Sunday, January 24, 2016

Οδοιπορικό στο χωριό Κέδαρες

Του Πάμπου Κρασιά
Στους πρόποδες του Τροόδους και σε υψόμετρο 540 μέτρα από τη θάλασσα, βρίσκεται το χωριό Κέδαρες, ένα από τα σημαντικότερα αμπελοχώρια της Κύπρου.
Ένα μικρό ειδυλλιακό χωριό της Επαρχίας Πάφου, 40 χμ. από την πόλη της Πάφου και 50 χμ. από την Λεμεσό. Ένα χωριό έκπληξη, στις παρυφές του Διαρίζου ποταμού, πάνω στον κύριο δρόμο Πάφου-Τροόδους. 

Το χωριό βρίσκεται σε μια προνομιακή, μαγευτική θέση. Στην ανατολική πλευρά του χωριού μια φυσική σειρά από βουνοπλαγιές το προφυλάσσει από τους δυνατούς ανέμους του χειμώνα, ενώ στη δυτική του πλευρά ρέει ο Διαρίζος ποταμός. Ένα ποτάμι με μεγάλη προϊστορία, από την εποχή του Κινύρα, που για πολλά χρόνια ήταν πραγματικός θησαυρός για τους γύρω κατοίκους της περιοχής. 

Σήμερα, τόσο το χωριό, όσο και η γύρω περιοχή, περιμένουν καρτερικά τους αρμοδίους να αντιληφθούν το μέγεθος του δράματος της στέρησης των υδάτινων πόρων για ζωή και ευημερία και να δώσουν το φιλί της ζωής και σ΄ αυτή την περιοχή που κάποτε πλημμύριζε από την ευλογία αυτού του φυσικού αγαθού. 

Στις δυτικές βουνοπλαγιές των Κεδάρων βρίσκονται τα χωριά Αρμίνου, Μέσανα, Σαλαμιού και Κελοκέδαρα. Προς τα βόρεια το Πραιτώρι, ο Άγιος Νικόλαος και η Φιλούσα, ενώ στα νότια βρίσκεται το Κιδάσι. Ένα άνοιγμα προς τα νότια αφήνει επίσης να διαγράφεται ο κόλπος της Πάφου. 
Λέγεται ο βασιλιάς της Πάφου Κινύρας, είχε την εξοχική του κατοικία στις Κέδαρες, όπου και περνούσε τα καλοκαίρια του. Μα και την εποχή του κυνηγιού έδινε το παρόν του, αφού λόγω των πολλών νερών και του πυκνού δάσους του Κύκκου που έφτανε μέχρι το χωριό και το αγκάλιαζε, το θήραμα αφθονούσε.

Το χωριό άλλοτε έσφυζε από ζωή. Και τα ονόματα, ακόμα και σήμερα, συνεχίζουν το αρχαϊκό παρελθόν του χωριού. Θαλής, Αχιλλέας, Ειρήνη, Λεωνίδας, Ολυμπιάδα, Πάτροκλος, Τεύκρος, Αντιγόνη, Ελένη, Πάρης και άλλα πολλά.

Για την προέλευση του ονόματος του χωριού υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη λέει πως το πήρε από τα πανύψηλα και καταπράσινα κέδρα που αφθονούσαν στην περιοχή και η δεύτερη λέει πως το πήρε από τον Κέρδο ή Κέζαρο που ήταν ο ιδρυτής του παλιού νεολιθικού συνοικισμού που έχει ανακαλυφθεί στο χωριό και είναι ο ίδιος μ΄εκείνο της Χοιροκοιτίας και της Ερήμης.

Την ύπαρξη του παλιού νεολιθικού συνοικισμού μας την μαρτυρούν τα πολλά σπήλαια που έχουν ανευρεθεί σε διάφορες τοποθεσίας του χωριού. Οι Τοποθεσίας «Βουνιά» και «Αλώνια» είναι διάσπαρτες από τέτοια σπήλαια. Το μεγαλύτερο και σημαντικότερο απ όλα είναι «Ο Σπήλιος των Ελλήνων». Πρόκειται για μια μεγάλη σπηλιά που βρίσκεται βορειοανατολικά του χωριού. Έχει πολύ στενή είσοδο αλλά στο εσωτερικό της μπορεί κανείς να σταθεί όρθιος και να κινείται άνετα. Στη σπηλιά αυτή υπήρχαν και ζωγραφιές, οι οποίες όμως έχουν καταστραφεί.

Το αρχικό χωριό δε βρισκόταν στη σημερινή τοποθεσία, αλλά λίγο χαμηλότερα. Στο «Κάτω χωριό», όπως λέγεται σήμερα η περιοχή. Το πλάκωσε όμως μια πολύ άσχημη επιδημία, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν οι κάτοικοι ο ένας μετά τον άλλο. Οι λιγοστοί που εναπόμειναν έφυγαν χωρίς δεύτερη σκέψη και σε απόσταση 100 περίπου στρεμμάτων, δημιούργησαν το χωριό που υπάρχει σήμερα.

Προς τα νότια του χωριού, μέσα στα χωράφια, βρίσκεται μια μεγάλη πέτρα η οποία ονομάζεται «Τρυπημένη». Αυτή η πέτρα έχει μια στενόμακρη τρύπα, μέσα από την οποία θα μπορούσε να περάσει ισχνός άνθρωπος. Τα πολύ παλιά χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν πως η «Τρυπημένη» είχε θεραπευτικές ιδιότητες, γι αυτό όταν κάποιος ήταν άρρωστος οι συγγενείς του φρόντιζαν να περάσουν τα ρούχα του δια μέσου της τρύπας εκείνης και ήταν σίγουροι πως με αυτό τον τρόπο ο άρρωστος θα θεραπευόταν.

Στη δυτική πλευρά του χωριού στέκει μεγαλόπρεπη η εκκλησία του Τιμίου Προδρόμου, του πολιούχου του χωριού. Στο ναό αυτό, ξεχωρίζουν οι εικόνες του Χριστού ζωγραφισμένη το 1628, μια δεύτερη του Χριστού ζωγραφισμένη το 1724, καθώς και οι εικόνες του τιμίου Προδρόμου και του Αγίου Σπυρίδωνα που ζωγραφίστηκαν το 1971 από τον Κρητικό αγιογράφο Ιωάννη Κορνάρο. Πολύ όμορφο είναι και το επιτάφιο της εκκλησίας το οποίο έχει αγοραστεί από τη Ρωσία.

 Βόρεια του χωριού βρίσκεται ένα μικρό εκκλησάκι της Παναγίας της Φωτολαμπούσας και στα νότια του χωριού, πάνω στο δρόμο, λίγο πριν την είσοδο του χωριού, βρίσκεται το επίσης μικρό εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου. Πρόσφατα κλάπηκαν από το ναό αυτό τρείς πολύτιμες εικόνες, του Χριστού, της Παναγίας και του Τιμίου Προδρόμου, και ένα Ευαγγέλιο, όλα του 1887. 

Μια ανάσα βόρεια του ναού βρίσκεται ένας αιωνόβιος «Τρέμυθος». Λέγεται ότι εκεί υπήρχε εκκλησάκι που ήταν και ο πρώτος ναός του χωριού. 

Αυτό λοιπόν είναι το χωριό Κέδαρες που αξίζει τον κόπο να επισκεφτείτε να νοιώσετε την ηρεμία και τη γαλήνη σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον σε συνδυασμό με την ζεστή φιλοξενία των κατοίκων του. Φεύγοντας μην ξεχάσετε να δοκιμάσατε και να πάρετε μαζί σας, τον εξαιρετικό παλουζέ και σουτζιούκο δύο εδέσματα για τα οποία είναι σήμα κατατεθέν για το χωριό. 
Πάμπος Κρασιάς
Σημείωση. Χρησιμοποιήθηκε υλικό από την Εκπομπή «Κύπρος ένα ταξίδι» του Κώστα Χαραλαμπίδη. 

No comments: