνωστα.

Πολιτισμός

τα χέρια που φυτεύουν λουλούδια

κι απλώνονται για χειραψίες συμφιλίωσης

Έτσι κάθε στιγμή

προβιβάζεται η ζωή μας

η κοινωνία γίνεται καλύτερη

βγαίνει από τον βάλτο της αδιαφορίας.

Στην αρχή με μικρά βήματα

θ’ ανεβούμε πιο ψηλά

εκεί που η θέληση της καρδιάς

μπορεί να φτάσει.

Να νιώθουμε στην πλάση

πως έχουμε προορισμό

όπως τα ηλιοτρόπια

που γυρνούν στη μεριά του ήλιου.

Είμαστε άνθρωποι θα πει

στρέφουμε το βλέμμα

προς τα καλά έργα της ειρήνης

παίρνοντας φώτιση αγάπης.

Τότε γινόμαστε σκαπανείς

καλύτερου κόσμου

με αξίες πολιτισμού.

ΑΚΑΤΟΙΚΗΤΑ ΟΝΕΙΡΑ

Τ’ ακατοίκητα όνειρα

σκόρπια μες στη ζωή μας

μοιάζουν βραχονησίδες

που δεν είδαν ποτέ λουλούδιασμα

κι όμως αν ταξιδεύαμε χωρίς αυτά

θα είχαμε άχαρη διαδρομή.

ΑΡΧΑΙΕΣ ΔΟΞΕΣ

Μην έχουμε την ψευδαίσθηση

πως οι προγονικές δόξες

μας κάνουν μεγάλους.

Αν πραγματικά καταλαβαίναμε

τη σημασία των προπατόρων

θα νιώθαμε υποχρεωμένοι

απέναντι στα έργα τους

πολύ διαφορετικά!

Θα κάναμε τα πρέποντα

για να είμαστε αντάξιοι.

ΣΤΟ ΠΑΡΑ ΚΑΤΙ

Στο παρά κάτι της ζωής

σκέφτεται έχει φτάσει.

Την ποίηση διακονεί

επώνυμα πενήντα χρόνια

κι άρχισε να νιώθει

πως είναι πια καιρός

τον επίλογο να σχεδιάσει.

Έφθασε η ώρα

να κρεμάσει το δρεπάνι του!

Ο θερισμός τελείωσε…

Σε λίγο η σοδειά μπαίνει

στο κόσκινο του χρόνου

και θα φανεί αν διακόνησε

αυθεντικά την τέχνη.

 

Συναξάρι της Πολύπαθης Κύπρου

Το «Συναξάρι της Πολύπαθης Κύπρου» που συμπυκνώνει την ιστορία της Κύπρου είναι γραμμένο σε έμμετρη ποίηση και αποτελείται από 100 στίχους με ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία. Στην ελληνική παράδοση, η έμμετρη ποίηση έχει βαθιές ρίζες, ξεκινώντας από την αρχαιότητα με τον Όμηρο και φτάνοντας μέχρι τη νεότερη ελληνική λογοτεχνία.

Το ποίημα αυτό του Αρτέμη Αντωνίου ως λήθης εμπόδιο όπως αναγράφει ο ίδιος, αποτελεί μια καταπληκτική, ποιητική ιστόρηση της Κύπρου ανά τους αιώνες. Είναι η επιτομή της αγάπης του ποιητή για την πατρίδα του.

 Ξεκινά με τον πρώτο στίχο:

1

Μες τους αιώνες διάβηκες μαρτυρική πορεία

Κύπρος θεά της ομορφιάς παντοτινή λατρεία.

Το τίμημα του κάλλους σου μεγάλο ήταν ζόρι

Τράβηξες μύρια βάσανα πολύπαθη μας κόρη.

Και συνεχίζει:

2

Ήρθαν και σε κατάκτησαν πολλοί λαοί με βία

πέσανε πάνω στον λαό λυσσάρικα θηρία.

Μα είχες τον ελληνισμό καμάρι στην καρδιά σου

μια μαρτυρία φανερή η μητρική λαλιά σου!

3

Γνώρισες δόξες άφθονες έγραψες ιστορία

στις τέχνες και τα γράμματα είχες λαμπρή πορεία.

Κύπρια Έπη λέγεται άφησε ο Στασίνος

άξιος σαν τον Όμηρο κι ο ποιητής εκείνος.

63

Για τρεις αιώνες μείνανε αφέντες τα θηρία

μαύρες σελίδες γράψανε μέσα στην Ιστορία.

Ο τόπος δεινοπάθησε σφαγές λεηλασίες

ήτανε μια διοίκηση όλο αυθαιρεσίες.

76

Η Αγγλική διοίκηση με την στρατηγική της

κάνει την Κύπρο σύντομα κατάκτηση δική της

Το ξέρουν η διαίρεση θα τους εξασφαλίσει

Φέρνοντας τη διχόνοια το στέμμα θα κερδίσει.

94

Έγινες ανεξάρτητη στα λόγια όμως μόνο

Φάνηκε τ’ αποτέλεσμα μέσα στον τρίτο χρόνο.

Φεύγουν οι Τουρκοκύπριοι σε θύλακες δικούς τους

πρόγραμμα διχοτόμησης σχεδίασε ο νους τους.

96

Το εβδομήντα τέσσερα είκοσι Ιουλίου

πέφτεις στα δόντια άδικα του τούρκικου θηρίου.

Με εισβολή παράνομη ερήμωσε τους τόπους

και έδιωξε τον πληθυσμό από πατρίους τόπους.

97

Κύπρος μου ένας Γολγοθάς άρχισε στην πορεία

το έγκλημα που έγινε στίγμα στην Ιστορία…

Οι άλλες εγγυήτριες Ελλάδα και Αγγλία

να πράττει ό,τι ήθελε άφησαν την Τουρκία.

98

Τα θύματα είναι πολλά πενήντα χρόνια τώρα

Ψάχνουμε γι’ αγνοούμενους μες στη μικρή μας χώρα.

Όμως κι οι Τουρκοκύπριοι ζουν τέτοιες καταστάσεις

είναι τ’ αποτελέσματα που φέρνουν οι εντάσεις.

99

Ήμουν κι εγώ αιχμάλωτος μας πήρανε Τουρκία

ο πόλεμος κατάλαβα φέρνει την αδικία.

Στις συμφορές δεν έμεινα και στα παθήματά μου

μια Κύπρος αδιαίρετη είναι πάντα μπροστά μου.

100

Οι Έλληνες βαθύρριζοι είναι σ’ αυτό τον τόπο

και πρέπει με τους σύνοικους τώρα να βρούνε τρόπο

σε μια Κύπρο ελεύθερη να ζουν με ευνομία

η κατοχή του τόπου μας είναι παρανομία. 

Αρτέμης Αντωνιου: Πάθος για την τέχνη και τον πολιτισμό.

Φοίβος Νικολαΐδης

Μάιος 2025

Περιδιάβασμα ζωής, Ανδρέας Κ. Χριστοφή (Χαρτζιώτης)

Ποιητική δημιουργία με πάθος από τον Ανδρέα Χριστοφή

Η ποίηση εν’ έμφυτη

χάρισμαν του πλασμάτου

τζιαι σαν πεθάνει τζι’ ύστερα

την κουβαλά μιτά του.

Ο Ανδρέας Χριστοφή, γνωστός και ως Χαρτζιώτης, Κύπριος ποιητής, συγγραφέας γεννήθηκε στη Χάρτζια, επαρχίας Κερύνειας τον Γενάρη του 1938. Οι γονείς του είναι ο Κυριάκος Χριστοφή και η Περσεφόνη Σοφοκλέους.

Αφού τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο του χωριού του, φοίτησε στο Γυμνάσιο Κερύνειας από όπου αποφοίτησε τον Ιούνιο του 1956. Τον ίδιο χρόν προσελήφθηκε στο Δασονομείο από όπου αφυπηρέτησε το Γενάρη του 1998. Το Φεβρουάριο του 1962 παντρεύτηκε την Κυριακή Σωτήρη Παναγή από τον Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας.

Τον Αύγουστο του 1963 αποφοίτησε κατόπιν διετούς φοίτησης το Δασικό Κολλέγιο Προδρόμου και μετατέθηκε στη Λευκωσία, στον Κλάδο Τηλεπικοινωνιών.

Το 1966-1971 παρακολούθησε για πέντε χρόνια μια σειρά μαθημάτων στην Τεχνική Σχολή Λευκωσίας για Τηλεπικοινωνίες, νυχτερινές τάξεις και πέτυχε στις εξετάσεις του City & Guilds of London Institute και απέκτησε το Full Technological Certificate in Telecommunications & Electronics. Έχει δυο κόρες, δυο εγγονούς και μια εγγονή. Ζει προσωρινά στην Αγλαντζιά.

Το βιβλίο του «Περιδιάβασμα Ζωής» περιλαμβάνει μια συλλογή από ποιητικές του δημιουργίες. Αποτελεί μια προσωπική και φιλοσοφική αναδρομή του συγγραφέα στη ζωή του, με έντονα στοιχεία αυτοβιογραφίας και φιλοσοφικής σκέψης. Το έργο συνδυάζει την προσωπική εμπειρία με την ευρύτερη κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, προσφέροντας στον αναγνώστη μια βαθιά και συγκινητική ματιά στον κόσμο του συγγραφέα.

Η ποίησή του διαπνέεται από έντονα συναισθηματικά και πολιτικά στοιχεία, ενώ ο τρόπος γραφής του χαρακτηρίζεται από μια αμεσότητα και δυναμισμό, που αντανακλούν τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της εποχής του. Χρησιμοποιεί την Κυπριακή διάλεκτο και η γραφή του Χαρτζιώτη εκφράζει έναν συνδυασμό παραδοσιακών και σύγχρονων στοιχείων, εστιάζοντας σε ανθρώπινες αξίες όπως η ελευθερία, η πατρίδα και η αντίσταση στις αδικίες. 

 Φοίβος Νικολαΐδης

Οι δύο θάνατοι. Ειδοποιός διαφορά

 Γράφει ο Δρ. Ανδρέας ΣοφόκληςΠερπατούσαν σε δρόμο της Θεσσαλονίκης δύο Ορθόδοξοι μοναχοί. Ένα απλό γεροντάκι, με τετριμμένο από τα χρόνια ράσο και ένας νεαρός μοναχός, ο υποτακτικός στο γεροντάκι.

Όπως περπατούσαν, στην άλλη μεριά του δρόμου πήγαινε μία επιβλητική πομπή, με εκατοντάδες ανθρώπους, που συνόδευαν έναν κεκοιμημένο. Από το πλήθος και από τον τρόπο συμπεριφοράς του πλήθους εύκολα γινόταν κατανοητό ότι ο κεκοιμημένος ήταν σημαντική προσωπικότητα, με τα δεδομένα της κουλτούρας του πλήθους των ανθρώπων.

Ο νεαρός μοναχός, κάπως θλιμμένα, εξεφράσθην στον Γέροντά του: «Γέροντά μου οι άνθρωποι που ζουν στον κόσμο, όταν κοιμηθούν έχουν πολλούς ανθρώπους να τους συνοδεύουν στην εξόδιο ακολουθία και στην τελευταία τους κατοικία, ιδίως όταν κάνουν και έργα. Δυστυχώς εμείς οι μοναχοί της Ορθοδοξίας όταν έρθει η στιγμή της κοιμήσεώς μας, εκτός από τους αδελφούς, κανείς άλλος δε μας συνοδεύει. Αυτό δεν είναι άδικο»;

Το γεροντάκι, ως και να περίμενε την ερώτηση-εκφρασθήσα θλίψη του νεαρού μοναχού, αμέσως του απάντησε: «Παιδί μου ο Καλός Θεός τα πάντα εν Σοφία Εποίησε. Ο Πάνσοφος και παντεπόπτης Θεός μας, βλέπει, γνωρίζει, οικονομεί για τα πάντα και γι΄αυτό το γεγονός, φυσικά, που σημαίνει το τέλος της επίγειας ζωής.

Επιτρέπει σε ανθρώπους να τους συνοδεύουν στην εξόδιο ακολουθία και στην τελευταία τους κατοικία εκατοντάδες ζώντες, αφού είναι η τελευταία τους χαρά, έστω και στο πρόσκαιρο φως. Γι` αυτούς που έχουν τη χάρη, λόγω της ποιότητας της επίγειας ζωής τους, δε χρειάζεται να τους δίνει τη χαρά του στιγμιαίου, αφού το όντως φως τους παρέχεται αιωνίως».

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος