Sunday, August 24, 2014

Με το φακό των λέξεων

Της Ελένης Αρτεμίου-Φωτιάδου
Ένα ταξίδι στο Βερολίνο κρύβει εμπειρίες και συναισθήματα που ίσως δεν περιμένει να αισθανθεί ένας ανυποψίαστος επισκέπτης. Γιατί εκεί δεν ανακαλύπτεις απλώς μια πόλη-πρωτεύουσα στην καρδιά της Ευρώπης αλλά μια πόλη που αγωνίζεται εδώ και δεκαετίες να επουλώσει τις πληγές της και να ενώσει εποικοδομητικά Δύση και Ανατολή, πέρα από τείχη, πάνω από διαχωριστικές γραμμές που σαν σύμβολα πλέον κοσμούν τα καταστήματα ενθυμίων για τουρίστες.

Περπατώντας βράδυ υπό το… βλέμμα της φωτισμένης Πύλης του Βραδεμβούργου, με τα αχνάρια του τείχους λίγα μέτρα μακρύτερα , αναπνέεις θαρρείς την ιστορία αυτής της πόλης και τις μνήμες των ανθρώπων της. Κι αν είναι κάτι που ψιθυρίζει το ελαφρύ αεράκι μέσα στις φυλλωσιές του Τίερ Γκάρντεν, είναι η αιώνια ανάγκη του ανθρώπου για τις απλές στιγμές ευτυχίας χωρίς τα μίση και τα πάθη των εθνών.

Κάπου στο ιστορικό κέντρο της πόλης περιμένει τον επισκέπτη το Μουσείο της Περγάμου. Η ελληνική του ονομασία συνυφασμένη με τον ανυπέρβλητο πλούτο της Μικρασιατικής πόλης, είναι μια ευχάριστη έκπληξη που μετατρέπεται εν τέλει σε συγκλονιστική αποκάλυψη για τον ΄Ελληνα κυρίως επισκέπτη του Μουσείου. Γιατί εκεί, επιβλητικότερο όλων των εκθεμάτων, σε πείσμα του χρόνου και της φθοράς, δεσπόζει ένα θαυμαστό δημιούργημα του αρχαίου κόσμου, ο βωμός της Περγάμου, πολιτιστικό αγαθό που ήρθε στο φως μεταξύ του 1878 και του 1896 από Γερμανούς αρχαιολόγους.

Ο βωμός είναι αφιερωμένος στο Δία και στην Αθηνά και κοσμούσε την ακρόπολη της Περγάμου στη Μικρά Ασία. Τα τμήματα του περίφημου αυτού κτίσματος μεταφέρθηκαν στο Βερολίνο ύστερα από συμφωνία που έκλεισαν οι κυβερνήσεις των Οθωμανών και των Γερμανών. Ο βωμός, φτάνοντας στη Γερμανία, ανασκευάστηκε από Ιταλούς συντηρητές και σήμερα στολίζει το Μουσείο της Περγάμου, ένα οίκημα που κτίστηκε στο Βερολίνο, στη νήσο των Μουσείων, ειδικά για να φιλοξενήσει το σπουδαίο αυτό εύρημα. Ανεβαίνοντας ένα ένα τα σκαλιά προς το βωμό, συναντάς δεξιά κι αριστερά σου έργα ασύλληπτης γλυπτικής ομορφιάς.

Είναι η μάχη των θεών και των Γιγάντων με την τελική επικράτηση των Θεών-ενδεικτική είναι η στάση της Αθηνάς με το κεφάλι του Γίγαντα στο χέρι – και η αναπαράσταση με τις θεότητες της θάλασσας, οι οποίες, πιο νηφάλιες, σε συνοδεύουν στην άνοδό σου. Από την ειδική συσκευή που παίρνεις στην είσοδο του Μουσείου μπορείς, πληκτρολογώντας κάθε φορά τον ανάλογο αριθμό, να ακούσεις πολλές και σημαντικές πληροφορίες για το κάθε έκθεμα, έτσι ώστε πραγματικά το θέαμα να συμπληρώνεται από την προέλευση και την ιστορία του.

Ομολογώ ότι έμεινα αρκετή ώρα μέσα στην αίθουσα του βωμού. Αφού αφέθηκα στην εξιστόρηση της… ακουστικής ξενάγησης, έκλεισα μετά κάθε φωνή και κάθισα εκεί, στην κεφαλή των σκαλιών με την όραση μόνο. Γέμισε το βλέμμα μου εικόνες της Περγάμου, εισέπνευσα την πίστη της εποχής και ένιωσα το μακρύ ταξίδι του Ελληνισμού μέσα στους αιώνες.  

΄Ενα ταξίδι που απόθεσε τελικά τους θησαυρούς του στην καρδιά της Ευρώπης. «Όπου και να ταξιδέψεις στη Γηραιά ΄Ηπειρο, μυρίζεις Ελλάδα», σκέφτηκα, φέρνοντας στο μυαλό μου το Λούβρο και το Βρετανικό Μουσείο. Γι΄αυτό και η περηφάνια για το παρελθόν, γι΄αυτό και η έγνοια… για το παρόν και το μέλλον!
Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου


No comments: