Κώστας Νεοκλέους, αγωνιστής της ΕΟΚΑ 1955-59

 Το να είσαι σεμνός και πατριώτης είναι μεγάλες αρετές 

Η Λάπηθος μια περιοχή με πλούσια ιστορική παράδοση υπήρξε ενεργό κέντρο στον τιτάνιο αγώνα της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών) εναντίον της πανίσχυρης Αγγλίας. Είχε ουσιαστική συμμετοχή στον αντιαποικιακό αγώνα με πολλούς εθελοντές αγωνιστές και πρόθυμους συνεργάτες από όλα τα στρώματα του λαού. Την Κυριακή (17.11.2024), ο προσφυγικός Δήμος Λαπήθου τίμησε όλους όσους έλαβαν μέρος στον ανεπανάληπτο αγώνα της ΕΟΚΑ που κατάγονται και έδρασαν στην επαρχία Κερύνειας. Μεταξύ αυτών και ο αγωνιστής Κώστας Νεοκλέους, με καταγωγή από το σκλαβωμένο τώρα χωριό Αγριδάκι.

Ο Κώστας Νεοκλέους ήταν ένας από τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών), της μυστικής οργάνωσης που μαζί με άλλους, αγωνίστηκε κατά την περίοδο 1955-1959 για την απελευθέρωση της Κύπρου από την αγγλική αποικιοκρατία και την ένωση με την Ελλάδα.

Γεννημένος στο χωριό Αγριδάκι της επαρχίας Κερύνειας, μεγάλωσε σε μια εποχή που ο κυπριακός λαός διεκδικούσε την ανεξαρτησία του από τους αποικιοκράτες Άγγλους. Από νεαρή ηλικία, αναμείχθηκε στους κόλπους του εθνικού κινήματος. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ το 1955 και συμμετείχε ενεργά σε πολλές επιχειρήσεις της οργάνωσης, επιδεικνύοντας θάρρος, πίστη και ανιδιοτέλεια στον αγώνα.

Γνώρισα τον Κώστα Νεοκλέους πριν λίγες μόλις μέρες στην εκδήλωση τιμής των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, που κατάγονται από την επαρχία Κερύνειας και διοργάνωσε ο προσφυγικός δήμος Λαπήθου. Έτσι όπως τον είδα ξαφνικά με τα παράσημα στο στήθος, να κάθεται ήρεμος και γαλήνιος, να περιμένει με περισσή υπομονή να τιμηθεί, μου προκάλεσε το ενδιαφέρον η ηρωική του μορφή. Μια μορφή που ξεχώριζε από όλους τους άλλους. 

Τον πλησίασα και συστηθήκαμε. «Είμαι ο Κώστας Νεοκλέους από το χωριό Αγριδάκι της επαρχίας Κερύνειας. Μαζί με άλλους, πήρα μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59 και μετέπειτα το ’63 στις δικοινοτικές ταραχές στην ανταρσία των Τουρκοκυπρίων κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας», μου είπε με σεμνότητα, αλλά και δικαιολογημένη υπερηφάνεια.

Το να είσαι σεμνός και πατριώτης είναι μεγάλες αρετές που χαρακτηρίζουν έναν άνθρωπο με ευγενικές αξίες, αρχές και αγάπη για την πατρίδα του, χωρίς όμως να ξεπερνά τα όρια του μέτρου.

Είναι αυτή την σεμνότητα, την χωρίς υπεροψία ή έπαρση στάση που διέκρινα στη συνομιλία μας. Ένας σεμνός άνθρωπος που ενώ πρόσφερε στην πατρίδα, δεν το διατυμπανίζει, αλλά, αντίθετα, επιδεικνύει ταπεινοφροσύνη με σεβασμό στους άλλους. Η σεμνότητα αυτή δημιουργεί αληθινές σχέσεις και ενισχύει την εκτίμηση από τους γύρω.

Στο πρόσωπό του, που φάνταζε σχεδόν βιβλικό ή καλύτερα σαν χαρακτηριστική μορφή των αγωνιστών του 1821, διέκρινα τον άδολο πατριωτισμό και μια ειλικρινή αγάπη για την πατρίδα, χωρίς φανατισμούς και ακρότητες. 

Η διάθεση προσφοράς στο κοινό καλό και η προστασία των αξιών και των ιδανικών της χώρας σου, όταν συνδυάζονται αρμονικά, δημιουργούν έναν άνθρωπο που σέβεται τον εαυτό του, την κοινωνία και την πατρίδα του. Είναι η βάση για μια κοινωνία που βασίζεται στον αλληλοσεβασμό, τις αρχές και τις αξίες.

Κοιτάζοντας τον κατάματα, στα γαλανά του μάτια, είδα καθαρά, όλα αυτά που κάποτε κυριαρχούσαν στην κοινωνία μας, ήθος, ευγένεια ψυχής, αξίες, σεβασμός στους άλλους, αξίες και ιδανικά που τώρα φαίνονται σαν μακρινό παρελθόν.

Η τιμή προς ανθρώπους που διαθέτουν αξίες και ιδανικά αποτελεί μια σημαντική πράξη αναγνώρισης της προσφοράς τους, της ηθικής τους και του παραδείγματος που δίνουν στην κοινωνία. Οι άνθρωποι αυτοί εμπνέουν με τη στάση ζωής, την αφοσίωση σε αρχές και δίνουν αδιαμφισβήτητα αξία στην κοινωνία. Τιμώντας αυτούς τους ανθρώπους, τιμούμε τους εαυτούς μας.

Συγχαρητήρια στο Δήμο Λαπήθου γι’ αυτή την εκδήλωση αναγνώρισης, τιμής και σεβασμού προς ζώντες και θανόντες, που με το έργο και την προσφορά τους προς την πατρίδα, προβάλλονται ως παράδειγμα σε νεότερες γενιές, καθιστώντας τους πρότυπα για την κοινωνία.

Μιχάλης Γιασεμίδης, Ένα φαινόμενο μουσικής πολυμάθειας

Γεννήθηκε στο Κοιλάνι της επαρχίας Λεμεσού στις 3 Νοεμβρίου 1923, έβδομο παιδί του Χρύσανθου και της Αναστασίας. Ο πατέρας του κατασκεύαζε  λαούτα και βιολιά.  Από πολύ μικρός έδειξε την αγάπη του για τη μουσική.    Όταν ήταν 5 χρονών, μετά από δική του επιμονή, ο  πατέρας του κατασκεύασε ένα μικρό βιολί  και ο μικρός άρχισε να παίζει από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ήταν χαρισματικός και γεννημένος για τη μουσική. 

Ο πατέρας του ήταν βιολιτζής αλλά και κατασκευαστής βιολιών και λαγούτων. Κοντά στον πατέρα του άρχισε να παίζει βιολί από νηπιακή σχεδόν ηλικία και κατέληξε να παίζει με ξεχωριστή δεξιοτεχνία περίπου 30 μουσικά όργανα. Πήγαινε νηπιαγωγείο και έπαιζε βιολί.  Την πρώτη του δημόσια εμφάνιση την έκανε σε καφενείο του χωριού του  πέντε χρόνων παίζοντας βιολί για 15 λεπτά.

Τα τρία μεγαλύτερα αδέλφια του Αμαλία, Αντώνης και Θέμης έκαναν σπουδές στο Ελληνικό Ωδείο στη Λευκωσία το 1928. Η Αμαλία σπούδασε πιάνο και ακορντεόν, ο Αντώνης βιολί και αργότερα έπαιζε κλαρίνο, σαξόφωνο κ.λπ. και ο Θέμης τρομπέτα, ντραμς και τρομπόνι.  Ο Αντώνης  έπαιρνε μαζί του  στο Ωδείο τον Μιχαλάκη, που καθ'  όλη την ώρα του μαθήματος καθόταν στη γωνιά και παρακολουθούσε.  Στο σπίτι, όταν μελετούσε ο μεγάλος αδελφός, μελετούσε και ο μικρός στο βιολί του το μάθημα.  Ο Αντώνης τον βοηθούσε και έτσι προχωρούσε.   Αργότερα όταν τα αδέλφια παράλληλα με τις σπουδές τους εργάζονταν τα βράδια σε διάφορα κέντρα έπαιρναν και τον Μιχαλάκη  μαζί τους και ο μικρός έκανε μεγάλη εντύπωση.  

Σε ηλικία 16 χρόνων προσελήφθη ως πιανίστας στην τότε ορχήστρα χορού της Αστυνομίας και ως μέλος της φιλαρμονικής της δύναμης. Το πιάνο είναι το μόνο μουσικό όργανο για το οποίο πήρε κάποια στοιχειώδη μαθήματα. Ένα χρόνο αργότερα έφυγε από την Αστυνομία και σταδιοδρόμησε ως ελεύθερος επαγγελματίας, παίζοντας, αναλόγως των περιστάσεων, διάφορα μουσικά όργανα σε νυκτερινά κέντρα, ως μέλος ορχηστρών και συγκροτημάτων, σε μουσικές θεατρικές επιθεωρήσεις, σε κινηματογράφους που οργάνωναν στις αίθουσές τους μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, αλλά και σε ξενοδοχεία. Εμφανίστηκε επίσης στο εξωτερικό, παίζοντας μουσική σε Ρόδο, Αθήνα, Δαμασκό, Βηρυτό, Λονδίνο κ.ά.

Φαινόμενο μουσικής πολυμάθειας, άφησε το στίγμα του στα μουσικά δρώμενα του τόπου. Ήταν αυτοδίδακτος μουσικός. Μελετούσε μόνος του και έπαιζε με την ίδια ευκολία και δεξιοτεχνία, όλα τα είδη μουσικής, κλασσική, λαϊκή, δημοτική, τζαζ, ρεμπέτικα, χορευτικά, ορχηστρική μουσική.  

Με το αστείρευτο ταλέντο και την αφοσίωσή του στη μουσική, που την υπηρέτησε αδιάλειπτα για δεκαετίες, συνέβαλε σοβαρά στην καθιέρωση και ακμή της μουσικής τζαζ στην Κύπρο, βοηθώντας τα μουσικά δρώμενα  του τόπου, να αναπτυχθούν σε ψηλά επίπεδα. 

Υπήρξε μοναδικό ταλέντο στον αυτοσχεδιασμό, και  δεξιοτέχνης (βιρτουόζος) στην εκτέλεση. Χαρισματικός και φωτισμένος στη μουσική, μπορούσε άνετα να παίζει όποιο μουσικό όργανο τύχαινε να είναι μπροστά του, αφήνοντας το κοινό άφωνο. Με την ίδια άνεση έκανε ενορχηστρώσεις, σύνθεση – εκτέλεση, για θεατρικά σχήματα.

Η συμβολή του στη διάσωση και διατήρηση της δημοτικής κυπριακής μουσικής είναι από τις μεγαλύτερες υπηρεσίες που πρόσφερε στον τόπο. Από το 1966 συνεργάστηκε με το ΡΙΚ και ταυτόχρονα έπαιζε  στα πιο εκλεκτά κέντρα της εποχής  με  τραγουδιστές,  τη Σοφία Βέμπο, τον Τώνη Μαρούδα, τον Γούναρη, τη Νανά Μούσχουρη, τη Σούλη Σαμπάχ, τη Ρένα Βλαχοπούλου,  την Καλλιόπη Σπύρου τον Μιχάλη Βιολάρη, τον Δώρο Γεωργιάδη κ.ά.

Τιμήθηκε από την Πολιτεία, Σωματεία, Δήμους, τον αείμνηστο Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς, Ευάγγελο Φλωράκη κ.ά. Ο Μιχαλάκης Γιασεμίδης υπήρξε ένα μουσικό φαινόμενο, αφού εμπειρικά και μόνο μπορούσε να παίζει με δεξιοτεχνία οποιοδήποτε μουσικό όργανο. Για τον λόγο αυτό το Πολιτιστικό Ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης» υπέβαλε το 2008 αίτηση για ένταξη του Μιχαλάκη Γιασεμίδη στο βιβλίο ρεκόρ «Γκίνες», ως μοναδικής περιπτώσεως ταλέντου που, χωρίς μουσική παιδεία, παίζει περίπου 30 μουσικά όργανα με ξεχωριστή δεξιοτεχνία.

Χωρίς να έχει εντρυφήσει σε μουσικές σχολές, είχε γνώσεις που τις απέκτησε με την αφοσίωση του στη μουσική, φτάνοντας σε ένα επίπεδο, που θα το ζήλευαν πολλοί σπουδασμένοι μουσικοί. 

Ο Μιχαλάκης Γιασεμίδης ήταν παντρεμένος με τη Λευκή, ένας ωραίος άνθρωπος, μια καλλονή της εποχής, με την οποία απέκτησαν τέσσερα πανέμορφα παιδιά (δυο αγόρια και δυο κορίτσια). Έζησαν χρόνια στο κατεχόμενο τώρα προάστειο της Νεάπολης, Λευκωσίας. Η θυγατέρα του Αναστασία Γιασεμίδου Στυλιανού αναφέρει με συγκίνηση: «Πρώτη μέρα κυκλοφορίας γραμματοσήμου με αφορμή 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου μουσικού, δεξιοτέχνη,  βιρτουόζου Μιχαλάκη  Γιασεμίδη. Κείμενο για την πορεία και το έργο του αυτοδίδακτου μουσικού, δόθηκε από την υποφαινόμενη, όπου μεταφράστηκε στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και στάλθηκε σε χιλιάδες φιλοτελιστές και συλλέκτες τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Να αναφέρω πως ο πατέρας  μου φοβόταν να ταξιδέψει με αεροπλάνο. Τώρα χάρη στο αναμνηστικό αυτό γραμματόσημο, θα ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο! Ένα μεγάλο ευχαριστώ στα Κυπριακά Ταχυδρομεία για την τιμή!».

Ο Σωκράτης είχε μια τεχνική για την αντιμετώπιση των ενοχλήσεων

Αρχαία σοφία

Γνωρίζατε ότι...

Ο Σωκράτης είχε μια τεχνική για την αντιμετώπιση των ενοχλήσεων. Σας έχει συμβεί ποτέ κατά τη διάρκεια ενός καβγά να σας φωνάξει ο άλλος για να αποδείξει ότι έχει δίκιο; Δεν υπάρχει τίποτα πιο αφόρητο, σωστά; Ιδού, μια μέρα ο Σωκράτης δέχτηκε επίθεση από έναν άνδρα. Ήταν ένας τραχύς, απολίτιστος άνθρωπος που, έχοντας πάρει τα χειρότερα από τη διαμάχη, έφτασε στο σημείο να τον χαστουκίσει. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι, άνθρωποι που γίνονται επιθετικοί όταν δεν ξέρουν πώς να υποστηρίξουν τις ιδέες τους. Πώς αντέδρασε όμως ο Σωκράτης; Δεν έκανε τίποτα! Δεν ούρλιαξε, δεν ανταπέδωσε τη βία, τίποτα. 

Ένας από τους μαθητές του έμεινε έκπληκτος με τη στάση του Σωκράτη, αλλά ο μεγάλος φιλόσοφος απάντησε: «Αν με είχε κλωτσήσει ένας γάιδαρος, θα τον πήγαινα σε δίκη;». Τι σου λέει ο Σωκράτης; Ότι ένας έξυπνος άνθρωπος δεν μπορεί να σκύψει στο επίπεδο ενός ηλίθιου. Μερικές φορές η σιωπή είναι η πιο κομψή απάντηση. Δεν είναι τυχαίο ότι η λέξη κομψότητα προέρχεται από το λατινικό eligere, από το ex (ανάμεσα) και το ligere (επιλέγω). Τι σημαίνει αυτό; Ότι κομψός άνθρωπος δεν είναι κάποιος που φοράει επώνυμα ρούχα ή έχει ακριβά αντικείμενα, αλλά κάποιος που ξέρει να επιλέγει. 

Πώς να συμπεριφέρεσαι, πότε να μιλάς, πότε να σιωπάς. Οι αδαείς, οι αγενείς, οι απολίτιστοι πάντα υπήρχαν. Σήμερα, σε αντίθεση με την εποχή του Σωκράτη, φαίνεται να έχουν πολλαπλασιαστεί. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν νομιμοποιήσει τη λεκτική επιθετικότητα. Ή σκεφτείτε την τηλεόραση, μια σύγχρονη Βαβέλ όπου ο ομιλητής πρέπει να επιδεικνύει την ανωτερότητά του φωνάζοντας και προσβάλλοντας τον συνομιλητή του. 

Κάθε μέρα διαδραματίζονται τέτοιες καταθλιπτικές σκηνές: ενήλικες που δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να φωνάζουν επειδή δεν έχουν την ικανότητα να διαψεύσουν ήρεμα τον αντίπαλό τους. Λοιπόν, έτυχε να λάβω πολύ βαριές προσβολές εδώ στα social media. Και μετά αρχίζεις να χάνεις την υπομονή σου, σχεδόν θέλεις να απαντήσεις σε αυτά τα «λιοντάρια του πληκτρολογίου» που σε φτύνουν το δηλητήριό τους. Ξέρεις όμως τι; Εκείνες τις στιγμές παίρνω μια μεγάλη ανάσα και αναπολώ τα λόγια του Σωκράτη. Ή όπως το λέει ο Shaw: «Έμαθα εδώ και πολύ καιρό να μην πολεμώ τα γουρούνια. Λερώνεις ολόκληρος και πάνω απ' όλα αρέσει στα γουρούνια».

Πυθαγόρας, ο σημαντικός 'Ελληνας φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης

 

Ο  Πυθαγόρας, ήταν σημαντικός Έλληνας φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης και θεωρητικός είχε επίσης βαθιά ενδιαφέροντα στη μουσική και τη θεραπευτική της διάσταση. Θεωρούσε ότι η μουσική έχει θεραπευτικές ιδιότητες και μπορεί να επηρεάσει την ψυχή και το σώμα του ανθρώπου.

Για τον Πυθαγόρα, η μουσική ήταν συνδεμένη με τις μαθηματικές αναλογίες και τις αρμονίες του κόσμου. Πίστευε ότι οι διαφορετικοί ήχοι και οι μουσικές κλίμακες μπορούσαν να επηρεάσουν τη συναισθηματική κατάσταση των ανθρώπων και να συμβάλλουν στην πνευματική τους ισορροπία.

Επιπλέον, η θεραπεία μέσω της μουσικής (γνωστή και ως "μουσικοθεραπεία") ήταν μια πτυχή που θεωρούσε σημαντική, καθώς η αρμονία της μουσικής μπορούσε να φέρει γαλήνη στο πνεύμα και να ενισχύσει τη σωματική υγεία. Οι Πυθαγόρειοι επέμεναν ότι οι ήχοι και οι μελωδίες, όταν χρησιμοποιούνται σωστά, μπορούν να θεραπεύσουν όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή.

Η σύνθεση της μουσικής με μαθηματικές αναλογίες ήταν κεντρική στη φιλοσοφία του Πυθαγόρα, και αυτό το σύνθετο σύστημα πεποιθήσεων γύρω από τη μουσική, τα μαθηματικά και τη θεραπεία αντηχεί μέχρι σήμερα σε πολλές σύγχρονες θεραπείες και πρακτικές.