Τρίτη Ζωγραφική Έκθεση του Γιώργου Μιτίδη

Του Φοίβου Νικολαΐδη

Ο Γιώργος Μιτίδης μιλά για την τρίτη στη σειρά ζωγραφική του έκθεση και δηλώνει: «Αυτή η έκθεση είναι το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής εξερεύνησης και ελευθερίας. Αποδίδω τις γυναικείες φιγούρες με μια αίσθηση αφαίρεσης της γραμμής και έντονο χρωματικό στοιχείο, αφήνοντας τη μαγεία του χρώματος να καθοδηγεί τη δημιουργία. Η ιστορία αυτή με συναρπάζει και ελπίζω να συγκινήσει και το κοινό».

Τρίτη ατομική έκθεση ζωγραφικής του διακεκριμένου σκιτσογράφου και ζωγράφου Γιώργου Μιτίδη, με τίτλο «ΜΟΥΣΕΣ».

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2024, στη Γκαλερί “Γκλόρια” με την εισαγωγική ομιλία του καταξιωμένου ζωγράφου Ανδρέα Λαδόμματου.

Τα έργα της έκθεσης εστιάζουν στη γυναίκα ως μούσα και πηγή έμπνευσης, αναδεικνύοντας τη μαγεία και την πολυπλοκότητα της θηλυκής παρουσίας μέσα από τη προσωπική ματιά του καλλιτέχνη.

Οι εννέα μούσες ως θεές της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας προστάτευαν τις καλές τέχνες και τη δημιουργικότητα. Αποτελούσαν δε πηγή έμπνευσης των καλλιτεχνών για κάθε διανοητική, πνευματική και δημιουργική δραστηριότητα στο χώρο των τεχνών .

Ο όρος “μούσα” εξακολουθεί, να χρησιμοποιείται μεταφορικά μέχρι τις μέρες μας, συχνά για να δείξει ότι κάποια γυναίκα εμπνέει έναν καλλιτέχνη στη δημιουργικότητα του.

Ο Γιώργος Μιτίδης γεννήθηκε στον κατεχόμενο Τράχωνα, στη Λευκωσία. Από νεαρή ηλικία έδειξε το ταλέντο και την κλίση του προς την τέχνη. Μετά την ολοκλήρωση των γυμνασιακών σπουδών του, σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στην Αθήνα, όπου ταυτόχρονα ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία ως σκιτσογράφος σε Αθηναϊκές εφημερίδες.

Επιστρέφοντας στην Κύπρο, εργάστηκε ως σκιτσογράφος στις περισσότερες Κυπριακές εφημερίδες και συμμετείχε σε διεθνείς εκθέσεις. Διακρίθηκε με το βραβείο “Work of Excellence” στη Διεθνή Έκθεση στο Ισραήλ και απέσπασε διεθνές βραβείο σε έκθεση στην Τουρκία με θέμα “Οι Κλιματικές Αλλαγές του Πλανήτη”.

Η ζωγραφική παραμένει η μεγαλύτερη του αγάπη. Η τρίτη αυτή έκθεση αποτυπώνει την καλλιτεχνική του εξέλιξη και τη μοναδική του προσέγγιση στη γυναικεία φιγούρα.Από αρχαιοτάτων χρόνων το γυμνό είναι διαδεδομένο στην τέχνη και η ιστορική του διαδρομή και εξέλιξη είναι παράλληλη με την ιστορία της τέχνης γενικά. Αν και μπορεί εύκολα να συνδεθεί με τον ερωτισμό, το γυμνό μπορεί να έχει διάφορες ερμηνείες και τα μηνύματα του να είναι πολύ διαφορετικά ανάλογα με τις κοινωνικές και πολιτιστικές αξίας κάθε κοινωνίας ξεχωριστά, όπως για παράδειγμα για τους Αρχαίους Έλληνες όπου το γυμνό αντιπροσώπευε τη διαχρονική ομορφιά, τη λεπτή αισθητική, την τελειότητα και την αρμονία ως δείγματα ηθικής αρετής.

Ο Μιχαήλ Άγγελος, ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες στην ιστορία της τέχνης ο οποίος άφησε ανεπανάληπτα γυμνά γλυπτά και ζωγραφικούς πίνακες, είχε πει χαρακτηριστικά: «Και ποιος είναι τόσο βάρβαρος ώστε να μην καταλάβει ότι το πόδι του ανθρώπου είναι πιο ευγενές από το παπούτσι του και το δέρμα του πιο ευγενές από αυτό του προβάτου με το οποίο είναι ντυμένος».

Ο Γιώργος Μιτίδης είναι από τους καλλιτέχνες εκείνους που απεικονίζουν το γυμνό σώμα, προσπαθώντας να αναδείξει μια διαφορετική εικόνα και να προσδώσει ένα αλλιώτικο νόημα. Έτσι, ενώ όλοι οι πίνακες του έχουν το ίδιο θέμα, δηλαδή τη γυναίκα σε μια ήρεμη, χαλαρωτική και γυμνή στάση, τα διάφορα συναισθήματα που δημιουργούν είναι διαφορετικά.

Οι συμβολισμοί και τα νοήματα που κρύβονται στη λεπτομέρεια κάθε πίνακα ξεχωριστά, μπορούν να αποδίδονται από τους ίδιους τους θεατές, οι οποίοι προκαλούνται, να κάνουν μόνοι τους τις προεκτάσεις τους. Έτσι παίζει με τα έντονα χρώματα, τις αποχρώσεις και τις στάσεις, που κατά βάθος μπορεί να παρουσιάζουν και στάσεις ζωής.

Οι καλλιτέχνες που ζωγραφίζουν γυμνά μοντέλα, σχεδιάζουν απτές φιγούρες. Στην περίπτωση του Μιτίδη, τα μοντέλα του, οι μούσες του προέρχονται μέσα από τη γόνιμη φαντασία του. 
Οι ειδικοί της ζωγραφικής λένε ότι το γυναικείο γυμνό ανήκει στη σφαίρα του Ωραίου παρουσιάζοντας την ομορφιά, η οποία μας δίνει χαρά, προκαλεί ενδιαφέρον, δημιουργεί συγκίνηση, απορία και μυστήριο.

Στην πράξη, το γυμνό αποτελεί ένα δύσκολο έργο είτε είναι πίνακας ζωγραφικής είτε είναι γλυπτό ή φωτογραφία γιατί το γυναικείο κορμί ειδικά, το υπέροχο αυτό θησαυροφυλάκιο της θηλυκότητας και της ομορφιάς κρύβει πολλά μυστικά.

Σίγουρα απαιτεί ειδική γνώση σε ουσιώδεις λεπτομέρειες και προσεκτική δουλειά, η οποία με το απαραίτητο ταλέντο, μπορεί να αποδώσει και να αναδείξει μυστικά του ανθρώπινου σώματος. Γι’ αυτό και λέγεται, ότι όποιος μπορεί να σχεδιάζει γυμνό, μπορεί να σχεδιάζει οτιδήποτε.

Ο Γιώργος Μιτίδης μπορεί και σχεδιάζει οτιδήποτε. Στα χέρια του οι φιγούρες γίνονται πίνακες και η καλπάζουσα φαντασία του σε ξεχωριστά έργα μουσών. Γνωστός και καταξιωμένος σκιτσογράφος, ασχολείται με τη μεγάλη, κρυφή του αγάπη τη ζωγραφική. Αυτή είναι η τρίτη του ατομική έκθεση, που αποδεικνύει ότι η εικαστική του αναζήτηση δεν θα σταματήσει εδώ.

Ζωγραφίζει άνετα γυμνές γυναικείες φιγούρες στην απόλυτα φυσική τους κατάσταση, χωρίς να εξιδανικεύει τις γραμμές, παρουσιάζοντας ατόφιο το αποτέλεσμα, αντιπροσωπευτικό του αυθόρμητου και αυθεντικού του χαρακτήρα. Όσοι γνωρίζουν τον Γιώργο Μιτίδι, εύκολα μπορούν να διακρίνουν το πηγαίο χιούμορ του, που κρύβεται πίσω από τις ωραίες χρωματιστές πινελιές του.

Οι δυνατότητες του είναι μεγάλες, όσο και οι εμπνεύσεις του που είναι ανεξάντλητες. Ξέρει πολύ καλά τη γλώσσα του σώματος η οποία παρουσιάζεται σταθερά σε όλους τους πίνακες του, διακρίνοντας συμβολισμούς με προέκταση τη ζωή και τον έρωτα.Η πλούσια χρωματική μπαλέτα του παρακινεί τη φαντασία. Οι χρωματικές του προτιμήσεις με γήινα και έντονα χρώματα που κυριαρχούν, συμφιλιώνουν τη ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης με τη φύση της και υπερασπίζονται την ιδέα ότι το γυμνό πρέπει να είναι αθώο, όση αναταραχή κι αν προκαλεί. Όλα τα έργα του χαρακτηρίζονται από μια γενναιόδωρη χρήση των χρωμάτων, τονίζοντας τη βεβαιότητα για ξεκάθαρες θέσεις και την ανάγκη για αναζήτηση άλλων παραμέτρων της ζωής.

Το γυμνό γυναικείο κορμί στα έμπειρα χέρια του Μιτίδη σμιλεύεται σαν γλυπτό και παρουσιάζεται σε πολυποίκιλες πόζες. Άλλοτε βαρύ με καμπύλες, λουσμένο στο φως, σε με μια ευδιάκριτη αγνότητα και άλλοτε ανάλαφρο σε αισθησιακή κίνηση, έτοιμο να προσφέρει αισθησιακό οξυγόνο, συγκινήσεις και ερεθίσματα.

Μερικοί πίνακες προσπαθούν να ταυτίσουν τη γυναίκα με τη χαρά του έρωτα και την ηδονή, παράλληλα όμως με μια έντονη συναισθηματική αγωνία. Αφαιρεί με μαεστρία την έννοια του ανήθικου ερωτισμού, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στην αγνότητα των συναισθημάτων, που προκαλούν οι πίνακες του.

Ο Γιώργος Μιτίδης προσπαθεί και τα καταφέρνει, κόντρα στα ταμπού, να δείξει και να κάνει αποδεκτή τη ‘γυμνή αλήθεια’, του γυναικείου σώματος, προκαλώντας τον ορθολογισμό του παρατηρητή.

Σέβεται αυτό που κάνει, γι’ αυτό και το υπηρετεί με αξιοπιστία. Ονειροπόλος αλλά και ρεαλιστής γνωρίζει καλά το νόμο της δυαδικής φύσης, τη διττότητα της ζωής και τις αποχρώσεις μεταξύ ωραίου και άσχημου. Θέλει τον αρμονικό συνδυασμό και των δυο καταστάσεων, για να υπάρχει αρμονία. Έτσι, στους πίνακες του, δεν κυριαρχεί μόνο η περίτεχνη ομορφιά, αλλά και το αντίθετο της, που δεν το θεωρεί ως κάτι το απωθητικό.

Αν και αυτοδίδακτος ζωγράφος, έμαθε αρκετά καλά, όλα εκείνα τα απαραίτητα ‘μικρά μυστικά’, που το βοηθούν να απλώνει στον καμβά τις ζωγραφιές του με ευκολία και επιτυχία.

Σεμνός και καλλιεργημένος, γεμάτος προβληματισμούς και καλλιτεχνικούς κραδασμούς αποτυπώνει στους ωραίους πίνακές του, τα συναισθήματα καθώς και τα προβληματισμούς της ζωής, που τον απασχολούν. Με πολλές ευαισθησίες, καλλιτεχνική δημιουργικότητα, αγάπη για τις τέχνες και τον άνθρωπο τον οποίο θέλει διακαώς να υπηρετήσει από το πόστο που τον έταξαν τα ταλέντα του.

Οι ευφάνταστες πινελιές του με τις ελεύθερες γραμμές απλώνονται με χάρη σε μια προσπάθεια ανακάλυψης των μαγικών στοιχείων που τέρπουν τις αισθήσεις. Στην κυριολεξία αποτυπώνουν ένα πλούσιο εσωτερικό κόσμο, που διψάει να εκφράσει τη δική του αλήθεια για τις παραμέτρους της ζωής.

Η ζωγραφική τον ταξιδεύει και η μαγεία της τέρπει τον συναισθηματικό του κόσμο, που παραδίδεται στις αυτούσιες περιπλανήσεις της ζωγραφικής.

Οδοιπόρος της απλής και στοχαστικής ζωής, η ακατανίκητη εσωτερική ώθηση και πνευματική ανάγκη, καθοδηγεί τη δημιουργικότητα του Γιώργου Μιτίδη. Η προσπάθεια του να ανακαλύψει την ομορφιά της εικαστικής δημιουργίας και να της δώσει το δικό του νόημα, αποτυπώνεται στα έργα του, που παραπέμπουν στον εσωτερικό κόσμο των συναισθημάτων, της χαράς, της αγαλλίασης και της ελπίδας.

Ο Γιώργος επιλέγει ένα θέμα, το επεξεργάζεται και το επαναλαμβάνει κατ’ εξακολούθηση, προκειμένου να αποκαλύψει όλες τις πλευρές του. Κάθε παραλλαγή του θέματος αποκαλύπτει μια καινούργια ιστορία. Κάθε μούσα αποτελεί ένα διαφορετικό αφήγημα. Αυτό το ερωτικό αφήγημα άλλοτε είναι σκοτεινό, άλλοτε χαρούμενο, μελαγχολικό ή προκλητικό, αλλά πάντα σαγηνευτικό. Μέσα από τις σειρές των έργων του, ο καλλιτέχνης μας ταξιδεύει σε διαφορετικούς μικρόκοσμους και αφηγείται χρωματιστές ιστορίες.

Μιλώντας για τη ζωγραφική του ο Γιώργος Μιτίδης αναφέρει: «Πάντα θεωρούσα τη ζωγραφική σαν την τέχνη των τεχνών. Ίσως γιατί η όραση είναι η μεγαλύτερη αίσθηση ίσως γιατί είναι μια διαχρονική τέχνη που έχει μια παγκόσμια γλώσσα και δεν ξεχωρίζει σύνορα και πατρίδες. Γεννήθηκα έχοντας μέσα μου αυτό το μικρόβιο της καλλιτεχνίας. Η αναζήτηση του ωραίου πάντα με συγκινούσε και με συγκινεί. Η τέχνη ήταν πάντα μέσα μου. Από παιδί με συγκινούσε η αναζήτηση του ωραίου. Ακόμα και όταν οι συνθήκες δεν μου επέτρεπαν να ασχολούμαι αποκλειστικά με τη ζωγραφική, η σκιτσογραφία υπήρξε ένα υποκατάστατο που κράτησε ζωντανές τις καλλιτεχνικές μου ανησυχίες».

Στο δύσκολο δρόμο του αγώνα της ζωής, της αναζήτησης του Ωραίου και του Καλού μέσα από την τέχνη, της περιπέτειας της σκέψης και ανακάλυψης του εσώτερου εαυτού μας, ευχές πολλές στον Γιώργο Μιτίδη, να’ ναι μακρύς ο δρόμος του γεμάτος έμπνευση, συναρπαστικές εμπειρίες και νέες επιτυχίες.

Σε πρώτο πλάνο τα δυο υπέροχα παιδιά του Γιώργου Μιτίδη, επιτυχημένα και τα δυο επαγγελματικά. Από αριστερά ο Παναγιώτης Μιτίδης και ο Σταύρος Μιτίδης, ένας ταλαντούχος στ' αχνάρια του πατέρα του, ο οποίος σε λίγα χρόνια θα μας καταπλήξει με τα έργα του!

Η ιδιοκτήτρια της Γκαλερί Γκλόρια Κασσιανίδου, ο ζωγράφος Ανδρέας Λαδόμματος και ο Γιώργος Μιτίδης.

Πολλοί οι φίλοι, γνωστοί και εκτιμητές του έργου του καλλιτέχνη έδωσαν το παρόν τους στη ζωγραφική έκθεση του Γιώργου Μιτίδη. Ανάμεσα σ' αυτούς και η Πόπη Νικολαΐδου.

Ο Πάμπος Χριστοδούλου με τη σύζυγό του Άννα, αδελφή του Γιώργου Μιτίδη.

Ταξιδεύουμε μέσα από τα έργα του Γιώργου Μιτίδη και ονειρευόμαστε τη ζωή και τις δυνατές στιγμές της.

Η όμορφη οικογένεια του Γιώργου Μιτίδη από αριστερά: Ισμήνη Μιτίδη, Γιώργος, Παναγιώτης και Σταύρος Μιτίδης.

Φοίβος Νικολαΐδης

Ιανουάριος 2025

Ο Μέγας Βασίλειος

 Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Την πρώτη ημέρα εκάστου έτους η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τον Μέγα Βασίλειο και όχι τον Βασίλειο των Ταράνδων με τα κέρατα.

Φυσικά το γεγονός αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο Μέγας Βασίλειος έζησε από το 330 μέχρι το 379. Σε ελάχιστα μόνο χρόνια βιωτής, πέτυχε τόσα πολλά και ποιοτικά, που αποτελούν διαχρονικό υπόδειγμα Ορθόδοξης Χριστιανικής Προσφοράς, προς τα παιδιά, προς τους συνανθρώπους του. Αποτελεί το ιδανικό υπόδειγμα μιμήσεως.

Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος ο Θεολόγος-Ναζιανζηνός, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, συγκροτούν την Αγία Τριάδα των Μεγίστων Διδασκάλων της Ορθοδοξίας και του Διαχρονικού Ελληνισμού. Αυτοί οι Τρεις συνέδεσαν το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα, τις αρχές του διαχρονικού ελληνισμού, με τη διδασκαλία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Είναι οι Τρεις αυτοί Άγιοι, που έθεσαν τέρμα στις δεισιδαίμονες αντιλήψεις φανατικών αμόρφωτων Ελλήνων Χριστιανών που κατέστρεφαν κάθε τι το Ελληνικό. Με τα έργα με τη διδασκαλία, με τα συγγράμματά τους, τόνιζαν πως τα έργα πολιτισμού αποτελούν τον πνευματικό σπερματικό λόγο, ως προπομπό των Λόγων και των Έργων του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Ο Μέγας Βασίλειος, όπως και πολλοί άλλοι Άγιοι της Ορθοδοξίας, είναι ζωντανό παράδειγμα παιδιού που ανατράφηκε από γονείς (πλούσιους), από τον Βασίλειο και από την Εμμέλεια. Η μητέρα του, με ταπεινότητα, με σοβαρότητα, γαλούχησε τον Μέγα Βασίλειο, από μικρό παιδάκι,  στα Ιερά νάματα της Ορθοδοξίας.

Η Εμμέλεια, είναι η διαχρονική Ελληνίδα-ταυτόχρονα η διαχρονική Ορθόδοξη μάνα Αγίων και Ηρώων. Δεν είναι, βεβαίως, η μάνα των τσιγάρων, των τσιγαρλικιών, των σκουλαρικιών στα διάφορα σημεία του σώματος, των Tattoo, των ξενύκτικων, του τζόγου και όλων των συναφών.

Αντίστοιχη με τη Μάνα Εμμέλεια, ήταν η προσωπικότητα του πατέρα του, του Βασιλείου, ως φυσικού ηγέτη και οδηγού, όχι φυγά, όχι ως κατ` όνομα πατέρα, με όλα να ισχύουν και χειρότερα τα ήδη περιγραφόμενα για τις λεγόμενες μητέρες. Ως κατ` όνομα πατέρες ή/και μητέρες, να εγκαταλείπουν τα παιδιά τους για να συνεχίζουν την με υλισμό άνετη ζωή τους. Συχνά έξω και πέρα από τον Ορθόδοξο γάμο, τη στιγμή που ασπάζονται τον Χριστιανισμό άνθρωποι από άλλες Θρησκείες και με σοβαρότητα βρίσκονται ουσιαστικά σε όλα τα Ορθόδοξα Χριστιανικά Μυστήρια, εμείς υποδυόμαστε τους γνώστες, αφού κάποιες συγκυρίες ευνοούν να έχουμε για σκόρπισμα κάποια λεφτά, τα οποία, βεβαίως, τη νόηση σκορπίζουν. Χωρίς τέκνα, χάρη του σώματος, αγνοώντας το πρόσκαιρο και το εφήμερο και με αφύσικες συνυπάρξεις.

Μέσα σε αυτό το Ελληνορθόδοξο πνευματικό περιβάλλον, ο Άγιος Βασίλειος είχε εντρυφήσει, από μικρός, στις Ιερές μελέτες. Φυσικά πήγε στην Κωνσταντινούπολη, στην Πρωτεύουσα του διαχρονικού Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, ως πνευματικό κέντρο και ολοκλήρωσε τις σπουδές του: Που αλλού εκτός από τη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας;

Εκεί, στη Φιλοσοφική Σχολή της Αθηνάς, γνώρισε τους δύο ανθρώπους, που κι αυτών τα ονόματά τους έμειναν στην Ιστορία, του πρώτου, ως παράδειγμα προς μίμηση, του δεύτερου, ως παράδειγμα προς αποφυγή, τον Γρηγόριο τον Θεολόγο-Ναζιανζηνό και τον Ιουλιανό-τον γνωστό: «Παραβάτη».

Εδώ, στη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών, ο Μέγας Βασίλειος, απέδειξε, ορθώς, την πίστη και την πεποίθησή του, ότι η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία και η Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, μαζί με την Ορθοδοξία, δύνανται να συμπορευθούν και να συνυπάρξουν. Αυτή η συνύπαρξη είναι ο λόγος που σε Ορθόδοξους Ναούς και σε Ορθόδοξα Μοναστήρια, υπάρχουν, ως Άγιοι ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Διογένης με το φανάρι του. Είναι γνωστό, επίσης, πόσο η ποιότητα της Στωικής Φιλοσοφίας, με τον Ζήνωνα τον Κιτιέα, συνδέεται με την Ορθόδοξη διδασκαλία, της ηρεμίας της ψυχής και της νόησης.

Είναι χρήσιμο και να μελετούμε και να διδάσκουμε στα παιδιά μας μελέτες τέτοιων προσωπικοτήτων, όπως του Μεγάλου Βασιλείου, ώστε να κατανοούμε και να εφαρμόζουμε τις διαχρονικές νουθεσίες ουσίας, προς τους νέους: «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων».

Ο Μέγας Βασίλειος έζησε βίο ασκητικό, μοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς, κράτησε ελάχιστη, όχι βέβαια, για τον ίδιο αλλά για να την αξιοποιήσει στην πορεία για το όφελος των παιδιών και των συνανθρώπων του, όπως και το έπραττε.

Ίδρυσε και καθοδηγούσε τη Βασιλειάδα. Συγκρούστηκε με τον Ουάλη και εξήλθε νικητής. Σ` αυτόν οφείλεται η Ορθόδοξη Χριστιανική Βασιλόπιττα.

Ο Μέγας Βασίλειος, μας υπέδειξε πως με ταπείνωση, με πίστη, με σοβαρότητα, να ζούμε αυτές τις Άγιες ημέρες και όχι δυτικότροπα, υλιστικά, φανταχτερά, που καίνε νόηση και ψυχές.

Εύχομαι χρόνια πολλά και ευτυχές το Νέο Έτος.

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος

 

 

Η Γέννησης του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού

 Γράφει ο Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Κάθε χρόνο, εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια, οι Χριστιανοί αλλά και άνθρωποι που είτε πιστεύουν είτε όχι, γιορτάζουμε τη Γέννηση του Θεανθρώπου.

Γιορτάζουμε αυτή την ημέρα δικαίως, αφού σηματοδοτεί την έναρξη της σωτηρίας της ψυχής, στη μετά θάνατο ζωή αλλά και τη σωματοπνευματική αναγέννηση. Ο Χειμώνας είναι η εποχή που η φύση κοιμάται, η γη εσωτερικώς οργανώνει τις διεργασίες αναγεννήσεώς της με τον ερχομό της Άνοιξης.

Οι άνθρωποι στους προηγούμενους πολλούς αιώνες αγωνίζονταν να ανακαλύψουν την ουσία της υπάρξεώς τους. Γι΄ αυτό απέδιδαν τη δημιουργία του κόσμου σε φυσικά φαινόμενα, σε υπερφυσικές δυνάμεις (αέρας, φωτιά, νερό), με θεοποιήσεις.

Αυτός που πρώτος έδωσε στοιχεία της ψυχής ήταν ο Όμηρος (Κάθοδος του Οδυσσέα στον Κάτω Κόσμο). Επίσης ο Άδωνης με τον θάνατο και με την ανάστασή του, μας δίνει στοιχεία αυτής της ανθρώπινης πεποιθήσεως, ορθής βεβαίως από απόψεως της αιωνίου ζωής της ψυχής και του αθάνατού της.

Έλληνες φιλόσοφοι, δηλαδή βαθύς  γνώστες του επιστητού που διαχρονικώς παραμένουν οδηγοί των επιστημόνων και των ερευνητών, ανέλυσαν την έννοια της ψυχής. Κανείς, όμως, δεν μπόρεσε και ήταν φυσικό, αφού ουδείς ήταν Θεός, να δώσει εμπράκτως και ζωντανά το τι σημαίνει ψυχή.

Το ζων στοιχείο του ανθρώπου στην αιωνιότητα, ο ίδιος ο Θεός, ο Ιησούς Χριστός, ήρθε στη Γη και μας το δίδαξε διά της ενάρξεως της επί της Γης ζωής του.

Γεννήθηκε, φυσικά, με δική Του θέληση, άσημος, κατά τους διαχρονικώς δυνατούς και της τότε εποχής. Το άσημος πολλοί το καταδεικνύουν διά των ενεργειών τους. Γι΄ αυτό συχνά διερωτούνται πολλοί ή/και ειρωνεύονται με το: Πώς γίνεται άνθρωποι να πιστεύουν, ως Θεό κάποιον που γεννήθηκε τόσο άσημα, τόσο υποτιμητικά, σε φάτνη με ζώα, κατατρεγμένο βρέφος και να το πιστεύουν για Θεό;

Αυτό ακριβώς είναι το Μεγαλείο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Κάποιος πλούσιος ντύθηκε πάμφτωχος άστεγος, έγινε αγνώριστος πήγε εκεί μπροστά στα μαγαζιά του για μέρες ολόκληρες, περνούσαν πελάτες του, υπάλληλοί του, ουδείς του έδινε κάτι. Κάποια στιγμή μία νεαρή υπάλληλός του που πρόσφατα προσελήφθηκε, λυπήθηκε τον ρακένδυτο, του έδωσε κάποια λεφτά. Την επόμενη ημέρα που σχόλασε τον βοήθησε και τον πήγε στο φτωχικό της διαμέρισμα, όπου έκανε μπάνιο, τον τάισε και τον έβαλε να κοιμηθεί στο σαλονάκι της.

Το πρωί ο άστεγος έφυγε και ξαναπήγε στον ίδιο χώρο. Παρατηρούσε τις συμπεριφορές των υπαλλήλων του. Κάποια στιγμή τόλμησε να μπει στο πολυτελές του εστιατόριο, για να ζητήσει, ως ζητιάνος φαγητό. Φυσικά τον έδιωχναν κακήν κακώς. Η κοπέλα τον είδε. Τους είπε και τον έβαλαν σ΄ένα τραπεζάκι για να του πάρουν φαγητό. Τότε ο επικεφαλής του εστιατορίου εξοργισμένος έδιωχνε την κοπέλα από τη δουλειά, φυσικά και τον ζητιάνο.

Ο Ηγέτης, όμως, γνώριζε τι έκανε. Πέταξε αμέσως από πάνω του τα ρακένδυτα ρούχα του ζητιάνου και τα φανταχτερά ρούχα απέδειξαν ποιος ήταν στην πραγματικότητα. Ο επιστάτης πήρε δρόμο, η κοπέλα τον διαδέχθηκε. Έπαυσε τους πονηρούς υπαλλήλους και τοποθέτησε άλλους στη θέση τους.

Κάποτε ένας Χότζας ντύθηκε πάμφτωχα, αγνώριστος πήγε στη διασκέδαση που ετοίμασαν προς τιμή του οι πλούσιοι. Όταν εισήλθε στον χώρο τον περιγελούσαν όλοι, τον ειρωνεύονταν και τον έδιωξαν.

Έφυγε, αφού ντύθηκε συμφώνως με τον καθώς πρέπει τυπολογικό τρόπο, επέστρεψε. Όλοι του φιλούσαν τα χέρια, τον καλόπιαναν, κοινώς τον έγλυφαν. Σοφός, όπως ήταν και έμπειρος της ζωής, τους έκανε νόημα, σώπασαν και τους δήλωσε: Πριν λίγο με διώξατε, τώρα με υποδέχεστε μεγαλοπρεπώς, γι΄αυτό φεύγω, πηγαίνω σ΄αυτούς που με αγαπούν με τα φτωχικά μου ρούχα.

Η ουσία είναι να Τον αγαπάμε όπως ήλθε σ΄εμάς απλά και ταπεινά. Να μη συμπεριφερόμαστε ως λάτρεις της πρόσκαιρης ύλης. Να Τον υποδεχόμαστε λιτά, απλά, με σοβαρότητα, με ταπεινοφροσύνη. Εκεί στις Εκκλησίες που ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός ευλόγησε. Την καρδιά μας να την μετατρέπουμε σε αθώα φάτνη αγάπης, όπως τα αγνά μάτια και η καθάρια ανάσα των αγαθών ζώων που με χαρά Τον ζέσταναν. Αυτή την αθώα αγάπη θέλει ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός να επαναφέρουμε.

Να μετατρέψουμε την καρδιά μας σε δική Του Εκκλησία.

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι εάν δεν εγκαταλείψουμε τάσεις μεγαλοϊδεατισμού, γρήγορου και εύκολου κέρδους. Εάν δεν εγκύψουμε στις οικογένειές μας στα παιδιά μας, με σοβαρότητα με σωφροσύνη. Εάν δεν ξεριζώσουμε τη γάγγραινα των εξαρτήσεων, εάν δεν συνεργαζόμαστε μεταξύ μας για την ποιότητα της κοινωνίας και των παιδιών μας, εντός της ταπεινοφροσύνης και της του Ιησού Χριστού Αγάπης, τότε ας δούμε με τα μάτια της νοήσεως σε ποιες καταστροφικές λεωφόρους, χωρίς αναχώματα, κατρακυλούμε κι εμείς και τα παιδιά μας. Όπως δηλώνουν και τα συμπεράσματα των δύο παραδειγμάτων.

Τα μοντέρνα της ύλης ελάχιστα διαρκούν, οι συνέπειές της είναι άνευ επιστροφής. Αυτές οι ημέρες πρέπει να γίνουν καθαρτήριο ψυχής.

Οι άνθρωποι που στην Ταπεινή Φάτνη Πιστεύουν, που ταπεινά οικοδομούν τις ζωές τους, διά του παραδείγματός τους, συμβάλλουν στη σωτηρία συνανθρώπων τους. Αυτοί οι άνθρωποι δεν παρασύρονται από τα πρόσκαιρα φθαρτά πολύφωτα των αγορών, από τα επιδεικτικώς ακριβά αλλά άχρηστα, χάνοντας τη ψυχική τους γαλήνη, παγιδευμένοι στα θέλγητρα των λογικώς ατεκμηρίωτων εξόδων, με τραγικές γι΄αυτούς συνέπειες για την γαλήνη της νοήσεως, για την ψυχική ηρεμία.

Ο Ιησούς Χρηστός μας έδειξε τον δρόμο, εμείς έχουμε τη βούληση, ας αποφασίσουμε. «Χριστός γεννάται, δοξάσατε, Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε, 

Χριστός επί γης, υψώθητε, άσατε τω Κυρίω πάσα η γη και εν ευφροσύνη, ανυμνήσατε λαοί ότι δεδόξαστε». Πάντοτε με σωφροσύνη, με ταπείνωση.

Δρ. Ανδρέας Σοφόκλης

Συγγραφέας, Ερευνητής, Αρθρογράφος, Δοκιμιογράφος 

Dancing colours η έκθεση των αδελφών Μαρίνας και Νέδης Σχίζα

Γράφει ο Φοίβος Νικολαΐδης

Dancing colours (Χορευτικά χρώματα) ονομάζεται η έκθεση των αδελφών Μαρίνας και Νέδης Σχίζα, που παρουσιάζουν χρηστικά έργα τέχνης στα χρώματα και το φως της Κύπρου, στη γκαλερί Κ, στη Λευκωσία από τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου, μέχρι τις 13 Ιανουαρίου, 2025.Στη φωτογραφία από αριστερά: Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, Μαρίνα Σχίζα, Φωτεινή Παπαδοπούλου και η  Ρίτσα Κυριάκου, διευθύντρια της Γκαλερί Κ.

Την έκθεση εγκαινίασε η Φωτεινή Παπαδοπούλου η οποία αναφέρθηκε στα έργα των αδελφών Μαρίνας και Νέδης Σχίζα.Η Μαρίνα Σχίζα είναι η προικισμένη προσωπικότητα από τη θεία φύση με πολλά χαρίσματα. Κληρονόμησε τη καλλιτεχνική φλέβα από τη μητέρα της. Η έφεση στην Τέχνη, την παρέσυρε στο τέλος σ’ ένα όμορφο ταξίδι στην απεραντοσύνη της δημιουργικής έκφρασης. Ικανότατη και εμπνευσμένη, γεμάτη ευαισθησίες,  έξυπνη και όμορφη όπως και ο πλούσιος εσωτερικός της κόσμος, που είναι γεμάτος φως.

Ως ξεχωριστός άνθρωπος που είναι με πολλά ενδιαφέροντα και προπάντων αναζητήσεις, δεν είναι τυχαία που επέλεξε να σπουδάσει Ιστορία της Τέχνης στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως συντάκτρια και αρχισυντάκτρια πολιτιστικών θεμάτων σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Η ενασχόληση της αυτή, της έδωσε το ωραίο ταξίδι, μέσα από το οποίο απέκτησε πολύτιμες εμπειρίες και νέες γνώσεις για τον πολιτισμό, τις τέχνες και ότι άλλο έχει να κάνει με την κουλτούρα.

Ο γραπτός της λόγος λιτός και ουσιαστικός μετέφερε συστηματικά στους αναγνώστες τα πλούσια δρώμενα της πολιτιστικής ζωής του τόπου. Ποτέ όμως δεν εγκατέλειψε τη μεγάλη της αγάπη για τις τέχνες. Έτσι, παράλληλα με αυτό, παρακολούθησε εργαστήρια τέχνης σε διάφορα είδη της καλλιτεχνικής δημιουργίας όπως η ζωγραφική, η κεραμική, το σχέδιο, το ψηφιδωτό, η γλυπτική και ότι άλλο είχε να κάνει με τη δημιουργική της πνοή και την τέχνη γενικά, η οποία βρίσκεται μόνιμα κυρίαρχη στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων της.Το ενδιαφέρον και η διττή αυτή ικανότητα, Τέχνης και γραπτού λόγου συνδυάζεται με επιτυχία και συνεχίζει αδιάλειπτα στο διάβα της ζωής της, αφού συνεχίζει να κάνει μελέτες πάνω στην ιστορία της κυπριακής τέχνης. Έχει ήδη εκδώσει αρκετά βιβλία ανάμεσα στα οποία τη βιογραφία του κεραμίστα Βαλεντίνου Χαραλάμπους, του ζωγράφου Ανδρέα Ασπρόφτα, το λεύκωμα 50 Χρόνια Εικαστικής Δημιουργίας, ενώ σε εξέλιξη είναι η β’ έκδοση του βιβλίου της «Η Αμμόχωστος της εικαστικής δημιουργίας», το οποίο τής ανατέθηκε από το Σύλλογο Αποφοίτων των Ελληνικών Γυμνασίων Αμμοχώστου.

Μέσα από τους προβληματισμούς και τους κραδασμούς της ψυχής της, αποτυπώνει στις ωραίες της πινελιές και στα υπέροχα της έργα τα πλούσια συναισθήματα της, που τα εκφράζει με περισσή καλαισθησία, προσεγμένη αισθητική, με έντονα χρώματα και ένα εντυπωσιακό τρόπο, που έχει το δικό της στυλ και σφραγίδα.Όνειρο ζωής ως φαίνεται, δημιούργησε εργαστήρι τέχνης στη Λευκωσία, το δικό της «ιερό χώρο», καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης. Εκεί αφιερώνει κόπο και ταλέντο νυχθημερόν, όπου ιερουργεί των αχράντων τεχνών, δημιουργώντας μοναδικά έργα δια χειρός Μαρίνας, χρησιμοποιώντας υλικά, τεχνικές και φόρμες με έμπνευση κυρίως τα στοιχεία της φύσης, τα ιδιαίτερα χρώματα και το φως της Κύπρου με έμφαση τις θάλασσες του νησιού και το βυζαντινό τοπίο της κοιλάδας Σολέας, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Σήμερα, στο άλλο «ιερό» καλλιτεχνικό βήμα, τη Γκαλερί «Κ» εκθέτει με δικαιολογημένη υπερηφάνεια ξεχωριστά έργα της από το ωραίο ταξίδι της δημιουργικής της πορείας, που συνεχίζει με τόση αξιοσύνη και επιτυχία. 

Δεν ήταν και τόσο εύκολο εγχείρημα. Αλλά, ούτε και αδύνατο, για να το πετύχει αυτό η Μαρίνα. Η ομορφιά και η ουσία των έργων της βρίσκονται στα ερεθίσματα της πνευματικής και καλλιτεχνικής της αναζήτησης, που τα βιώνει έντονα, μετουσιώνοντας τα σε μοναδικά έργα τέχνης που τέρπουν τις αισθήσεις.Στην περίπτωση της Μαρίνας, βασικά έχουμε, να κάνουμε με μια καλλιτέχνιδα που ξεφεύγει από τα παραδοσιακά μονοπάτια -είτε αυτό ονομάζεται μορφή, είτε περιεχόμενο. Στήνει τα σκηνικά των έργων της με εξαιρετικά μεγάλη φαντασία, χωρίς ωστόσο να ξεφεύγει από τη ρεαλιστική τους μορφή.

Αρπάζει κυριολεκτικά από τα μαλλιά τα υλικά που χρησιμοποιεί όπως είναι το ξύλο και τα μορφοποιεί με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνονται σε κάτι «άλλο», όπως για παράδειγμα του ξύλου, που φαίνεται ως γυαλί!  

Στην πνευματική αναζήτηση και προκειμένου να πραγματώσει την έννοια του ωραίου, η προσεγμένη τέχνη της Μαρίνας, που αποτυπώνεται με λεπτό γούστο, αποσκοπεί, να αναδεικνύει την ομορφιά σε όλο της το μεγαλείο. Κι αυτό, γιατί η Μαρίνα πιστεύει ότι η ομορφιά της τέχνης καλλιεργεί τον άνθρωπο, τον μορφώνει και τον εξυψώνει. Όπως ακριβώς οι Αρχαίοι Έλληνες που φρόντιζαν για το κάλλος και την αρμονία μέσω της τέχνης, που τη θεωρούσαν μέρος της παιδείας του πολίτη.Το «ωραίο» γι’ αυτή δεν πρέπει να είναι απλώς «καλό», αλλά να εκπέμπει δονήσεις σ’ αυτόν που το βλέπει. Να νιώθει συγκινήσεις και κραδασμούς εσώτερους. Γι’ αυτό και η αχαλίνωτη φαντασία της μετουσιώνεται σε μοναδικά έργα με καλλιτεχνική αξία.

Με ιδιαίτερη φροντίδα και μεράκι δημιουργεί χρηστικά έργα τέχνης για τη διακόσμηση του σπιτιού από διάφορα υλικά, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια, το σχέδιο και το χρώμα. Πειραματίζεται με διαφορετικούς τύπους μέσων για να εκφραστεί, με πίνακες από γυαλί μέχρι πολύχρωμες και ιδιότροπες ζωγραφιές σε καθρέφτες, προσπαθώντας πάντα να βρίσκει τρόπους να φέρνει την τέχνη πιο κοντά στην καθημερινότητα μας. Και όπως φαίνεται από το αποτέλεσμα, το επιτυγχάνει πολύ καλά.Ο πανέμορφος Σωκράτης εγγονός της Μαρίνας Σχίζα, χαρούμενος ανάμεσα στα εκλεκτά έργα της γιαγιάς του.  Ο μικρός Σωκράτης με τη μητέρα του, τη χαριτωμένη κόρη του δημοσιογράφου Διονύση Διονυσίου και της Μαρίνας Σχίζα θαυμάζουν τα έργα, της μητέρας και γιαγιάς.Στη φωτογραφία από αριστερά: Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, Μαρίνα Σχίζα, Φωτεινή Παπαδοπούλου και η Ρίτσα Κυριάκου, διευθύντρια της Γκαλερί Κ.Η Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, μια εξίσου άξια θεραπαινίδα της τέχνης, πεπαιδευμένη κι αυτή καλλιτέχνιδα, έχει εντρυφήσει στα μυστικά της τέχνης εδώ και καιρό. Σπούδασε παιδοψυχολογία και αγιογραφία στην Αθήνα, ένας ενδιαφέρον συνδυασμός, που δείχνει τις δικές της εσώτερες ανησυχίες. Διατηρεί δικό της εργαστήρι στην Αθήνα, όπου ζει μόνιμα τις τελευταίες δεκαετίες.

Εκτός από την αγιογραφία δημιουργεί κοσμήματα και χρηστικά αντικείμενα. Κατασκευάζει με περισσή ικανότητα πανέμορφα έργα με γυαλί  και έργα “μαντάλα”, ακολουθώντας τις φόρμες και τις τεχνικές της αρχαίας αυτής ινδικής  δημιουργικής έκφρασης. Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Η δουλειά της ισορροπεί μεταξύ τέχνης και χειροτεχνίας, υπηρετώντας άριστα και τις δυο. Τα εκφραστικά της έργα έχουν έντονα χρώματα και δημιουργούν αναμφισβήτητα το ενδιαφέρον ή τουλάχιστον δεν αφήνουν κανένα αδιάφορο. Η λέξη «μαντάλα» είναι σανσκριτική (αρχαία ινδική) και σημαίνει “μαγικός” κύκλος, γιατί πρόκειται για ένα σύμβολο με πολλές σημασίες. Για παράδειγμα, σε εξωτερικό επίπεδο συμβολίζει το σύμπαν, ενώ σε εσωτερικό επίπεδο συμβολίζει την ψυχή.

Στο πιο βασικό επίπεδο, οι μαντάλες αντιπροσωπεύουν την ολοκλήρωση και την αρμονία. Πολλές θρησκείες χρησιμοποιούν τη μαντάλα γιατί με τα γεωμετρικά σχήματα που απεικονίζονται, τους αποδίδουν διάφορα πνευματικά νοήματα και ως εκ τούτου είναι και ένας τρόπος διαλογισμού.Η Νέδη επίσης, χρησιμοποιεί λουλούδια στο γυαλί που επεξεργάζεται με τόση μαεστρία και καλαισθησία, αφού ο συμβολισμός του λουλουδιού της ζωής έχει βαθύ πνευματικό νόημα. Άρα, τα έργα της με τα σχήματα και τα χρώματα που χρησιμοποιεί έχουν ένα συμβολισμό και φυσικά αντανακλούν τον εσωτερικό της κόσμο και τις ιδέες που τον πλημμυρίζουν.Οι στοχαστικές αδελφές Μαρίνα και Νέδη ανακάλυψαν ένα δημιουργικό τρόπο για να εκφράζουν τις μύριες σκέψεις τους, τα ενδιαφέροντα τους, τις πνευματικές και καλλιτεχνικές τους ανησυχίες, αλλά και ταυτόχρονα να νιώθουν απέραντη ικανοποίηση γι’ αυτό που με ικανότητα και τόσο πάθος κάνουν.Ο φιλότεχνος Ανδρέας Μαυρογιάννης περιεργάζεται τα έργα και συνομιλεί με φίλους και γνωστούς.

Τα έργα είναι φτιαγμένα με υλικά όπως ξύλο, γυαλί, μέταλλο, βότσαλα, λουλούδια, ακρυλικές μπογιές, ακολουθώντας διάφορες τεχνικές όπως ψηφιδωτό, βιτρό, ζωγραφική, μαντάλα.Ο καταξιωμένος καλλιτέχνης Θεόδουλος Γρηγορίου συνομιλεί με τη Ρίτσα Κυριάκου, διευθύντρια της Γκαλερί Κ. για τον πολιτισμό και την Τέχνη.

Ανταλλαγή απόψεων με τον καταξιωμένο καλλιτέχνη Θεόδουλο Γρηγορίου για την τέχνη, που φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους στην καθημερινότητά.

Στόχος των δημιουργών είναι να προσφέρουν, μεταξύ άλλων, αντικείμενα καθημερινής χρήσης τα οποία ακροβατούν μεταξύ τέχνης και χειροτεχνίας. Η Μαρίνα Σχίζα αγκαλιά με τον χαριτωμένο Περικλή Νεοφύτου, σε μια αναμνηστική φωτογραφία, που προσπαθεί να απαθανατίσει η μητέρα του Μαρία Σελίπα.Φοίβος Νικολαΐδης, Μαρίνα Σχίζα, Μαρία Σελίπα και Διονύσης Διονυσίου σε μια αναμνηστική φωτογραφία από την έκθεση.Ένα ωραίο μπουκέτο ομορφιάς, σε μια τρυφερή αγκαλιά της υπέροχης οικογένειας των τριών αδελφών: Νέδη Σχίζα- Σακελαροπούλλου, Μαρίνα Σχίζα, Σωκράτης, Φωτεινή Σακελαροπούλλου, Φοίβη Σχίζα και Ειρήνη Διονυσίου.